Του Τάσου Τρύφωνος
Τελικά η πολιτική είναι και μαθηματικά. Ένα και ένα κάνουν δύο. Όταν είσαι παρατηρητικός και μελετάς τον απέναντι μπορείς να προβλέψεις πώς θα απαντήσει. Αναφέρομαι στο τελευταίο ναυάγιο του Κυπριακού στο Κραν-Μοντάνα και όλη την παραφιλολογία που ακολούθησε. Οι Τούρκοι ακολουθώντας την πάγια τακτική τους (που έπρεπε ήδη να γνωρίζουμε) ήταν βέβαιο ότι θα απαντούσαν με κάποια κίνησή τους. Το 1983 ήταν η ανακήρυξη του ψευδοκράτους (παρά το ότι ο φίλος – «σπουδαίος ηγέτης» τότε πριν αποκαλυφθεί το τρομερό του πρόσωπο – καθησύχαζε τον Σπύρο Κυπριανού ότι «οι Τούρκοι δεν θα κάνουν κάτι»), το 2003 ήταν το άνοιγμα των οδοφραγμάτων που βρήκε ένα απροετοίμαστο και αμήχανο Τάσσο Παπαδόπουλο να μην ξέρει πώς να αντιδράσει.
Τώρα ήταν η ανακοίνωση για επιστροφή των Μαρωνιτών στα χωριά τους που επίσης μας έφερε σε αμηχανία. Όμως ήταν και ακόμα κάτι, που ίσως πέρασε στα «ψιλά» αλλά θεωρώ πολύ σοβαρό και σημαντικό: το άνοιγμα παραλίας στην κατεχόμενη Αμμόχωστο για «υπηκόους» του ψευδοκράτους και Τούρκους πολίτες. Είναι η πρώτη φορά που θα ανοίξει μέρος της περιφραγμένης περιοχής μετά το 1974 για πολίτες.
Πρόκειται για «προειδοποιητική βολή» των Τούρκων; Θέλουν να μας «προειδοποιήσουν» για τις προθέσεις τους περί εποικισμού της Αμμοχώστου; Τι θα γίνει και πώς θα απαντήσουμε εμείς αν ακολουθήσει άνοιγμα της περίκλειστης πόλης; Θα «χαθεί» η Αμμόχωστος που μέχρι τώρα στις συνομιλίες θεωρείτο δεδομένη η επιστροφή της, όπως φαίνεται ότι χάθηκε η Μόρφου μετά το δημοψήφισμα του 2004; Εγώ δεν είμαι από την Αμμόχωστο ούτε έχω πάει ποτέ. Δεν έχω κάποιον ιδιαίτερο συναισθηματικό δεσμό με την πόλη, πέρα του ότι είναι μια πόλη της πατρίδας μου που όσο μεγαλώνω, μελετώ, διαβάζω και συνομιλώ με πρωταγωνιστές της πολιτικής μας ζωής του τότε και σήμερα, διαπιστώνω ότι θυματοποιήθηκε τα μέγιστα στον βωμό του λαϊκισμού, του μαξιμαλισμού και του λεγόμενου «μακροχρόνιου» αγώνα.
Είναι για να τραβάμε ομαδικά τα μαλλιά μας για τις μοναδικές ευκαιρίες που είχαμε να πάρουμε πίσω την πόλη, ειδικά με το Αγγλοαμερικανικοκαναδικό σχέδιο. Δεν δέχομαι λοιπόν, 43 χρόνια μετά, η Αμμόχωστος να θυματοποιηθεί οριστικά. Κανένας Κύπριος δεν πρέπει να το δεχτεί αυτό. Εαν στο άμεσο μέλλον αυτό το «καμάρι» της Κύπρου πριν από το ’74, αυτή η σπουδαία πόλη που έγραφαν γι’ αυτήν από αιώνες πριν περιηγητές και ιστορικοί με μυθικά πλούτη και μια θάλασσα μοναδική, αύριο «αναστηλωθεί» από τους Τούρκους εμείς τι θα κάνουμε; Είναι απίθανο να φτιαχτούν μερικά πολυτελή ξενοδοχεία, μαρίνα και ένα σωρό άλλες τουριστικές υποδομές που θα απειλήσουν πολύ σοβαρά τον τουρισμό και την οικονομία της ελεύθερης περιοχής Αμμοχώστού; Όχι φυσικά.
Για ακόμη μία φορά επιβεβαιώνεται ότι όσο η λύση καθυστερεί ή απομακρύνεται, τα τετελεσμένα παγιώνονται και επεκτείνονται με νέα. Δυστυχώς, δεν φαίνεται να υπάρχει πιθανότητα αντίδρασης από τον διεθνή παράγοντα αν οι Τούρκοι αποφασίσουν το άνοιγμα της Αμμοχώστου. Ειδικά αν καλέσουν τους ελληνοκύπριους κατοίκους της να επιστρέψουν υπό τουρκοκυπριακή διοίκηση. Τι θα κάνει τότε η κυβέρνηση; Θα πει στους Αμμοχωστιανούς να μην πάνε; Η Ε.Ε. δεν μπορεί πλέον να πιέσει πολύ την Τουρκία αφού η χώρα έχει σχεδόν κατέβει από το «άρμα» της και είτε δεν την ενδιαφέρει η ένταξή της είτε το πήρε απόφαση ότι δεν θα γίνει ποτέ.
Η Αμμόχωστος δεν πρέπει να χαθεί οριστικά. Το Κραν-Μοντάνα δεν πρέπει να συνδεθεί με αυτό το αρνητικό ορόσημο για το Κυπριακό. Απαιτούνται προσεκτικοί σχεδιασμοί και λεπτοί χειρισμοί και κυρίως να βρεθεί τρόπος να επανέλθει το Κυπριακό σε πορεία λύσης μέσα στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών, γιατί διαφορετικά πηγαίνουμε σε αχαρτογράφητα νερά με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
