Της Μαρίας Ηρακλέους
Παράλληλα θα κυκλοφορούν στην αγορά το χαλλούμι ΠΟΠ και το χαλλούμι εκτός των συγκεκριμένων προδιαγραφών. Όπως αποφασίστηκε στις συναντήσεις για την υπογραφή του πλαισίου συμφωνίας, το «κυπριακό λευκό τυρί σχάρας» θα προωθείται από το Υπουργείο Εμπορίου μαζί με το ΠΟΠ. Το συγκεκριμένο προϊόν θα μπορεί να παράγεται από κυπριακό γάλα, χωρίς να πληρούνται όλες οι προδιαγραφές ΠΟΠ. Αυτό ανοίγει τον δρόμο για διατήρηση στην αγορά του προϊόντος με την προσθήκη τσίλι και βασιλικού κ.ο.κ.
Αυξήσεις στο γάλα
Στο πλαίσιο της συμφωνίας που υπογράφηκε την Παρασκευή, διευκρινίστηκε επίσης το εύρος της τιμής πώλησης του αιγοπρόβειου γάλακτος, και έγιναν πιο ξεκάθαρες οι ποσοστώσεις γάλακτος που θα ορίζονται από το διάταγμα, καθώς και η χρονική περίοδος της εφαρμογής τους. Συγκεκριμένα, συμφωνήθηκε ότι από την 1η Αυγούστου θα αυξηθούν οι τιμές του γάλακτος και θα κυμανθούν ως ακολούθως:
· Πρόβειο γάλα, τιμές μεταξύ €1,35 – €1,45 ανά λίτρο.
· Αιγινό γάλα, τιμές μεταξύ €0,80 – €0,90 ανά λίτρο.
· Όσον αφορά στην αύξηση στην τιμή του αγελαδινού γάλακτος, αυτή θα καθοριστεί μετά από διαβούλευση μεταξύ των εμπλεκόμενων μερών, με κατώτατη αύξηση τα €0,05 ανά λίτρο.
Θα καταβληθεί επίσης προσπάθεια να παραχωρηθεί επιπρόσθετη κρατική στήριξη στις πιο πάνω τιμές του αιγοπρόβειου γάλακτος, που να αναλογεί στα €0,10 ανά λίτρο, για την περίοδο Αυγούστου 2022 – Ιουλίου 2023. Μετά τον Ιούλιο του 2023, η εν λόγω αύξηση θα παραχωρείται με βάση συμφωνημένη φόρμουλα. Η συγκεκριμένη φόρμουλα θα λαμβάνει υπόψη τα ποιοτικά χαρακτηριστικά, το κόστος παραγωγής του γάλακτος και διάφορους άλλους παράγοντες, και θα ενθαρρύνει τη μείωση της εποχικότητας στην παραγωγή του. Όπως συμφωνήθηκε, για τη διαμόρφωση της, θα συσταθεί επιτροπή που θα αποτελείται από εκπροσώπους του ΚΕΒΕ, του ΙΓΕ (Ινστιτούτου Γεωργικών Ερευνών), κοινά αποδεκτών ειδικών εμπειρογνωμόνων και των ενδιαφερόμενων μερών, με στόχο την ολοκλήρωση της φόρμουλας μέχρι τον Μάρτιο του 2023.
Οι όροι
Το τελικό πλαίσιο συμφωνίας έγινε αποδεκτό από όλους τους εμπλεκόμενους στην παραγωγή χαλλουμιού (αγελαδοτρόφους, αιγοπροβατοτρόφους και τυροκόμους), κατά τη συνάντηση τους στις 22 Ιουλίου 2022. Περιλαμβάνει:
1. Πιστή εφαρμογή της Νομοθεσίας και του Ευρωπαϊκού Κανονισμού που κατοχυρώνει το χαλλούμι ως προϊόν Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ).
2. Άμεση εγγραφή όλων των τυροκομείων στο σύστημα ελέγχου και πιστοποίησης για την παραγωγή χαλλουμιού ΠΟΠ.
3. Άμεσες ενέργειες για τροποποίηση προδιαγραφών της ΠΟΠ σε χαρακτηριστικά ήσσονος σημασίας, ώστε να μπορεί να παράγεται χαλλούμι ΠΟΠ με διαφορετικό σχήμα και μέγεθος, με αυξημένη υγρασία και από γάλα που θα προέρχεται από όλες τις αγελάδες που ζουν και αναπαράγονται στην Κύπρο.
4. Απόσυρση, από όλες τις πλευρές, όλων των δικαστικών και διοικητικών διαδικασιών που βρίσκονται σε εξέλιξη και αφορούν άμεσα ή έμμεσα τον φάκελο του χαλλουμιού που προηγήθηκε της ΠΟΠ και τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό ΠΟΠ, μετά από συνεννόηση με τη Νομική Υπηρεσία και αφού πρώτα υλοποιηθούν όλα όσα αναφέρονται στην παράγραφο 3 πιο πάνω.
5. Υποβολή αιτήματος για τροποποίηση της προδιαγραφής ΠΟΠ που αφορά το «δίπλωμα» του χαλλουμιού, αφού υλοποιηθούν όσα αναφέρονται στην παράγραφο 4 πιο πάνω.
6. Με βάση τις τροποποιήσεις που αναφέρονται στις παραγράφους 3 και 5 πιο πάνω, ως προϊόντα ΠΟΠ θα θεωρούνται τα διπλωμένα χαλλούμια, τα χαλλούμια σε σχήμα burger, σε block, σε κύβους, σε τρίμμα και σε slice.
