ΔΗΚΤΗΣ
Μας σώζει το μαζούτ
Η Κύπρος δεν αναμένεται σύμφωνα με το ΔΝΤ να εισέλθει σε ύφεση το 2023 καθώς διαφοροποιείται θετικά από τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες. Ο κύριος λόγος σύμφωνα με τις εκτιμήσεις είναι το μαζούτ. Το μειονέκτημα που για χρόνια προσπαθούσαμε να διορθώσουμε μεταφερόμενοι σε πιο «σύγχρονες» μορφές ενέργειες φαίνεται πως σε αυτή τη συγκυρία μετατρέπεται στο συγκριτικό μας πλεονέκτημα. Η Κύπρος με ελάχιστη έως μηδενική εξάρτηση από το εισαγόμενο φυσικό αέριο καταφέρνει να έχει σχετικά χαμηλότερη επίπτωση από την παρούσα ενεργειακή κρίση, που οφείλεται κατά κύριο λόγο στις γεωπολιτικές εξελίξεις που επηρεάζουν το βασικό καύσιμο της Ευρώπης.
Ουσιαστική μεταρρύθμιση
Η θετική απόφαση της κυβέρνησης να εκδώσει πράσινο ομόλογο κρίνεται ως ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση για τη δημιουργία ευρείας βάσης επενδυτικών εργαλείων και προσέλκυσης επενδυτών από διαφορετικές αφετηρίες. Αν δε η έκδοση ενός τέτοιου ομολόγου συνδυαστεί και με την αντικατάσταση κάποιου συμβατικού ομολόγου που θα λήγει εκείνη την περίοδο, τότε θα μιλούμε για μια εξέλιξη που θα συνιστά ουσιαστική μεταρρύθμιση του δημόσιου χρέους. Πάντως, το χρέος αναμένεται πως μέχρι το τέλος του έτους θα βρίσκεται στα προ πανδημίας επίπεδα γεγονός που θα προσδώσει σημαντικούς πόντους αξιοπιστίας στην οικονομία της χώρας.
Εργασία και εκπαίδευση
Η αγορά εργασίας αναγνωρίζεται πλέον ως ένας τομέας ιδιαίτερα προβληματικός για τους νεοεισερχόμενους, κυρίως απόφοιτους πανεπιστημίων. Αρκετές είναι οι εκθέσεις και παραινέσεις ειδικών που αναγνωρίζουν αυτή την αδυναμία, καλώντας την Κύπρο να συνδέσει την εκπαίδευση με την αγορά εργασίας. Το πρόβλημα έχει αναδειχθεί ιδιαίτερα με την κάθοδο σημαντικού αριθμού επιχειρήσεων στην Κύπρο, οι οποίες έτυχαν κινήτρων για μεταφορά της έδρας των επιχειρηματικών τους δραστηριοτήτων. Αυτές οι επιχειρήσεις δεν φαίνεται προς το παρόν να προσελκύουν κύπριους απόφοιτους πανεπιστημίου κυρίως λόγω προσόντων. Η νέα κυβέρνηση που θα εκλεγεί τον Φεβρουάριο θα πρέπει να θέσει το συγκεκριμένο ζήτημα ως ύψιστη προτεραιότητα και να αναλάβει διορθωτικές πρωτοβουλίες.
Δημοσιονομική τρύπα
Η αλλαγή κυβέρνησης στο Ηνωμένο Βασίλειο προκαλεί καθυστέρηση στην κατάθεση του λογαριασμού εσόδων και εξόδων της χώρας που αναμένεται μεγάλο ενδιαφέρον. Σύμφωνα με νεότερη ενημέρωση η κατάσταση των δημόσιων οικονομικών του Ηνωμένου Βασιλείου θα παρουσιαστεί στις 17 Νοεμβρίου αντί στις 31 Οκτωβρίου όπως ήταν προγραμματισμένο. Η μεγαλύτερη πρόκληση για τον νέο πρωθυπουργό είναι η κάλυψη της δημοσιονομικής τρύπας που εκτιμάται στα 40 δισ. στερλίνες. Στη φαρέτρα του κ. Σούνακ βρίσκεται κατά βάση η αύξηση των φορολογιών και ο περιορισμός της επιδοματικής πολιτικής του κράτους.
Τέλειο άλλοθι
Η πολύ καλή κατάσταση στην αγορά εργασίας παγκοσμίως με τις συνθήκες να είναι ιδιαίτερα θετικές και πολλές φορές να προσομοιάζουν σε συνθήκες πλήρους απασχόλησης αποτελεί το τέλειο άλλοθι των κεντρικών τραπεζών για να συνεχίσουν την επιθετική άνοδο των επιτοκίων. Με στόχο την ανακοπή του πληθωρισμού εκτιμάται πως η σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής στο επόμενο διάστημα θα εντατικοποιηθεί καθιστώντας το 2023 ως έτος ψηλών επιτοκίων.
Ειδικός φόρος
Η εξαιρετική εικόνα των ευρωπαϊκών τραπεζών αυτήν την περίοδο δεν μπορεί να διαφύγει της προσοχής των κυβερνήσεων που αναζητούν εναγωνίως πόρους για να «βγάλουν» τον χειμώνα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η γερμανική Deutsche Bank που στην ανακοίνωση των αποτελεσμάτων τρίτου τριμήνου παρουσίασε την καλύτερη επίδοση από το 2013 με τα κέρδη που αναλογούν στους μετόχους να ανέρχονται σε 1,15 δισ. Η προοπτική επιβολής ειδικού φόρου στις τράπεζες βρίσκεται στο τραπέζι και αναμένονται εξελίξεις το επόμενο διάστημα. Η αρχή έγινε στην αρχή του καλοκαιριού από την ισπανική κυβέρνηση, η οποία βρέθηκε ενώπιον σημαντικής κριτικής, ενώ αναμένεται εντός των ημερών και η τοποθέτηση της ΕΚΤ κατά πόσο η επιβολή τέλους επί των τραπεζικών εισοδημάτων αντίκειται στη νομοθεσία.
