Kathimerini.gr
Σε δηλώσεις του, χθες, με τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε στις Βρυξέλλες, ο Eντι Ράμα ανέφερε συγκεκριμένα ότι «είμαστε εδώ για να συζητήσουμε μαζί τρόπους με τους οποίους μπορούμε να έχουμε πρόσβαση στο πρόγραμμα της Ε.Ε., SAFE, το οποίο από την άποψη της ασφάλειας υπερβαίνει την περίμετρο των χωρών της Ε.Ε. και μπορεί επίσης να είναι χρήσιμο για τις χώρες του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη». «Είμαστε εδώ για να κάνουμε το καλύτερο δυνατό για όλα», είπε ο Αλβανός πρωθυπουργός.
Εξάλλου, ο Εντι Ράμα ανέφερε ότι η κυβέρνησή του έχει ήδη ξεκινήσει την αναγέννηση της αμυντικής βιομηχανίας της χώρας του και των δυνατοτήτων που μπορεί να προσφέρει η Αλβανία στο ΝΑΤΟ.
«Ξεκινάμε ήδη την αναγέννηση της στρατιωτικής μας βιομηχανίας. Είμαστε πολύ πρόθυμοι να συζητήσουμε μαζί σας το περαιτέρω έργο που πρέπει να γίνει για να καταστεί δυνατό το νέο στρατιωτικό λιμάνι στην Αλβανία στο Πόρτο Ρομάνο», ανέφερε ο Αλβανός πρωθυπουργός.
Είχαν προηγηθεί επαινετικά σχόλια του Μαρκ Ρούτε για τη συμβολή της Αλβανίας στη Συμμαχία.
«Η Αλβανία αποτελεί έναν ένθερμο σύμμαχο», τόνισε ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, για να υπογραμμίσει ότι η χώρα θα φτάσει φέτος το 2% των αμυντικών δαπανών. Ο Ρούτε, παράλληλα, ανέφερε ότι παρά το μικρό μέγεθος της χώρας, «η Αλβανία κάνει πολλά» για τη Συμμαχία.
Αν και τα δάνεια του χρηματοδοτικού «εργαλείου» SAFE είναι προσβάσιμα μόνο από τα κράτη-μέλη της Ε.Ε., η Αλβανία ως υποψήφιο κράτος-μέλος της Ε.Ε είναι δυνητικά επιλέξιμη για συμμετοχή στο SAFE, ενώ έχει ήδη υπογράψει –σε αντίθεση με την Τουρκία– Συμφωνία Εταιρικής Σχέσης Ασφάλειας και Αμυνας, η οποία αποτελεί μη δεσμευτικό πλαίσιο συνεργασίας που προάγει τη συνεργασία της Ε.Ε. με τρίτες χώρες σε θέματα ασφάλειας και άμυνας, όπως ορίζεται στη Στρατηγική Πυξίδα (2022).
Η εν λόγω συμφωνία συμβάλλει στην ενίσχυση της συνεργασίας σε τομείς όπως η κοινή ασφάλεια, η διαχείριση κρίσεων, η κυβερνοασφάλεια και η υποστήριξη της Ουκρανίας. Περιλαμβάνει, επίσης, τακτικό διάλογο, στρατηγικές διαβουλεύσεις και δυνατότητα συμμετοχής σε προγράμματα όπως η PESCO ή το SAFE (Αρθρο 17, Κανονισμός 7926/25).
Η Ε.Ε. έχει ήδη υπογράψει Συμφωνία Εταιρικής Σχέσης Ασφάλειας και Αμυνας –εκτός από την Αλβανία– και με την Ιαπωνία, τη Μολδαβία, τη Βόρεια Μακεδονία, τη Νορβηγία, τη Νότια Κορέα, το Ηνωμένο Βασίλειο και τον Ιούνιο με τον Καναδά.
Για τις δύο τελευταίες χώρες, χθες τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. έδωσαν εντολή στην Κομισιόν για διαπραγματεύσεις σχετικά με τη συμμετοχή τους στο SAFE. Με επιτυχή ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων, οι βρετανικές και οι καναδικές εταιρείες του αμυντικού τομέα θα μπορούν να συμμετάσχουν σε κοινοπραξίες, που χρηματοδοτούνται από το SAFE.
