Του Μανώλη Κωστίδη
Μήνυμα στήριξης στη Βεγγάζη αλλά και προσεταιρισμού της προκειμένου να επικυρώσει το τουρκολιβυκό μνημόνιο θεωρείται η αιφνιδιαστική επίσκεψη του επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών της Τουρκίας (ΜΙΤ) Ιμπραήμ Καλίν, o οποίος συναντήθηκε με τον στρατάρχη Χαλίφα Χαφτάρ. Λίγες ημέρες νωρίτερα ο γιος του και επικεφαλής του στρατού της Ανατολικής Λιβύης Σαντάμ Χαφτάρ είχε επισκεφθεί την τουρκική φρεγάτα «Kinaliada», που κατέπλευσε στο λιμάνι της Βεγγάζης ως ένδειξη συνεργασίας των δύο πλευρών.
Σύμφωνα με πληροφορίες, κατά τη διάρκεια της συνάντησης Καλίν – Xαφτάρ συζητήθηκαν θέματα διμερούς συνεργασίας, κοινών συμφερόντων και περιφερειακής ασφάλειας. Πάντως, Τούρκοι αναλυτές αναφέρουν πως η Αγκυρα ασκεί πιέσεις αλλά και παρέχει κάθε είδους βοήθεια προς τον Χαφτάρ για να ολοκληρωθεί η διαδικασία επικύρωσης του τουρκολιβυκού μνημονίου από το κοινοβούλιο της Λιβύης.
Στη συνάντηση των δύο ανδρών από την τουρκική πλευρά φέρεται να ήταν παρών και ο πρέσβης της Τουρκίας στην Τρίπολη, όπως και ο γενικός πρόξενος της Τουρκίας στη Βεγγάζη, καθώς και αξιωματικοί του στρατού του Χαφτάρ. Τουρκικά μέσα ενημέρωσης αναφέρουν πως στη συνάντηση συμμετείχε και ο επικεφαλής των ενόπλων δυνάμεων της Λιβύης, Σαντάμ Χαφτάρ, ενώ συζητήθηκαν ζητήματα ασφάλειας των θαλασσών και της ενίσχυσης της διμερούς στρατιωτικής συνεργασίας. Η γενική διοίκηση του εθνικού στρατού της Λιβύης σημειώνει ότι η συνάντηση αντικατοπτρίζει την αποφασιστικότητα για την ανάπτυξη της συνεργασίας μεταξύ των ναυτικών δυνάμεων των δύο χωρών.
Τον περασμένο Απρίλιο ο Σαντάμ Χαφτάρ είχε επισκεφθεί την Τουρκία ως προσκεκλημένος της τουρκικής κυβέρνησης, η Τουρκία ίδρυσε τουρκικό προξενείο στη Βεγγάζη και πολλές τουρκικές επιχειρήσεις ήδη βρίσκονται και δραστηριοποιούνται στην Τρίπολη και τη Βεγγάζη.
Ο καθηγητής του Πανεπιστημίου της Μέσης Ανατολής Χουσεΐν Μπαγτζί στην ανάλυσή του στο τηλεοπτικό δίκτυο Ηaberturk υποστήριξε πως η παρουσία του Ιμπραήμ Καλίν έχει στόχο και την επίτευξη της ενότητας στη Λιβύη αλλά και την ισχυροποίηση του τουρκολιβυκού μνημονίου στην Ανατολική Μεσόγειο. Πολιτικοί αναλυτές υπενθυμίζουν και την τριμερή συνάντηση που είχε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με την πρωθυπουργό της Ιταλίας Τζόρτζια Μελόνι και τον πρωθυπουργό της κυβέρνησης της Τρίπολης Αμπντούλ Χαμίντ Ντμπειμπά και υποστηρίζουν πως η συνεργασία αυτή δημιουργεί ανάχωμα στη συνεργασία της Ελλάδας, της Κύπρου, του Ισραήλ και της Αιγύπτου.
Παράλληλα, οι προσπάθειες προσέγγισης της Αγκυρας με τον Χαλίφα Χαφτάρ δεν μπορούν να διαβαστούν ανεξάρτητα από τις προσπάθειες βελτίωσης των σχέσεων της τουρκικής κυβέρνησης με το Κάιρο, με φόντο και τις θαλάσσιες ζώνες στην Ανατολική Μεσόγειο. Tην περασμένη εβδομάδα τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης είχαν δημοσιοποιήσει πληροφορίες για πιθανό ενδιαφέρον της Αιγύπτου για την αγορά του τουρκικού μαχητικού ΚΑΑΝ. Ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Χακάν Φιντάν στις 9 Αυγούστου είχε συναντηθεί με τον πρόεδρο της Αιγύπτου Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι. Τουρκικά μέσα ενημέρωσης υποστηρίζουν πως η επικύρωση του τουρκολιβυκού μνημονίου από τον Χαφτάρ μπορεί να γίνει σύντομα και να δοθεί άδεια στην Τουρκία να πραγματοποιήσει θαλάσσιες έρευνες σε περιοχές μεταξύ Κρήτης και Λιβύης. Παρόμοια είδηση είχε φιλοξενήσει και το πρακτορείο Bloomberg.
Εν τω μεταξύ, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επισκέφθηκε την πόλη Ματζικέρτ για την επέτειο της ομώνυμης μάχης του 1071 και ζήτησε την ενότητα Τούρκων, Αράβων και Κούρδων. Στην ομιλία του, που πραγματοποίησε στην περιοχή όπου έγινε η μάχη του Ματζικέρτ και έχοντας δίπλα του άνδρες ντυμένους γενίτσαρους, ανέφερε: «Μην ξεχνάτε τον αγαπημένο ηγέτη της ανατολίας Σαλαντίν, τον πρόγονό μας Αλπαρσλάν και τον σουλτάνο Σελίμ. Το πνεύμα που είχαν στον στρατό τους ήταν αυτό το πνεύμα. Ο κόμπος στο Ματζικέρτ λύθηκε με αυτό το πνεύμα, με αυτό το πνεύμα άνοιξαν οι πύλες της Ιερουσαλήμ, η Κωνσταντινούπολη κατακτήθηκε με αυτό το πνεύμα» για να υποσχεθεί να παραδώσει «στις νέες γενιές τη μεγάλη και ισχυρή Τουρκία. Ο αιώνας που διανύουμε θα γραφτεί στην Ιστορία ως ο αιώνας της Τουρκίας».
