ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

Ανάλυση: Το «ταβάνι» των δύο μεγάλων κομμάτων

Το 29% των ψηφοφόρων μεταστεγάζεται, ενώ ο κομματικός πατριωτισμός και οι υποσχέσεις τούς αφήνουν αδιάφορους

Kathimerini.com.cy

info@kathimerini.com.cy

Του ΜΙΧΑΛΗ ΒΡΥΩΝΙΔΗ

Η δεύτερη δημοσκόπηση της «Καθημερινής» επιβεβαιώνει το βαθιά ασταθές και ευμετάβλητο εκλογικό περιβάλλον, με κύρια χαρακτηριστικά τη μεγάλη κινητικότητα ψηφοφόρων, τη συρρίκνωση των συνόρων επικράτειας των δύο πόλων και την ενίσχυση επιρροής του ενδιάμεσου χώρου με βασικούς αποδέκτες τα μικρότερα κόμματα και τα νέα κινήματα.

Οι δύο πόλοι, για σειρά ετών, αποκόμιζαν σημαντικό πλεονέκτημα στις εκλογικές αναμετρήσεις με καθαρή πλειοψηφική επιρροή στους ψηφοφόρους. Σήμερα, σαράντα μέρες πριν από τις εκλογές και με βάση τα δεδομένα που έχουμε ενώπιόν μας, φαίνεται ότι το πλεονέκτημα εξανεμίζεται, αφού το άθροισμα των ψήφων του ΔΗΣΥ και του ΑΚΕΛ μόλις και μετά βίας υπερβαίνει το 50% σε σύγκριση με 56% το 2016 και 67% το 2011. Ασφαλώς, υπάρχει το χρονικό περιθώριο μέχρι τις εκλογές για την ανασύνταξη των δύο κομμάτων, όμως δεν αναμένονται δραστικές μετατοπίσεις από τις σημερινές επιλογές του εκλογικού σώματος. Τα δύο μεγάλα κόμματα, παρόλο που διαφωνούν σε πλήθος θεμάτων, εντούτοις επικαλούνται το ίδιο επιχείρημα για να δικαιολογήσουν την εξασθένηση της επιρροής τους. Θεωρούν ως δεδομένη τη φθορά της εξουσίας. Ένα αφήγημα άστοχο και παραπλανητικό. Δεν φθείρει η εξουσία, είναι η κατάχρηση της εξουσίας και η κακή διοίκηση και εποπτεία που φθείρει και αποξενώνει τους ψηφοφόρους. Στις σύγχρονες δημοκρατίες οι ψηφοφόροι δεν ψηφίζουν εξουσίες και ηγεμονίες, ψηφίζουν ανάπτυξη και ευημερία, χρηστή διοίκηση, κοινωνική δικαιοσύνη και ένα πιο ελπιδοφόρο μέλλον.

Η μετακίνηση ψηφοφόρων είναι πρωτοφανής για τα εκλογικά δεδομένα της Κύπρου. Συνολικά 29% των ψηφοφόρων γυρίζουν την πλάτη στα κομματικά κάστρα και μεταστεγάζονται σε νέους χώρους. Αυτή η τάση δεν αφορά μόνο τα μεγάλα κόμματα, αλλά είναι διάχυτη σε όλα τα κόμματα που συμμετείχαν στις εκλογές του 2016. Με δεδομένο ότι το ποσοστό αναποφάσιστων στη δημοσκόπηση κυμαίνεται στο 18%, ενδέχεται το μέγεθος των μετακινήσεων να αυξηθεί ακόμη περισσότερο, αφού ο κομματικός πατριωτισμός και η υποσχεσιολογία στην παρούσα φάση της προεκλογικής εκστρατείας αφήνουν δραματικά αδιάφορους τους ψηφοφόρους.

