Του Παύλου Ξανθούλη
Μενού διπλής όψης για τη Τουρκία, βάζει στο τραπέζι της Συνόδου Κορυφής η οποία τελικά θα γίνει με τηλεδιάσκεψη, ο Ύπατος Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Γιοσέπ Μπορέλ. Στις προτάσεις του προς τους ηγέτες των «27», τις οποίες εξασφάλισε η «Κ», ο κ. Μπορέλ δίνει σαφέστατο προβάδισμα σε μια θετική ατζέντα για την Άγκυρα με ουσιαστικά δώρα, ενώ παραπέμπει το ζήτημα ενδεχόμενων κυρώσεων μόνο στη περίπτωση που υπάρξει νέα κλιμάκωση της έντασης στην ανατολική Μεσόγειο.
Στα Συμπεράσματά του, σημειώνει ότι η Τουρκία «έχει επιδείξει μια ηπιότερη και περισσότερο εποικοδομητική προσέγγιση» (has shown a calmer, more constructive attitude), αν και παραδέχεται ότι «η διαδικασία αποκλιμάκωσης παραμένει εύθραυστη» και ότι «χρειαζόμαστε περισσότερο χρόνο για να κρίνουμε εάν είναι βιώσιμη, αξιόπιστη και προσφέρει διαρκή αποτελέσματα», υπό το φως και της επιδεινούμενης εσωτερικής κατάστασης στην υποψήφια χώρα.
Οι προτάσεις του κ. Μπορέλ εκτείνονται σε ένα έγγραφο 16 σελίδων και στα Συμπεράσματα εισηγείται τα εξής «ανοίγματα» προς τη Τουρκία:
1.Εκσυγχρονισμός της τελωνειακής ένωσης της Τουρκίας, υπό τη προϋπόθεση ότι η Άγκυρα θα λύσει υφιστάμενα προβλήματα.
2. Επανέναρξη και ενίσχυση όλων των πολιτικών διαλόγων Ευρωπαϊκής Ένωσης-Τουρκίας.
3. Η Κομισιόν παραμένει έτοιμη να ενημερώσει τη Τουρκία σχετικά με τις ιδιαιτερότητες των εκκρεμοτήτων του οδικού χάρτη για την ελευθέρωση των ευρωπαϊκών θεωρήσεων διαβατηρίων.
4. Η Επιτροπή θα προετοιμάσει επίσης γρήγορα επιλογές για συνεχή χρηματοδότηση για τους πρόσφυγες που φιλοξενούνται στη Τουρκία, (σ.σ κάτι που αναμένεται να δρομολογηθεί άμεσα, ενώ συζητούνται ποσά που προσεγγίζουν τα 5 δισεκατομμύρια ευρώ και μια διαδικασία ανοικτού τέλους από την οποία η Άγκυρα θα επωφελείται όσο διαρκεί η φιλοξενία προσφύγων).
5. Στο ζήτημα του μεταναστευτικού η Τουρκία θα αρχίσει αμέσως τη διαδικασία επιστροφών από τα ελληνικά νησιά, ξεκινώντας από τους 1450 επαναπατριζόμενους των οποίων οι νομικές προσφυγές έχουν εξαντληθεί, ενώ την ίδια ώρα τα κράτη-μέλη θα εντείνουν τις επανεγκαταστάσεις από την Τουρκία στην Ένωση, με επίκεντρο τις ευάλωτες ομάδες Σύρων προσφύγων.
Στη περίπτωση κατά την οποία, η Τουρκία αλλάξει ρότα και επανέλθει σε λογικές κλιμάκωσης της έντασης, με προκλήσεις εις βάρος της Ε.Ε και των κρατών-μελών της, κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου και ειδικότερα στην ανατολική Μεσόγειο, τότε και μόνον όπως προκύπτει, η Ε.Ε θα προχωρήσει σε κυρώσεις εις βάρος της υποψήφιας χώρας (Should Turkey, however, not move forward constructively in developing a genuine partnership with the EU, but instead return to renewed unilateral actions or provocations in breach of international law, aimed at causing prejudice to the interests of the EU and its Member States, in particular in the Eastern Mediterranean, it should be made clear that this would bear political and economic consequences).
Στο πλαίσιο αυτό, ο κ. Μπορέλ προτείνει την εξής βεντάλια κυρώσεων «με πολιτικές και οικονομικές συνέπειες»:
1. Για έγκριση των πρόσθετων καταχωρίσεων που έχουν ήδη συμφωνηθεί από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Δεκεμβρίου.
2. Για περίληψη και νομικών προσώπων στις εν λόγω κυρώσεις.
3. Για επιβολή περαιτέρω περιορισμών στην οικονομική συνεργασία Ε.Ε-Τουρκίας, περιλαμβανομένων των δραστηριοτήτων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και άλλων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.
4. Για λήψη μέτρων που στοχεύουν σε άλλους σημαντικούς τομείς για την τουρκική οικονομία, όπως απαγόρευση παροχής τουριστικών υπηρεσιών, αρνητικές ταξιδιωτικές οδηγίες από τα κράτη μέλη κ.λπ.
5. Για επιπρόσθετα περιοριστικά μέτρα της Ε.Ε στον τομέα της ενέργειας και σε συναφείς τομείς, όπως απαγορεύσεις εισαγωγής/εξαγωγής ορισμένων αγαθών και τεχνολογιών.
Όπως προκύπτει από τις προτάσεις Μπορέλ, η Ε.Ε οδηγείται σε μια Σύνοδο Κορυφής με θετική ατζέντα προς τη Τουρκία, με το ενδεχόμενο κυρώσεων να περνά σε δεύτερη μοίρα, κάτι που όπως πληροφορούμαστε, έχει καθοριστεί από το Βερολίνο. Αποφάσεις θα λάβουν οι ηγέτες των κρατών-μελών, στην επικείμενη Σύνοδο Κορυφής.
