Του Πάμπου Παπαγεωργίου
Στην ανακαίνιση της εργατικής πολυκατοικίας στο Λονδίνο χρησιμοποιήθηκε πλαστική επένδυση για να φαίνεται η πολυκατοικία αυτή λιγότερο άσχημη, να μην χαλά την αισθητική της πλούσιας γύρω περιοχής. Η όλη εργασία έγινε, από ό,τι φαίνεται, με γνώμονα τις τιμές των ακινήτων της περιοχής και χωρίς πρόβλεψη για τους κινδύνους πυρκαγιάς. Το αποτέλεσμα ήταν τραγικό, καθώς μερικές δεκάδες άνθρωποι κάηκαν ζωντανοί.
Αυτή την ιστορία πρέπει κάποιος να την κρατήσει ζωντανή στη μνήμη του, για να την ανακαλέσει την επόμενη φορά που κάποιος οικονομολόγος, επιχειρηματίας ή πολιτικός θα μιλήσει με θαυμασμό για τις αρετές της ελεύθερης οικονομίας.
Στην αντίληψη τους, η ελεύθερη οικονομία αντιπροσωπεύει το καλό και η απόλυτα ελεύθερη οικονομία το απόλυτο καλό. Στην περίπτωση της πολυκατοικίας στο Λονδίνο, η πολύ ελεύθερη οικονομία οδήγησε στο λαμπάδιασμα των ανθρώπων. Η πολύ ελεύθερη οικονομία είναι ένας μύθος. Κατ’ ακρίβεια, είναι ένας εφιάλτης. Σκεφτείτε πώς θα ήταν η ζωή μας αν δεν υπήρχαν περιορισμοί στο τι μπορεί να παράγει κάποιος και πώς μπορεί να το προωθεί και να το πουλά. Ποιος θα μας προφύλασσε από τα ελαττωματικά ή επικίνδυνα προϊόντα και ποιος θα απέτρεπε τη δημιουργία μονοπωλίων που θα κυριαρχούσαν πλήρως στην αγορά;
Τι θα γινόταν αν στα πλαίσια της ελεύθερης οικονομίας είχε καταργηθεί η φορολογία και η παροχή κοινωνικών υπηρεσιών και προστασίας από το κράτος στους πολίτες; Αυτό θα σήμαινε ότι δε θα υπήρχε ούτε δωρεάν παιδεία ούτε δημόσια υγεία. Ο πολύς κόσμος θα έμενε αμόρφωτος και όποιος αρωστούσε, αν δεν είχε χρήματα, θα κινδύνευε να πεθάνει. Τι θα γινόταν αν, για να είναι απόλυτα ελεύθερη η οικονομία δεν υφίστατο αναδιανομή του εισοδήματος; Το αποτέλεσμα θα ήταν η συγκέντρωση σχεδόν όλου του πλούτου στα χέρια πολύ λίγων και η τελική καταστροφή της οικονομίας αφού δε θα υπήρχε πια επαρκής ζήτηση προϊόντων και υπηρεσιών.
Η πολύ ελεύθερη οικονομία δε φέρνει ευημερία. Φέρνει ανασφάλεια και δυστυχία. Οι ανθρώπινες κοινωνίες οργανωμένες με νόμους, υποχρεώσεις και δικαιώματα αποτελούν την υπέρβαση της λεγόμενης «φυσικής κατάστασης», στην οποία οι άνθρωποι δεν υφίσταντο περιορισμούς.
Αυτοί λοιπόν οι οποίοι θεωρούν ως υπέρτατο ιδανικό την απόλυτα ελεύθερη οικονομία το κάνουν είτε από αντικοινωνικό εγωισμό είτε από επικίνδυνη αφέλεια. Οι πρώτοι μέσω ενός ιδεολογήματος θέλουν να προωθήσουν τα οικονομικά τους συμφέροντα. Οι δεύτεροι θα έπρεπε να σκεφτούν καλά τι εύχονται διότι η απόλυτα ελεύθερη οικονομία,αν ποτέ εφαρμοστεί, θα οδηγήσει σε εφιαλτικά αποτελέσματα.