Ένα από τα βασικότερα ζητήματα που θα κρίνουν τις εκλογές είναι το εύρος της αποχής και ο βαθμός που θα επηρεάσει το κάθε κόμμα ξεχωριστά. Η πρόθεση αποχής, με βάση το δημοσκοπικό εύρημα, κυμαίνεται στο 30% (όσοι εξέφρασαν βεβαιότητα συμμετοχής στην εκλογική διαδικασία). Το αντίστοιχο ποσοστό σε δημοσκόπηση που έγινε τον Απρίλιο του 2016 ήταν 26% και στην κάλπη η αποχή κατέληξε στο 33%. Συνεπώς, συγκρίνοντας τα δύο αποτελέσματα, εκτιμάται ότι η αποχή πιθανότατα θα κυμανθεί στο 35%-37%. Η αποχή δεν είναι ένα παροδικό φαινόμενο, αφού σε κάθε εκλογική διαδικασία αυξάνεται διαμετρικά.

Εκλογικός χάρτης

Το βασικό χαρακτηριστικό του εκλογικού χάρτη σήμερα είναι το κλείσιμο της διαφοράς μεταξύ ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ, από τις τρεις μονάδες τον Φεβρουαρίου στις 1,7 τον Απρίλιο. Ο ΔΗΣΥ στο μεσοδιάστημα των δύο δημοσκοπήσεων πρόσθεσε μόλις 0,7 στην εκλογική του επιρροή (από 17,1% σε 17,8%), ενώ το κόμμα της Αριστεράς αύξησε το ποσοστό του κατά 2,1 μονάδες (από 14% σε 16,1%). Με αυτά τα δεδομένα και την πολύ υποτονική αντίδραση των ψηφοφόρων του ΔΗΣΥ, που όχι μόνο δεν συσπειρώνονται, αλλά καταφεύγουν σε άλλες επιλογές, η πρώτη θέση είναι αμφίρροπη.

Η συσπείρωση του ΔΗΣΥ είναι καταθλιπτική για τα δεδομένα του κόμματος, αφού κυμαίνεται μόλις στο 53%. Την ίδια περίοδο το 2016 ήταν κατά έντεκα μονάδες μεγαλύτερη. Επιπλέον, 18% εγκαταλείπουν τις επάλξεις επιλέγοντας άλλα κόμματα, 20% είναι αναποφάσιστοι και 9% θα απέχουν από την ψηφοφορία. Οι εισροές από άλλα κόμματα και τους ανένταχτους είναι μόλις 3,5%, σε σύγκριση με 5% το 2016. Οι ενδείξεις για το κόμμα της δεξιάς είναι άκρως ανησυχητικές. Το ρήγμα με τους συναγερμικούς ψηφοφόρους είναι βαθύ, αφού μόνο 50% - 55% αξιολογούν θετικά την κυβέρνηση ή υποστηρίζουν το κόμμα στα κριτήρια αξιολόγησης που εξέτασε η δημοσκόπηση (κυπριακό, οικονομία κ.ά.). Ασφαλώς υπάρχει προοπτική βελτίωσης των ποσοστών μέσω της αύξησης της συσπείρωσης και του περιορισμού των εκροών είτε διά της προβολής του έργου της κυβέρνησης, είτε διά της προώθησης των θέσεων του κόμματος ή και της πόλωσης, επενδύοντας στον κομματικό πατριωτισμό. Όμως, η όποια βελτίωση δύσκολα μπορεί να επαναφέρει το κόμμα στην πορεία των ποσοστών του 2016. Με τα σημερινά δεδομένα, οι απώλειες του ΔΗΣΥ εκτιμώνται τουλάχιστον στις τρεις μονάδες σε σύγκριση με το 2016.

