ΚΛΕΡ ΚΕΪΝ-ΜΙΛΕΡ / THE NEW YORK TIMES
Πρωτοφανή παρέμβαση στο δικαίωμα αναπαραγωγής στις ΗΠΑ προετοιμάζει το Ανώτατο Δικαστήριο, δημιουργώντας νέα δεδομένα για την καθημερινότητα των γυναικών και τον έλεγχο του σώματός τους.
– Αν ανατραπεί εντέλει η σχετικά απόφαση, η άμβλωση θα τεθεί εκτός νόμου παντού;
– Οχι. Οι πολιτείες θα αποφασίσουν για το θέμα. Πολλές θα συνεχίσουν να επιτρέπουν τις αμβλώσεις, ενώ άλλες έχουν ήδη λάβει μέτρα για την εξυπηρέτηση γυναικών που ζουν σε γειτονικές πολιτείες και δεν θα έχουν πρόσβαση σε διακοπή κύησης. Για την ώρα, η άμβλωση είναι νόμιμη σε όλη τη χώρα.
Γυναίκες που θα θέλουν να κάνουν έκτρωση θα πρέπει να ταξιδέψουν σε άλλη πολιτεία, κάτι ανέφικτο για φτωχές και μετανάστριες χωρίς έγγραφα.
– Πού αναμένονται αλλαγές;
– Σύμφωνα με οργανώσεις υπέρ του δικαιώματος στην άμβλωση, 24 πολιτείες κυρίως στον Νότο και στις κεντρικές ΗΠΑ, αναμένεται να απαγορεύσουν τη διαδικασία. Οι πολιτείες της Αλαμπάμας, της Αριζόνας, του Αϊντάχο, του Αρκάνσας, της Τζόρτζια, του Κεντάκι, της Λουιζιάνας και πολλές άλλες αναμένεται να περιορίσουν δραστικά το δικαίωμα αυτό των γυναικών. Δεκατρείς πολιτείες έχουν ήδη ψηφίσει λεγόμενους «νόμους-σκανδάλες», οι οποίοι θα απαγορεύσουν τις εκτρώσεις τη στιγμή που το Ανώτατο Δικαστήριο θα ανατρέψει την απόφαση Roe v. Wade. Αλλες πολιτείες διαθέτουν ακόμη νομοθετήματα προ του 1973, τα οποία απαγορεύουν την άμβλωση και θα τεθούν πάλι σε ισχύ αμέσως μετά την απόφαση του δικαστηρίου. Η Οκλαχόμα, από τη μεριά της, δεν περίμενε την ανατροπή της απόφασης, έχοντας ήδη ψηφίσει την απαγόρευση της άμβλωσης τον Ιανουάριο, παρά το δεδικασμένο του Roe.
– Πώς θα επηρεασθεί ο αριθμός εκτρώσεων;
– Ορισμένες γυναίκες θα πρέπει να ταξιδέψουν σε πολιτεία όπου η άμβλωση θα παραμείνει νόμιμη ή να παραγγείλουν μέσω Διαδικτύου χάπια έκτρωσης. Η ανατροπή της απόφασης Roe θα σημάνει ότι οι γυναίκες αυτές θα πρέπει να ταξιδέψουν μακριά για να κάνουν έκτρωση, κάτι ανέφικτο για φτωχές και μετανάστριες χωρίς έγγραφα. Σύμφωνα με έρευνα, ο αριθμός αμβλώσεων θα υποχωρήσει κατά 14% σε περίπτωση ανατροπής της απόφασης του δικαστηρίου. Η περίπτωση του Τέξας προσφέρει ενδιαφέρον παράδειγμα. Τον Σεπτέμβριο, η Βουλή της πολιτείας ψήφισε νόμο, ο οποίος απαγορεύει την έκτρωση εφόσον έχει διαπιστωθεί καρδιακή λειτουργία στο έμβρυο, δηλαδή γύρω στην έκτη εβδομάδα της κύησης. Οι αμβλώσεις μειώθηκαν αμέσως στο ήμισυ. Πολλές γυναίκες, όμως, έσπευσαν να υποβληθούν στη διαδικασία σε γειτονικές πολιτείες, όπως η Αριζόνα και το Νέο Μεξικό.
– Ποιες υποβάλλονται σε άμβλωση;
– Σύμφωνα με έρευνα, σε ποσοστό 25% γυναίκες στις ΗΠΑ μπορεί να υποβληθούν σε έκτρωση σε κάποια στιγμή στη ζωή τους. Οι γυναίκες αυτές προέρχονται από κάθε κοινωνική τάξη και μορφωτικό επίπεδο. Οι στατιστικές δείχνουν ότι η πλειονότητα είναι ανύπαντρες, μεταξύ 20 και 30 ετών, το εισόδημά τους είναι χαμηλό και έχουν ήδη ένα παιδί. Είναι κυρίως Αφροαμερικανές και συνήθως ζουν σε πολιτεία με κυβέρνηση Δημοκρατικών.
– Χωρίς τον νόμο Roe, πώς θα συγκρίνονται οι ΗΠΑ με τον υπόλοιπο κόσμο;
– Οι ΗΠΑ θα ανήκουν σε πολύ μικρή ομάδα χωρών, οι οποίες έχουν αυστηροποιήσει τους νόμους για την άμβλωση τα τελευταία χρόνια. Μόλις τρεις χώρες έχουν ακολουθήσει τέτοια πολιτική από το 1994: η Πολωνία, το Ελ Σαλβαδόρ και η Νικαράγουα. Την ίδια περίοδο, 54 χώρες του κόσμου έχουν επεκτείνει το δικαίωμα των γυναικών να δώσουν τέλος στην εγκυμοσύνη τους.
– Πότε θα γίνουν όλα αυτά;
– Οχι άμεσα. Η άμβλωση παραμένει νόμιμη σε όλες τις πολιτείες, ενώ η κάθε πολιτεία διαθέτει τουλάχιστον μία κλινική οικογενειακού προγραμματισμού. Η πρόταση που διέρρευσε δεν αποτελεί, άλλωστε, το τελικό κείμενο. Η τελική απόφαση ενδέχεται να διαφέρει από την πρόταση του δικαστή Αλίτο. Αν το δικαστήριο ακυρώσει τον νόμο Roe v. Wade, οι κλινικές σε ορισμένες πολιτείες θα διακόψουν αμέσως τη λειτουργία τους, ενώ σε άλλες η νομική διαδικασία μπορεί να απαιτήσει πολλούς μήνες.
