ΠΗΓΗ: CNN
Από την ερχόμενη Πέμπτη, 7 Αυγούστου, οι ΗΠΑ αυξάνουν σημαντικά τους δασμούς που επιβάλλουν ακόμη και στις εισαγωγές από τις λίγες χώρες με τις οποίες η Ουάσιγκτον μόλις συνήψε διμερείς συμφωνίες.
Οι αυξημένοι δασμοί που επικύρωσε διά της υπογραφής του χθες ο Ντόναλντ Τραμπ αφορούν όλες τις χώρες του κόσμου και συνιστούν μια ρήξη με την έως σήμερα φιλελεύθερη αμερικανική εμπορική πολιτική.
Οι υψηλότεροι δασμοί συνεχίζουν την ανατροπή των δεκαετιών παγκοσμιοποίησης από τον Τραμπ που έφεραν την τεράστια οικονομία υπηρεσιών της Αμερικής σε θέση απόλυτης ισχύος – αλλά συνέβαλαν στη μακρά παρακμή της στον τομέα της μεταποίησης.
Λίγες μόνο ώρες πριν από την προθεσμία της 1ης Αυγούστου για το εμπόριο, που ο ίδιος επέβαλε, ο Λευκός Οίκος έδωσε βασικές λεπτομέρειες σχετικά με τη νέα εμπορική του πολιτική αργά χθες – και, μαζί με αυτήν, το νέο του δασμολογικό σχέδιο.
Ο Λευκός Οίκος ανακοίνωσε ότι οι γενικοί δασμοί για τα προϊόντα που εισέρχονται στις ΗΠΑ θα παραμείνουν στο επίπεδο του 10%, όπως έχει εφαρμοστεί από τις 2 Απριλίου.
Ωστόσο αυτός ο συντελεστής 10% θα ισχύει μόνο για χώρες με τις οποίες οι ΗΠΑ έχουν εμπορικό πλεόνασμα – χώρες, δηλαδή, στις οποίες οι Ηνωμένες Πολιτείες εξάγουν περισσότερα από όσα εισάγουν. Αυτό ισχύει για τις περισσότερες χώρες, δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος της κυβέρνησης.
Ενας συντελεστής 15% θα χρησιμεύσει ως το νέο κατώτατο όριο δασμών για χώρες με τις οποίες οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν εμπορικό έλλειμμα. Περίπου 40 χώρες θα πληρώσουν αυτόν τον νέο δασμό 15%. Αυτός θα είναι χαμηλότερος για πολλά από αυτά τα έθνη από τους «αμοιβαίους» δασμούς της 2ας Απριλίου, αλλά θα είναι υψηλότερος για ορισμένα κράτη.
Περισσότερες από 20 χώρες έχουν δασμολογικούς συντελεστές που είναι υψηλότεροι από 15%, είτε επειδή συμφώνησαν σε ένα εμπορικό πλαίσιο με τις Ηνωμένες Πολιτείες, είτε επειδή ο Τραμπ έστειλε στους ηγέτες τους μια επιστολή που υπαγόρευε υψηλότερο δασμό. Ανώτερος αξιωματούχος της κυβέρνησης δήλωσε ότι αυτές οι χώρες έχουν από τα υψηλότερα εμπορικά ελλείμματα με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο Λευκός Οίκος προσδιόρισε 26 χώρες των οποίων τα αγαθά θα υπόκεινται σε αμερικανικούς δασμούς μεγαλύτερους από 15%. Ο ανώτερος αξιωματούχος της κυβέρνησης ισχυρίστηκε ότι αυτές οι χώρες έχουν υπερβολικά εμπορικά ελλείμματα με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Είναι οι παρακάτω, κατά σειρά αλφαβητική:
- Αλγερία: 30%
- Βιετνάμ: 20%
- Βοσνία-Ερζεγοβίνη: 30%
- Ελβετία: 39%
- Ινδία: 25%
- Ινδονησία: 19%
- Ιράκ: 35%
- Καζακστάν: 25%
- Καμπότζη: 19%
- Λάος: 40%
- Λιβύη: 30%
- Μαλαισία: 19%
- Μολδαβία: 25%
- Μιανμάρ: 40%
- Μπαγκλαντές: 20%
- Μπρουνέι: 25%
- Νικαράγουα: 18%
- Νότια Αφρική: 30%
- Πακιστάν: 19%
- Σερβία: 35%
- Σρι Λάνκα: 20%
- Συρία: 41%
- Ταϊβάν: 20%
- Ταϊλάνδη: 19%
- Τυνησία: 25%
- Φιλιππίνες: 19%
Επιπλέον, το Μεξικό και ο Καναδάς θα συνεχίσουν να αντιμετωπίζουν υψηλότερους δασμούς για αγαθά που δεν εξαιρούνται βάσει του Συμφώνου ελεύθερων συναλλαγών ΗΠΑ-Μεξικού-Καναδά.
