Γράφει η Σοφία Σπίγγου
Στη βαριά σκιά της απεργίας πείνας του Πάνου Ρούτσι, που ζητεί την εκταφή του γιου του Ντένις, το ζήτημα του σιδηροδρομικού δυστυχήματος στα Τέμπη μπήκε ξανά στο επίκεντρο της δημόσιας συζήτησης. Κατά τη διάρκεια της ανάκρισης είχαν υποβληθεί ενώπιον του εφέτη ειδικού ανακριτή Σωτήρη Μπακαΐμη τρία αιτήματα για εκταφή δύο θυμάτων του σιδηροδρομικού δυστυχήματος. Τα αιτήματα είχαν υποβληθεί από τον Παύλο Ασλανίδη και τον Χρήστο Τηλκερίδη, και απορρίφθηκαν από τον ανακριτή, ενώ μέχρι τις 8 Σεπτεμβρίου, οπότε παραδόθηκε η δικογραφία, δεν είχε υποβληθεί άλλο αίτημα.
Τη συνέχιση της ανακριτικής διαδικασίας ζητούν με υπόμνημά τους στην Εισαγγελία του Αρείου Πάγου 80 συγγενείς των θυμάτων, με το επιχείρημα ότι η έρευνα έκλεισε βιαστικά
Η πρώτη αίτηση του Παύλου Ασλανίδη κατατέθηκε στο τέλος του 2024. Ο ανακριτής εξέδωσε απορριπτική διάταξη και για νομικό λόγο, αλλά και για λόγο ουσίας: Tο αίτημα κρίθηκε πρόωρο καθώς αναμενόταν ακόμη η έκθεση του καθηγητή του ΕΜΠ Δημήτρη Καρώνη σχετικά με την αιτία της πυρόσφαιρας. Ο κ. Ασλανίδης προσέφυγε στο αρμόδιο δικαστικό συμβούλιο και φέρεται να έλαβε την ίδια απάντηση. Ωστόσο, το 2025 επανήλθε με νέο αίτημα για να λάβει την ίδια απάντηση και από τον ανακριτή και από το συμβούλιο. Το σκεπτικό πίσω από την απόρριψη, σύμφωνα με πληροφορίες, βασίστηκε στον συνδυασμό των εκθέσεων τριών καθηγητών πανεπιστημίων (Καρώνης, Τσακιρίδης, Πασπαλάς) που κατά τις δικαστικές αρχές ξεκαθαρίζουν ότι δεν υπήρχε παράνομο φορτίο. Τον περασμένο Μάιο υπέβαλε σχετικό αίτημα και ο κ. Τηλκερίδης, το οποίο απορρίφθηκε με σημείωμα από τον ανακριτή, με το σκεπτικό ότι ζητείται η εκταφή για να αποδειχθεί το παράνομο φορτίο, το οποίο από τους καθηγητές έχει αποκλειστεί. Μάλιστα, ο κ. Τηλκερίδης, ο οποίος έχασε τον γιο του Αγγελο στο δυστύχημα, δεν προσέφυγε κατά της απάντησης του ανακριτή.
Στο στάδιο που βρίσκεται η δικογραφία για να ζητηθεί εκταφή απαιτείται εισαγγελική παραγγελία, διαφορετικά μετά την τριετία, δηλαδή στις 28 Φεβρουαρίου 2026, μπορεί να αιτηθεί ο συγγενής θύματος ελεύθερα την εκταφή. Το ζήτημα έφτασε με τη μορφή εξώδικης δήλωσης στον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου στις 16 Σεπτεμβρίου. Ο εισαγγελέας του Ανωτάτου Δικαστηρίου, Κωνσταντίνος Τζαβέλλας, με χθεσινή ανακοίνωσή του, αναφερόμενος στο αίτημα εκταφής για την ανάδειξη της αλήθειας σχετικά με την ύπαρξη παράνομης καύσιμης ύλης, επισημαίνει ότι «η εν λόγω αίτηση διαβιβάστηκε, προκειμένου να κριθεί από τα αρμόδια προς τούτο, στο δικονομικό στάδιο που εκκρεμεί η υπόθεση, δικαστικά όργανα (εισαγγελέας Εφετών και πρόεδρος Εφετών Λάρισας και το αρμόδιο δικαστήριο, εφόσον η υπόθεση παραπεμφθεί στο ακροατήριο)». Βέβαια, δεν παρέλειψε να υπενθυμίσει πως έχουν κατατεθεί αντίστοιχα αιτήματα κατά τη διάρκεια της ανάκρισης και έχουν απορριφθεί, ενώ υπογράμμισε ότι «σαφές αίτημα εκταφής για ταυτοποίηση σορών θυμάτων δεν περιέχεται στην παραπάνω εξώδικη δήλωση. Εφόσον υποβληθεί τέτοιο αίτημα ή εκτιμηθεί ότι αυτό περιέχεται, θα εξεταστεί και θα απαντηθεί άμεσα». Δικαστικές πηγές αναφέρουν στην «Κ» σχετικά με το ενδεχόμενο κατάθεσης αιτήματος εκταφής για ταυτοποίηση σορού ότι κάθε ιατροδικαστική έκθεση συνοδευόταν από έκθεση ταυτοποίησης DNA, πιστοποιητικό θανάτου και έγγραφο παράδοσης σορού. «Ο,τι παραδόθηκε έχει ταυτοποιηθεί και πιστοποιηθεί ξεχωριστά. Υπάρχει αναγνώριση και πιστοποίηση και από την ομάδα αναγνώρισης θυμάτων καταστροφών», σημειώνει η ίδια πηγή.
