Του Απόστολου Τομαρά
Σε γάγγραινα εξελίσσονται για το δημόσιο οι απευθείας αναθέσεις συμβάσεων με την επίκληση σχετικού νόμου προσφυγής σε μη ανταγωνιστική διαδικασία. Σε αρκετούς ελέγχους που έχει πραγματοποιήσει ο Γενικός Ελεγκτής της Δημοκρατίας σε δημόσιες υπηρεσίες η ανάθεση συμβάσεων χωρίς την προκήρυξη διαγωνισμών τείνει να καταστεί ο κανόνας. Μια τέτοια περίπτωση εντοπίσθηκε και στο πρώην Συμβούλιο Υδατοπρομήθειας Λευκωσίας την περίοδο που προηγήθηκε της μεταρρύθμισης της τοπικής αυτοδιοίκησης. Για τη συγκεκριμένη περίπτωση ο Γενικός Ελεγκτής διαπίστωσε πως η Αναθέτουσα Αρχή δεν είχε εξασφαλίσει τις απαραίτητες πολεοδομικές άδειες και άδειες Οικοδομής πριν ξεκινήσουν οι εργασίες.
Οι παρατυπίες
Τα ευρήματα του Γενικού Ελεγκτή αφορούν εργασίες που πραγματοποιήθηκαν στον πρώην ΣΥΛ προκειμένου να στεγασθούν οι ανάγκες της Διεύθυνσης Αδειοδότησης Ανάπτυξης (ΔΑΑ) εντός των Επαρχιακών Οργανισμών Αυτοδιοίκησης (ΕΟΑ), ενοποιώντας τις Αρχές Αδειοδότησης (Πολεοδομικής και Οικοδομικής). Η διαφοροποίηση των αρχικών σχεδιασμών αναφορικά με τον αριθμό του προσωπικού είχε ως αποτέλεσμα να προκύψει ανάγκη για την προσθήκη ενός επιπλέον ορόφου στο υπό ανακαίνιση κτίριο του ΣΥΛ. Η Αναθέτουσα Αρχή του έργου επικαλέστηκε το άρθρο 44(δ) του Νόμου [Ν.140(Ι)/2016] για λόγους «…κατεπείγουσας ανάγκης οφειλόμενης σε γεγονότα τα οποία ο αναθέτων φορέας δεν θα μπορούσε να προβλέψει και δεν απορρέουν από δική του ευθύνη…» και προσέφυγε στη διαδικασία διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη προκήρυξη διαγωνισμού για υλοποίηση των επιπρόσθετων εργασιών για τις αυξημένες ανάγκες. Στη βάση της πιο πάνω διαδικασίας, έγινε σχετική ανάθεση Σύμβασης αξίας €1.544.455,35 πλέον ΦΠΑ και με συνολική χρονική διάρκεια υλοποίησης 20 ημέρες απευθείας στον εργολάβο που ήδη ανακαίνιζε το υφιστάμενο κτήριο.
Χωρίς άδειες
Όπως προκύπτει από την έκθεση του Γενικού Ελεγκτή και το δημόσιο φαίνεται να ζήλεψε τις πρακτικές ιδιωτών που ξεκινούσαν εργασίες και μετά εξασφάλιζαν τις απαραίτητες άδειες. Και στη συγκεκριμένη περίπτωση η Αναθέτουσα Αρχή, όπως σημειώνεται στην έκθεση, επέτρεψε την έναρξη εργασιών ανάπτυξης και είχε θέσει σε χρήση τα εν λόγω έργα, πριν την υποβολή και έκδοση των απαραίτητων αδειών ανάπτυξης, κατά παράβαση των σχετικών Νόμων περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας (Ν.90/1972, άρθρο 21 και οι εκάστοτε τροποποιήσεις του) και περί Ρυθμίσεως Οδών και Οικοδομών (Κεφ. 96, άρθρο 3 και οι εκάστοτε τροποποιήσεις του). Συγκεκριμένα, ενώ η αίτηση για χορήγηση Πολεοδομικής Άδειας υποβλήθηκε στις 3.4.2024, σύμφωνα με το ημερολόγιο εργοταξίου των Έργων, οι εργασίες ανακαίνισης (αρ. 12/2024) είχαν ξεκινήσει στις 8.3.2024. Σημειώνεται ότι η αίτηση αφορούσε στο σύνολο της ανάπτυξης, δηλαδή σε προσθήκες/μετατροπές σε υφιστάμενο κτήριο, στη δημιουργία ορόφου με γραφεία και στην ανέγερση αποθήκης.