Το Μεξικό συμφώνησε την Πέμπτη σε μια τρίμηνη συνέχιση του τρέχοντος δασμολογικού συντελεστή 25% που επιβάλλουν οι ΗΠΑ.
Τα μη εξαιρούμενα καναδικά προϊόντα που εισάγονται στις Ηνωμένες Πολιτείες θα υπόκεινται σε δασμό 35% από σήμερα – αυξημένο από τον προηγούμενο δασμό 25%.
Πότε τίθενται σε ισχύ οι δασμοί;
Το νέο δασμολογικό καθεστώς δεν θα τεθεί σε ισχύ σήμερα, όπως αναμενόταν. Αντίθετα, οι δασμοί θα εφαρμοστούν στις 7 Αυγούστου για να δοθεί στην αμερικανική υπηρεσία Τελωνειακής και Συνοριακής Προστασίας επαρκής χρόνος για να κάνει τις απαραίτητες αλλαγές για την είσπραξη των νέων δασμών. Οι δασμοί του Καναδά αποτελούν εξαίρεση – αυτοί τίθενται σε ισχύ σήμερα.
Οι εμπορικές συμφωνίες εμπόδισαν την επιβολή δασμών σε ακόμη υψηλότερο επίπεδο. Οι μόνοι σημαντικοί εμπορικοί εταίροι που δεν είδαν τους δασμολογικούς συντελεστές να αλλάζουν την Παρασκευή ήταν το Ηνωμένο Βασίλειο, η Κίνα και το Μεξικό. Ο Τραμπ υπέγραψε ένα εμπορικό πλαίσιο με το Ηνωμένο Βασίλειο και την Κίνα. Ωστόσο, η συμφωνία που υπογράφηκε με την Κίνα λήγει σε λιγότερο από δύο εβδομάδες, πράγμα που σημαίνει ότι αυτοί οι δασμοί θα μπορούσαν σύντομα να αυξηθούν.
Οσον αφορά το Μεξικό, ο Τραμπ είχε απειλήσει να αυξήσει τους δασμούς στο 30% στις 12:01 π.μ. σήμερα (7.01 π.μ. Ελλάδος). Αλλά μετά από χθεσινή συνομιλία με την πρόεδρο του Μεξικού, Κλάουδια Σάινμπαουμ, παρέτεινε τον προηγούμενο δασμολογικό συντελεστή του Μεξικού για άλλες 90 ημέρες.
Τον τελευταίο μήνα, ο Τραμπ ανακοίνωσε μια σειρά από άλλες εμπορικές συμφωνίες. Δεν είναι σαφές εάν θα οριστικοποιηθούν, αλλά φαίνεται ότι αυτές οι χώρες μπορεί να έχουν αποφύγει συντελεστές πάνω από αυτούς που περιλαμβάνονται στις συμφωνίες τους.
Για παράδειγμα, τα αγαθά από την Ευρωπαϊκή Ενωση επρόκειτο να αντιμετωπίσουν δασμούς 30%. Η συμφωνία που επιτεύχθηκε το Σαββατοκύριακο, ωστόσο, προβλέπει δασμούς 15% για τα περισσότερα αγαθά.
Αυτός είναι ο ίδιος συντελεστής με τον οποίο θα φορολογούνται τα αγαθά από τη Νότια Κορέα και την Ιαπωνία.
Αυτό εξακολουθεί να είναι υψηλότερο από τον συντελεστή 10% με τον οποίο έχουν δασμολογηθεί τα αγαθά από τον Απρίλιο.
Είναι νόμιμοι αυτοί οι δασμοί;
Αυτό είναι ένα ερώτημα που συζητείται έντονα. Ο Τραμπ επικαλέστηκε τον Νόμο περί Διεθνών Οικονομικών Εξουσιών Εκτακτης Ανάγκης για να επιβάλει δασμούς ανά χώρα.
