Της Μαρίας Ηρακλέους
Αν διαφέρει σε κάτι αυτός ο προεκλογικός σε σχέση με προηγούμενους, είναι το γεγονός ότι πλέον η μερίδα του λέοντος στην πίτα της διαφήμισης, έχει μετατοπιστεί στα ψηφιακά μέσα- κυρίως δε, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με την κυριαρχία σε ποσότητα διαφημιστικού περιεχομένου να δίνεται στο Facebook και στο Instagram. Εκεί επικεντρώνονται οι υποψηφιότητες Νίκου Χριστοδουλίδη, Αβέρωφ Νεοφύτου και Ανδρέα Μαυρογιάννη, με τα επιτελεία, τους επικοινωνιολόγους και τα γραφεία επικοινωνίας να αξιοποιούν στο έπακρον τις δυνατότητες και την απήχηση των social media στο ευρύ κοινό. Για να δώσουμε την εικόνα, οι χρήστες του Facebook στην Κύπρο ανέρχονται σε 830.000 και σε 794.000 στο Instagram (στοιχεία confidential.gnora.com). Φαίνεται επίσης ότι οι διαφημίσεις του Facebook μπορούν να προσεγγίσουν το 79,2% των ατόμων άνω των 13 ετών, ενώ στην περίπτωση του Instagram η δυνατότητα προσέγγισης ανέρχεται σε 75,7%. Τα πιο πάνω στοιχεία καταδεικνύουν ένα από τα ισχυρά ατού των social mediaτην παροχή μετρήσιμων αποτελεσμάτων για μια εκστρατεία. Έχουν επίσης το χαμηλότερο κόστος έναντι των παραδοσιακών Μέσων, ενώ προσδίδουν και το στοιχείο της αμεσότητας στο μήνυμα του υποψηφίου προς τον ψηφοφόρο. Από τα στοιχεία που συγκέντρωσε η «Κ» προκύπτει ότι ο ρόλος της τηλεόρασης στην προεκλογική διαφήμιση φθίνει, καθώς επίσης και των έντυπων μέσων, ενώ ενισχύεται σημαντικά ο ρόλος των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και γενικότερα των ψηφιακών μέσων. Μικρότερη η χρήση των ραδιοφωνικών σποτ, ενώ συνεχίζουν να εξυπηρετούν τους σκοπούς προεκλογικής διαφήμισης, τα billboards, παρά και το ψηλό τους κόστος, σε σύγκριση πάντα με τα ψηφιακά μέσα.
Tik Tok ο Χριστοδουλίδης
Με newslettes, Viber groups, και billboards, γίνεται η προώθηση μηνυμάτων για την υποψηφιότητα του Νίκου Χριστοδουλίδη, με την ομάδα επικοινωνίας του υποψηφίου να στοχεύει στην προώθηση περιεχομένου για τον υποψήφιο και το πρόγραμμα του. Κατά κόρον ωστόσο η προεκλογική του εκστρατεία λαμβάνει χώρα στα social media, από τα οποία φαίνεται να εξαιρείται το Twitter. Μεγάλο μερίδιο κερδίζει και το You Tube το οποίο, όπως περιέγραψε η Managing Partner της Giraffes in the Kitchen Cyprus, Άντρεα Σολομωνίδου, μετατράπηκε ουσιαστικά σε ένα μεγάλο αρχείο δηλώσεων, εμφανίσεων, συναντήσεων του ανεξάρτητου υποψηφίου, με 860 εγγεγραμμένους χρήστες. Ο Ν. Χριστοδουλίδης έχει μια δυναμική παρουσία σε Facebook και Instagram, ενώ είναι ίσως ο μόνος υποψήφιος ο οποίος έχει αξιοποιήσει το νεότερο μέσο κοινωνικής δικτύωσης- το TikTok- με στόχο να κερδίσει ποσοστά από τους νεαρότερους ψηφοφόρους ηλικιών 18-28, οι οποίοι δεν εντοπίζονται στο ηλικιακό κοινό του Facebook. Τα βίντεο στο TikTok δεν εμπίπτουν στο διαφημιστικό κομμάτι, εξηγεί η Άντρεα Σολομωνίδου, ενώ περιγράφει ότι γενικότερα, τα έξοδα για διαφημίσεις στα social Media, προέρχονται κυρίως από χρηματοδοτήσεις εθελοντών και εισφορές από 5-100 ευρώ, οι οποίες ξεκίνησαν από τις 12 Μαΐου.
Προβληματισμός υπάρχει για το κατά πόσο θα αξιοποιηθούν τα πιο παραδοσιακά μέσα για διαφήμιση, όπως η τηλεόραση και τα έντυπα μέσα. Ειδικότερα για την τηλεόραση, η επένδυση πολιτικής διαφήμισης γίνεται πολύ οριοθετημένα και ρυθμισμένα, και συνοδεύεται με ψηλό κόστος. Ως εκ τούτου, αν τελικά αξιοποιηθεί, αυτό θα γίνει λίγες μέρες πριν την 5η Φεβρουαρίου και τον πρώτο γύρο των εκλογών. Συμπερασματικά, η απευθείας επαφή του Ν. Χριστοδουλίδη με τον κόσμο και η απήχηση στα social media, σε συνδυασμό με το ψηλό κόστος της διαφήμισης, αποδυναμώνει αισθητά το ρόλο της τηλεόρασης στην εν εξελίξει προεκλογική. Σημειώνεται επίσης ότι παραμένει ως επιλογή η διαφήμιση σε billboards, η οποία ξεκίνησε μετά τα Χριστούγεννα. Γενικότερα πάντως, τα έξοδα της διαφήμισης είναι μειωμένα σε σχέση με άλλες προεκλογικές περιόδους και οφείλεται εν μέρει στο βήμα που δίνεται από τα social media, ενώ αποδίδεται και στην μεγάλη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, κατά την οποία πολλά θέματα έχουν εξαντληθεί μέσα από τις συζητήσεις σε εκπομπές και debate.
Podcast για Αβέρωφ
Τα social media και η ψηφιακή διαφήμιση έχει την πρωτοκαθεδρία στην προεκλογική διαφήμιση της υποψηφιότητας Αβέρωφ Νεοφύτου, με το διαφημιστικό υλικό να επικεντρώνεται στα Google ads, Facebook ads, social media και YouTube. Γίνεται παράλληλα προώθηση μηνυμάτων και ενημέρωσης για τοποθετήσεις, θέσεις και το πρόγραμμα του υποψηφίου σε ομάδες υποστηρικτών σε WhatsApp και Viber, ένα εργαλείο το οποίο θεωρείται ιδιαίτερα αποτελεσματικό. Στις ιδιαιτερότητες της προεκλογικής διαφήμισης του Α.Νεοφύτου, είναι και η συμμετοχή του σε podcast, με το υλικό να προωθείται στη συνέχεια τόσο στα social media όσο και σε ψηφιακά μέσα όπως το YouTube. Πρόκειται για ένα καινούργιο μέσο το οποίο απευθύνεται σε μια ηλικιακή κατηγορία στην οποία η υποψηφιότητα χρειάζεται ενίσχυση. Το μεγαλύτερο βάρος των διαφημιστικών δαπανών πέφτει σε Facebook και Instagram, με γύρω στις 130 επαναλαμβανόμενες διαφημίσεις του υποψηφίου. Αν και το πρόγραμμα απευθύνεται σε όλες τις ηλικιακές ομάδες, το γεγονός ότι η προεκλογική διαφήμιση επικεντρώνεται στα social media δείχνει την βαρύτητα που δίνεται στην προσέγγιση του δυναμικού κοινού ηλικίας 25-44. Πρόκειται για ένα κοινό το οποίο περιγράφεται ότι έχει στις προτεραιότητές του την σταθερότητα και την ασφάλεια της οικονομίας και τη διατήρηση του οικονομικού επιπέδου. Πέρα από τα social, το επιτελείο της υποψηφιότητας Αβέρωφ προχώρησε το τελευταίο διάστημα και σε υπαίθριες διαφημίσεις. Πρόκειται πάντως για μέσο το οποίο θεωρείται ακριβό, και η χρήση του θα πρέπει να γίνεται επιλεγμένα και λελογισμένα, όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά πηγές από το επιτελείο του υποψηφίου. Αυτή την στιγμή στα billboards τα μηνύματα αφορούν την ενίσχυση της οικογένειας (μήνυμα με στόχευση και στις γυναίκες ψηφοφόρους) και της οικονομίας, ενώ πιθανότατα να ακολουθήσει ένα τελικό μήνυμα τις τελευταίες μέρες πριν τις εκλογές. Από τις επιλογές διαφήμισης του Α. Νεοφύτου υπάρχει παρουσία και στο ραδιόφωνο ενώ τελευταία επιλογή είναι η τηλεόραση και η εφημερίδα.
Stories ο Μαυρογιάννης
Η έναρξη της προεκλογικής διαφήμισης του Ανδρέα Μαυρογιάννη, έγινε μέσω υπαίθριας διαφήμισης. Ο κ. Μαυρογιάννης ίσως ήταν ο πρώτος που χρησιμοποίησε την τηλεόραση ως διαφημιστικό μέσο σε αυτή την προεκλογική, κίνηση που αποδίδεται στην ανάγκη για αύξηση της αναγνωρισιμότητας του υποψηφίου. Χρησιμοποιήθηκε επίσης και το ραδιόφωνο, το οποίο απευθύνεται σε εργαζόμενους καθ΄ οδόν ή επιστρέφοντας από την εργασία τους. Μιλώντας στην «Κ» ο επικεφαλής του επιτελείου Λεόντιος Φιλοθέου, ανέφερε ότι οι δαπάνες διαφήμισης ανά είδος μέσου βρίσκονται υπό συνεχή αξιολόγηση και διαμορφώνονται ανάλογα και με την αποτελεσματικότητά του. Σε κάθε περίπτωση, τα περισσότερα διαφημιστικά μηνύματα, μεταδίδονται κυρίως μέσω Facebook και δευτερευόντως μέσω Instagram, μέσα τα οποία, καλύπτουν το μεγαλύτερο ηλικιακό φάσμα των ψηφοφόρων. Το κοινό του Facebook, είναι της ηλικιακής ομάδας 35-70, ενώ τα μηνύματα στο Instagram φτάνουν στις πιο μικρές ηλικίες. Αξιοποιείται δε το εργαλείο των Stories τα οποία συνδυάζουν τα χαρακτηριστικά της ταχύτητας, της ζωντάνιας και της αμεσότητας του μηνύματος, και είναι πιο αποτελεσματικά σε σχέση με την προσέγγιση κοινού σε σχέση με τις κανονικές αναρτήσεις, αφού τα views και τα reactions, είναι πολλαπλάσια στα stories συγκριτικά με τις υπόλοιπες αναρτήσεις. Το Twitter χρησιμοποιείται με πολλή φειδώ στην προώθηση μηνυμάτων, ενώ δεν αξιοποιείται καθόλου το Tik Tok. Μπαίνοντας στην τελική ευθεία, η καμπάνια του κ. Μαυρογιάννη, η διαφήμιση θα έχει παρουσία σε όλα τα κανάλια και μέσα, ενώ θα επανέλθουν billboards και τηλεόραση, τα οποία λόγω κόστους θα προστεθούν ξανά στην τελική ευθεία πριν τις εκλογές.
Facebook και Instagram
Σημειώνεται ότι οι διαφημίσεις στα social media είναι επαναλαμβανόμενης παρουσίας. Τα διαφημιστικά μηνύματα του υποψηφίου Νίκου Χριστοδουλίδη σε Facebook και Instagram, άρχισαν από τον Μάιο 2022. Και σε αυτή την περίπτωση τα ποσά που δαπανώνται για κάθε διαφήμιση είναι μέχρι 100 ευρώ, από 200-299 ευρώ, και 100-199 ευρώ. Τα αποτελέσματα στην σελίδα ads library, εμφανίζουν γύρω στις 130 διαφημίσεις για την υποψηφιότητα Νίκου Χριστοδουλίδη, περίπου 135 για την υποψηφιότητα του Αντρέα Μαυρογιάννη, και 130 για την υποψηφιότητα Αβέρωφ Νεοφύτου. Στην περίπτωση του κ. Νεοφύτου, δαπανώνται τα περισσότερα ποσά ανά διαφήμιση- βλέπουμε δηλαδή σε μεγαλύτερη συχνότητα ποσά της τάξης των 200-299 ευρώ, 300- 399 σε σχέση με τους άλλους δύο υποψηφίους. Στην περίπτωση του Ανδρέα Μαυρογιάννη, η προώθηση διαφημιστικού υλικού στα social media, άρχισε από τις 26 Ιουλίου 2022 στο Facebook, με κλιπ από το debate των τριών υποψηφίων και μέχρι τις 12 Νοεμβρίου οι διαφημίσεις του υποψηφίου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης- Facebook κυρίως και δευτερευόντως στο Instagram - ανήλθαν σε περίπου 135, ενώ σχεδόν το 1/3 απευθυνόταν και στο κοινό του Instagram, ή αποκλειστικά σε αυτό. Στην εφαρμογή Instagram, υπάρχουν 1621 followers στη σελίδα της υποψηφιότητας του Α. Μαυρογιάννη στο Instagram, ενώ έχουν γίνει 211 posts. Μεγαλύτερη απήχηση στο Instagram έχει ο Νίκος Χριστοδουλίδης, αν και βεβαίως διατηρεί το προφίλ του στην εφαρμογή για μεγαλύτερο διάστημα, και ενόσω ήταν Υπουργός Εξωτερικών. Σε κάθε περίπτωση, οι ακόλουθοι στη σελίδα του ανέρχονται 13,6 χιλιάδες, ενώ έχει αναρτήσει 477 φωτογραφίες. Ενεργή παρουσία στο Instagram έχει και ο Αβέρωφ Νεοφύτου, ο οποίος έχει αναρτήσει 475 φωτογραφίες, και διαθέτει 10,4 χιλιάδες followers.
Mηνύματα διαφημίσεων
Αναλύοντας τόσο τα μέσα που έχουν επιλεγεί όσο και τα μηνύματα της προεκλογικής εκστρατείας για τις προεδρικές εκλογές, ο Κώστας Ντάλτας, Managing Director της Red Wolf PR & Advertising, επισήμανε ότι στην τελική ευθεία πριν τις 5 Φεβρουαρίου, οι 3 βασικοί υποψήφιοι θα επιχειρήσουν να υπενθυμίσουν στους ψηφοφόρους το απαύγασμα των προεκλογικών τους μηνυμάτων. Όπως ανέφερε, το επιτελείο Αβέρωφ, επιχειρεί να σταματήσει τις διαρροές του κόμματος, χρησιμοποιώντας την κινδυνολογία, ενώ θέλει να υπενθυμίσει τα ηγετικά προσόντα του προέδρου του ΔΗΣΥ. Παράλληλα, επιλέγει πρόσωπα θεματικά, με αποτέλεσμα το μήνυμα να τραβάει μεν την προσοχή αλλά να μην είναι αμέσως ξεκάθαρο ότι πρόκειται για πολιτική διαφήμιση. Το επιτελείο Χριστοδουλίδη, παίζει σε μεγαλύτερο ταμπλό λόγω της υποστήριξης περισσότερων κομματικών μηχανισμών, ενώ παράλληλα δεν θέλει να ενοχλήσει τους συναγερμικούς για να μπορεί να τους φέρει κοντά. Παίζει μόνο με θετική ατζέντα, ενώ προβάλλει το πρόσωπο του, δίνοντας παράλληλα έμφαση στο μήνυμά του, στην ψήφο των πολιτών. Όσον αφορά στο επιτελείο Μαυρογιάννη, σε επίπεδο πολιτικής τον βοηθά η πολυσυλλεκτικότητα σε επίπεδο προσώπων και σε επίπεδο billboards βγήκε πρώτος αφού είχε το μεγαλύτερο θέμα αναγνωρισιμότητας από τους τρεις. Στις εναπομείνασες 3 εβδομάδες πριν τις εκλογές, αναμένεται να δούμε περισσότερες υπαίθριες διαφημίσεις, καθώς επίσης και τηλεοπτικές. Μπαίνοντας στην τελική ευθεία, το επιτελείο Αβέρωφ θα προσπαθήσει να υπογραμμίσει στοιχεία που σχετίζονται με την καλή διαχείριση της χώρας, το επιτελείο Χριστοδουλίδη θα τονίσει την ανεξαρτησία της υποψηφιότητας του, ενώ το επιτελείο Μαυρογιάννη, θα δώσει έμφαση στην αναγνωρισιμότητα του προσώπου του και στον συγκερασμό των θέσεων του και του ΑΚΕΛ.
«Δεν βγάζουν πρόεδρο»
Τα social media, είναι μέσο με χαμηλότερο κόστος από την τηλεόραση, ενώ μπορούν να απευθυνθούν ευκολότερα, στο ευρύ κοινό. Ωστόσο, οι followers και τα likes δεν μεταφράζονται σε ψήφους, εξηγεί ο κ. Ντάλτας, ενώ προφίλ με μεγάλη δυναμική στα social, δεν σημαίνει ότι θα έχει το ίδιο εκτόπισμα στην κάλπη. Στην τελική, τα social media δεν βγάζουν πρόεδρο, ανέφερε χαρακτηριστικά. «Η προεκλογική καμπάνια είναι παζλ με πολλά κομμάτια, από τα social media, τα μηνύματα, τα προφίλ των υποψηφίων, τα billboards, τα events, τις συνεντεύξεις, τις τοποθετήσεις και τα λάθη που θα κάνει ο καθένας». Ένα καλό αποτέλεσμα λοιπόν, θα εξαρτηθεί από το πόσο αρμονικά θα τοποθετηθούν αυτά τα κομμάτια.
