ΚΥΠΕ
Προβληματισμός για τη διοχέτευση των εκατομμυρίων ευρώ που εξασφαλίζονται για ερευνητικά προγράμματα από τα δημόσια πανεπιστήμια της Κύπρου, εκφράστηκε στη σημερινή συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Παιδείας, με αφορμή την εξέταση Τροποποίησης του Προϋπολογισμού του Πανεπιστήμιου Κύπρου για το 2019, λόγω αύξησης της εξωτερικής χρηματοδότησης που έλαβε το Πανεπιστήμιο για τη συγκεκριμένη χρονιά.
Όπως ανέφερε ενώπιον της Επιτροπής ο λειτουργός του Πανεπιστημίου Κύπρου, Μενέλαος Μενελάου, για το 2019 τα έσοδα από ερευνητικά προγράμματα ήταν αυξημένα κατά €5,6 εκ., με αποτέλεσμα το συνολικό ποσό να φτάνει στα €22,2 εκ., καθώς εξασφαλίστηκαν περισσότερα κονδύλια από αυτά που είχαν υπολογιστεί αρχικά.
Όπως διευκρίνισε ο κ. Μενελάου, τα ποσά αυτά προέρχονται από εξωτερική χρηματοδότηση και όχι από κρατική χορηγία. Σημείωσε ότι έκτοτε γίνονται αυξημένες προβλέψεις ως προς τα ποσά, που αναμένεται να εξασφαλίσει το Πανεπιστήμιο, ώστε να μην υπάρχει ανάγκη για αναπροσαρμογή εκ των υστέρων.
Με παρέμβασή της στη συζήτηση, η λειτουργός της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, έθεσε ζήτημα παράτυπης διενέργειας πληρωμών, χωρίς να υπάρχει εγκεκριμένη πρόταση στον προϋπολογισμό, ενώ επεσήμανε ακόμα ότι από τα €22,2 εκ. που εξασφάλισε το Πανεπιστήμιο Κύπρου από εξωτερική χρηματοδότηση, τα €10,5 εκ. αφορούσαν μισθούς του προσωπικού.
Στο πλαίσιο αυτό, επεσήμανε τη διαφωνία της Ελεγκτικής Υπηρεσίας με το ύψος των αντιμισθιών, αναφέροντας ενδεικτικά ότι το ποσό αυτό φτάνει στο 64,1% έως 70,5% του ποσού των απολαβών των ακαδημαϊκών, ενώ παρέθεσε παράδειγμα όπου η αντιμισθία έφτανε τις €90.000. Επανέλαβε, επίσης, την πρόταση για πλαφόν στις αντιμισθίες στο 30% των απολαβών.
Λειτουργός του Πανεπιστημίου ανέφερε ακολούθως, απαντώντας σε ερώτηση που έθεσε ο Βουλευτής της ΕΔΕΚ, Ανδρέας Αποστόλου, ότι πλαφόν υπάρχει όσον αφορά τον χρόνο ενασχόλησης των ακαδημαϊκών με ερευνητικά προγράμματα, το οποίο έχει οριστεί στο 60% του εργάσιμου χρόνου τους, προκειμένου να μη λειτουργεί ανταγωνιστικά προς τα διδακτικά τους καθήκοντα.
Ο ίδιος λειτουργός διευκρίνισε ότι σε εξαιρετικές περιπτώσεις πολύ απαιτητικών ερευνητικών προγραμμάτων, ενδέχεται ο χρόνος αυτός να ξεπερνά το 60% και για τον σκοπό αυτό προσλαμβάνονται επισκέπτες καθηγητές, που πληρώνονται από τα κονδύλια των ερευνητικών προγραμμάτων, ώστε να αναπληρώνουν τις διδακτικές ώρες.
Τα μέλη της Επιτροπής ζήτησαν από το Πανεπιστήμιο να παρουσιάσει κατάλογο με τους επισκέπτες καθηγητές που έχουν προσκληθεί για να καλύψουν τέτοιες ανάγκες, με τον Πρόεδρο της Επιτροπής, Παύλο Μυλωνά, να επισημαίνει ότι χρειάζεται να διαπιστωθεί αν το φαινόμενο είναι όντως εξαίρεση στον κανόνα.
Τέλος, ο λειτουργός του Πανεπιστημίου Κύπρου, απαντώντας σε παρατηρήσεις των Βουλευτών, σημείωσε ότι η διάθεση των κονδυλίων των ερευνητικών προγραμμάτων διέπεται από κανονισμούς της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία χορηγεί τα κονδύλια, και ότι διεξάγονται συχνά έλεγχοι από πλευράς της ΕΕ, στους οποίους δεν υπήρξε ποτέ αρνητικό εύρημα, όπως είπε. Εξήγησε, δε, ότι οι αντιμισθίες είναι σημαντικό κίνητρο για τον επαναπατρισμό αξιόλογων ακαδημαϊκών από μεγάλα πανεπιστήμια του εξωτερικού.
