Άνοιξε ποινικός φάκελος για το καλώδιο από Ευρωπαϊκή Εισαγγελία

Μετά το τερματικό στο Βασιλικό η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία ξεκίνησε ποινική διερεύνηση και του άλλου μεγάλου ενεργειακού έργου, της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κύπρου-Κρήτης. Την εξέλιξη ανακοίνωσε ο ίδιος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης. «Σήμερα το απόγευμα (Τετάρτη) έχω ενημερωθεί ότι η Νομική Υπηρεσία ενημερώθηκε από την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία ότι μετά από διάφορες καταγγελίες που έγιναν εδώ και καιρό και έχουν διερευνηθεί αποφάσισε να ανοίξει υπόθεση διερεύνησης για ενδεχόμενα ποινικά αδικήματα σε σχέση με το συγκεκριμένο έργο». Ερωτηθείς ποιους αφορά είπε «δεν αναφέρεται σε ποιους». Η έρευνα της Ευρωπαϊκής Εισαγγελία έχει σχέση με πιθανά ποινικά αδικήματα αναφορικά με το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης από ενάρξεως του έργου το 2013 μέχρι και σήμερα. Τα όσα είπε ο κ. Χριστοδουλίδης αποτελούν επιβεβαίωση σχετικού ρεπορτάζ της «Κ» ημερομηνίας 16 Ιουλίου. Παράλληλα με την ανακοίνωση για έναρξη ποινικής έρευνας ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναφέρθηκε εμμέσως και στα όσα είπε ο Υπουργός Οικονομικών Μάκης Κεραυνός στη συνέντευξή του στην κυριακάτικη «Κ» για το ηλεκτρικό καλώδιο. Ερωτηθείς ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ποια είναι η θέση της Κυπριακής Δημοκρατίας απάντησε. «Η θέση της Λευκωσίας είναι ξεκάθαρη, η θέση της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι ενιαία. Το έργο είναι στρατηγικής σημασίας. Η βιωσιμότητα του εξαρτάται από την υλοποίηση δεσμεύσεων που έχει αναλάβει ο φορέας υλοποίησης που είναι ο ΑΔΜΗΕ και αναμένουμε την υλοποίηση των συγκεκριμένων δεσμεύσεων». Ο κ. Χριστοδουλίδης απέρριψε ότι υπάρχουν διαφορές με την Ελληνική Κυβέρνηση.

Οι έρευνες

Με βάση το ρεπορτάζ της «Κ» από τον περασμένο Ιούλιο η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία στο Λουξεμβούργο πραγματοποίησε συλλογή στοιχείων από τα αρμόδια τμήματα και υπηρεσίες σε Λευκωσία και Αθήνα. Όπως ανάφεραν πηγές υπό καθεστώς ανωνυμίας οι έρευνες που πραγματοποιήθηκαν αφορούν την ηλεκτρική διασύνδεση από το 2013 χρονιά κατά την οποία το καλώδιο εγκρίθηκε ως Έργο Κοινού Ενδιαφέροντος (PCI), με Φορέα Υλοποίησης τον EuroAsia Interconnector, μέχρι και τις μέρες μας που στο τιμόνι της ηλεκτρικής διασύνδεσης τέθηκε ο Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ) της Ελλάδας. Όπως πληροφορείται η «Κ» η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία στο Λουξεμβούργο έστρεψε την προσοχή της στο ηλεκτρικό καλώδιο μετά από καταγγελίες που έφθασαν κοντά της από Κύπρο και Ελλάδα και αφορούσαν ισχυρισμούς για την διαχείριση ευρωπαϊκών κονδυλίων και από τον ΑΔΜΗΕ. Οι καταγγελίες προήλθαν από ιδιώτες και αφορούν ευρωπαϊκούς πόρους που έχουν αντληθεί από τον ΑΔΜΗΕ. Στις καταγγελίες υπάρχει ο ισχυρισμός πως κάποιοι τρίτοι οι οποίοι δεν έχουν στενή σχέση με το έργο επωφελήθηκαν. Οι καταγγελίες αυτές προέρχονται από τον Ελλαδικό χώρο.

Η αντίδραση

Ή προκαταρκτική έρευνα που πραγματοποιήθηκε πρώτον αφορούσε αν τα πρόσωπα που κατήγγειλαν είναι υπαρκτά και δεύτερον εφόσον ταυτοποιήθηκαν ξεκίνησε τη λήψη στοιχείων από τις Εθνικές Αρχές των δυο χωρών. Το ζητούμενο για το θεσμικό όργανο της Ε.Ε ήταν να διαφανεί εάν οι πόροι που έχουν αντληθεί από τα ευρωπαϊκά ταμεία έχουν διοχετευθεί αποκλειστικά και μόνο για συμβόλαια του έργου. Στο πνεύμα φαίνεται πως αξιολογήθηκαν τα στοιχεία που ζητήθηκαν από κυπριακής πλευράς και αφορούν την περίοδο 2013-2023 που στο τιμόνι του έργου ως Φορέας Υλοποίησης ήταν ο EuroAsia Interconnector. Το δεύτερο κομμάτι αφορά τον ΑΔΜΗΕ ο οποίος ανέλαβε το έργο τον Οκτώβριο του 2023. Με βάση το ιστορικό του έργου ο ΑΔΜΗΕ κατέβαλε στον EuroAsia Interconnector €48,8 εκατ. στην Nexans €82 εκατ. ενώ εκταμίευσε από την ευρωπαϊκή χορηγία των €657 εκατ. €164,5 εκατ. Τα €48,8 εκατ. στην Nexans αφορούν προκαταβολή της σύμβασης για την έρευνα βυθού, τον σχεδιασμό, την παραγωγή και την πόντιση των καλωδίων για το πρώτο τμήμα που αφορά στην ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης-Κύπρου, με συνολικό τίμημα €1,437 δισ. που είχε υπογράψει ο EuroAsia Interconnector ποσό που μαζί με το τίμημα εξαγοράς διεκδικεί ο ΑΔΜΗΕ να του επιστραφούν από Κύπρο και Ελλάδα.

Καθυστερήσεις

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εμφανίσθηκε βέβαιος πως η τροπή που έχουν πάρει τα έργα σε Βασιλικό και ηλεκτρικό καλώδιο θα προκαλέσει καθυστερήσεις. Φυσικά και φέρνουν καθυστερήσεις ήταν η αντίδραση του Νίκου Χριστοδουλίδη, «αλλά πάνω από όλα είναι η φήμη, η αξιοπιστία της χώρας μας, της Κυπριακής Δημοκρατίας, που κανένας μα κανένας δεν έχει δικαίωμα να παίζει με αυτή τη φήμη και αξιοπιστία» σημείωσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.