Kathimerini.gr
Σε αχαρτογράφητα νερά μπήκε η σύγκρουση στην Ουκρανία ύστερα από την κατάρριψη ρωσικών, μη επανδρωμένων αεροσκαφών (drones) από την Πολωνία, με τη συνδρομή και άλλων χωρών-μελών του ΝΑΤΟ. Ηταν η πρώτη φορά μετά την έναρξη της ρωσικής εισβολής, τον Φεβρουάριο του 2022, που ένα μέλος της Ατλαντικής Συμμαχίας άνοιξε πυρ εναντίον ρωσικών στόχων. Από το βήμα του κοινοβουλίου, ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ δήλωσε ότι «φθάσαμε πιο κοντά στην ανοιχτή σύγκρουση από κάθε άλλη στιγμή μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο», αν και έσπευσε να προσθέσει ότι «δεν υπάρχει λόγος να πιστέψουμε πως βρισκόμαστε στο χείλος του πολέμου».
Οπως ανέφερε ο Τουσκ, η πολωνική αεράμυνα κατέγραψε 19 παραβιάσεις του εθνικού εναέριου χώρου από ρωσικά drones στο διάστημα από τις 11.30 μ.μ. της Τρίτης μέχρι τις 6.30 π.μ. της Τετάρτης. Ορισμένα από αυτά τα αεροσκάφη διείσδυσαν στον εναέριο χώρο της Πολωνίας προερχόμενα από τη Λευκορωσία, όπου έχουν συγκεντρωθεί ρωσικά στρατεύματα για κοινά γυμνάσια των δύο χωρών που πρόκειται να αρχίσουν την Παρασκευή. Πολωνικά μαχητικά αεροσκάφη F-16 απογειώθηκαν για να καταρρίψουν τα ρωσικά drones, κάτι που επετεύχθη με τη συμβολή ολλανδικών F-35, ιταλικών αεροσκαφών παρακολούθησης AWACS και ενός εφοδιαστικού αεροσκάφους της Συμμαχίας.
Ο Πολωνός πρωθυπουργός έκανε λόγο για «μεγάλης κλίμακας πρόκληση» της Μόσχας και γνωστοποίησε ότι η κυβέρνησή του ενεργοποίησε το άρθρο 4 της Συμμαχίας, που προβλέπει επείγουσες διαβουλεύσεις μεταξύ των χωρών-μελών σε περίπτωση κρίσης. Δεν έκανε ωστόσο καμία αναφορά στο άρθρο 5, που προβλέπει συλλογική απάντηση σε περίπτωση επίθεσης εναντίον ενός μέλους του ΝΑΤΟ. Ο γενικός γραμματέας της Συμμαχίας Μαρκ Ρούτε επιφυλάχθηκε για πιο συγκεκριμένη τοποθέτηση, καθώς δεν είχε ακόμη ολοκληρωθεί η εκτίμηση του επεισοδίου, αλλά δεν παρέλειψε να δηλώσει: «Είτε ήταν σκόπιμη ενέργεια είτε όχι, πρόκειται για απολύτως απερίσκεπτη και επικίνδυνη συμπεριφορά».
Το ρωσικό υπουργείο Αμυνας υποστήριξε ότι δεν στοχοποίησε στόχους επί πολωνικού εδάφους, αν και ανέλαβε την ευθύνη για κύμα επιθέσεων, με πυραύλους και drones, σε περιοχές της Δυτικής Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένης της πόλης Λβιβ, που απέχει περίπου 50 χιλιόμετρα από τα πολωνικά σύνορα σε ευθεία γραμμή. «Ωστόσο είμαστε έτοιμοι να έχουμε διαβουλεύσεις με το πολωνικό υπουργείο Αμυνας πάνω στο συγκεκριμένο θέμα», ανέφερε η σχετική ανακοίνωση.
Από την πλευρά του ο υποστράτηγος Πάβελ Μουραβιέκο, αρχηγός του γενικού επιτελείου ενόπλων δυνάμεων της Λευκορωσίας, ανέφερε ότι η αεράμυνα της χώρας του εντόπισε «drones που είχαν αποπροσανατολιστεί» με ηλεκτρονικό πόλεμο και εισήλθαν στον εθνικό εναέριο χώρο. Αμέσως μόλις το αντελήφθησαν, οι Λευκορώσοι ειδοποίησαν τους Πολωνούς και τους Λιθουανούς ότι «άγνωστης ταυτότητας αεροσκάφη» κατευθύνονταν προς τις δύο γειτονικές χώρες, γεγονός που επέτρεψε, σύμφωνα πάντα με τον Μουραβιέκο, στην Πολωνία να τα αναχαιτίσει προτού υπάρξουν συνέπειες.
Το χθεσινό περιστατικό επρόκειτο να συζητηθεί σε επίπεδο Ατλαντικής Συμμαχίας. Σειρά Ευρωπαίων ηγετών αποδοκίμασε τη Ρωσία, σημειώνοντας ότι μόλις προ τριών ημερών είχε προχωρήσει στην πιο εκτεταμένη αεροπορική επίθεση εναντίον του Κιέβου και άλλων ουκρανικών πόλεων από την έναρξη του πολέμου. «Η Ρωσία κλιμακώνει τον πόλεμο, δεν εννοεί να τον τερματίσει», δήλωσε η εκπρόσωπος Εξωτερικής Πολιτικής της Ευρωπαϊκής Eνωσης Κάγια Κάλας, υποστηρίζοντας ότι σύμφωνα με τις πρώτες ενδείξεις «πρόκειται για σκόπιμη ενέργεια και όχι για ατύχημα».
Λίγο αργότερα, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν κάλεσε τη Ρωσία να σταματήσει «την απερίσκεπτη κλιμάκωση» των αεροπορικών επιδρομών της, ενώ ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ μίλησε για «εξαιρετικά ανεύθυνη κίνηση της Ρωσίας, η οποία μας υπενθυμίζει την κραυγαλέα αδιαφορία του προέδρου Πούτιν για ειρήνευση». Από την πλευρά του ο Γερμανός υπουργός Αμυνας Μπόρις Πιστόριους θεώρησε ότι επρόκειτο για «σκόπιμη και στοχευμένη πρόκληση από την πλευρά της Μόσχας».
Αντίδραση Ζελένσκι, Τραμπ
Στο Κίεβο, ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι ζήτησε «να υποστεί τις συνέπειες» των πράξεών της η Ρωσία, κάνοντας λόγο για «εξαιρετικά επικίνδυνο» περιστατικό.
Η πρώτη αντίδραση του Ντόναλντ Τραμπ ήρθε μέσα από ανάρτηση στη διαδικτυακή πλατφόρμα του Truth Social, στην οποία άφηνε να εννοηθεί η δυσαρέσκειά του έναντι του Βλαντιμίρ Πούτιν. «Τι τρέχει με τη Ρωσία που παραβιάζει τον πολωνικό εναέριο χώρο με drones; Για να δούμε!», έγραψε ο Αμερικανός πρόεδρος.
