Kathimerini.com.cy
Μια φιλόδοξη συμφωνία για ελεύθερο εμπόριο με μηδενικές ποσοστώσεις και μηδενικούς δασμούς με την ΕΕ, μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους, είναι ο στόχος για το Ηνωμένο Βασίλειο που μετά από 47 χρόνια, σήμερα, Παρασκευή 31 Ιανουαρίου 2020 στις 11 μ.μ., ώρα Λονδίνου, φεύγει από την ΕΕ σε αυτό που έχει γίνει γνωστό ως Brexit, την πρώτη έξοδο χώρας μέλους από την Ένωση.
Φεύγουμε από την ΕΕ, θα είμαστε ένα πλήρως ανεξάρτητο, κυρίαρχο κράτος, πολύ ενεργό στη διεθνή σκηνή ως ένα φιλελεύθερο έθνος ελεύθερων συναλλαγών, ένα έθνος που αντιπροσωπεύει τους κανόνες που βασίζονται στο διεθνές σύστημα για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις δυτικές αξίες, δήλωσε στο ΚΥΠΕ ο Βρετανός Ύπατος Αρμοστής, Στίβεν Λίλλι σημειώνοντας τους ιστορικούς δεσμούς και τις πολυεπίπεδες σχέσεις Ηνωμένου Βασιλείου και Κύπρου. «Θα συνεχίσουμε να έχουμε στενές σχέσεις με την ΕΕ, αλλά θα είναι σχέσεις μεταξύ κυριάρχων ίσων», ανέφερε.
Ελεύθερη διακίνηση και δίδακτρα Βρετανικών Πανεπιστημίων
Όσον αφορά την ελεύθερη διακίνηση ατόμων, ο κ. Λίλλι ανέφερε ότι θα εξακολουθούν τα ισχύοντα μέχρι τέλος του χρόνου για τους Βρετανούς υπηκόους που μένουν στην Κύπρο. Το ίδιο και για τους Κύπριους υπηκόους που μένουν, εργάζονται και σπουδάζουν στην Βρετανία, όπως είπε, υπενθυμίζοντας το σύστημα ηλεκτρονικών διακανονισμών που εφαρμόζεται στο Ηνωμένο Βασίλειο για τους πολίτες της ΕΕ στο οποίο έχουν εγγραφεί περισσότεροι από 9.000 Κύπριοι.
Εγγραφές θα γίνονται, πρόσθεσε, μέχρι τον Ιούνιο του 2021 και έτσι θα μπορούν να μείνουν, εργάζονται και σπουδάζουν στην Βρετανία με το ισχύον σήμερα σύστημα και να έχουν πρόσβαση στο εθνικό σύστημα υγείας (NHS).
Για επισκέψεις τουρισμού ή για επαγγελματικούς λόγους, ο κ. Λίλλι είπε ότι οι Κύπριοι θα μπορούν να ταξιδεύουν με την ταυτότητά τους, να χρησιμοποιούν τις διόδους για ΗΒ και ΕΕ στα αεροδρόμιο και σημείωσε: «Το ΗΒ είναι ένα έθνος προοδευτικό, δεν θα κλείσουμε τις πόρτες».
Όσον αφορά τους Βρετανούς υπηκόους που μένουν στην Κύπρο, σύμφωνα με τον Ύπατο Αρμοστή πρόκειται για περίπου 70000 στις ελεύθερες περιοχές και 13000 στα κατεχόμενα. Σημείωσε πως για τις 70000 ισχύει η συμφωνία αποχώρησης και πριν από το τέλος της χρονιάς θα πρέπει να συμπληρώσουν τις απαραίτητες άδειες διαμονής, MEU 1 ή MEU 3μ του Υπουργείου Εσωτερικών για να πάρουν την αντίστοιχη κάρτα και θα συνεχίσουν να πηγαινο-έρχονται στο νησί χωρίς περιορισμούς, να έχουν πρόσβαση στο ΓεΣΥ.
Για τους Βρετανούς που διαμένουν στα κατεχόμενα, ο κ. Λίλλι είπε ότι δεν καλύπτονται από τη συμφωνία αποχώρησης σημειώνοντας παράλληλα ότι μέχρι τέλος του χρόνου δεν θα υπάρχουν αλλαγές και αυτοί θα μπορούν να διακινούνται ελεύθερα στο νησί διαμέσου της πράσινης γραμμής.
Ωστόσο, αυτό που θα συμβεί μετά το τέλος του τρέχοντος έτους δεν είναι ξεκάθαρο, ανέφερε, καθώς η κυβέρνηση της Κύπρου καταρτίζει προτάσεις σχετικά με τον τρόπο εφαρμογής του Κανονισμού για την Πράσινη Γραμμή. Οι σημερινές ρυθμίσεις λειτουργούν τέλεια, είπε, και οι Βρετανοί υπήκοοι διασχίζουν την πράσινη γραμμή προς οποιαδήποτε κατεύθυνση, «δεν βλέπουμε τον λόγο να αλλάξει κάτι σε αυτό». Εξέφρασε δε την ελπίδα ότι η κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας «θα έχει την ίδια άποψη».
Για τους Κύπριους που διαμένουν στις περιοχές των Βρετανικών Βάσεων ο κ. Λίλλι είπε ότι θα εξακολουθεί να ισχύει ότι και σήμερα, αφού υπάρχει ειδικό πρωτόκολλο στην συμφωνία αποχώρησης με την ΕΕ. Απαντώντας σε ερώτηση, είπε ότι δεν υπάρχει λόγος στο παρόν στάδιο να υπάρξει διαχωρισμός μεταξύ των Ευρωπαίων πολιτών, σε αυτούς που προέρχονται από χώρες της Κοινοπολιτείας, όπως η Κύπρος και η Μάλτα, και σε αυτούς που δεν προέρχονται από τέτοιες χώρες.
