Kathimerini.com.cy
Μία χρονιά που έχρηζε ιδιαίτερου χειρισμού το 2020 για όλους, έτσι και για την Βουλή των Αντιπροσώπων. Η μεταφορά της στο Συνεδριακό Κέντρο ώστε το κοινοβουλευτικό έργο να γίνεται με την απαραίτητη ασφάλεια ήταν κίνηση επιβεβλημένη, με τον κορωνοϊό να αναγκάζει αρχικώς τους Βουλευτές να προχωρούν σε συνεδρίες μέσω τηλεδιάσκεψης. Από τα μέσα Μαρτίου 2020 μέχρι τα μέσα Ιουνίου 2020 πραγματοποιήθηκαν εξήντα τηλεδιασκέψεις των κοινοβουλευτικών επιτροπών λόγω της κατάστασης που δημιουργήθηκε από την πανδημία και τα απαραίτητα μέτρα αποστασιοποίησης που έπρεπε να παρθούν. Κατά την τέταρτη Σύνοδο της Ενδέκατης Βουλευτικής Περιόδου οι κοινοβουλευτικές επιτροπές στο πλαίσιο του νομοθετικού έργου και της άσκησης κοινοβουλευτικού ελέγχου πραγματοποίησαν συνολικά πεντακόσιες τριάντα μία (531) συνεδρίες εκ των οποίων οι τριάντα επτά (37) έλαβαν χώρα διά τηλεδιασκέψεως. Στο μυαλό των πολιτών ωστόσο ενδεχομένως να μην έμεινε η –ομολογουμένωςέκρυθμη κατάσταση που σχετίζεται με τον κορωνοϊό, η μείωση των συνεδριών ή η μεταφορά των εργασιών της Βουλής στο Συνεδριακό Κέντρο για προφανείς λόγους, αλλά η άνευ προηγουμένου δυστοκία στο να περάσουν νομοσχέδια που έφερνε η Κυβέρνηση ενώπιον του Σώματος. Στην κορυφή αυτού, ο Προϋπολογισμός του κράτους για το 2021, ο οποίος το Δεκέμβρη του 2020 καταψηφίστηκε και ήταν η πρώτη φορά στην 60χρονη πορεία της Κυπριακής Δημοκρατίας που συνέβη αυτό το γεγονός.
Ο αγώνας δρόμου για την ψήφιση του προϋπολογισμού στέφθηκε τελικά με επιτυχία έπειτα μετά από πολλές προσπάθειες ένθεν και ένθεν, περί τα τέλη Ιανουαρίου και αφού είχε λειτουργήσει το κράτος για εκείνο το μήνα με δωδεκατημόρια, δηλαδή με τη λογική των μηνιαίων δαπανών. Πριν από την ιστορική καταψήφιση του προϋπολογισμού του 2021, διαφαινόταν πως το κλίμα μεταξύ Κυβέρνησης και αντιπολίτευσης ήταν τεταμένο, άρα και δεν ήταν ένα αποτέλεσμα «κεραυνού εν αιθρία». Η δυστοκία της Κυβέρνησης να έχει πλειοψηφία σε όποιο καίριο νομοσχέδιο παρουσιαζόταν ενώπιον του σώματος ήταν πασιφανής εδώ και μήνες, όπως επίσης και συνεχίστηκε εντός του 2021 μέχρι και τη διάλυση της απελθούσας σύνθεσης της Βουλής. Τρανό παράδειγμα τα νομοσχέδια που αφορούσαν αλλαγές στο πλαίσιο των εκποιήσεων και που στην καταληκτική Ολομέλεια χρειάστηκαν παρεμβάσεις από θεσμούς της Κύπρου, όπως η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου για να δοθεί περισσότερος χρόνος διαβούλευσης πριν ληφθεί όποια απόφαση που θα επηρεάσει δυνητικά την χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Το έργο της επόμενης Βουλής δεν θα είναι καθόλου εύκολο. Εκτός από νομοσχέδια που βρίσκονται στο συρτάρι για χρόνια, θα έχει να χειριστεί και νέα τα οποία θα υπόκεινται στο μεταρρυθμιστικό έργο που επιτάσσει η Ευρώπη ώστε να δοθούν χρήματα στην Κύπρο μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης.
Όλες σχεδόν οι Επιτροπές θα έχουν να χειριστούν τα μεταρρυθμιστικά θέματα που τους αναλογούν, όπως για παράδειγμα η Επιτροπή Οικονομικών θα πρέπει να χειριστεί την καυτή πατάτα της μεταρρύθμισης του δημοσίου. Η Επιτροπή Νομικών θα πρέπει να χειριστεί το μεγάλο ζήτημα της μεταρρύθμισης της δικαιοσύνης, γνωστή και ως μεταρρύθμιση των δικαστηρίων. Για την Επιτροπή Εσωτερικών μεγάλο ζήτημα θα είναι η μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Τα πεπραγμένα του 2020
Κατά την παρελθούσα σύνοδο κατατέθηκαν από την εκτελεστική εξουσία στη Βουλή διακόσια ενενήντα (290) συνολικά νομοσχέδια και εκατό τριάντα τέσσερις (134) προτάσεις νόμου. Κατατέθηκαν επίσης ενενήντα επτά (97) κανονισμοί, εκ των οποίων δεκαέξι (16) αφορούσαν σε σχέδια υπηρεσίας θέσεων στον δημόσιο και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Περαιτέρω, αποσύρθηκαν από την εκτελεστική εξουσία δεκαεπτά (17) νομοσχέδια, ορισμένα εκ των οποίων είχαν κατατεθεί σε παλαιότερες συνόδους και/ή περιόδους και τέσσερις (4) κανονισμοί, ενώ με τη σύμφωνη γνώμη των εισηγητών τους αποσύρθηκαν επίσης είκοσι (20) προτάσεις νόμου. Κατά την υπό επισκόπηση σύνοδο ψηφίστηκαν σε νόμους εκατόν εβδομήντα πέντε (175) νομοσχέδια, χωρίς απαραίτητα οι ψηφισθέντες νόμοι να αφορούσαν μόνο σε νομοσχέδια που είχαν κατατεθεί κατά την εν λόγω σύνοδο, αλλά να εκτείνονται και σε νομοσχέδια που είχαν κατατεθεί και σε προηγούμενες συνόδους.
