ΠΗΓΗ: ΒΒC
ΗΠΑ και Ευρωπαϊκή Ενωση κατέληξαν σε αυτό που πολλοί θεωρούν ως τη μεγαλύτερη εμπορική συμφωνία στην ιστορία, μετά από συνομιλίες που πραγματοποιήθηκαν τον περασμένο μήνα στη Σκωτία, αναφέρει το BBC σε ανάλυσή του, σχολιάζοντας το ντιλ που ανακοινώθηκε χθες.
Αρχικά, οι εμπλεκόμενοι είχαν γνωστοποιήσει μόνο το πλαίσιο της συμφωνίας, ενώ χθες, Πέμπτη έδωσαν στη δημοσιότητα το επίσημο έγγραφο που επισημοποιεί τους δασμούς 15% της Ουάσιγκτον στα περισσότερα ευρωπαϊκά προϊόντα.
Η ανακοίνωση του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ και της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν διαμορφώνει μία εικόνα σχετικά με τους τομείς και τις ομάδες που ενδέχεται να πληγούν ή να επωφεληθούν περισσότερο.
Το βρετανικό δίκτυο σταθμίζει κέρδη και απώλειες, συνοψίζοντας τους νικητές και τους… λιγότερο νικητές της συμφωνίας αυτής.
Τραμπ – νικητής
«Αφού υποσχέθηκε νέες εμπορικές συμφωνίες με δεκάδες χώρες, ο Τραμπ μόλις εξασφάλισε τη μεγαλύτερη από όλες», σημειώνει το BBC, προσθέτοντας πως σύμφωνα με τους περισσότερους αναλυτές, η Ε.Ε. φέρεται να έχει κάνει περισσότερες υποχωρήσεις, με την άμεση ανάλυση της Capital Economics να υποδηλώνει πτώση 0,5% του ΑΕΠ.
Επίσης, δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια θα εισρεύσουν στα αμερικανικά ταμεία από τους δασμούς των εισαγωγών.
Ωστόσο, σύμφωνα με τους επικριτές του Τραμπ, τα πρόσφατα στοιχεία για τον πληθωρισμό, την απασχόληση, την ανάπτυξη και την εμπιστοσύνη των καταναλωτών αποτελούν απόδειξη ότι η ριζική αναδιάρθρωση της αμερικανικής οικονομίας από τον Τραμπ έχει αντίθετα αποτελέσματα.
Αμερικανοί καταναλωτές – χαμένοι
Οι Αμερικανοί πολίτες, ήδη δυσαρεστημένοι με το υψηλό κόστος ζωής, εκτιμούν πως η συμφωνία αυτή θα μπορούσε να επιβαρύνει περαιτέρω την «τσέπη» τους, με αυξήσεις στις τιμές των ευρωπαϊκών προϊόντων.
Αν και όχι ο υψηλότερος δυνατός, η δυσχέρεια που θα μπορούσε να προκαλέσει ο δασμολογικός συντελεστής 15%, εξακολουθεί να θεωρείται σημαντική και να αποδειχτεί πολύ πιο αισθητή από την περίοδο προ Τραμπ.
Οι δασμοί είναι φόροι που επιβάλλονται στα προϊόντα που αγοράζονται από άλλες χώρες. Συνήθως, αντιπροσωπεύουν ένα ποσοστό της αξίας του προϊόντος. Πρακτικά, ένας δασμός της τάξης του 15% σημαίνει ότι ένα προϊόν αξίας 100 δολαρίων που εισάγεται στις ΗΠΑ από την ΕΕ θα επιβαρυνθεί με φόρο 15 δολαρίων – ανεβάζοντας το συνολικό κόστος για τον εισαγωγέα στα 115 δολάρια.
Οι εταιρείες που εισάγουν ξένα προϊόντα στις ΗΠΑ πρέπει να καταβάλλουν τον φόρο στην κυβέρνηση και συχνά μετακυλίουν μέρος ή το σύνολο του επιπλέον κόστους στους πελάτες.
Αγορές – νικητής
Οι χρηματιστηριακές αγορές στην Ασία και την Ευρώπη σημείωσαν άνοδο μετά την πρώτη ανακοίνωση της συμφωνίας.
