Δροσερά τα νερά της αν. Μεσογείου

Από τον Ιούνιο του 1968, με αφορμή τα 13 σημεία Μακαρίου (30.11.1963), διεξάγονται στην Κύπρο συνομιλίες με μακρές ή και βραχείες ανάπαυλες. Οι τότε ενδοκυπριακές συνομιλίες καρποφόρησαν ενωρίς το θέρος του 1974 αλλά έμειναν στα χαρτιά λόγω πραξικοπήματος και εισβολής. Η δεύτερη περίοδος συνομιλιών ξεκίνησε στις 27.1.1977, μεταξύ Μακαρίου-Ντενκτάς και προέκυψε συμφωνία «4 αρχών», η πρώτη εκ των οποίων έλεγε: «Επιζητούμε μια ανεξάρτητη, αδέσμευτη, δικοινοτική, ομόσπονδη Δημοκρατία». Στα τέλη μισού αιώνα συνομιλιών το βαγόνι έφτασε μέχρι τις ελβετικές Άλπεις, όπου τον Ιούνη του 2017, ο νυν γ.γ. του ΟΗΕ είδε να απορρίπτεται το Πλαίσιο Λύσης που έθεσε στο τραπέζι. Τώρα το επαναφέρει μαζί με όρους αναφοράς (!) κι ένα χρονοδιάγραμμα 90 ημερών. Στους 17 μήνες από το Κραν Μοντάνα, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης βολοδοσκόπησε πολλούς ξένους και ημεδαπούς για το ενδεχόμενο λύσης συνομοσπονδίας ή χωριστών κρατών να είναι καλύτερη μιας ΔΔΟ. Βλέποντας ότι πάει σε αχαρτογράφητα νερά και για να μη βγει εκτός πλαισίου Η.Ε., κατέληξε στην «αποκεντρωμένη ομοσπονδία» κι εξήγησε ότι αυτή αποσκοπεί «στη μεγαλύτερη διοικητική αυτονομία των δύο πολιτειών, με εξισορροπητικό αντιστάθμισμα, η θετική ψήφος των Τ/κ να ασκείται μόνο εκεί και όπου η όποια απόφαση εκτελεστικού οργάνου μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τα ζωτικά συμφέροντα της τ/κ κοινότητας». Ανασκολόπισε όμως το επιχείρημά του, δίνοντας το παράδειγμα με τον Τ/κ υπουργό μιας μελλοντικής ομοσπονδιακής κυβέρνησης που θα ψηφίσει εναντίον της δημιουργίας του αγωγού East-Med! Ακούγοντάς τον, ο κ. Ακιντζί διερωτήθηκε δημοσίως, «πώς γίνεται να μη θεωρεί ο κ. Αναστασιάδης ως θέμα ζωτικού συμφέροντος για τους Τ/κ τα ενεργειακά;». Κι αυτό δικαιολογημένα, διότι από τις δηλώσεις Αναστασιάδη προκύπτει ότι θεωρεί την ΚΔ αποκλειστικά δική του υπόθεση κι όταν υπάρξουν έσοδα από το Φ.Α. θα δώσει και στους Τ/κ τα ανάλογα. Εξ αυτής της αντίληψης προκύπτει και η διακηρυγμένη θέση πολλών πολιτικών ηγετών ότι τα ενεργειακά δεν πρέπει να διασυνδέονται με το Κυπριακό, αν και έχουν ήδη καταστεί ο καταλύτης του. Κι εξηγούμαι: Εταιρείες κολοσσοί, όπως η ιταλική ΕΝΙ, η γαλλική Totalκαι η αμερικανική ExxonMobilσυμπράττουσα με την καταρινή QatarPetroleumέχουν μετακομίσει στην ανατολική Μεσόγειο. «Μια εταιρεία του εκτοπίσματος της ExxonMobilδεν κάνει τυχαία μια τέτοια κίνηση», μου είπε το 2016, ο αμερικανός ο ειδικός συντονιστής για τα Ενεργειακά Έιμος Χόκσταιν. Θυμήθηκα τα λόγια του, όταν ένας Νορβηγός ειδικός πολύ πρόσφατα στην Αθήνα μου εξήγησε ότι, αν επαληθευτεί ότι τα κοιτάσματα της ανατολικής Μεσογείου συγκροτούν ένα πολύ μεγάλο ρεζερβουάρ, τότε τους όρους του γεωπολιτικού παιχνιδιού θα τους υπαγορεύουν οριστικά οι εταιρείες. Οι οποίες πριν κατεβάσουν τρυπάνια έχουν σίγουρα μιλήσει με όλους τους – άμεσα ή έμμεσα – εμπλεκόμενους και ουδείς θα θέσει σε κίνδυνο ένα τόσο μεγάλο project. Τουτέστιν όλοι θα περιμένουν τα αποτελέσματα των γεωτρήσεων, ελπίζοντας να πάρουν και το μερίδιό τους. Προϋπόθεση γι’ αυτό είναι να τηρηθούν οι όροι του ενεργειακού deal, με κυριότερο τη διατήρηση ειρηνικού εργασιακού περιβάλλοντος. Καθόλου τυχαία την Τρίτη ο κ. Τσαβούσογλου, αναφερόμενος στην ΑΟΖ της Κύπρου είπε, «λάβαμε τα μέτρα μας, διότι δεν θέλουμε ο οποιοσδήποτε να εμπλακεί σε περιπέτειες». Την ίδια μέρα ο κυπριακής καταγωγής, γνωστός στην Τουρκία, αρθογράφος Μετίν Μουνίρ, έγραφε στην ηλεκτρονική T24, επικαλούμενος αξιόπιστες πηγές, ότι ο κ. Αναστασιάδης, σε πρόσφατη συνάντησή του με τον κ. Τσαβούσογλου, του είπε ότι είναι έτοιμος να συμφωνήσει τη μεταφορά αερίου στην Ευρώπη μέσω Τουρκίας. Παράλληλα αξιόπιστη πηγή στη Λευκωσία, διαβεβαιώνει ότι η ExxonMobil θα δημιουργήσει τερματικό στο Βασιλικό, αν τα κοιτάσματα στο τεμάχιο 10 υπερβαίνουν τα 10 tcf. Τα αποτελέσματα των γεωτρήσεων θα τα ξέρουμε εντός των 90 ημερών του χρονοδιαγράμματος Γκουτιέρες και τα διάφορα σενάρια λύσης που ξεπροβάλλουν πλέον σαν φρέσκα πορτομανίταρα, θα υποταχθούν στο αξίωμα ότι η οικονομία είναι το θεμέλιο και η πολιτική το εποικοδόμημα.