Του Παύλου Ξανθούλη
Πριν από ένα μήνα, είχα διαβάσει μια δήλωση που δεν άντεξε στον χρόνο. Ανήκει στον πρόεδρο Χριστοδουλίδη, ο οποίος ανέφερε ότι «για εμάς, η Γαλλία είναι ο σημαντικότερος εταίρος στην Ε.Ε.». Η τοποθέτηση του Προέδρου της Δημοκρατίας, έγινε κατά τη συνάντησή του με τον Γάλλο υπουργό Εξωτερικών, Ζαν-Νοέλ Μπαρό και μου προκάλεσε εντύπωση. Για δύο λόγους:
• Αφενός, θεώρησα ότι η προεδρική τοποθέτηση ήταν άκομψη, έναντι της Ελλάδας, η οποία αν και εκ των πραγμάτων και στη συνείδησή μας υπερέχει του καθεστώτος του «σημαντικότερου εταίρου» της Κύπρου στην Ε.Ε., διατηρεί στη βάση της δικής μου πληροφόρησης και αυτή την ιδιότητα. Και άρα είναι ο «σημαντικότερος εταίρος» της Κύπρου στην Ε.Ε. Χωρίς βεβαίως αυτό να σημαίνει ότι υπάρχει απόλυτη ταύτιση θέσεων και απόψεων Λευκωσίας-Αθηνών. Διότι διαφωνίες υφίστανται.
• Αφετέρου, διερωτήθηκα τι ώθησε τον πρόεδρο Χριστοδουλίδη να θεωρήσει ότι «για εμάς, η Γαλλία είναι ο σημαντικότερος εταίρος στην Ε.Ε.». Μήπως ξέχασε την κοινή γραμμή Παρισιού-Βερολίνου για κατάργηση του βέτο των κρατών-μελών της Ε.Ε., που θα αφήσει τα μικρά κράτη και δη την Κύπρο ακάλυπτη; Ή μήπως δεν θυμάται ότι στη διάρκεια της θητείας του ως υπουργού Εξωτερικών, η Γαλλία είχε ανακρούσει πρύμνα στο ζήτημα των κυρώσεων κατά της Τουρκίας, αφήνοντας μόνη τη Λευκωσία; Είναι πάντως αλήθεια ότι η Γαλλία είχε παρέμβει προς τη Γερμανία, όταν ο Γερμανός ΥΠΕΞ δεν απαντούσε στα τηλεφωνήματα του Νίκου Χριστοδουλίδη. Και είχε ζητήσει τότε το Παρίσι από το Βερολίνο, να σηκώσει το τηλέφωνο. Και το Βερολίνο ικανοποίησε το αίτημα του Παρισιού. Είναι όμως λόγος αυτός, να θεωρεί ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ότι «για εμάς, η Γαλλία είναι ο σημαντικότερος εταίρος στην Ε.Ε.»; Και δεν θεωρείται σοβαρότερο ότι η Κύπρος βρήκε κλειστή την πόρτα της Γαλλίας, όταν έκανε απέλπιδες προσπάθειες για να αφήσει την Τουρκία εκτός της νέας αρχιτεκτονικής άμυνας και ασφάλειας της Ε.Ε.; Ή μήπως θεωρούμε ότι η Γαλλία θα μας εξοπλίσει δωρεάν;
Θα μου πείτε, γιατί τα θυμήθηκα όλα αυτά; Σε αυτό συνέβαλε ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος προσγειώνει για ακόμη μία φορά τη Λευκωσία και όσους θεωρούν τη Γαλλία ως τον σημαντικότερο εταίρο της Κύπρου στην Ε.Ε. Ο κ. Μακρόν, λοιπόν, μετά τη σύμπραξη με το Βερολίνο και την Κομισιόν για εμπλοκή της Τουρκίας στη νέα ευρωπαϊκή δομή άμυνας, άνοιξε επισήμως τον χορό για την ανάληψη επίσης από την Τουρκία ρόλου-κλειδί στην πολυεθνική δύναμη που θα αναπτυχθεί στην Ουκρανία, μετά από μια ενδεχόμενη συμφωνία για κατάπαυση του πυρός μεταξύ Κιέβου-Μόσχας. Ο κ. Μακρόν συμφωνεί με το Βερολίνο που θεωρεί ότι, όπως η Τουρκία μπορεί να καλύψει το κενό της αποστασιοποίησης των ΗΠΑ από την ευρωπαϊκή ομπρέλα άμυνας, έτσι μπορεί να αναλάβει και ρόλο-κλειδί στην πολυεθνική δύναμη που επιδιώκεται να αναπτυχθεί στην Ουκρανία. Άλλωστε η Ρωσία δεν επιθυμεί ευρωπαϊκά στρατεύματα.
Είναι όμως αυτή η εξέλιξη τόσο αρνητική, ώστε να εκλαμβάνεται ως μομφή προς τις εκτιμήσεις του προέδρου Χριστοδουλίδη, που θεωρεί ότι «για εμάς, η Γαλλία είναι ο σημαντικότερος εταίρος στην Ε.Ε.»; Δυστυχώς, είναι. Διότι εάν ο σημαντικότερος εταίρος του προέδρου Χριστοδουλίδη, η Γαλλία, επιδιώκει να χρίσει την Τουρκία «ειρηνοποιό» σε μια παγκόσμιας κλίμακας διένεξη και της επιφυλάσσει ρόλο επιτηρητή της ειρήνης, τότε ποιον μπορεί να πείσει η μικρή Κύπρος ότι ο Ερντογάν και η Τουρκία καταστρατηγούν το διεθνές δίκαιο; Άλλωστε, η κίνηση του Εμανουέλ Μακρόν, πέραν των ανταλλαγμάτων που εκτιμάται ότι θα περιλαμβάνει προς όφελος της Τουρκίας, θα δημιουργήσει παράλληλα μια ακόμη εξάρτηση της Ε.Ε. από την Άγκυρα και ένα επιπλέον θετικό αφήγημα για την Τουρκία που θα εμφανίζεται ως η χώρα που συμβάλλει στη σταθερότητα και την ειρήνη, ενώ στην πραγματικότητα διατηρεί κατοχικά στρατεύματα σε κράτος-μέλος της Ε.Ε., εδώ και 51 χρόνια. Υπό τις συνθήκες που τείνουν να δημιουργηθούν, εύλογα θα μπορούσε κάποιος να διερωτηθεί εάν η Κύπρος θα έχει πραγματικές πιθανότητες να εκμαιεύσει την άσκηση πιέσεων από την Ε.Ε. προς το καθεστώς Ερντογάν, για εγκατάλειψη της λύσης δύο κρατών και για επάνοδο στο συμφωνηθέν, υπό τον ΟΗΕ, πλαίσιο λύσης του κυπριακού προβλήματος. Ενώ, ο «σημαντικότερος εταίρος» του Προέδρου μας, ο Εμανουέλ Μακρόν, τηλεφώνησε «με δική του πρωτοβουλία» στον «ειρηνοποιό» Ταγίπ Ερντογάν και ευχαρίστησε και δημοσίως την Άγκυρα που αναμένεται να παράσχει «υπηρεσίες ειρήνης», στο Ουκρανικό.
