Του Βασίλη Νέδου
Αριθμό επιθετικών ελικοπτέρων τύπου Apache AH-64D Longbow έχει αποφασίσει να ζητήσει η Αθήνα από τις αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις, καθώς με βάση τον τρέχοντα σχεδιασμό του Πενταγώνου το σύνολό τους θα αποσυρθεί από την ενεργό υπηρεσία. Ουσιαστικά, η Αθήνα επιθυμεί να δηλώσει ενδιαφέρον για έναν διαχειρίσιμο από την Αεροπορία Στρατού (Α.Σ.) αριθμό Απάτσι αυτού του τύπου, από τα σχεδόν 100 που θα αποσυρθούν από τις αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις με το νέο έτος. Η απόφαση έχει ληφθεί σε επίπεδο ΓΕΣ, αλλά ακόμη δεν έχει γίνει το σχετικό έγγραφο προς το Γραφείο Αμυντικής Συνεργασίας (ODC) της αμερικανικής πρεσβείας στην Αθήνα. Επαφές, βεβαίως, έχουν ήδη γίνει και οι Αμερικανοί έχουν ενημερώσει για τα περίπου 100 Απάτσι που θα αποσυρθούν οσονούπω, ενώ φαίνεται ότι είναι ρεαλιστικό να παραχωρήσουν συνολικά 30 από αυτά στην Ελλάδα σε δύο δόσεις (15 και 15).
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, το πρώτο βήμα θα είναι η βολιδοσκόπηση των προθέσεων της Ουάσιγκτον στην επικείμενη φετινή διεθνή έκθεση του αμερικανικού στρατού (AUSA) την ερχόμενη εβδομάδα. Το ενδιαφέρον της Αθήνας αναμένεται να μεταφερθεί από Ελληνες αξιωματικούς, ενδεχομένως τον ίδιο τον αρχηγό ΓΕΣ Γιώργο Κωστίδη, ο οποίος θα βρεθεί στις ΗΠΑ. Οπως είναι προφανές, η απόσυρση 100 επιθετικών ελικοπτέρων από τις ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ θα προσελκύσει αιτήματα και από άλλες χώρες, ως εκ τούτου τα βήματα της Αθήνας θα είναι γρήγορα. Σε περίπτωση που προχωρήσει η υπόθεση απόκτησης ελικοπτέρων τύπου Απάτσι από το απόθεμα των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων, τότε –εκτός απροόπτου– αυτό θα γίνει μέσω της διαδικασίας EDA (Excess Defense Articles) του Πενταγώνου, από όπου παραχωρείται σε συμμάχους και εταίρους των ΗΠΑ πλεονάζον αμυντικό υλικό, χωρίς κόστος, πέρα από εκείνο της μεταφοράς των συστημάτων.
Η συζήτηση εντός του ΓΕΣ για την εκμετάλλευση του παραθύρου ευκαιρίας συνδέεται, βεβαίως, με την πολύ χαμηλή διαθεσιμότητα του υφιστάμενου στόλου Απάτσι της Α.Σ. Αν και συνολικά καταγράφεται αριθμός 28 ελικοπτέρων και των δύο τύπων (19 από τα παλαιότερα τύπου A και 9 πιο σύγχρονα, τύπου D), ο επιχειρησιακά ενεργός είναι σημαντικά χαμηλότερος. Η απαξίωση του συγκεκριμένου οπλικού συστήματος οφείλεται και στο γεγονός ότι τα παλαιότερα Απάτσι (Α) έχουν πάψει ουσιαστικά να υποστηρίζονται, ενώ μετά την καταστροφή της αεροπορικής βάσης του Στεφανοβικείου, όπου καταστράφηκαν ανταλλακτικά και εγκαταστάσεις εκατομμυρίων, η κατάσταση επιδεινώθηκε περαιτέρω. Σε κάθε περίπτωση, το ΓΕΣ εκτιμά τις δυνατότητες που παρέχουν στο σύγχρονο πεδίο μάχης τα ελικόπτερα Απάτσι, γι’ αυτό άλλωστε αποτελούν από εκείνα τα συστήματα του στρατού που ενισχύονται με τους ισραηλινούς πυραύλους τύπου SPIKE/NLOS, ενώ μια προσθήκη 30 συστημάτων τύπου D θα δημιουργήσει και απόθεμα ανταλλακτικών, καθώς και αυτά σύντομα θα σταματήσουν να υποστηρίζονται.
Η ελληνική πλευρά ενδιαφέρεται και για άλλα συστήματα από το πλεονάζον υλικό των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων (όπως π.χ. τεθωρακισμένα οχήματα μάχης), σε συζητήσεις που θα ακολουθήσουν. Εκτιμάται πως σοβαρός λόγος καθυστέρησης των μέχρι τώρα ελληνοαμερικανικών συζητήσεων ήταν και η επί σημαντικό χρονικό διάστημα απουσία πρέσβη των ΗΠΑ στην Αθήνα. Η Κίμπερλι Γκίλφοϊλ αναμένεται να φτάσει στην Αθήνα μέχρι τα τέλη του μήνα ή τις αρχές Νοεμβρίου, ως εκ τούτου και αμυντικές εκκρεμότητες μπορεί να συζητηθούν από τους αρμοδίους με σαφέστερη εικόνα και δέσμευση από μέρους των ΗΠΑ.
