Οι εγγυήσεις ασφάλειας για την Ουκρανία και το ενδεχόμενο συνάντησης του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν βρέθηκαν στο επίκεντρο των συζητήσεων Ευρωπαίων ηγετών με τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ πίσω από κλειστές πόρτες, χθες, Δευτέρα.
Την ίδια στιγμή, ο Τραμπ και οι Ευρωπαίοι φάνηκε να διαφωνούν σχετικά με την κατάπαυση του πυρός. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ φάνηκε να απορρίπτει την ανάγκη για εκεχειρία πριν από περαιτέρω διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό του πολέμου, μια στάση που προκάλεσε την αντίθεση των Ευρωπαίων.
Σχετικά με τις εγγυήσεις ασφαλείας που θα παρέχουν στην Ουκρανία οι δυτικοί σύμμαχοι για να προληφθεί, όπως λένε, νέα ρωσική επίθεση στη χώρα σε περίπτωση που υπογράψει συμφωνία ειρήνης με τη Μόσχα, διαπιστώνεται «κοινό έδαφος», ωστόσο οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονται. Ο Ζελένσκι διαβεβαίωσε πάντως, πως οι Δυτικοί σκοπεύουν να τις επισημοποιήσουν «εντός δέκα ημερών».
«Οι εγγυήσεις ασφαλείας πιθανόν θα αποφασιστούν από τους εταίρους μας και θα υπάρξουν περισσότερες λεπτομέρειες, καθώς τα πάντα θα γραφτούν στο χαρτί και θα επισημοποιηθούν (…) εντός εβδομάδας ή εντός δέκα ημερών», σημείωσε μετά τις συνομιλίες με τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ και του Ευρωπαίους ηγέτες στον Λευκό Οίκο χθες.
Επιβεβαίωσε εξάλλου πως είναι «έτοιμος» να συναντηθεί σε διμερές επίπεδο με τον Ρώσο ομόλογό του για να λάβει τέλος η ρωσική στρατιωτική εισβολή στην Ουκρανία που ξεκίνησε πριν από τριάμισι χρόνια.
Πρόσθεσε πως «αναμένει» ότι κατόπιν θα πραγματοποιηθεί τριμερής σύνοδος με τον Ντόναλντ Τραμπ.
Το ζήτημα των εδαφών «θα το συζητήσουμε εγώ και ο Πούτιν», πρόσθεσε.
Σε συνέντευξή του στο BBC, ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ δήλωσε ότι θα υπάρξουν περαιτέρω διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ για τις εγγυήσεις ασφάλειας της Ουκρανίας σήμερα, Τρίτη.
«Τώρα θα συνεργαστούμε με τις ΗΠΑ για αυτές τις εγγυήσεις ασφάλειας», δήλωσε στην Ουάσιγκτον. «Εχουμε αναθέσει το έργο στις ομάδες μας», όπως εξήγησε.
Ο Στάρμερ πρόσθεσε ότι οι εγγυήσεις θα «καθησυχάσουν τον κόσμο στην Ευρώπη, στην Ουκρανία, αλλά ιδιαίτερα στη Βρετανία».
Εγγυήσεις «τύπου άρθρου 5» – Οχι ένταξη στο ΝΑΤΟ
Ο γενικός γραμματέας του οργανισμού του Συμφώνου του βόρειου Ατλαντικού Μαρκ Ρούτε ξεκαθάρισε από πλευράς του, ότι δεν συζητείται η ένταξη της Ουκρανίας στο NATO, αλλά γίνεται λόγος για εγγυήσεις ασφαλείας στο Κίεβο τύπου «άρθρου 5», που προβλέπει συλλογική άμυνα, στη χώρα όπου εισέβαλε ο στρατός της Ρωσίας τον Φεβρουάριο του 2022.
«Η κατάσταση έχει ως εξής — οι ΗΠΑ και άλλες χώρες έχουν πει πως τάσσονται εναντίον του να γίνει η Ουκρανία κράτος μέλος του NATO. Η επίσημη θέση του NATO είναι (…) πως ο δρόμος προς την ένταξη της Ουκρανίας είναι αμετάκλητος», είπε ο Ρούτε κατά τη διάρκεια συνέντευξης που παραχώρησε στο Fox News, χθες.
