Της Δωρίτας Γιαννακού
Στο επίκεντρο επανέρχεται η εφαρμογή του οδηγού προσφορών και εκπτώσεων, και η λειτουργία της ψηφιακής πλατφόρμας σύγκρισης τιμών προϊόντων e-kalathi, καθώς οι λιανέμποροι, οι προμηθευτές και η Υπηρεσία Προστασίας Καταναλωτή συναντώνται εκ νέου για να συζητήσουν τα προβλήματα, τις ασάφειες και τα επόμενα βήματα που απαιτούνται για την ομαλότερη λειτουργία της αγοράς. Η συνάντηση που έχει προγραμματιστεί για αύριο στοχεύει να αποτελέσει σημείο επαναξιολόγησης των εργαλείων αυτών, τα οποία μετά την εφαρμογή τους συνεχίζουν να προκαλούν προβληματισμό και να χρήζουν διευκρινίσεων. Όπως πληροφορείται η «Κ», η αυριανή συνάντηση αναμένεται να λειτουργήσει ως αφετηρία για σημαντικές διορθωτικές κινήσεις καθώς η αγορά επιδιώκει περισσότερη διαφάνεια, αλλά και πιο πρακτικά εργαλεία. Όπως σημειώνουν οι ίδιες πληροφορίες, η επιτυχία των όποιων αλλαγών πραγματοποιηθούν θα κριθεί από το κατά πόσο θα μπορέσουν να γεφυρώσουν τις ανάγκες των καταναλωτών με τις δυνατότητες των επιχειρήσεων. Η συνάντηση θα πραγματοποιηθεί με σκοπό την ανταλλαγή απόψεων σχετικά με την εφαρμογή του οδηγού προσφορών και εκπτώσεων και της ηλεκτρονικής πλατφόρμας e-kalathi, καθώς και συζήτηση των θεμάτων, προκλήσεων και προβλημάτων που έχουν προκύψει μέχρι σήμερα.
Σύμφωνα με τον διευθυντή της Υπηρεσίας Προστασίας Καταναλωτή, Κωνσταντίνο Καραγιώργη, η αυριανή συνάντηση θα αποτελέσει ουσιαστικά διαβούλευση μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων προκειμένου να τεθούν επί τάπητος ζητήματα που αφορούν τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές ενόψει και του Black Friday. Σε συνέχεια προηγούμενης συνάντησης στις 20 Ιουνίου 2024 για το θέμα του οδηγού προσφορών, η Υπηρεσία Προστασίας Καταναλωτή προσκάλεσε, μεταξύ άλλων, λιανεμπόρους και προμηθευτές στη συνάντηση που διοργανώνει σε συνεργασία με τον Παγκύπριο Σύνδεσμο Λιανικού Εμπορίου (ΠΑΣΥΛΕ).
Το e-kalathi ξανανοίγει τη συζήτηση για διαφάνεια στην αγορά
Διευκρινίσεις
Ο οδηγός εκπτώσεων και προσφορών, που θεσπίστηκε για να αποτρέψει αθέμιτες εμπορικές πρακτικές και να εξασφαλίσει την ορθή ενημέρωση των καταναλωτών, φαίνεται πως χρειάζεται επικαιροποίηση. Παρά τις συνεχείς εκπαιδεύσεις του προσωπικού και τη γενικότερη συμμόρφωση της αγοράς, η Υπηρεσία Προστασίας Καταναλωτή αναγνωρίζει ότι υπάρχουν ακόμα κενά και παρερμηνείες που χρήζουν διευκρινίσεων και κρίνεται επιτακτικό να επιλυθούν.
Η νέα διαβούλευση έχει ως βασικό στόχο να εντοπίσει τα σημεία όπου ο οδηγός δεν εφαρμόζεται σωστά ή όπου δημιουργούνται περιθώρια για παρεξηγήσεις, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι προσφορές και οι εκπτώσεις παρουσιάζονται με τρόπο δίκαιο και διαφανή. Ενόψει και του Black Friday που είναι στις 28 του μήνα, ο ΠΑΣΥΛΕ εκτιμά ότι η συγκεκριμένη διαβούλευση κρίνεται κρίσιμη για να φρεσκάρουν οι λιανέμποροι τη μνήμη τους αναφορικά με τις πραγματικές εκπτώσεις και προσφορές. Σύμφωνα με τον ΠΑΣΥΛΕ, οι λιανέμποροι οφείλουν να έχουν υπόψη τον κώδικα αθέμιτων εμπορικών πρακτικών και να σέβονται τον καταναλωτή, καθώς στο τέλος της ημέρας αυτός είναι που θα τον επιβραβεύσει ή θα τον τιμωρήσει. Ο κώδικας πρέπει να τηρείται ευλαβικά από όλους, επισημαίνει ο ΠΑΣΥΛΕ.