Πρώτα εργασίες και μετά υπογραφές
Ο Γενικός Ελεγκτής εντόπισε και ένα άλλο σημείο που έχει ενδιαφέρον. Διαπιστώθηκε ότι, η μελέτη και οι κατασκευαστικές εργασίες του Έργου ανέγερσης 1ου ορόφου και αποθήκης, είχαν ξεκινήσει αρκετά πριν την εξασφάλιση των απαραίτητων εγκρίσεων από το ΔΣ του πρώην ΣΥΛ και την υπογραφή σχετικής Σύμβασης για το Έργο. Συγκεκριμένα, ενώ η εξέταση της εισήγησης για την προσφυγή στη διαδικασία διαπραγμάτευσης ημερ. 15.5.2024 τέθηκε στη συνεδρία του ΔΣ στις 3.6.2024 και η Σύμβαση με τον Ανάδοχο υπογράφηκε στις 4.6.2024, το Έργο βρισκόταν ήδη σε πολύ προχωρημένο στάδιο υλοποίησης, γεγονός που καταδεικνύει ότι οι κατασκευαστικές εργασίες είχαν ξεκινήσει αρκετά νωρίτερα, χωρίς να υπάρχει υπογραμμένη Σύμβαση. Ο Γενικός Ελεγκτής απέρριψε τον ισχυρισμό που προέβαλε η Αναθέτουσα Αρχή του έργου σε σχέση με το γεγονός ότι δεν δόθηκε οποιαδήποτε σχετική δέσμευση στον Ανάδοχο για έναρξη ή/και προετοιμασία εκτέλεσης του Έργου ανέγερσης 1ου ορόφου και αποθήκης, και ότι αυτός προχωρούσε στην υλοποίησή του με δική του αποκλειστική ευθύνη.
Τα υπόλοιπα ευρήματα
Αναφορικά με την απευθείας ανάθεση των εργασιών στον πρώην ΣΥΛ ο Γενικός Ελεγκτής διαπιστώνει πως η ανάθεση της Σύμβασης, έγινε για ποσό υψηλότερο κατά €200.000 περίπου από την προϋπολογιζόμενη δαπάνη. Το τελικό ποσό που συμφωνήθηκε, προφανώς καταδεικνύει τη διαπραγματευτική δύναμη της θέσης του Αναδόχου έναντι της ΑΑ, στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης σημειώνεται στην έκθεση. Επίσης γίνεται λόγος για τετραπλασιασμό του υπολογιζόμενου κόστους για τη στέγαση της ΔΑΑ του ΕΟΑ Λευκωσίας χωρίς να γίνει μελέτη οικονομικού αντικτύπου. Αίσθηση προκάλεσε στον Γενικό Ελεγκτή και η καταβολή από την ΑΑ ποσού €100.000 (6%) πέραν του πραγματικού κόστους του Έργου για σκοπούς επίσπευσης των κατασκευαστικών εργασιών, ενώ ουσιαστικά, κατά τον χρόνο υπογραφής της Σύμβασης, το Έργο ήταν σχεδόν ολοκληρωμένο. Επίσης, για τον ίδιο λόγο, καταβλήθηκε ποσό €7.722,28 (9%) για τη Σύμβαση των Συμβούλων Μελετητών, σχετικά με την παροχή υπηρεσιών μελέτης και επίβλεψης του Έργου.
Δείτε την έκθεση εδώ
