Του Παναγιώτη Ευριπίδου
Έξαρση κρουσμάτων κορωνοϊού παρατηρείται αυτή την περίοδο στην Κύπρο και την Ευρώπη γενικότερα, μετά και την εμφάνιση της υποπαραλλαγής της «Όμικρον 2» JN.1, με τους ειδικούς να τονίζουν τη σημασία των μέτρων αυτοπροστασίας αλλά και την εμβολιαστική κάλυψη ευάλωτων ομάδων και ηλικιωμένων.
Ακόμη, ωστόσο, ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται και στη καλλιέργεια συνείδησης και κουλτούρας ως προς την προστασία από εποχιακές και άλλες λοιμώξεις, με τους αρμόδιους να τονίζουν ότι τα μέτρα που λαμβάνονται από τα κράτη μέλη μπορεί δημιουργήσουν αντιδράσεις με αποτέλεσμα να λειτουργήσουν ως «μπούμερανγκ» παρά να αποτρέψουν από την εξάπλωση των κρουσμάτων.
Έξαρση κρουσμάτων – Τα μέχρι στιγμής στοιχεία
Μιλώντας στην «Κ», η Παιδίατρος – Λοιμωξιολόγος και μέλος της Επιτροπής Παρακολούθησης για τον κορωνοϊό, Δρ Μαρία Κολιού, σημείωσε ότι υπάρχει μια έξαρση κρουσμάτων κορωνοϊού αυτή την εποχή, όπως συμβαίνει κάθε φορά όταν εισέρχεται μία νέα υποπαραλλαγή. Σημείωσε ακόμη ότι το ποσοστό θετικότητας των κρουσμάτων έχει φτάσει το 10%.
Σε επικοινωνία της «Κ» με την Διευθύντρια των Ιατρικών Υπηρεσιών και Υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας του Υπουργείου Υγείας, Δρ Ελισάβετ Κωνσταντίνου, παρατέθηκαν τα στοιχεία της εβδομάδας από 26 Δεκεμβρίου μέχρι 1η Ιανουαρίου. Συγκεκριμένα, τα κρούσματα ανήλθαν στις 3336 από τα οποία υπάρχει ιδιαίτερη επιβάρυνση στους ηλικιωμένους άνω των 70 ετών, με αύξηση αυτών των ομάδων και στις νοσηλείες, με την Δρ Μαρία Κολιού να σημειώνει ότι είναι κυρίως άτομα τα οποία δεν εμβολιάστηκαν εδώ και έναν χρόνο.
Σχετικά με της νοσηλείες, η Διευθύντρια των Ιατρικών Υπηρεσιών σημείωσε ότι την τελευταία εβδομάδα ήταν γύρω στις 80 σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, ενώ τόνισε ότι έξαρση παρατηρείται όχι μόνο στον κορωνοϊό, αλλά σε όλους τους αναπνευστικούς ιούς κατά 63%. Αναλυτικότερα, οι αυξήσεις αφορούν κατά κύριο λόγο τον Covid-19, τον RSV (αναπνευστικός συγκυτιακός ιός) και λιγότερο τα περιστατικά γρίπης.
Αναφορικά με την υποπαραλλαγή JN.1, η Διευθύντρια των Ιατρικών Υπηρεσιών και Υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας, διευκρίνισε ότι δεν φαίνεται να είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη παρά το γεγονός ότι έχει αρχίσει μία μικρή αύξηση των περιστατικών μέχρι την επικράτησή της. «Μέχρι στιγμής, πάνω από το 50-60% των περιστατικών κορωνοϊού αφορούν αυτή την υποπαραλλαγή», σημείωσε.
Το επικαιροποιημένο εμβόλιο
Από τον Οκτώβριο έχει παραλάβει η Κυπριακή Δημοκρατία το επικαιροποιημένο εμβόλιο, το οποίο σύμφωνα με την Διευθύντρια των Ιατρικών Υπηρεσιών του αρμόδιου Υπουργείου, είναι πιο κατάλληλο για την αντιμετώπιση της Όμικρον και τα υποστελέχη που εμφανίζονται. Όπως ανέφερε, «ο κόσμος πρέπει να εμβολιαστεί με το νέο εμβόλιο διότι δεν καλύπτει το παλιό εμβόλιο όλες τις υποπαραλλαγές της Όμικρον».
Παράλληλα, θα πραγματοποιηθούν επισκέψεις κινητών μονάδων εμβολιασμού σε κλειστές δομές και γηροκομεία. Σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής στοιχεία, το ποσοστό εμβολιασμού με το επικαιροποιημένο εμβόλιο για τον κορωνοϊό είναι γύρω στο χαμηλό 18%, ενώ για την γρίπη τα ποσοστά εμβολιασμού στον γενικό πληθυσμό είναι θετικά, αγγίζοντας τις 110 χιλιάδες.