Τον Μάιο, το Δικαστήριο Διεθνούς Εμπορίου διαπίστωσε ότι ο Τραμπ υπερέβη τη νόμιμη εξουσία του με αυτή την κίνηση. Οι προφορικές συζητήσεις για την έφεση της κυβέρνησης ξεκίνησαν χθες και μια ομάδα δικαστών φαίνεται πως διατηρεί αμφιβολίες ως προς το αν ο Τραμπ είχε την εξουσία να επιβάλει δασμούς χρησιμοποιώντας αυτές τις εξουσίες έκτακτης ανάγκης.
Ιδιαίτερο ζήτημα ήταν η άνευ προηγουμένου χρήση του νόμου περί έκτακτης παρέμβασης για τη διεθνή οικονομία (IEEPA) για την επιβολή δασμών, ειδικά επειδή ο νόμος δεν κάνει καμία αναφορά σε δασμούς.
Αρκετοί δικαστές αμφισβήτησαν επίσης τη λογική του Τραμπ πίσω από την κήρυξη οικονομικής έκτακτης ανάγκης. Ο πρόεδρος έχει δηλώσει προηγουμένως ότι τα εμπορικά ελλείμματα των ΗΠΑ με άλλες χώρες, δηλαδή όταν οι ΗΠΑ εισάγουν περισσότερα από όσα εξάγουν, δικαιολογούν μια εθνική οικονομική έκτακτη ανάγκη που απαιτεί διόρθωση των δασμών.
Ο δικαστής Ρέιμοντ Τσεν, ωστόσο, ρώτησε: «Μπορεί το εμπορικό έλλειμμα να αποτελέσει μια εξαιρετική και ασυνήθιστη απειλή όταν είχαμε εμπορικά ελλείμματα για δεκαετίες;»
Μπορεί να χρειαστούν εβδομάδες, ή και μήνες, πριν το εφετείο καταλήξει σε ετυμηγορία. Μετά από αυτό, θα μπορούσε να αμφισβητηθεί ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Ανεξάρτητα από το τελικό αποτέλεσμα, ο Τραμπ έχει πολλά μέσα να χρησιμοποιήσει για να επιβάλει νέους δασμούς και να διατηρήσει πολλούς σε ισχύ.
Θα παρατείνει ξανά ο Τραμπ την προθεσμία επιβολής δασμών;
Τεχνικά, το έκανε. Οι νέοι δασμολογικοί συντελεστές επρόκειτο να τεθούν σε ισχύ σήμερα – και τώρα θα τεθούν σε ισχύ ως επί το πλείστον στις 7 Αυγούστου.
Προσώρας, δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι ο Τραμπ θα αναστείλει περαιτέρω αυτούς τους δασμούς. Ωστόσο, το έχει πει αυτό και για προηγούμενες δασμολογικές προθεσμίες – μόνο για να τις παρατείνει αργότερα. Εν ολίγοις, όλα, συμπεριλαμβανομένων των δασμολογικών συντελεστών που μόλις τέθηκαν σε ισχύ, υπόκεινται σε αλλαγές κατά τη δημοσίευση μιας ανάρτησης στο Truth Social.
«Deja vu»;
Οι δασμολογικές αλλαγές θυμίζουν την «Ημέρα Απελευθέρωσης» του Τραμπ τον Απρίλιο, όταν αύξησε ομοίως τους φόρους εισαγωγής σε όλους τους τομείς. Η κίνηση αυτή έριξε τις χρηματοπιστωτικές αγορές στο χάος και τροφοδότησε φόβους για παγκόσμια ύφεση.
Τελικά, ο Τραμπ καθυστέρησε τους «αμοιβαίους» δασμούς του Απριλίου ώρες μετά την έναρξη ισχύος τους, ορίζοντας αργότερα την 1η Αυγούστου ως τη νέα προθεσμία για εμπορικές συμφωνίες υπό την απειλή υψηλότερων δασμολογικών συντελεστών.
Ο πρόεδρος ενημέρωσε ορισμένες χώρες για τους δασμούς που θα αντιμετώπιζαν εκείνη την ημέρα ελλείψει νέων συμφωνιών, αλλά φάνηκε να αφήνει άλλα έθνη στο σκοτάδι.
Προκαλούν οι δασμοί πληθωρισμό;
Ο πληθωρισμός παρέμεινε σχετικά ήπιος κατά τους προηγούμενους γύρους δασμών του Τραμπ, αλλά αυτό θα μπορούσε να αλλάξει καθώς θα τεθούν σε ισχύ υψηλότεροι συντελεστές. Ηδη, μεγάλες εταιρείες όπως η Procter & Gamble και η Walmart έχουν δηλώσει ότι οι αυξήσεις τιμών που σχετίζονται με τους δασμούς βρίσκονται σε εξέλιξη.
