Kathimerini.gr
Πέτρος Παπακωνσταντίνου
Δεσμώτης των Ισραηλινών από το 2002 για την αντικατοχική δράση του, ο Μαρουάν Μπαργούτι είναι εμβληματική μορφή της πρώτης και της δεύτερης Ιντιφάντα. Ηγετικό στέλεχος της Φατάχ υπό τον Γιάσερ Αραφάτ, απολαμβάνει τον σεβασμό όλων των παλαιστινιακών παρατάξεων. Πολλοί τον βλέπουν ως τον Παλαιστίνιο Νέλσον Μαντέλα.
Η πρώτη μου συνέντευξη μαζί του ήταν στη Ραμάλα, λίγους μήνες πριν από τη σύλληψή του, στο περιθώριο μιας διαδήλωσης που ξεκίνησε ειρηνικά, αλλά εξελίχθηκε σε ένοπλη σύγκρουση μεταξύ Παλαιστινίων μαχητών και δυνάμεων του ισραηλινού στρατού. Η δεύτερη ήταν από το κελί της φυλακής, με γραπτές ερωτήσεις και απαντήσεις, που διαβιβάστηκαν από τον δικηγόρο του.
Το όνομα του Μπαργούτι ήταν ανάμεσα σε εκείνα των Παλαιστινίων κρατουμένων που επρόκειτο να απελευθερωθούν στο πλαίσιο της συμφωνίας για εκεχειρία που άρχισε να εφαρμόζεται στις 3 Οκτωβρίου, αλλά το Ισραήλ έθεσε βέτο. Ακούγεται πάντως ότι μπορεί να τον απελευθερώσει σε δεύτερο χρόνο, εφόσον καμφθεί από ισχυρή διεθνή πίεση. Συζητήσαμε για την οδύσσεια του χαρισματικού πολιτικού, όπως και για την κατάσταση στην Παλαιστίνη μετά την εκεχειρία, με τον γιο του, Αραμπ Μπαργούτι, ο οποίος μας παραχώρησε την παρακάτω τηλεφωνική συνέντευξη.
– Περιγράψτε μας τις συνθήκες κράτησης του πατέρα σας.
– Πρώτα απ’ όλα είναι τιμή μου να συζητάω με κάποιον που γνώρισε τον πατέρα μου και μπορεί να εκτιμήσει το ποιόν του, την προσωπικότητά του. Οι συνθήκες είναι άθλιες για πάρα πολλούς Παλαιστίνιους κρατουμένους. Κοντεύουν τους 100 εκείνοι που πέθαναν μετά την 7η Οκτωβρίου 2023, είτε από χτυπήματα είτε από πείνα. Είναι μια μικρογραφία της γενοκτονίας στη Γάζα και κανείς δεν τους σταματάει.
Μετά την 7η Οκτωβρίου έβαλαν τον πατέρα μου στην απομόνωση, παρότι δεν είχε καμία σχέση με τις επιθέσεις της Χαμάς. Ηταν απλά η εφαρμογή της λογικής περί συλλογικής τιμωρίας. Ηταν ένα στενό κελί χωρίς παράθυρα. Του έριχναν εκτυφλωτικό φως, έβαζαν έξω από το κελί ηχεία στη διαπασών επί μέρες για να μην κοιμάται. Οταν τον μετέφεραν πίσω στο κελί, τον έδειραν και τον ταπείνωσαν μπροστά σε άλλους κρατουμένους, για να τους σπάσουν το ηθικό. Το 2024 τον έδειραν άλλες δύο φορές. Τον περασμένο Σεπτέμβριο τον μετέφεραν σε άλλη φυλακή, διαβόητη για το γεγονός ότι στεγάζει τους πιο επικίνδυνους εγκληματίες. Εκεί τον χτυπούσαν στο έδαφος με λύσσα, μέχρι να χάσει τις αισθήσεις του, με τέσσερα σπασμένα πλευρά.
Θα είδατε στην τηλεόραση το βίντεο με τον ακροδεξιό (Ισραηλινό υπουργό Εθνικής Ασφάλειας) Μπεν Γκβιρ να κραυγάζει απειλητικά και υβριστικά στον πατέρα μου, στο κελί του. Οταν το είδαμε, ως οικογένεια, φυσικά στενοχωρηθήκαμε. Επειτα όμως είδαμε αυτή τη σκηνή ως αναπαράσταση της ευρύτερης ιστορικής σύγκρουσης: από τη μία πλευρά, η ισραηλινή κατοχή αντικατοπτρίζεται άριστα στο πρόσωπο ενός ανθρώπου όπως ο Μπεν Γκβιρ, από την άλλη, η παλαιστινιακή αντίσταση στο πρόσωπο του Μαρουάν Μπαργούτι.