«Ομως αυτό που συζητάμε εδώ δεν είναι το να γίνει η χώρα μέλος του NATO, αυτό που συζητάμε είναι εγγυήσεις ασφαλείας τύπου του άρθρου 5 για την Ουκρανία και το τι ακριβώς σημαίνει αυτό θα συζητηθεί τώρα πιο συγκεκριμένα», πρόσθεσε.
Το άρθρο 5 της ιδρυτικής συνθήκης της δυτικής στρατιωτικής συμμαχίας προβλέπει πως επίθεση εναντίον κράτους μέλος της εκλαμβάνεται ως επίθεση εναντίον όλων. Η ένταξη της Ουκρανίας στο NATO είναι στρατηγικός στόχος του Κιέβου, που έχει εγγραφτεί στο Σύνταγμα.
Ωστόσο, αυτό αποτελεί κόκκινη γραμμή για τον πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν.
Ο Ρούτε ανέφερε πως οι εγγυήσεις ασφαλείας αυτού του τύπου μπορεί να προσφερθούν στο Κίεβο αντί της ένταξης.
Σύμφωνα με τον ΓΓ της συμμαχίας, δεν έγινε συζήτηση για την ανάπτυξη νατοϊκών στρατευμάτων στην ουκρανική επικράτεια.
Εξοπλισμός της Ουκρανίας
Σχετικά με τη μορφή των εγγυήσεων ασφαλείας που θα πρέπει να συνοδεύσουν την όποια συμφωνία ειρήνης ανάμεσα στην Ουκρανία και τη Ρωσία, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν τόνισε πως θα πρέπει να περιλαμβάνουν την ανάπτυξη ενός «ρωμαλέου» ουκρανικού στρατού, ικανού να αποτρέψει οποιαδήποτε νέα επίθεση.
Εξήγησε πως έθιξε στις συνομιλίες στον Λευκό Οίκο ότι σε «αυτές τις εγγυήσεις ασφαλείας» συγκαταλέγεται το να συνεχίσει να υφίσταται «ρωμαλέος ουκρανικός στρατός, που θα μπορεί να προβάλει αντίσταση σε οποιαδήποτε απόπειρα επίθεσης και να την αποτρέψει, κατά συνέπεια δεν θα υφίσταται περιορισμούς ως προς τους αριθμούς, τις δυνατότητες, τους εξοπλισμούς», μετά τη συνάντηση με τους προέδρους των ΗΠΑ, της Ουκρανίας και Ευρωπαίους ηγέτες.
Σημείωσε επίσης ότι το ζήτημα των ενδεχόμενων εδαφικών παραχωρήσεων της Ουκρανίας δεν εθίγη.
«Δεν μιλήσαμε για αυτό το ζήτημα καθόλου», διαβεβαίωσε, «για δυο λόγους: Καταρχάς, η προτεραιότητα είναι οι εγγυήσεις ασφαλείας· και έπειτα, είπαμε ‘αυτό ας συζητηθεί σε διμερές και τριμερές επίπεδο’».
Ακόμη, ο Μακρόν κάλεσε να «αυξηθούν οι κυρώσεις» σε βάρος της Ρωσίας αν οι προσεχείς διαπραγματεύσεις αποτύχουν.
Αν «η διαδικασία» σκοντάψει στην «άρνηση» της Μόσχας, «είμαστε όλοι σύμφωνοι πως πρέπει να αυξήσουμε τις κυρώσεις και, σε κάθε περίπτωση, να τηρήσουμε στάση που θα ασκήσει περισσότερη πίεση στη ρωσική πλευρά», είπε σε δημοσιογράφους στην Ουάσιγκτον ο αρχηγός του γαλλικού κράτους.
Ρωσία: «Μη αποδεκτή» αποστολή στρατευμάτων του ΝΑΤΟ
Η Ρωσία επανέλαβε πάντως τη Δευτέρα ότι οποιοδήποτε σενάριο που περιλαμβάνει την αποστολή στρατευμάτων του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία δεν θα γινόταν αποδεκτό από τη Μόσχα και θα μπορούσε να οδηγήσει σε απότομη κλιμάκωση.
