Υψηλές επιδόσεις στον τουρισμό, με προκλήσεις που παραμένουν

Την ώρα που οι επιδόσεις του τουρισμού καταγράφουν ρεκόρ και προμηνύουν ότι το 2025 θα αποδειχθεί καθοριστικό για την τουριστική βιομηχανία της Κύπρου, οι προκλήσεις του τομέα χρονίζουν. Η δοκιμασμένη και ομολογουμένως επιτυχημένη συνταγή της προσέλκυσης τουριστών λόγω του ήλιου και της θάλασσας της Κύπρου, δεν αφήνει περιθώρια επικέντρωσης σε στρατηγικές που θα διασφαλίσουν μια πιο ισχυρή τουριστική κίνηση καθ' όλη τη διάρκεια του έτους. Ως αποτέλεσμα, ενώ οι χειμερινοί τουρίστες μπορεί να αυξάνονται σε απόλυτους αριθμούς χρόνο με το χρόνο, ωστόσο οι αύξηση των αφίξεών τους κατά τους χειμερινούς μήνες του χρόνου δεν φαίνεται να είναι αρκετή για να εξαλείψει το ζήτημα της εποχικότητας, αναφέρουν οι εμπλεκόμενοι φορείς του τουρισμού. Καυτηριάζοντας τις κυριότερες προκλήσεις που ενυπάρχουν στον τουριστικό τομέα της Κύπρου σημειώνουν ότι κρίνεται επιτακτική η ανάγκη για κατάρτιση στρατηγικών με όραμα, προγραμματισμό και πολιτική βούληση οι οποίες θα διασφαλίσουν μια πιο ισχυρή και διαρκή τουριστική κίνηση καθ' όλη τη διάρκεια του έτους. Τα άλυτα προβλήματα του τομέα επηρεάζουν τη βιώσιμη ανάπτυξή του και την ποιότητα των προσφερόμενων υπηρεσιών του, με αποτέλεσμα να φέρνουν τον προορισμό της Κύπρου σε δυσμενή θέση συγκριτικά με τους ανταγωνιστικούς προορισμούς.

Τα ανοικτά μέτωπα

Αν πάμε πίσω 30 χρόνια θα αντιληφθούμε ότι η εποχικότητα, η συνδεσιμότητα και η αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος της Κύπρου αποτελούσαν τα ζητήματα στα οποία υστερούσε η χώρα ως προορισμός. Σήμερα είναι απογοητευτικό το γεγονός ότι ακόμα μιλάμε για την επιμήκυνση της καλοκαιρινής περιόδου και όχι για την ουσιαστική καταπολέμηση της εποχικότητας, τονίζει στην «Κ» ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ταξιδιωτικών πρακτόρων Κύπρου, Χάρης Παπαχαραλάμπους. Είναι εύκολο να αντιληφθεί κανείς ότι ενώ οι τουρίστες που επισκέπτονται την Κύπρο κατά τους χειμερινούς μήνες έχουν αυξηθεί σε απόλυτους αριθμούς, εντούτοις η αύξηση στις αφίξεις δεν είναι καθόλου ικανοποιητική, τονίζει. Ως εκ τούτου, το γεγονός αυτό καταδεικνύει ότι δεν έχουν γίνει ουσιαστικές προσπάθειες προσέλκυσης χειμερινών τουριστών από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα, υπογραμμίζει ο πρόεδρος του ACTA. Η Κύπρος οφείλει επιτέλους να πάει ένα βήμα πιο πέρα από τη συζήτηση για επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου, στις πράξεις για ανάπτυξη ολόχρονου τουρισμού, επενδύοντας στον χειμερινό τουρισμό, είπε χαρακτηριστικά.

Μιλώντας για αδυναμίες στον εισερχόμενο τουρισμό, ο κ. Παπαχαραλάμπους έκανε ιδιαίτερη αναφορά στις ελλείψεις προσωπικού, οι οποίες αποτελούν τροχοπέδη στην προσπάθεια προσέλκυσης ποιοτικού τουρισμού στην Κύπρο. Ειδικότερα, αναφέρθηκε στην έλλειψη ξεναγών αλλά και οδηγών λεωφορείων. Παράλληλα, ανασταλτικά στη μετατροπή της Κύπρου σε έναν ολόχρονα ελκυστικό τουριστικό προορισμό λειτουργούν τα λειτουργικά κόστη των επιχειρηματιών του κλάδου, καθώς και ο αθέμιτος ανταγωνισμός που αντιμετωπίζουν λόγω των κατεχομένων, σημειώνουν αρμόδιοι φορείς του κλάδου.