Σύμφωνα με το BBC, ο συντελεστής 15%, αν και όχι χαμηλός, είναι χαμηλότερος από ό,τι είχε προαναγγελθεί αρχικά και τουλάχιστον προσφέρει βεβαιότητα στους επενδυτές.
Η αμερικανική αυτοκινητοβιομηχανία φέρεται να είναι από τους κερδισμένους της εμπορικής συμφωνίας – Φωτ.: REUTERS/Kim Kyung-Hoon/File Photo
Η συμφωνία είναι «σαφώς φιλική προς τις αγορές και αναμένεται να ενισχύσει περαιτέρω το ευρώ», δήλωσε ο Κρις Γουέστον της Pepperstone, μιας αυστραλιανής χρηματιστηριακής εταιρείας, στο AFP.
Ευρωπαϊκή αλληλεγγύη – χαμένη
Η συμφωνία θα πρέπει να υπογραφεί από τα 27 κράτη μέλη της Ε.Ε., καθένα από τα οποία έχει διαφορετικά συμφέροντα και διαφορετικό βαθμό εξάρτησης από τις εξαγωγές προς τις ΗΠΑ.
Στο πλαίσιο αυτό, κάποια κράτη υποδέχτηκαν τη συμφωνία με συγκρατημένη επιφυλακτικότητα, άλλα την επέκριναν ανοιχτά. Η διαφοροποίηση στις αντιδράσεις υποδεικνύει τον διχασμό εντός της Ένωσης, η οποία προσπαθεί να ανταποκριθεί και σε άλλες κρίσεις, όπως ο συνεχιζόμενος πόλεμος στην Ουκρανία.
Ο Γάλλος πρωθυπουργός Φρανσουά Μπαϊρού σχολίασε: «Είναι μια μαύρη μέρα όταν μια συμμαχία ελεύθερων λαών, που έχουν συνασπιστεί για να επιβεβαιώσουν τις κοινές τους αξίες και να υπερασπιστούν τα κοινά τους συμφέροντα, υποκύπτει».
Στο ίδιο μήκος κύματος τουλάχιστον δύο άλλοι Γάλλοι υπουργοί, καθώς και ο Βίκτορ Όρμπαν, ο ηγέτης της Ουγγαρίας, ο οποίος δήλωσε ότι ο Τραμπ «έφαγε τη φον ντερ Λάιεν για πρωινό».
Γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία – χαμένη
Ο δασμός που επιβάλλεται στους εισαγωγείς αυτοκινήτων της ΕΕ στις ΗΠΑ έχει μειωθεί σχεδόν στο μισό, από το 27,5% που είχε προαναγγείλει ο Τραμπ τον Απρίλιο, στο 15%.
Τα αυτοκίνητα είναι ένα από τα κορυφαία εξαγωγικά προϊόντα της ΕΕ προς τις ΗΠΑ. Και η Γερμανία, ως ο μεγαλύτερος κατασκευαστής αυτοκινήτων στην ΕΕ, παρακολουθεί στενά την κατάσταση.
Ο Γερμανός καγκελάριος, Φρίντριχ Μερτς χαιρέτισε τη νέα συμφωνία, παραδεχόμενος όμως ότι θα προτιμούσε μια «περαιτέρω χαλάρωση του διατλαντικού εμπορίου».
Το πνεύμα αυτό κατήφειας της γερμανικής ηγεσίας συμμερίστηκε και η Γερμανική Ενωση Αυτοκινητοβιομηχανίας (VDA), που προειδοποίησε ότι ακόμη και ένα ποσοστό 15% θα «κοστίσει στη γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία δισεκατομμύρια ετησίως».
Αμερικανική αυτοκινητοβιομηχανία – νικήτρια
Ο Τραμπ επιχειρεί να ενισχύσει την παραγωγή οχημάτων στις ΗΠΑ. Η εξέλιξη πως η Ε.Ε. μείωσε τον δικό της δασμό για τις εισαγωγές αμερικανικών αυτοκινήτων από 10% σε 2,5%, ήταν μία σοβαρή ανάσα για την αμερικανική αυτοκινητοβιομηχανία. Θεωρητικά, αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε αύξηση των αγορών αμερικανικών αυτοκινήτων στην Ευρώπη.
