Του Γιάννη Ιωάννου
Αμέσως μετά τις διακοπές του Δεκαπενταύγουστου ολοκληρώνεται η έρευνα της αμερικανικής ομοσπονδιακής υπηρεσίας ATF, που συνδράμει από τις αρχές Αυγούστου την Κυπριακή Δημοκρατία ως προς τη διερεύνηση των καταστροφικών πυρκαγιών στην ορεινή Λεμεσό. Η δεκαμελής ομάδα της ATF ολοκληρώνει έως τις αρχές της επόμενης εβδομάδας την έρευνά της για τα αίτια της πρόκλησης και εξάπλωσης της φονικής φωτιάς και στις 18 Αυγούστου θα παραδώσει το προκαταρκτικό πόρισμά της στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, σε μεταξύ των συνάντηση. Όπως είναι σε θέση να γνωρίζει η «Κ», η εστίαση της έρευνας επικεντρώνεται σε ζητήματα ασφάλειας (αίτια φωτιάς και εξάπλωσης) αλλά και σε αξιολόγηση της κρίσης που οδήγησε σε μη ελεγχόμενη πυρκαγιά, που κόστισε τη ζωή σε δύο ανθρώπους, αλλά είχε και ανυπολόγιστες ζημιές σε καμένη δασική γη και υλικές καταστροφές.
Πώς δούλεψε η ATF
Η δεκαμελής ομάδα της αμερικανικής ομοσπονδιακής υπηρεσίας αποτελείται από τρεις κατηγορίες εμπειρογνωμόνων, τους εξειδικευμένους ερευνητές εμπρησμών και ατυχημάτων, τους πραγματογνώμονες εγκληματολογίας και τους αναλυτές πληροφοριών.
Πρωταρχικός στόχος είναι η πλήρης διαλεύκανση των αιτιών πρόκλησης και εξάπλωσης της πυρκαγιάς, καθώς και η αξιολόγηση του τι δεν δούλεψε κατά τη διάρκεια της διαχείρισης των επιμέρους πτυχών της κρίσης (εκκενώσεις, συντονισμός πυρόσβεσης, διακλαδικότητα, κ.ά.). Όπως είναι σε θέση να γνωρίζει η «Κ», η ATF θα υποβάλει αναλυτική έκθεση ώς τα μέσα Σεπτεμβρίου, η οποία θα δει το φως της δημοσιότητας για τα ευρήματά της και επί τούτου η κυβέρνηση σκοπεύει να προβεί σε ενέργειες προσαρμογής.
Υπενθυμίζεται πως η ATF είναι η κατεξοχήν ομοσπονδιακή υπηρεσία διερεύνησης ζητημάτων που συνδέονται με εμπρησμούς, εκρήξεις και πυρκαγιές μεγάλης έκτασης και αποτελεί υπηρεσία επιβολής νόμου που λειτουργεί σε παναμερικανικό επίπεδο, υπαγόμενη απευθείας στο υπουργείο Δικαιοσύνης των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Στο πλαίσιο διεθνούς βοήθειας, η Ουάσιγκτον προσφέρει την εμπειρογνωμοσύνη τής εν λόγω υπηρεσίας σε συμμαχικές χώρες ή άλλες χώρες-εταίρους.
Θα δώσουν τεχνογνωσία
H εμπλοκή της ATF στη διερεύνηση της πυρκαγιάς στην ορεινή Λεμεσό δεν αποσκοπεί μόνο στην πορισματική έκθεση για τα αίτια, αλλά και στην ύπαρξη «δεύτερης φάσης» συνεργασίας της Κυπριακής Δημοκρατίας με τις ΗΠΑ για ζητήματα εκπαίδευσης και τεχνογνωσίας, για ζητήματα πρώτης ανταπόκρισης σε καταστάσεις κρίσεων και διαχείρισης φυσικών καταστροφών. Συγκεκριμένα, η εν λόγω μεταφορά τεχνογνωσίας αναμένεται να κινηθεί σε τρεις άξονες:
• Θέματα διακλαδικότητας, δηλαδή συντονισμός μεταξύ των αρμόδιων υπηρεσιών που εμπλέκονται στη διαχείριση κρίσεων όπως μια πυρκαγιά μεγάλης έκτασης.
• Θέματα εκπαίδευσης και πιστοποίησης, προκειμένου μέσω της παροχής εξειδικευμένης βοήθειας να αυξηθούν οι δυνατότητες ανταπόκρισης των κυπριακών υπηρεσιών (Πυροσβεστική, Πολιτική Άμυνα, κ.λπ.).
• Δομικές μεταρρυθμίσεις προκειμένου να υπάρξει, στην Κύπρο, η απαρχή της δημιουργίας δομών Πολιτικής Προστασίας, ως οριζόντιας στρατηγικής αντιμετώπισης/διαχείρισης κρίσεων.
Καλά ενημερωμένες πηγές αναφέρουν πως στη βάση του τελικού πορίσματος της ATF θα παρθούν, έως το τέλος του χρόνου, συγκεκριμένες πολιτικές αποφάσεις για ζητήματα σχεδιασμού πολιτικής αντιμετώπισης των πυρκαγιών.
Υπενθυμίζεται πως πέραν της συνδρομής της ATF, η Κύπρος μετέχει ως κράτος-μέλος στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας και θα αναζητηθεί η συνδρομή του, δεδομένου ότι ήδη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρέχει εξειδικευμένη τεχνική βοήθεια στην Κυπριακή Δημοκρατία μέσω του προγράμματος TSI, το οποίο αναμένεται να οδηγήσει στη μεταρρύθμιση της Πολιτικής Άμυνας σε Πολιτική Προστασία και τον συντονισμό των αρμόδιων υπηρεσιών.