7. Παραχώρηση εύλογου χρονικού διαστήματος για να τύχουν διαχείρισης όλα τα προϊόντα που φέρουν την ονομασία «χαλλούμι» και δεν πέρασαν από τις διαδικασίες που προβλέπει ο Κανονισμός ΠΟΠ.
8. Παραχώρηση από τους τυροκόμους, με ισχύ από 1η Αυγούστου 2022, αυξήσεων στις τιμές του γάλακτος λαμβάνοντας υπόψη το κόστος παραγωγής και ένα εύλογο περιθώριο κέρδους. Με βάση τα υφιστάμενα δεδομένα εκτιμάται ότι είναι ορθό και δίκαιο οι τιμές του γάλακτος να κυμανθούν ως ακολούθως:
· Πρόβειο γάλα, τιμές μεταξύ €1,35 – €1,45 ανά λίτρο.
· Αιγινό γάλα, τιμές μεταξύ €0,80 – €0,90 ανά λίτρο.
· Η αύξηση στην τιμή του αγελαδινού γάλακτος θα καθοριστεί μετά από διαβούλευση μεταξύ των εμπλεκόμενων μερών, με κατώτατη αύξηση τα €0,05 ανά λίτρο.
Θα καταβληθεί προσπάθεια να παραχωρηθεί επιπρόσθετη κρατική στήριξη στις πιο πάνω τιμές του αιγοπρόβειου γάλακτος, που να αναλογεί στα €0,10 ανά λίτρο, για την περίοδο Αυγούστου 2022 – Ιουλίου 2023. Μετά τον Ιούλιο του 2023, η εν λόγω αύξηση θα παραχωρείται με βάση συμφωνημένη φόρμουλα. Η φόρμουλα θα λαμβάνει υπόψη τα ποιοτικά χαρακτηριστικά, το κόστος παραγωγής του γάλακτος και διάφορους άλλους παράγοντες, και θα ενθαρρύνει τη μείωση της εποχικότητας στην παραγωγή του. Για τη διαμόρφωση της, θα συσταθεί επιτροπή που θα αποτελείται από εκπροσώπους του ΚΕΒΕ, του ΙΓΕ, κοινά αποδεκτών ειδικών εμπειρογνωμόνων και των ενδιαφερόμενων μερών, με στόχο την ολοκλήρωση της φόρμουλας μέχρι τον Μάρτιο του 2023.
9. Αγορά, εκ μέρους των τυροκόμων, όλων των ποσοτήτων γάλακτος που θα παράγεται, στις συμφωνηθείσες τιμές.
10. Ερευνητική - επιστημονική υποστήριξη για σταδιακή γενετική βελτίωση όλων των ζώων και ενίσχυση για βελτίωση ή/και ανάπτυξη και άλλων παραγόντων, με σκοπό την αύξηση της κατά κεφαλή παραγωγής αιγοπρόβειου γάλακτος.
11. Ενίσχυση, από το Υπουργείο Εμπορίου, Ενέργειας και Βιομηχανίας, της προσπάθειας προώθησης στην αγορά τόσο του χαλλουμιού ΠΟΠ όσο και του «κυπριακού λευκού τυριού σχάρας» που θα μπορεί να παράγεται από κυπριακό γάλα, χωρίς να πληρούνται όλες οι προδιαγραφές ΠΟΠ.
12. Προσπάθεια, από το Κράτος, για διαφοροποίηση του σχετικού ευρωπαϊκού κανονισμού ώστε να παρέχεται η δυνατότητα επέκτασης της μεταβατικής περιόδου για ακόμα πέντε χρόνια.
13. Για την παρασκευή χαλλουμιού ΠΟΠ θα ισχύουν τα εξής:
Λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες και τις δυσχέρειες που έχουν προκύψει λόγω της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, θα εκδοθεί διάταγμα από την Υπουργό Εμπορίου, Ενέργειας και Βιομηχανίας, που θα καθορίζει ότι η ελάχιστη ποσοστιαία συμμετοχή του αιγοπρόβειου γάλακτος στο μείγμα χαλλουμιού, για τους μήνες Σεπτέμβριο του 2022 μέχρι Ιανουάριο 2023 θα είναι 10% και για τους μήνες Φεβρουάριο μέχρι Αύγουστο του 2023 η ελάχιστη ποσοστιαία συμμετοχή του αιγοπρόβειου γάλακτος θα είναι 25%. Από τον Σεπτέμβριο του 2023 μέχρι τον Ιανουάριο του 2024, η ποσοστιαία συμμετοχή του αιγοπρόβειου γάλακτος στο μείγμα χαλλουμιού θα καθορίζεται με βάση τη διαθεσιμότητα, με κατώτατο όριο το 10%. Από τον Φεβρουάριο του 2024 μέχρι τον Ιούλιο του 2024 η ελάχιστη ποσοστιαία συμμετοχή του αιγοπρόβειου γάλακτος στο μείγμα χαλλουμιού θα είναι 25% και στη συνέχεια θα ισχύει η συμφωνία στην οποία θα καταλήξουν τα εμπλεκόμενα μέρη.
Οι πρόνοιες της συμφωνίας υπογράφηκαν από τα δέκα εμπλεκόμενα μέρη στην παρουσία του Υπουργού Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος και του Προέδρου του Κυπριακού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου.