«Πρέπει να σκεφτούν οι ακαδημαϊκοί τις προτεραιότητες που έχει η εκπαίδευση και η Παιδεία στον τόπο μας και να σκεφτούν ότι πρέπει να περιορίσουμε τις δαπάνες στις κτιριολογικές εγκαταστάσεις και στα ερευνητικά προγράμματα που αφορούν συγκεκριμένους ακαδημαϊκούς», δήλωσε μετά τη συνεδρίαση στους δημοσιογράφους ο Πρόεδρος της Επιτροπής και Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Παύλος Μυλωνάς. Είπε, ακόμα, ότι οι ενστάσεις που διατυπώθηκαν από Βουλευτές, όσον αφορά τις απολαβές των ακαδημαϊκών, θα εξεταστούν. Το θέμα, είπε, θα πάει στην Ολομέλεια και θα φανεί ποια θα ψηφίσουν και τι.
Ακόμα, έκανε λόγο για προνομιούχους υπαλλήλους σε υψηλές κλίμακες, συμπεριλαμβάνοντας και τους Βουλευτές, προσθέτοντας ότι η πολιτεία χρειάζεται να βρει τρόπο να περιορίσει το «λίπος» και να διοχετεύσει χρήματα για βελτίωση της εκπαίδευσης σε όλες τις βαθμίδες. «Η Υπουργός είναι έτοιμη να προχωρήσει, αναμένουμε και την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών και περιμένουμε με ακόμα περισσότερη αγωνία τις συνδικαλιστικές οργανώσεις, για να δούμε τι θα μας πουν», ανέφερε.
Όταν οδηγηθούν τα θέματα αυτά ενώπιον της Βουλής, υπογράμμισε ο κ. Μυλωνάς, θα μετρήσει η ειλικρίνεια των πολιτικών δυνάμεων και «αν σκεφτόμαστε τους «πελάτες μας» ή τον εξορθολογισμό της εκπαίδευσης στον τόπο μας», όπως είπε.
Με την έναρξη της συνεδρίασης παρουσιάστηκε εισήγηση εκ μέρους των Βουλευτών του ΔΗΣΥ για αυτεπάγγελτη εξέταση του στρατηγικού σχεδιασμού της πολιτείας για την Ανώτατη Εκπαίδευση στην Επιτροπή. Επίσης, ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Γιώργος Κάρουλας, επεσήμανε ότι είναι σημαντικό να συνεχίσουν να προσελκύσουν ερευνητικά προγράμματα τα δημόσια πανεπιστήμια, προσφέροντας εργασία και σε νέους επιστήμονες, υπογράμμισε, όμως, ότι πρέπει να υπάρχει μία ορθολογιστική βάση για την κατανομή των κονδυλίων.
Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Χρίστος Χριστοφίδης, σε δηλώσεις του μετά τη συνεδρίαση σημείωσε ότι είναι σημαντική η παρουσία του Πανεπιστημίου Κύπρου και του ΤΕΠΑΚ σε ερευνητικά προγράμματα του εξωτερικού, λέγοντας ότι αυτό «απεικονίζεται και στην αλματώδη πρόοδο στις διεθνείς κατατάξεις των δημόσιων πανεπιστημίων μας».
Υπογράμμισε, όμως, ότι η συζήτηση για τα ερευνητικά προγράμματα πρέπει να συνεχιστεί και να γίνει πολύ πιο συγκεκριμένη, για να εξεταστούν ζητήματα όπως των ύψος των αμοιβών των καθηγητών, οι συνθήκες εργασίες των ερευνητών και άλλων διδακτορικών ή μεταδιδακτορικών που εργάζονται στα προγράμματα, καθώς και το όφελος των πανεπιστημίων από τα προγράμματα αυτά.
«Υπάρχουν και διάφορες και διαφορετικές απόψεις και πρέπει να έχουμε μία πλήρη εικόνα για να διασαφηνιστεί η σωστή διαχείριση, αλλά και η διοχέτευση αυτών των κονδυλίων για την πραγματική προώθηση της έρευνας, τη στήριξη των νέων επιστημόνων αυτού του τόπου και γενικά την ανάπτυξη των πανεπιστημίων», κατέληξε ο κ. Χριστοφίδης.
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής σημείωσε ότι στο πλαίσιο της συζήτησης για τον στρατηγικό σχεδιασμό στην Ανώτατη Εκπαίδευση, μπορεί να εξεταστεί και το θέμα των ερευνητικών προγραμμάτων. Ανέφερε ακόμα ότι η συζήτηση αυτή αναμένεται να αρχίσει εντός των επόμενων δύο εβδομάδων.
Επίσης, κατά τη συζήτηση στη συνεδρίαση, ο ανεξάρτητος Βουλευτής, Αντρέας Θεμιστοκλέους, ανέφερε ότι οι ερευνητές που απασχολούνται στα προγράμματα είναι χαμηλόμισθοι οι περισσότεροι, χωρίς να λαμβάνουν 13ο μισθό, και χαρακτήρισε προκλητικές τις επιπρόσθετες αμοιβές των καθηγητών. Σημείωσε, ακόμα, ότι τα ερευνητικά προγράμματα που αναλαμβάνουν τα δημόσια πανεπιστήμια της Κύπρου, πρέπει να σχετίζονται με τις ανάγκες του κυπριακού λαού.