«Επαναλαμβάνουμε τη θέση μας, την οποία έχουμε επανειλημμένα διατυπώσει, ότι απορρίπτουμε κατηγορηματικά οποιοδήποτε σενάριο που προβλέπει την εμφάνιση στην Ουκρανία στρατιωτικού αποσπάσματος με τη συμμετοχή χωρών του ΝΑΤΟ, το οποίο ενέχει τον κίνδυνο ανεξέλεγκτης κλιμάκωσης της σύγκρουσης με απρόβλεπτες συνέπειες», ανέφερε το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών σε δήλωση που δημοσιεύτηκε στον ιστότοπό του.
Η προειδοποίηση ήρθε μετά τις πρόσφατες δηλώσεις δυτικών αξιωματούχων σχετικά με την πιθανότητα αποστολής συμμαχικών στρατευμάτων στην Ουκρανία ως μέρος των εγγυήσεων ασφάλειας για την επίλυση της τρέχουσας σύγκρουσης.
Η Ρωσία ξεκίνησε τον πόλεμο κατά της Ουκρανίας τον Φεβρουάριο του 2022. Οι δυτικές χώρες έχουν παράσχει στο Κίεβο εκτεταμένη στρατιωτική, οικονομική και πολιτική υποστήριξη, αποκλείοντας όμως μέχρι στιγμής την άμεση αποστολή στρατευμάτων.
Ακολουθούν οι δηλώσεις των Ευρωπαίων ηγετών σχετικά με τη συνάντηση στον Λευκό Οίκο:
- Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε ότι οι σημερινές συνομιλίες ήταν οι καλύτερες μέχρι στιγμής και ότι είναι «έτοιμος για διμερείς συνομιλίες με τον Πούτιν».
- Ο πρωθυπουργός της Βρετανίας, Κιρ Στάρμερ, δήλωσε ότι είναι «πολύ ικανοποιημένος» με το αποτέλεσμα της σημερινής συνάντησης, η οποία κατέδειξε «πραγματική αίσθηση ενότητας» μεταξύ των ηγετών. Τόνισε ότι «καμία απόφαση δεν πρέπει να λαμβάνεται για την Ουκρανία χωρίς την Ουκρανία».
- Ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς προέτρεψε τον Τραμπ να «ασκήσει πίεση στη Ρωσία για κατάπαυση του πυρός». «Δεν μπορώ να φανταστώ ότι η επόμενη συνάντηση θα πραγματοποιηθεί χωρίς κατάπαυση του πυρός», σημείωσε. Ο Πούτιν συμφώνησε να πραγματοποιηθεί διμερής συνάντηση εντός των επόμενων δύο εβδομάδων, είπε ο Μερτς.
- Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν επανέλαβε τα σχόλια του Μερτς για κατάπαυση του πυρός, αλλά είπε επίσης ότι οι ευρωπαϊκές στρατιωτικές δυνάμεις πρέπει να βοηθήσουν την Ουκρανία με «στρατιωτική παρουσία».
- Ο Φινλανδός πρόεδρος Αλεξάντερ Στουμπ υιοθέτησε πιο επιφυλακτικό τόνο, λέγοντας ότι δεν υπήρχε «τίποτα συγκεκριμένο» σχετικά με τη συμμετοχή των ΗΠΑ στις εγγυήσεις ασφάλειας για την Ουκρανία. Οσον αφορά τη διμερή συνάντηση μεταξύ Ζελένσκι και Πούτιν, είπε ότι ο Ρώσος ηγέτης «δεν είναι αξιόπιστος».
- Η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνη δήλωσε ότι ένα από τα πιο σημαντικά ερωτήματα είναι «πώς να είμαστε σίγουροι ότι δεν θα ξανασυμβεί, κάτι που αποτελεί προϋπόθεση για κάθε είδους ειρήνη».
- Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν επανέλαβε τις εκκλήσεις για την επιστροφή των ουκρανικών παιδιών που έχουν απαχθεί από τη Ρωσία, λέγοντας ότι «το ανθρώπινο κόστος αυτού του πολέμου πρέπει να τελειώσει».
- Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούττε χαρακτήρισε τον Τραμπ «ρεαλιστή ειρηνοποιό» και είπε ότι οι ηγέτες θα εργαστούν για τις εγγυήσεις ασφάλειας τις επόμενες ημέρες.
Με πληροφορίες από Reuters, AFP, AP, BBC, ΑΠΕ – ΜΠΕ