Ταυτόχρονα, αν και υπάρχουν βελτιώσεις σε επιμέρους τομείς και σε επαρχίες οι οποίες αντιμετώπιζαν προβλήματα, όπως η Πάφος και η Αμμόχωστος, οι τουριστικές υπηρεσίες δεν έχουν ενιαία ποιότητα σε όλη τη χώρα και πολλές φορές υστερούν σε σύγκριση με ανταγωνιστικούς προορισμούς. Επομένως, οι προσφερόμενες εμπειρίες εξακολουθούν να μην αντανακλούν πλήρως τις προσδοκίες των τουριστών και να επηρεάζουν την ανταγωνιστικότητα της χώρας, προσθέτουν.

Βελτιώθηκαν

Στον αντίποδα, σε καλύτερα επίπεδα κινείται η συνδεσιμότητα της Κύπρου κυρίως λόγω των εταιρειών χαμηλού κόστους, επισημαίνει ο κ. Παπαχαραλάμπους. Η αύξηση των πτήσεων, κυρίως λόγω της εισόδου των αεροπορικών εταιρειών χαμηλού κόστους, έχει ενισχύσει την προσβασιμότητα της χώρας και την ευκολία των ταξιδιωτών να επισκεφτούν σωρεία προορισμών μέσω της Κύπρου, υποστηρίζει. Αυτή η εξέλιξη μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης για την ενίσχυση του τουρισμού, εφόσον συνδυαστεί με μια στρατηγική που ενισχύει την ποιότητα των υπηρεσιών και μειώνει τις διαρθρωτικές αδυναμίες του τομέα, αναφέρει.

Επίσης, παρατηρείται βελτίωση ως προς τον διαμερισμό των αγορών στις οποίες επικεντρώνεται και εξαρτάται η Κύπρος, προσθέτει διευκρινίζοντας ότι αυτό έγινε αναγκαστικά λόγω της απομάκρυνσης της ρωσικής αγοράς. Η επιβολή των κυρώσεων στη συγκεκριμένη αγορά αποτέλεσε ουσιαστική την αφορμή στο να κινηθούμε στοχευμένα προς αγορές στις οποίες δεν σχεδιάζαμε να στρέψουμε το ενδιαφέρον μας και αποδείχτηκαν ιδιαίτερα σημαντικές, όπως για παράδειγμα η Γαλλία και η Γερμανία, πρόσθεσε ο κ. Παπαχαραλάμπους.

Η στόχευση

Χρειάζεται ένας ολοκληρωμένος σχεδιασμός και διασύνδεση όλων των παραμέτρων του τουριστικού προϊόντος, σύμφωνα με τους εμπλεκόμενους φορείς του κλάδου. Η ουσιαστική πρόοδος του κυπριακού τουρισμού απαιτεί μια πιο ολοκληρωμένη στρατηγική και προσέγγιση. Όπως σημειώνουν οι αρμόδιοι, η κατάρτιση μιας εθνικής στρατηγικής για τον τουρισμό είναι κρίσιμης σημασίας και θα πρέπει να έχει έναν σαφή οραματισμό, με σχέδιο και πολιτική βούληση. Μια μακροπρόθεσμη στρατηγική που δεν θα επικεντρώνεται μόνο στην αύξηση των αριθμών των επισκεπτών, αλλά και στη βελτίωση της ποιότητας των τουριστικών υπηρεσιών, θα μπορούσε να φέρει ουσιαστική καλυτέρευση στην προσπάθεια καταπολέμησης της εποχικότητας στον τομέα. Εξάλλου, η Κύπρος δεδομένων των καιρικών συνθηκών που διατηρεί, του μεγέθους της, των ειδικών μορφών τουρισμού που μπορεί να προσφέρει στους χειμερινούς επισκέπτες, αλλά και των σχετικά καλών υποδομών της μπορεί να επιτύχει καλά αποτελέσματα σε σχέση με τον χειμερινό τουρισμό.

