Του Δημήτρη Δημητρίου
Στην εποχή μας, στην εποχή της ταχύτητας, της μαζικής πληροφορίας και της πληθώρας επιλογών επικρατεί δυστυχώς η ρηχότητα και ένας οριζόντιος αναλφαβητισμός. Πολιτικός αναλφαβητισμός, μιντιακός αναλφαβητισμός, χρηματοοικονομικός αναλφαβητισμός, αυτοί είναι οι πρώτοι τρεις που μου έρχονται στο μυαλό. Προφανώς υπάρχουν κι άλλοι. Μπορεί να καταφέραμε να αντιμετωπίσουμε τον γραμματικό αναλφαβητισμό, σε ένα βαθμό, αλλά μαζί με όλους τους πολλαπλούς αναλφαβητισμούς, προκύπτει και μια απόσταση από τις βασικές μας τις αρχές. Η έλλειψη σεβασμού, για παράδειγμα, είναι διάχυτη. Όχι μόνο προς τρίτους, προς τους άλλους, αλλά ακόμα και προς τον ίδιο τον εαυτό μας. Το κοκτέιλ αυτό, δηλαδή η έλλειψη σεβασμού, οι αναλφαβητισμοί και η ρηχότητα, είναι κατά την άποψή μου η πηγή πολλών ζητημάτων που αντιμετωπίζουμε σήμερα. Όχι μόνο στη νέα γενιά αλλά ευρύτερα στην κοινωνία.
Αυτά, και πολλά άλλα ακούστηκαν στην πρόσφατη συζήτηση που διοργάνωσαν το Γραφείο του Επιτρόπου του Πολίτη και ο οργανισμός Oxygen for Democracy, στην οποία συμμετείχα και εγώ. Είχα καιρό να ακούσω συμπυκνωμένα τόσο ενδιαφέρουσες και λογικές απόψεις από μαθητές λυκείου. Πραγματικά τους χάρηκα. Και έφυγα και ενθαρρυμένος. Το θέμα της συζήτησης ήταν η επαναφορά του μαθήματος της πολιτικής αγωγής στα σχολεία. Υπάρχουν πολλά ερωτηματικά για τον τρόπο που αφαιρέθηκε το μάθημα πριν μερικά χρόνια, αλλά δεν είναι αυτό το ζήτημα σήμερα. Για την αναγκαιότητα επαναφοράς του, δεν πιστεύω να υπάρχει λογικός άνθρωπος που να διαφωνεί. Σίγουρα υπάρχουν διαφωνίες και θα υπάρξουν και στο μέλλον, στη συζήτηση για το διά ταύτα της εφαρμογής του. Για το πώς θα γίνει το μάθημα, αν θα γίνει ως βιωματικό εργαστήρι ή ως μάθημα με την κλασική έννοια του όρου, αν θα εξετάζεται ή όχι, ποιοι θα διδάσκουν το μάθημα και πολλά άλλα.
Για το μόνο που είμαι σίγουρος είναι πως στη θεωρία θα συμφωνήσουν όλοι. Τα προβλήματα θα ξεκινήσουν όταν περάσουμε στο επόμενο στάδιο, αυτό της εφαρμογής. Και όσο χιλιοειπωμένο και αν είναι αυτό που λέγεται για την αντίσταση στην αλλαγή, εδώ βρίσκει τέλεια εφαρμογή. Γιατί εκεί θα προστεθούν στη συζήτηση και τα συνδικαλιστικά ζητήματα. Και εκεί θα είναι μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για να ανοίξει και η ουσιαστική συζήτηση για το ποιο σχολείο θέλουμε. Για το σχολείο που δεν θα κυνηγά την ύλη και τις εξετάσεις, που θα προωθεί την κριτική σκέψη, που θα δημιουργεί στους μαθητές, στους πολίτες του αύριο συνείδηση ευθύνης και σεβασμού. Και εκεί πρέπει να προστεθούν τα μαθήματα της πολιτικής αγωγής, της ηθικής, της στρατηγικής σκέψης, γιατί όχι και του σκακιού κ.ο.κ.
Οι σημερινοί μας έφηβοι, οι αυριανοί πολίτες, έχουν πολλά να δώσουν στον τόπο. Ας μη μηδενίζουμε, ας μη χαρακτηρίζουμε γενιές ως χαμένες. Ας προσπαθήσουμε να δούμε το ποτήρι μισογεμάτο. Σήμερα, με τις προκλήσεις που έχουμε, είναι τα αντανακλαστικά μας που πρέπει να βελτιώσουμε για να τρέξουμε στη σωστή ταχύτητα. Αλλά χρειάζεται πρώτα να πάρουμε συλλογικές και σε βάθος χρόνου αποφάσεις που να αφορούν το μέλλον του τόπου που προφανώς περνά μέσα από την παιδεία μας.
Σε ό,τι αφορά αυτό καθαυτό το μάθημα της πολιτικής αγωγής, είναι ευχάριστο που το υπουργείο Παιδείας αναγνωρίζει το κενό και δηλώνει έτοιμο να το καλύψει. Η δική μου πρόθεση είναι να στηρίξω αλλά σε περίπτωση αργοπορίας θα το προωθήσω με πρόταση νόμου. Δυστυχώς, ο πολιτικός αναλφαβητισμός που επικρατεί βγάζει μάτι. Και είμαστε και στο και πέντε. Εδώ θα είμαστε να τα λέμε.
*Βουλευτής Λευκωσίας Δημοκρατικού Συναγερμού / πρόεδρος Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Θεσμών / dmdemetriou.com