Ψηφίστηκαν επίσης σε νόμους πενήντα δύο (52) προτάσεις νόμου, εκ των οποίων ορισμένες είχαν κατατεθεί σε προηγούμενες συνόδους, και εγκρίθηκαν εβδομήντα πέντε (75) κανονισμοί. Υπογραμμίζεται επίσης ότι ψηφίστηκαν με τη διαδικασία του επείγοντος κατ’ επίκλησιν του άρθρου 73.5 του συντάγματος, ήτοι αυθημερόν, είκοσι πέντε (25) νομοσχέδια, δύο (2) προτάσεις νόμου και δύο (2) κανονισμοί. Κατά την ίδια σύνοδο καταψηφίστηκαν δύο (2) νομοσχέδια, εκ των οποίων το ένα ήταν κυρωτικό, δέκα (10) προτάσεις νόμου και ένα (1) σχέδιο απόφασης.
Στα πλαίσια της εναρμόνισης της κυπριακής νομοθεσίας με το ευρωπαϊκό δίκαιο κατά την υπό επισκόπηση σύνοδο κατατέθηκαν στη Βουλή ενενήντα τέσσερα (94) συνολικά νομοσχέδια και κανονισμοί, από τα οποία ψηφίστηκαν σε νόμους τριάντα έξι (36) σχέδια νόμου. Απορρίφθηκε επίσης ένα (1) νομοσχέδιο και αποσύρθηκε ένα (1), ενώ εγκρίθηκαν είκοσι πέντε (25) κανονισμοί. Τα εναπομείναντα εναρμονιστικά σχέδια νόμου εκκρεμούν ενώπιον των αρμόδιων κοινοβουλευτικών επιτροπών, καθώς δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί η μελέτη τους. Συνεχίστηκε επίσης ο έλεγχος για διαπίστωση της κατάθεσης των στοιχείων που η εκτελεστική εξουσία οφείλει να αποστέλλει σε σχέση με κάθε εναρμονιστικό νομοσχέδιο ή κανονισμό για την αποτελεσματικότερη διεκπεραίωση της εξέτασής τους.
Κατά την υπό επισκόπηση σύνοδο ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ανέπεμψε στη Βουλή προς 28 επανεξέταση κατ’ επίκλησιν του άρθρου 51.1 του συντάγματος είκοσι πέντε (25) νόμους και δύο (2) αποφάσεις της Βουλής των Αντιπροσώπων. Από το σύνολο των αναπεμφθέντων νόμων δεκατέσσερις (14) νόμοι και μία (1), εκ των δύο αποφάσεων αναπέμφθηκαν για τυπικούς λόγους, συνακόλουθα οι σχετικές αναπομπές έγιναν αποδεκτές από το σώμα. Επίσης, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ασκώντας το δικαίωμα του άρθρου 140 του συντάγματος, υπέβαλε Αναφορά στο Ανώτατο Δικαστήριο αναφορικά με τρεις (3) νόμους.
Σημειώνεται πως, η κατά την παρελθούσα σύνοδο παρατηρηθείσα μείωση του αριθμού συνεδριών κατά εξήντα δύο (62), σε σύγκριση με την τρίτη Σύνοδο της τρέχουσας βουλευτικής περιόδου κατά την οποία είχαν πραγματοποιηθεί εξακόσιες τριάντα (630) συνεδρίες, οφείλεται εν πολλοίς στις έκτακτες συνθήκες που δημιουργήθηκαν συνεπεία της πανδημίας, οι οποίες στον δεδομένο χρόνο επηρέασαν αναπόφευκτα τις τρέχουσες εργασίες τόσο των επιτροπών όσο και του σώματος ευρύτερα.
Ειδικά για την πανδημία
Εντός του 2020 θεσπίστηκαν σωρεία έκτακτων νομοθετικών μέτρων και ρυθμίσεων προς διαχείριση των εξαιρετικών συνθηκών που δημιουργήθηκαν λόγω της πανδημίας COVID-19. Ειδικότερα, παραχωρήθηκαν μεταξύ άλλων εξουσίες στον Υπουργό Υγείας να εκδίδει διατάγματα βάσει ειδικής διάταξης στον περί Λοιμοκάθαρσης Νόμο, καθώς και στην Υπουργό Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων να λαμβάνει αποφάσεις καταβολή ανεργιακού επιδόματος και γενικά επί θεμάτων που προκύπτουν από την εφαρμογή των διατάξεων του περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμου. Ψηφίστηκαν επίσης μέτρα με στόχο την αναστολή της υποχρέωσης καταβολής δόσεων για οφειλέτες ενταγμένους σε ρύθμιση αποπληρωμής οφειλόμενων κοινωνικών εισφορών, την αναστολή των διατάξεων ανάκτησης κατοχής υποστατικών υπαγομένων στις διατάξεις του περί Ενοικιοστασίου Νόμου, όπως και νομοθεσία για την αναστολή αποπληρωμής δόσεων, περιλαμβανομένων τόκων για πιστωτικές διευκολύνσεις και για καθορισμένες κατηγορίες δανειοληπτών.