Ανακοίνωση
Αναρμόδιος δήλωσε και ο Αρειος Πάγος στο ζήτημα της εξέτασης εκταφής ή εντολής για διενέργεια ανακριτικών πράξεων σε εκκρεμείς υποθέσεις. Σε ανακοίνωση του εκπροσώπου Τύπου του Ανωτάτου Δικαστηρίου, Παναγιώτη Λυμπερόπουλου, υπογραμμίζεται ότι «ο Αρειος Πάγος δεν μπορεί να έχει οποιοδήποτε λόγο ή ρόλο στη λήψη των αποφάσεων των δικαστικών οργάνων, στο πλαίσιο του δικαιοδοτικού τους έργου, ούτε και μπορεί να παρεμβαίνει στη δικαστική κρίση τους. Επίσης, δεν μπορεί να διατάξει τη διενέργεια ή μη πράξεων από τους δικαστικούς λειτουργούς σε οποιοδήποτε διαδικαστικό στάδιο και αν βρίσκεται μια εκκρεμής υπόθεση». Ειδική μνεία γίνεται στις αιτήσεις για εκταφή των θυμάτων των Τεμπών, που υποβάλλονται μετά τη σύνταξη της εισαγγελικής πρότασης για την παραπομπή των κατηγορουμένων σε δίκη, με τον κ. Λυμπερόπουλο να εξηγεί πως «μόνος αρμόδιος για να αποφανθεί είναι ο πρόεδρος Εφετών (…) που είναι ο μόνος αρμόδιος για να παραγγείλει την επιστροφή της δικογραφίας στο δικονομικό στάδιο της κύριας ανάκρισης προς συμπλήρωσή της μέσω της εκτέλεσης ανακριτικών πράξεων».
«Συγκλίνουσες παραλείψεις»
Χθες το πρωί, το κατώφλι της Εισαγγελίας του Αρείου Πάγου πέρασαν συγγενείς των θυμάτων της τραγωδίας στα Τέμπη, μαζί με τους συνηγόρους τους, προκειμένου να καταθέσουν πολυσέλιδο υπόμνημα, ζητώντας τη συνέχιση της ανακριτικής διαδικασίας με το επιχείρημα ότι η έρευνα έκλεισε βιαστικά, χωρίς να εξεταστούν κρίσιμα στοιχεία. Στο υπόμνημα, που φέρει 80 υπογραφές συγγενών, αναφέρεται ότι ο εφέτης ανακριτής Σωτήρης Μπακαΐμης έσπευσε να ολοκληρώσει την ανάκριση, ενώ ο εισαγγελέας Εφετών Λάρισας Λάμπρος Τσόγκας προχώρησε σε πρόταση με διαδικασίες-εξπρές. Ως χαρακτηριστική «παράλειψη» οι συγγενείς αναφέρουν την απουσία αξιολόγησης του πορίσματος του Γενικού Χημείου του Κράτους για την ύπαρξη εύφλεκτων υλικών στην επιβατική αμαξοστοιχία, το οποίο θεωρούν καθοριστικό για τη διαλεύκανση των αιτιών της πυρκαγιάς που στοίχισε τη ζωή σε δεκάδες επιβάτες. Στην αίτηση τονίζεται ότι παραμένουν αναπάντητα σημαντικά ερωτήματα, όπως η μη κατάσχεση του καταγραφικού του εμπορικού σταθμού Θεσσαλονίκης, ενώ γίνεται λόγος για «συγκλίνουσες παραλείψεις» στην έρευνα. «Διαπιστώνονται συγκλίνουσες παραλείψεις εκ μέρους της ανάκρισης, όλες σε σχέση με την πρόκληση της φωτιάς που διαπιστωμένα κατέκαψε ζωντανούς τουλάχιστον πέντε με επτά επιβάτες της επιβατικής αμαξοστοιχίας και ενδεχομένως κι άλλους από τους συνολικά 27 απανθρακωμένους συγγενείς μας, όπως και τραυμάτισε σοβαρότατα κάποιους από εμάς. Η σοβαρότητα, η αντικειμενικότητα και αποτελεσματικότητα μιας δικαστικής έρευνας πρωτίστως εδράζεται στα ευρήματα και στην πλήρη αξιολόγηση αυτών. Αυτή η έρευνα εξελίσσεται διαρκώς εμπλουτιζόμενη με νέα στοιχεία, τα οποία πρέπει να γνωστοποιούνται και αξιολογούνται από πρόσωπα εγνωσμένου επιστημονικού κύρους και ειδικής υπηρεσιακής κατάρτισης», επισημαίνουν μεταξύ άλλων οι συγγενείς των θυμάτων στην αίτησή τους.
