Του Απόστολου Τομαρά
Ένα σημαντικό κομμάτι της έκθεσης για τα αίτια κατάρρευσης του Συνεργατισμού αφορά την περίοδο πριν το 2013. Εδώ η Ερευνητική Επιτροπή εντοπίζει κυρίως πολιτικές και τεχνοκρατικές ευθύνες. Στο πρώτο σκέλος οι διαπιστώσεις της Επιτροπής είναι ιδιαίτερα έντονες για τον ρόλο των πολιτικών κομμάτων. «Η ευθύνη τους υπήρξε τεράστια στην καταστροφική πορεία που ακολούθησε ο ΣΠΤ για τις πολλές δεκαετίες που προηγήθηκαν της ανακεφαλαιοποίησης του 2013-2014.
Παρεμβάσεις
Διόλου κολακευτικά είναι τα συμπεράσματα της Επιτροπής για τα κόμματα και τις παρεμβάσεις στα του Συνεργατισμού. Η ανεξαρτησία και αυτονομία των ΣΠΙ δημιουργούσε ένα ευνοϊκό πεδίο για πολιτικές και κομματικές επιρροές αναφέρεται στην έκθεση. Ο τρόπος επιλογής των μελών της επιτροπείας των ΣΠΙ και κατ’ επέκταση του Γραμματέα – Διευθυντή αντανακλούσε σε μεγάλη έκταση τη δύναμη των κομμάτων της τοπικής κοινωνίας. Μικρή ή καθόλου σημασία εδίδετο στην ικανότητα των εκλεγμένων και στα προσόντα τους να χειρισθούν χρηματοοικονομικά ζητήματα. «Αυτό δεν είχε μόνο σαν αποτέλεσμα την τήρηση κακών τραπεζικών πρακτικών, αλλά ευνοούσε και την διάπραξη ατασθαλιών και καταχρήσεων, αλλά το χειρότερο ήταν η συγκάλυψη τους. Όλα εξελίσσονταν γύρω από ένα κλειστό κομματικό κύκλο».
Ευθύνες από 1987 και μετά
Έντονες είναι οι απόψεις της Επιτροπής και για τις κυβερνήσεις από το 1987 και μετά οι οποίες όπως αναφέρεται στην έκθεση «δεν είναι αμέτοχες ευθυνών για την κατάσταση η οποία αφέθηκε σε μια μακρά σειράν δεκαετιών να εμπεδωθεί στον ΣΠΤ οι εκάστοτε κυβερνήσεις στο σύνολο τους». Η έκθεση κάνει ιδιαίτερη αναφορά την περίοδο πριν το 2013 όπου οι ευθύνες των κυβερνήσεων καθίστανται σοβαρότερες διότι και τα προβλήματα του ΣΠΤ εγίνοντο και μεγαλύτερα και εμφανέστερα μέσα από την αποκάλυψη σκανδάλων και ποινικών διώξεων υπευθύνων. Μερίδιο ευθύνης καταλογίζεται και στους Υπουργούς Εμπορίου. «Μετά το 2003 οι ευθύνες τους ήταν κατά πολύ μειωμένες, αλλά σαν παραλήπτες ετήσιων εκθέσεων για το ΣΠΤ θα μπορούσαν να κινητοποιήσουν το Υπουργικό Συμβούλιο ώστε να είναι πλέον ενήμερο των προβλημάτων και να συμβάλουν στη λήψη μέτρων για επίλυση τους».
Χλωρακιώτης , Λύρας
Ερωτόκριτος Χλωρακιώτης και Κωνσταντίνος Λύρας φέρουν τεράστιες ευθύνες για την κατάρρευση του Συνεργατισμού μέχρι το 2013 αναφέρεται στη έκθεση της Επιτροπής. «Οι κάποιες προσπάθειες τους για εποπτεία ήταν σπασμωδικές και αναποτελεσματικές. Εδώ η Επιτροπή αποφεύγει κάθε περεταίρω σχόλιο με το αιτιολογικό ότι και οι δύο αντιμετωπίζουν ποινικές κατηγορίες ενώπιον του Κακουργιοδικείου Λευκωσίας.
Ολόκληρη η έκθεση της Ερευνητικής Επιτροπής ΕΔΩ.