Να υπάρχει ανησυχία;
Μιλώντας στην εκπομπή Διασπορά Ειδήσεων, η Επίκουρη Καθηγήτρια Παιδιατρικής και Επιδημιολογίας Νοσοκομείου, Δρ Ζωή Δωροθέα Πανά, ανέφερε ότι δεν μπορεί να είναι ανησυχητική η έξαρση κρουσμάτων εφόσον είμαστε προετοιμασμένοι σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο, σημειώνοντας τους προβληματισμούς που υπάρχουν για το πώς θα πορευτούν σε παγκόσμιο και πανευρωπαϊκό επίπεδο.
«Νομίζω, το πιο σημαντικό για μία αρμονική μεταχείριση, να θυμηθούμε τα μέτρα ατομικής προστασίας. Σε πρακτικό επίπεδο, αν ένα άτομο έχει συμπτώματα αναπνευστικού, να κάνει χρήση της μάσκας και να διενεργήσει διαγνωστικό τεστ. Ένα άτομο το οποίο είναι ευπαθές, ακόμα και αν είχε κάνει τέσσερις ή πέντε δόσεις εμβολίου, δεν σημαίνει ότι καλύπτεται. Σημαίνει ότι τα άτομα με σοβαρά χρόνια νοσήματα οφείλουν να προστατεύσουν τον εαυτό τους με εμβολιασμούς», πρόσθεσε η Επίκουρη Καθηγήτρια Παιδιατρικής.
Αυτοπροστασία και αλλαγή νοοτροπίας
Παράλληλα, πέραν των μέτρων αυτοπροστασίας και της εμβολιαστικής κάλυψης, η Δρ Δωροθέα Πανά αναφέρθηκε και στη σημασία της αλλαγής της κουλτούρας ενός πληθυσμού. «Όσο επιβάλεις μέτρα χωρίς να κατανοούν την ουσία και το νόημα σε ατομικό επίπεδο, τόσο θα βλέπουμε αντιδράσεις. Από μικρή ηλικία να αλλάξουμε νοοτροπία στο θέμα της πρόληψης όσον αφορά τα λοιμώδη νοσήματα» είπε η Παιδίατρος, τονίζοντας τη σημασία της εκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης τόσο του κοινού, όσο και του προσωπικού υγείας.
Ο βαθμός ετοιμότητας για μία νέα πανδημία
Στο ερώτημα εάν η Ευρώπη είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει μία νέα πιθανή πανδημία, η Δρ Δωροθέα Πανά απάντησε ότι δυστυχώς δεν είναι όλα τα κράτη μέλη έτοιμα, σημειώνοντας μία διαβάθμιση ανά επίπεδο ετοιμότητας. «Το πλαίσιο ετοιμότητας των κρατών μελών δεν είναι αυτό που θα επιθυμούσαμε. Υπάρχει σε ανθρώπινο επίπεδο μία απομάκρυνση από όσα βιώσαμε στην πανδημία. Δεν είμαστε προετοιμασμένοι. Θεωρώ ότι η Κύπρος έχει τα εχέγγυα να παίξει το ρόλο μοντέλου», εξήγησε.
Φωτ.: Shutterstock
Στο «βάθος» η εμφάνιση της γρίπης
Αναφορικά με την αύξηση των περιστατικών της γρίπης, η Δρ Μαρία Κολιού ανέφερε ότι η εποχιακή έξαρση της, εντός του μηνός θα αρχίσει να κορυφώνεται, εκτός φυσικά εάν ληφθούν μέτρα, σημειώνοντας παράλληλα ότι εάν ένα άτομο λάβει μέτρα αυτοπροστασίας για τον κορωνοϊό, στην ουσία λαμβάνει μέτρα προστασίας και από την γρίπη.
Φωτ. Unsplash
Τα συμπτώματα της υποπαραλλαγής JN.1
Σύμφωνα με το CDC, στα συμπτώματα της υποπαραλλαγής JN.1 περιλαμβάνονται: Βήχας, πονόλαιμος, πονοκέφαλος, μυϊκοί πόνοι, πυρετός, απώλεια γεύσης και όσφρησης, καταρροή ή ρινικό μπούκωμα, κόπωση, εγκεφαλική θόλωση «brain fog», δύσπνοια και ελαφρά γαστρεντερικά συμπτώματα (στομαχικές διαταραχές, ελαφρά διάρροια).