Παρότι, όμως, η συμφωνία φαίνεται θετική για τις πωλήσεις των ΗΠΑ στο εξωτερικό, πιθανώς δεν θα ισχύσει το ίδιο όσον αφορά τις εγχώριες πωλήσεις. Αυτό οφείλεται στον πολύπλοκο τρόπο κατασκευής των αμερικανικών αυτοκινήτων, εκ των οποίων πολλά συναρμολογούνται στο εξωτερικό -σε Καναδά και Μεξικό- και ο Τραμπ τους επιβάλλει δασμό 25% όταν εισάγονται στις ΗΠΑ.
Ευρωπαϊκή φαρμακοβιομηχανία – χαμένη
Ο Τραμπ είχε προηγουμένως απειλήσει με την επιβολή δασμού 250% στα φάρμακα ευρωπαϊκής παραγωγής που αγοράζονται στις ΗΠΑ. Η ΕΕ επιθυμεί τα φάρμακα να υπόκεινται στον χαμηλότερο δυνατό δασμό, ώστε να ευνοηθούν οι πωλήσεις.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ είχε δηλώσει ότι τα φαρμακευτικά προϊόντα και οι ημιαγωγοί δεν καλύπτονται από τη συμφωνία που ανακοινώθηκε. Ωστόσο, όπως προκύπτει από τις λεπτομέρειες που δόθηκαν στη δημοσιότητα, οι δασμοί θα περιοριστούν στο 15% για τους δύο τομείς, όπως και για τους περισσότερους άλλους τομείς της εμπορικής συμφωνίας.
Οι ευρωπαϊκές φαρμακευτικές εταιρείες ήλπιζαν σε πλήρη απαλλαγή από τους δασμούς. Ο κλάδος απολαμβάνει σήμερα μεγάλη έκθεση στην αμερικανική αγορά χάρη σε προϊόντα όπως το Ozempic, ένα δημοφιλές φάρμακο για τον διαβήτη τύπου 2 που παράγεται στη Δανία.
Αμερικανική ενέργεια – νικήτρια
Σύμφωνα με τον Τραμπ, η ΕΕ δεσμεύτηκε για την αύξηση των εισαγωγών ενέργειας από τις ΗΠΑ που θα φτάσει σε αξία τα 750 δισ. δολάρια, αλλά και την περαιτέρω αύξηση των συνολικών επενδύσεων σε στρατηγικούς τομείς των ΗΠΑ κατά 600 δισ. δολάρια.
«Θα αντικαταστήσουμε το ρωσικό φυσικό αέριο και πετρέλαιο με σημαντικές αγορές αμερικανικού υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), πετρελαίου και πυρηνικών καυσίμων», διεμήνυσε η Φον ντερ Λάιεν.
Αυτό θα ενισχύσει τους δεσμούς μεταξύ της ευρωπαϊκής ενεργειακής ασφάλειας και των ΗΠΑ, σε μια περίοδο που η ΕΕ, μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, επιχειρεί να απεξαρτοποιηθεί από την εισαγωγή ρωσικού φυσικού αερίου.
Αεροπορική βιομηχανία ΕΕ και ΗΠΑ – νικήτρια
Όπως δήλωσε η φον ντερ Λάιεν, ορισμένα «στρατηγικά προϊόντα» -όπως αεροσκάφη και ανταλλακτικά αεροσκαφών, χημικά προϊόντα και ορισμένα γεωργικά προϊόντα– δεν θα υπόκεινται σε δασμούς.
Αυτό σημαίνει πως για τις εταιρείες που κατασκευάζουν εξαρτήματα για αεροσκάφη, θα υπάρχει ελεύθερο εμπόριο μεταξύ των τεράστιων εμπορικών μπλοκ.
Πρόσθεσε ότι η ΕΕ εξακολουθεί να ελπίζει να επιτύχει περισσότερες συμφωνίες εκατέρωθεν μηδενικών δασμών, ιδίως για τα κρασιά και τα οινοπνευματώδη, τις επόμενες ημέρες.