Για τα βρετανικά πανεπιστήμια, ο Στίβεν Λίλλι ανέφερε ότι για την ακαδημαϊκή χρονιά που ξεκινά τον προσεχή Σεπτέμβρη – Οκτώβρη ισχύει το παρόν καθεστώς, αλλά δεν γνωρίζει τί θα γίνει με τα δίδακτρα για την επόμενη ακαδημαϊκή χρονιά, 2021-2022.
«Οι σχέσεις ΗΒ – Κύπρου προϋπήρχαν της συμμετοχής τους στην ΕΕ»
Ο Βρετανός Ύπατος Αρμοστής τόνισε ότι οι σχέσεις της χώρας του με την Κύπρο, προηγούνται της συμμετοχής των δύο χωρών στην ΕΕ. «Υπάρχουν πολλά που συνδέουν το Ηνωμένο Βασίλειο με την Κύπρο με βάση την ιστορία, τις σχέσεις μεταξύ ανθρώπων, το νομικό σύστημα, τα θεσμικά όργανα, τη γλώσσα, την αγάπη των Κυπρίων για τη βρετανική παιδεία, την αγάπη των Βρετανών για τις παραλίες της Κύπρου». Όλα αυτά δεν επηρεάζονται από την αποχώρηση από την ΕΕ, πρόσθεσε.
«Είμαι πολύ σίγουρος ότι η σχέση μεταξύ των δύο χωρών πρόκειται να συνεχίσει να αναπτύσσεται και να γίνεται ακόμα πιο ισχυρή». Η σχέση ΗΒ – Κύπρου είναι πολύ σημαντική και θα πρέπει να είναι προσανατολισμένη στο μέλλον, δήλωσε ο Στίβεν Λίλλι. «Να σκεφτόμαστε τους τομείς που μπορούμε να κάνουμε περισσότερα πράγματα μαζί, όπως η εκπαίδευση και η επιστήμη|, ανέφερε, υπενθυμίζοντας ότι υπάρχουν ήδη προγράμματα συνεργασίας μεταξύ βρετανικών και κυπριακών πανεπιστημίων.
Επίσης, είπε, μπορούν να γίνουν περισσότερα στον τομέα της ασφάλειας, θυμίζοντας ότι έγινε κοινή στρατιωτική άσκηση Βρετανίας, Κύπρου, Ιορδανίας. Υπάρχει μια τεράστια ατζέντα που δεν επηρεάζεται από το Brexit, κατέληξε ο Ύπατος Αρμοστής της Βρετανίας στην Κύπρο.
«Θέλουμε συμφωνία μέχρι τέλος του χρόνου»
Το πρώτο πράγμα που θα κάνει το ΗΒ μετά το Brexit, πρόσθεσε ο κ. Λίλλι, στη συνέντευξή του στο ΚΥΠΕ, είναι να αρχίσει τις διαπραγματεύσεις για τη μελλοντική σχέση με την ΕΕ στην καρδιά της οποίας θα είναι «μια φιλόδοξη συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών με μηδενικές ποσοστώσεις, μηδενικά τιμολόγια, αλλά πέρα από την ενιαία αγορά και την τελωνειακή ένωση». Επιθυμούν επίσης, είπε, να καταλήξουν σε συμφωνίες για θέματα κοινού ενδιαφέροντος, όπως η ασφάλεια και η εξωτερική πολιτική.
«Είναι πολύ σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι φεύγουμε από την ΕΕ, τον οργανισμό και τα θεσμικά όργανα, αλλά εξακολουθούμε να είμαστε μια ευρωπαϊκή χώρα όσον αφορά τη γεωγραφία, την ιστορία, τον πολιτισμό και τις αξίες μας», τόνισε, εκφράζοντας την πρόθεση του ΗΒ να εργαστεί πολύ στενά με τις ευρωπαϊκές χώρες «όπως και με άλλους φίλους και συνεργάτες σε όλο τον κόσμο, όπως τις ΗΠΑ, την Αυστραλία, τον Καναδά, την Ιαπωνία».
Η ΕΕ έχει πολλές συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου με χώρες ανά τον κόσμο και κατά τον κ. Λίλλι είναι εφικτή μια συμφωνία για μηδενικές ποσοστώσεις και μηδενικούς δασμούς μέχρι το τέλος του 2020.
Η περίοδος μέχρι το τέλος του 2020, ανέφερε, είναι μεταβατική. Εξέφρασε την ευχή του ΗΒ για ελεύθερο εμπόριο με τους «Ευρωπαίους γείτονες», σημειώνοντας για την Κύπρο ότι θα μπορεί να εξάγει τα αγαθά της στην Βρετανία, όπως το 46% της παραγωγής χαλουμιού.
Σύμφωνα με τον Βρετανό ‘Υπατο Αρμοστή, το ΗΒ επιθυμεί να καταλήξει σε συμφωνία με την Κύπρο στον τομέα των υπηρεσιών όπου υπάρχει μεγάλη αλληλοσύνδεση μεταξύ των νομικών, λογιστικών και άλλων τομέων επαγγελματικών υπηρεσιών.
Διευκρινίζοντας ότι μέχρι το τέλος της χρονιάς, η Βρετανία ακολουθεί τους κανόνες της ΕΕ, περιλαμβανομένων αυτών της ενιαίας αγοράς και της τελωνειακής ένωσης, ο Στίβεν Λίλλι είπε ότι αυτό σημαίνει πως τα κυπριακά προϊόντα μπορούν να φτάνουν στην βρετανική αγορά καθ’ όλη την διάρκεια της χρονιάς, όπως γινόταν και τώρα.