Το ΑΚΕΛ βγαίνει κερδισμένο από τα ευρήματα της δημοσκόπησης. Αυξάνει την εκλογική του επιρροή και κλείνει την ψαλίδα από τον ΔΗΣΥ. Σε μια δεύτερη ανάγνωση, όμως, των αποτελεσμάτων τα πράγματα για το κόμμα της Αριστεράς δεν είναι και τόσο ρόδινα. Το κλείσιμο της ψαλίδας δεν προήλθε από την προσέλκυση ψηφοφόρων από άλλους χώρους, αλλά σχεδόν αποκλειστικά από την αύξηση της συσπείρωσης από 63% τον Φεβρουάριο σε 71% τον Απρίλιο. Η δεξαμενή, όμως, των αναποφάσιστων του κόμματος αρχίζει να εξαντλείται, αφού σήμερα κυμαίνεται μόλις στο 7%. Επιπλέον, 17% των ψηφοφόρων επιλέγει άλλα κόμματα, κυρίως Οικολόγους και το Κίνημα Ανεξάρτητων/Κόμμα Κυνηγών, ενώ 5% περίπου δηλώνουν αποχή. Οι εισροές από άλλους χώρους είναι πενιχρές της τάξης του 1,4% στο σύνολο του εκλογικού σώματος. Η μόνη σημαντική δεξαμενή άντλησης νέων ψήφων είναι οι ανένταχτοι πολίτες με συνεισφορά 2,6% στην εκλογική επιρροή του κόμματος. Εάν δεν καταφέρει το ΑΚΕΛ να κεφαλοποιήσει την αντίδραση των πολιτών στην κυβέρνηση, προσελκύοντας φρέσκες ψήφους από άλλα κόμματα, τότε θα καταγράψει και αυτό απώλεια ποσοστών ίσως κατά 1-2 μονάδες σε σύγκριση με το 2016.

Η εκλογική επιρροή του ΔΗΚΟ αυξήθηκε από 9% τον Φεβρουάριο σε 9,8% τον Απρίλιο. Η συσπείρωση είναι κοντά στο 60%, οι εκροές κυμαίνονται στο 25% κυρίως προς ΔΗΠΑ και ΔΗΣΥ και η αποχή αθροιστικά με τους αναποφάσιστους είναι στο 15%. Οι απώλειες του ΔΗΚΟ αντισταθμίζονται από τις εισροές από άλλους χώρους και τους ανένταχτους που κυμαίνονται στο 4%.

Οι Οικολόγοι είναι η τέταρτη πολιτική δύναμη με 5% και συσπείρωση 50%, αλλά και με σημαντικές εισροές της τάξης του 3,8% από όλους σχεδόν τους κομματικούς χώρους και ιδιαίτερα τον ΔΗΣΥ, το ΑΚΕΛ και τους ανένταχτους. Η ΕΔΕΚ, το ΕΛΑΜ και το Κίνημα Ανεξάρτητων/Κόμμα Κυνηγών καταγράφουν την ίδια εκλογική δύναμη της τάξης του 3,9% και ακολουθεί η ΔΗΠΑ με 2,8%, η Αλληλεγγύη με 1% και με 3,6% διάφορα άλλα κόμματα και κινήματα. Η πορεία ειδικά των Οικολόγων και του Κινήματος Ανεξάρτητων/Κόμμα Κυνηγών θα εξαρτηθεί από την αντοχή τους αφενός στην πίεση από τα δύο μεγάλα κόμματα που θα επιδιώξουν να κόψουν τις διαρροές και αφετέρου από τη μεταφορά στις κάλπες ενός σημαντικού αριθμού ανένταχτων πολιτών που σήμερα διαμαρτυρόμενοι επιλέγουν τα δύο κόμματα. Οι αριθμοί οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η Βουλή θα εξακολουθήσει να είναι οκτακομματική, όμως προς το παρόν δεν διαφαίνεται ότι κάποιο από τα μικρότερα κόμματα μπορεί άνετα να προσεγγίσει τον πολυπόθητο αριθμό του 7,2% που οδηγεί στην τρίτη κατανομή εδρών.

ΣΧΕΤΙΚΑ TAGS
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ

Άλλα άρθρα συγγραφέα

Kathimerini.com.cy
X