– Πότε επικοινωνήσατε μαζί του τελευταία φορά;
– Μετά την 7η Οκτωβρίου δέχεται επισκέψεις μόνον από τους δικηγόρους του. Κανένα μέλος της οικογένειας δεν μπορεί να τον δει. Εγώ έχω να τον δω τρία χρόνια, αφού και πριν από τις επιθέσεις οι επισκέψεις ήταν πολύ δύσκολες.
– Διαβάσαμε από τα διεθνή πρακτορεία ότι η μητέρα σας, Φάντουα Μπαργούτι, έστειλε επιστολή στον πρόεδρο Τραμπ, ζητώντας του να πιέσει για την απελευθέρωση του συζύγου τους. Ελαβε απάντηση;
– Δεν ήταν επιστολή. Το περιοδικό ΤΙΜΕ τη ρώτησε για τη στάση του προέδρου Τραμπ ως προς την υπόθεση του πατέρα μου και εκείνη απάντησε, τονίζοντας ότι ο Μαρουάν Μπαργούτι είναι ένας πολιτικός που πιστεύει στην ειρήνη, στη συνύπαρξη και στη συμφιλίωση, όπως έδειξε ήδη από τη δεκαετία του ’90, όταν είχε συναντήσεις με Ισραηλινούς και υποστήριζε τη διαδικασία ειρήνης. Οποιος πραγματικά ενδιαφέρεται για την ειρήνευση στην περιοχή, πρέπει να καταλάβει ότι δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς μια παλαιστινιακή ηγεσία που θα έχει νομιμοποίηση και θα εκφράζει τις προσδοκίες του λαού μας.
– Υπάρχουν παρασκηνιακές διεργασίες για την απελευθέρωσή του; Βλέπετε ρεαλιστικές ελπίδες στο κοντινό μέλλον;
– Ναι, υπάρχουν. Αλλωστε ο πατέρας μου συνήθιζε να λέει ότι η απελπισία είναι ένα προνόμιο που δεν το έχουμε ως Παλαιστίνιοι. Οι αραβικές χώρες γύρω μας και πολλοί άλλοι έχουν πεισθεί ότι είναι κάποιος που μπορεί να αντιπροσωπεύσει τον λαό μας γιατί εμπνέει εμπιστοσύνη και είναι ο πιο δημοφιλής Παλαιστίνιος ηγέτης. Τον εμπιστεύονται διότι έχει ένα όραμα που βασίζεται στη διεθνή νομιμότητα.
– Πιστεύετε ότι η Παλαιστινιακή Αρχή έκανε ό,τι έπρεπε και ό,τι μπορούσε για την απελευθέρωσή του;
-Για να είμαι ειλικρινής, δεν νομίζω ότι η Παλαιστινιακή Αρχή έκανε ό,τι έπρεπε και μπορούσε για τον παλαιστινιακό λαό στο σύνολό του. Δεν είμαι εναντίον του θεσμού, θεωρώ ότι τη χρειαζόμαστε και πρέπει να γίνει πιο δυνατή. Αλλά η συγκεκριμένη ηγεσία έχει χάσει τη νομιμοποίησή της καιρό τώρα. Εχουμε να κάνουμε εκλογές κάπου 20 χρόνια. Χρειαζόμαστε καινούργιο αίμα, καινούργιο δυναμισμό. Σχετικά με τον πατέρα μου, νομίζω ότι η Παλαιστινιακή Αρχή μπορούσε να κάνει περισσότερα, αλλά αυτοί που τον κρατούν φυλακισμένο είναι οι Ισραηλινοί.
– Πώς είδατε το ειρηνευτικό σχέδιο Τραμπ που υιοθετήθηκε από το Συμβούλιο Ασφαλείας;
– Το θέμα είναι ότι δεν υπάρχει πολιτική πρωτοβουλία από τη δική μας πλευρά· γινόμαστε παθητικοί αποδέκτες σχεδίων που μας πετάνε δυτικές κυβερνήσεις. Η άμεση προτεραιότητα είναι να αποκτήσει ξανά ζωή η Γάζα. Το σχέδιο Τραμπ είναι αμφιλεγόμενο, αλλά υποστηρίζουμε οτιδήποτε μπορεί να φέρει ειρήνη και ανακούφιση στον λαό της Γάζας. Πρέπει όμως να προσέξουμε να μην επαναλάβουμε τα λάθη του παρελθόντος, να μην οδηγηθούμε σε διαιώνιση της κατοχής.
Αυτό ισχύει και για τη Γάζα, αλλά και για τη Δυτική Οχθη, που ζει σε καθεστώς τρομοκρατίας των εποίκων, οι οποίοι κλέβουν τη γη μας μπροστά στα μάτια όλης της ανθρωπότητας. Δεν εγκρίνω τις επιθέσεις εναντίον αμάχων, όμως βλέπω τη διεθνή κοινότητα να αντιδρά με δύο μέτρα και δύο σταθμά: καταδίκασε έντονα τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου, αλλά απέναντι στο δικό μας δράμα εθελοτυφλεί. Και αυτό μας κάνει να νιώθουμε προδομένοι.