Τα τελευταία δεδομένα από το Γραφείο Εθνικής Στατιστικής του Ηνωμένου Βασιλείου (UK Office for National Statistics), από τον Δεκέμβριο του 2023, υποδηλώνουν ότι τα πιο συχνά αναφερόμενα συμπτώματα μεταξύ των ερωτηθέντων με Covid-19 περιλαμβάνουν: Καταρροή (31,1%), βήχας (22,9%), πονοκέφαλος (20,1%), αδυναμία ή κόπωση (19,6%), μυϊκός πόνος (15,8%), πονόλαιμος (13,2%), προβλήματα ύπνου (10,8%), ανησυχία ή άγχος (10,5%).
Πολλά από τα συνηθέστερα συμπτώματα, συμπεριλαμβανομένων της καταρροής και του βήχα, έχουν αναφερθεί σε άτομα με Covid από το 2020, αν και η λίστα περιλαμβάνει ορισμένες νέες προσθήκες, όπως προβλήματα ύπνου και άγχος. Επιπρόσθετα, η απώλεια γεύσης και όσφρησης -κάποτε θεωρούνταν ενδεικτικό σημάδι της Covid- αναφέρεται τώρα μόνο από το 2 έως 3 τοις εκατό των μολυσμένων ατόμων στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Τι υποδηλώνει η ξαφνική άνοδος της JN.1
Η ξαφνική άνοδος της JN.1 υποδηλώνει ότι είναι είτε πιο μεταδοτική είτε καλύτερη στην αποφυγή του ανοσοποιητικού συστήματός μας (ανοσοδιαφυγή). Ωστόσο, σύμφωνα με τα υπάρχοντα δεδομένα, δεν φαίνεται να είναι πιο επιθετική από άλλες παραλλαγές που κυκλοφορούν, σύμφωνα με το CDC.
Σύμφωνα με το Κέντρο Ελέγχου Νοσημάτων των ΗΠΑ, «είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι τα υπάρχοντα εμβόλια και οι θεραπείες εξακολουθούν να λειτουργούν καλά και κατά της υποπαραλλαγής JN.1, επομένως αυτή η υποπαραλλαγή δεν επηρεάζει τις συστάσεις του CDC».
Τα νέα μέτρα
Υπενθυμίζεται ότι το Υπουργείο Υγείας μετά τη σύσκεψη της Υπουργού Δρ Πόπης Κανάρη με τα μέλη της Επιστημονικής Επιτροπής Παρακολούθησης της νόσου Covid-19 αποφάσισαν τα εξής μέτρα τα οποία περιλαμβάνονται σε διάταγμα:
- Επίδειξη αρνητικής εξέτασης ταχείας ανίχνευσης αντιγόνου για την ασθένεια του COVID-19, με τη δειγματοληψία να έχει πραγματοποιηθεί εντός 48 ωρών ή αρνητικής εργαστηριακής εξέτασης (PCR) για την ασθένεια του COVID-19, με τη δειγματοληψία να έχει πραγματοποιηθεί εντός 48 ωρών για επισκεπτήρια σε Οίκους Ευγηρίας, Νοσηλευτήρια, Εξωτερικά Ιατρεία, Οδοντιατρεία, Κλειστές Δομές και χώρους φιλοξενίας ευάλωτων ομάδων, σε πρόσωπα ηλικίας άνω των 12 ετών.
- Η χρήση προστατευτικής μάσκας προσώπου είναι υποχρεωτική για όλους τους εργαζόμενους καθώς και για επισκέπτες 12 ετών και άνω, στους εσωτερικούς χώρους των Οίκων Ευγηρίας και άλλων δομών φροντίδας και φιλοξενίας ηλικιωμένων και ευπαθών ομάδων καθώς και στους χώρους νοσηλείας, στα Εξωτερικά Ιατρεία, Οδοντιατρεία των Δημόσιων και Ιδιωτικών νοσηλευτηρίων, σε Κλειστές Δομές και χώρους φιλοξενίας ευάλωτων ομάδων.
Παράλληλα, συστάσεις γίνονται από την Επιστημονική Επιτροπή Παρακολούθησης ως προς τα ακόλουθα:
- Η χρήση προστατευτικής μάσκας προσώπου είναι υποχρεωτική για όλα τα θετικά κρούσματα σε όλους τους χώρους που διακινούνται.
- Εμβολιασμοί στους εργαζόμενους και στους ενοίκους των Οίκων Ευγηρίας, και άλλων δομών φροντίδας και φιλοξενίας ηλικιωμένων και ευπαθών ομάδων μέσω κινητών μονάδων εμβολιασμού του Υπουργείου Υγείας.