Το e-kalathi
Στο δεύτερο σκέλος της αυριανής συνάντησης ξεχωριστή θέση θα έχει η αξιολόγηση της ψηφιακής πλατφόρμας e-kalathi, ένα εργαλείο που φιλοδοξούσε να αποτελέσει κεντρικό μηχανισμό σύγκρισης τιμών για τα προϊόντα των υπεραγορών. Ωστόσο, από την πρώτη ημέρα λειτουργίας του, η πλατφόρμα δέχθηκε έντονη κριτική για την περιορισμένη χρηστικότητα και τις δυνατότητες που προσφέρει.
Οι καταναλωτές δεν φαίνεται να πείστηκαν για τη λειτουργικότητα της πλατφόρμας, ενώ οι υπεραγορές χαρακτήρισαν το μοντέλο ανεπαρκές, αφού συγκρίνει τιμές μόνο σε ορισμένα προϊόντα και δεν αντικατοπτρίζει τη συνολική εικόνα της αγοράς. Ο ΠΑΣΥΛΕ υποστηρίζει ότι το e-kalathi θεωρείται ήδη αποτυχημένο, με περιορισμένη επισκεψιμότητα και μικρή πρακτική αξία. Η ελάχιστη χρηστικότητα, οι περιορισμένες δυνατότητες και η σύγκριση μόνο περιορισμένων προϊόντων δεν φαίνεται να εξυπηρέτησαν τον σκοπό της πλατφόρμας, που ήταν η ενίσχυση της προστασίας των καταναλωτών και η προώθηση της διαφάνειας στην αγορά, τονίζει.
Η ψηφιακή πλατφόρμα e-kalathi, λανσαρίστηκε επίσημα τον περασμένο Ιούνιο και έλαβε ιδιαίτερα επικριτικά σχόλια τόσο από τις υπεραγορές όσο και από τους ίδιους τους καταναλωτές, οι οποίοι δεν φαίνεται να πείστηκαν για το εν λόγω εργαλείο της Υπηρεσίας Προστασίας Καταναλωτή, που έχει ως στόχο την ενίσχυση της διαφάνειας.
Τα επόμενα βήματα
Παρά την κριτική, η Υπηρεσία Προστασίας Καταναλωτή εξετάζει τρόπους αναβάθμισης της πλατφόρμας. Στο πλαίσιο των σχεδιαζόμενων βελτιώσεων, προτείνεται:
Η ένταξη πακετοποιημένων φρούτων και λαχανικών με γραμμοκώδικα, ως πρώτο βήμα για τη συμμετοχή φρέσκων προϊόντων στο e-kalathi.
Η επέκταση του καταλόγου κατά 1.000 νέα προϊόντα εντός του πρώτου εξαμήνου του έτους.
Την ίδια ώρα, στελέχη της αγοράς θέτουν ζήτημα για το κατά πόσο το κοινό ενδιαφέρεται πραγματικά να χρησιμοποιήσει την πλατφόρμα, με τους δείκτες επισκεψιμότητας να θεωρούνται χαμηλοί.
Το ελληνικό παράδειγμα
Η κυπριακή πλατφόρμα e-kalathi παρουσιάζει πολλά κοινά στοιχεία με το ελληνικό e-katanalotis, το οποίο επίσης κρίθηκε ανεπαρκές και βρίσκεται σε στάδιο αναβάθμισης. Το γεγονός αυτό αναδεικνύει την ανάγκη για πιο ολοκληρωμένες ψηφιακές λύσεις, που να ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες των καταναλωτών. Οι αλλαγές που θα γίνουν στο e-katanalotis θα είναι τέτοιας έκτασης ώστε θα χρειαστούν 6-7 μήνες πρινο νέος e-καταναλωτής να είναι λειτουργικός πληρώντας τις επιθυμίες της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Ανάπτυξης.
Η πρώτη μεγάλη αλλαγή που αναμένεται στο πλαίσιο της όσο γίνεται πληρέστερης ενημέρωσης του καταναλωτή και η οποία δεν υπάρχει σήμερα, είναι ότι θα δοθεί η δυνατότητα ώστε να μπορεί να συγκρίνει τιμές προϊόντων και στο εξωτερικό.