Οι εξελίξεις ψηλά στην πολιτική ατζέντα
Του Σταύρου Παπαντωνίου
Τη στήριξή τους σε προσωπικό, ανθρώπινο, ακόμη και ηθικό επίπεδο εξέφρασαν κυβερνητικά στελέχη στον Πάνο Ρούτσι, τον απεργό πείνας που βρίσκεται για ένατη ημέρα έξω από τη Βουλή ζητώντας την εκταφή του παιδιού του που σκοτώθηκε στην τραγωδία των Τεμπών, με το θέμα να καταγράφεται πλέον ψηλά στην πολιτική ατζέντα. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης ερωτηθείς σχετικά απάντησε πως «δεν υπάρχει άνθρωπος που να μη συγκλονίζεται με τον αγώνα ενός πατέρα που έχει χάσει το παιδί του», προσθέτοντας πως «σε ανθρώπινο επίπεδο δεν μπορεί να μην είμαστε στο πλευρό ενός πατέρα», επισημαίνοντας ωστόσο πως το αίτημα θα κριθεί μόνο από τη Δικαιοσύνη, καθώς «δεν έχει καμία δουλειά ούτε η κυβέρνηση ούτε η αντιπολίτευση να παρέμβει». Για το θέμα τοποθετήθηκε και η εκπρόσωπος Τύπου της Ν.Δ. Αλεξάνδρα Σδούκου, εκφράζοντας επίσης σε προσωπικό επίπεδο τη στήριξη στο αίτημα του γονιού, προσθέτοντας ωστόσο πως δεν είναι αρμοδιότητα οποιουδήποτε κόμματος να παρέμβει. Και ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης τοποθετήθηκε για το θέμα κάνοντας λόγο για «ανθρωπιστικά και ηθικά δίκαιο αίτημα», λέγοντας πως πρέπει να βρεθεί με ποιον τρόπο θα ικανοποιηθεί. Την ίδια ώρα, τα κόμματα της αντιπολίτευσης εκφράζουν τη στήριξή τους στο αίτημα του απεργού πείνας. Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Σωκράτης Φάμελλος βρέθηκε στο Σύνταγμα τονίζοντας πως «του εξέφρασα τη συμπαράσταση των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ». Παράλληλα και η κοινοβουλευτική εκπρόσωπος της Νέας Αριστεράς Εφη Αχτσιόγλου επισκέφθηκε τον κ. Ρούτσι τονίζοντας πως «στηρίζουμε το σπαρακτικό και βαθιά δίκαιο αίτημά του». Νωρίτερα και το ΠΑΣΟΚ είχε κάνει λόγο για «αναφαίρετο δικαίωμα ενός γονέα, στο οποίο οι δικαστικές αρχές οφείλουν να εγκύψουν», ενώ και η κ. Κωνσταντοπούλου σημείωσε πως «είμαι και θα είμαι με τον Πάνο και με όλους τους γονείς και συγγενείς που ζητούν δικαιοσύνη».
Η κ. Καρυστιανού
Tην ίδια ώρα, η κ. Καρυστιανού με μια ανάρτηση στην οποία γράφει «FAKE» διαψεύδει κατηγορηματικά σενάρια που τη θέλουν να δημιουργεί δικό της κόμμα ή ακόμη και να μεταπηδά σε κάποιο υπάρχον. «Απεργία πείνας από γονιό που έχασε το παιδί του στα Τέμπη και όμως συκοφάντες φλομώνουν τον κόσμο με ψέματα όπως αυτά», έγραψε σε μια ανάρτηση σε πολύ σκληρό ύφος.