Η πορεία προς την αναβάθμιση του τουριστικού τομέα απαιτεί συντονισμένες προσπάθειες, μακροπρόθεσμο σχεδιασμό και τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου πλαισίου που θα υποστηρίζει την αναβάθμιση των υποδομών και των υπηρεσιών, ενώ παράλληλα θα επιδιώκει την εξομάλυνση της εποχικότητας.

Αναφορικά με την επικέντρωση στις ειδικές μορφές τουρισμού, οι εμπλεκόμενοι φορείς του κλάδου επισημαίνουν ότι θα πρέπει να στρέψουμε το βλέμμα μας σε αυτές τις μορφές όπου διατηρούμε ανταγωνιστικό πλεονέκτημα έναντι άλλων προορισμών.

Το λάθος

Υπάρχουν τρόποι να επιτευχθεί η ομοιόμορφη κατανομή των τουριστών σε όλους τους μήνες του χρόνου προκειμένου να καταπολεμηθεί η εποχικότητα, επισημαίνουν οι φορείς. Το λάθος ωστόσο που διαχρονικά γίνεται σε σχέση με τον χειμερινό τουρισμό που προσελκύει η Κύπρος ετησίως έχει να κάνει με τη σύγκριση των αριθμών. Θα ήταν πιο αντιπροσωπευτικό και χρηστικό εάν θέταμε έναν συγκεκριμένο στόχο κάθε χρόνο με βάση τις συνθήκες και τα δεδομένα και να προχωρούμε σε σύγκριση με το τι έχουμε καταφέρει, τονίζουν.

Είμαστε ευλογημένοι να ζούμε σε έναν υπέροχο τόπο, ωστόσο λείπουν οι πολιτικές, οι στρατηγικές και το όραμα, οπότε οφείλουμε να τολμήσουμε και στα πιο δύσκολα διότι μπορεί να επιτευχθούν πολλά και σημαντικά οφέλη, προσθέτουν οι αρμόδιοι εμπλεκόμενοι φορείς του κλάδου.

Το Υφυπουργείο

Έξι προκλήσεις και ανάγκες έθεσε το υφυπουργείο Τουρισμού στο ετήσιο σχέδιο δράσης του για το 2025. Συγκεκριμένα, όπως σημειώνεται, κύρια πολιτική τίθεται η ισότιμη και ισορροπημένη γεωγραφικά και χρονικά τουριστική ανάπτυξη του νησιού. Από οικονομικής απόψεως θέτει επί τάπητος την αύξηση της συνολικής προστιθέμενης αξίας του τουρισμού στην οικονομία και την όσο το δυνατό μεγαλύτερη συνεισφορά του στο ΑΕΠ της χώρας. Αναφορικά με την κοινωνική πτυχή το αρμόδιο Υφυπουργείο επισημαίνει την καθιέρωση της Κύπρου ως κοινωνικά ωφέλιμου προορισμού με στόχο τη διασπορά των εσόδων σε όλες τις περιοχές της χώρας.

Σε σχέση με τον ψηφιακό μετασχηματισμό επισημαίνει την ανάγκη για περαιτέρω αξιοποίηση σύγχρονων τεχνολογικών εργαλείων και διαθέσιμων δεδομένων και πληροφοριών, για να καθιερωθεί η Κύπρος ως ένας ψηφιακά έξυπνος προορισμός. Η πράσινη μετάβαση δεν θα μπορούσε να μείνει εκτός των προκλήσεων του τομέα, καθώς σημειώνεται η ανάγκη για ανάληψη εντονότερης δράσης σε θέματα αειφορίας/ πράσινης μετάβασης, για να καταστεί η Κύπρος ένας από τους πιο περιβαλλοντικά ευαίσθητους τουριστικούς προορισμούς της περιοχής.

Τέλος, το αρμόδιο Υφυπουργείο θέτει τον εκσυγχρονισμό της τουριστικής νομοθεσίας και τη στενότερη συνεργασία με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς.