ΚΥΠΕ
Το Δικαστήριο της ΕΕ ξεκαθάρισε ότι τα κράτη μέλη της ΕΕ δεν είναι υποχρεωμένα να επιβάλουν την επέκταση των συλλογικών συμβάσεων, όσον αφορά την Οδηγία για επαρκείς κατώτατους μισθούς, αναφέρουν σε ξεχωριστές ανακοινώσεις τους η ΟΕΒ και το ΚΕΒΕ.
Σε ανακοίνωση της ΟΕΒ αναφέρεται ότι το ΔΕΕ, μετά από προσφυγή της Δανίας που αξίωνε την ακύρωση του συνόλου της Οδηγίας, αποφάσισε ότι η Οδηγία που στοχεύει στη θέσπιση ενός «επαρκούς» κατώτατου μισθού και στα 27 κράτη μέλη είναι έγκυρη, ακυρώνοντας όμως δύο από τις διατάξεις της επειδή «ισοδυναμούν με (απαγορευμένη από τις Συνθήκες) άμεση παρέμβαση του δικαίου της ΕΕ στον καθορισμό της αμοιβής».
Έτσι, διαγράφονται από την Οδηγία τα Κριτήρια που πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τα Κράτη Μέλη για αναθεώρηση των εθνικών κατώτατων μισθών και τα οποία αφορούν την αγοραστική δύναμη των κατώτατων μισθών, το κόστος διαβίωσης, το γενικό επίπεδο των μισθών, τον ρυθμό αύξησης των μισθών κλπ. Την ίδια ώρα, καταργείται η απαγόρευση μείωσης των εθνικών κατώτατων μισθών στα Κράτη Μέλη που εφαρμόζουν αυτόματο μηχανισμό τιμαριθμικής αναπροσαρμογής των κατώτατων μισθών.
Συνεπώς, αναφέρει η ΟΕΒ, επιτρέπεται να μειώνεται κιόλας ο Εθνικός κατώτατος Μισθός αν συνδέεται με ΑΤΑ και ο πληθωρισμός είναι αρνητικός.
Ταυτόχρονα, στην Απόφαση του το Δικαστήριο διευκρινίζει ότι το όριο του 80% για κάλυψη από συλλογικές διαπραγματεύσεις νοείται μόνο ως δείκτης που ενεργοποιεί την υποχρέωση κατάρτισης σχεδίου δράσης από τα Κράτη Μέλη για προώθηση των συλλογικών διαπραγματεύσεων για καθορισμό των μισθών. "Σε καμία περίπτωση δεν επιβάλλεται ποσοστό κάλυψης 80% από συλλογικές συμβάσεις", υπογραμμίζει η ΟΕΒ.
Επίσης, αναφέρει ότι σύμφωνα με το Δικαστήριο, η Οδηγία δεν επιβάλλει την προσχώρηση μεγαλύτερου αριθμού εργαζομένων σε συνδικαλιστικές οργανώσεις και δεν επιβάλλει στα κράτη μέλη να κηρύσσουν τις συλλογικές συμβάσεις ως υποχρεωτικές. Επιπρόσθετα, αναφέρει ότι σε σωρεία ρυθμίσεων τα Κράτη Μέλη υποχρεούνται να διασφαλίζουν τη συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων, με απόλυτο σεβασμό στην αυτονομία των Οργανώσεων και στο δικαίωμα τους να διαπραγματεύονται και να συνάπτουν ελεύθερα και οικειοθελώς συλλογικές συμβάσεις.
Όσον αφορά το ύψος και την επάρκεια του Εθνικού Κατώτατου Μισθού, η ΟΕΒ σημειώνει ότι σύμφωνα με την Οδηγία της ΕΕ «τα Κράτη Μέλη χρησιμοποιούν ενδεικτικές τιμές αναφοράς για την εκτίμηση της επάρκειας των κατώτατων μισθών, όπως το 60% του ακαθάριστου διάμεσου μισθού και το 50% του ακαθάριστου μέσου μισθού». Σύμφωνα με την ΟΕΒ "σε καμία περίπτωση δεν επιβάλλει στις χώρες Μέλη να καθορίσουν τον Εθνικό Κατώτατο Μισθό στα πιο πάνω ποσοστά".
Παραθέτοντας στοιχεία ημερομηνίας 30 Οκτωβρίου 2025 από την επίσημη ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Συνδικαλιστών Οργανώσεων, η ΟΕΒ αναφέρει ότι συντριπτική πλειοψηφία των Κρατών Μελών έχουν Εθνικό Κατώτατο Μισθό πολύ χαμηλότερο του 60% του αντίστοιχου εθνικού διάμεσου και πολύ χαμηλότερο από το 50% του εθνικού μέσου μισθού, λαμβάνοντας υπόψη και τυχόν 13ο ή και 14ο μισθό όπως είναι η περίπτωση της Ελλάδας.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρατίθενται, ο Εθνικός Κατώτατος Μισθός στην Κύπρο είναι στο 53% του εθνικού διάμεσου μισθού, όπως και η Ισπανία. Στο χαμηλότερο ποσοστό βρίσκεται η Εσθονία στο 42%, ενώ στο ψηλότερο η Γαλλία στο 62%. Σε Αυστρία, Ιταλία, Δανία, Σουηδία, Φιλανδία δεν υπάρχει εθνικός κατώτατος μισθός.
"Η ΟΕΒ ξεκαθαρίζει προς πάσα κατεύθυνση ότι θα συμβάλει στην ορθολογική ρύθμιση του ύψους του εθνικού κατώτατου μισθού με αντικειμενικά κριτήρια που θα διασφαλίζουν όχι μόνο την επάρκεια του αλλά και θα προστατεύουν την ανταγωνιστικότητα της κυπριακής οικονομίας και τη βιώσιμη ανάπτυξη της χώρας μας", καταλήγει στην ανακοίνωσή της.
Από την πλευρά του το ΚΕΒΕ, με την ανακοίνωσή του, πληροφορεί τις επιχειρήσεις για τρία σημεία σε σχέση με την απόφαση του Δικαστηρίου της ΕΕ.
Συγκεκριμένα, αναφέρει ότι το ΔΕΕ δύο διατάξεις της Οδηγίας που "συνιστούν απαράδεκτη παρέμβαση στον καθορισμό των μισθών των κρατών μελών". Σύμφωνα με το ΚΕΒΕ, η μία διάταξη της Οδηγίας επέβαλλε στα κράτη μέλη με νομοθετημένο κατώτατο μισθό να χρησιμοποιούν υποχρεωτικά συγκεκριμένα κριτήρια κατά τον καθορισμό και την αναπροσαρμογή του. Το Δικαστήριο έκρινε ότι αυτή η ρύθμιση ενοποιεί τεχνητά τα εθνικά συστήματα και συνιστά ευθεία παρέμβαση στον καθορισμό αμοιβών, αναφέρει το ΚΕΒΕ.
Επιπλέον, σημειώνει ότι η δεύτερη διάταξη της Οδηγίας που ακυρώθηκε απαγόρευε τη μείωση του κατώτατου μισθού όταν εφαρμόζεται μηχανισμός Αυτόματης Τιμαριθμικής Αναπροσαρμογής (ΑΤΑ). "Το Δικαστήριο έκρινε ότι η απαγόρευση αυτή στερεί από τα κράτη το δικαίωμα να προσαρμόζουν τον μισθό προς τα κάτω σε περιόδους αποπληθωρισμού ή δημοσιονομικής ανάγκης, επιβάλλοντας δεσμευτική κατεύθυνση μισθολογικής πολιτικής, κάτι που υπερβαίνει την ενωσιακά αρμοδιότητα", σύμφωνα με το ΚΕΒΕ.
Τέλος, το ΚΕΒΕ σημειώνει ότι το Δικαστήριο έκανε ξεκάθαρο ότι η Οδηγία ενθαρρύνει τις συλλογικές διαπραγματεύσεις μεταξύ των κοινωνικών εταίρων σε χώρες που η κάλυψη των συλλογικών συμβάσεων είναι κάτω του 80% και υποχρεώνει τα κράτη μέλη να εκπονήσουν σχέδιο δράσης με συγκεκριμένα μέτρα τα οποία να υποβοηθούν τις συλλογικές διαπραγματεύσεις.
Σύμφωνα με το ΚΕΒΕ "στην Κύπρο υπάρχουν αρκετά μέτρα που υποβοηθούν τις συλλογικές διαπραγματεύσεις, όπως είναι ο Κώδικας Βιομηχανικών Σχέσεων, ο Νόμος για την Αναγνώριση των Συνδικαλιστικών Οργανώσεων, ο περί Συντεχνιών Νόμος, η ρύθμιση των απεργιών στις ουσιώδεις υπηρεσίες". Το ΚΕΒΕ συνεχίζει αναφέροντας ότι το Δικαστήριο έκανε σαφές ότι "δεν υποχρεώνονται τα Κράτη Μέλη να επιβάλουν την επέκταση των συλλογικών συμβάσεων, όπως ισχυρίζονται οι συντεχνίες. Η οδηγία απαιτεί την ενίσχυση του κοινωνικού διαλόγου αλλά δεν παραβιάζει την ελευθερία των μερών να μην συμβάλλονται ή να καθορίζουν μόνα τους τους όρους", αναφέρει καταληκτικά.
