Kathimerini.gr
Ψευδείς ειδήσεις, προσφυγική κρίση, φτώχεια στον κόσμο, υπερθέρμανση του πλανήτη και ένοπλες συρράξεις – αυτά είναι κάποια από τα θέματα που θίγονται στην 58η Μπιενάλε της Βενετίας, με τους διοργανωτές να επιδιώκουν την έναρξη συζήτησης για τα φλέγοντα αυτά ζητήματα της σύγχρονης ύπαρξης. Κάθε συζήτηση για να είναι γόνιμη, όμως, πρέπει να συνοδεύεται από αντίλογο, και αυτό πέτυχαν οι επιμελητές της έκθεσης.
Σάλο σε κύκλους αριστερών οργανώσεων έχει προκαλέσει η εικαστική εγκατάσταση του Ελβετού καλλιτέχνη Κρίστοφ Μπούχελ, ο οποίος έστησε στο Αρσενάλε, το αναγεννησιακό ναυπηγείο και οπλοστάσιο της Βενετίας, τεράστιο ναυάγιο στο αμπάρι του οποίου έχασαν τη ζωή τους 700 πρόσφυγες τον Απρίλιο του 2015. Το έργο του Ελβετού εικαστικού χαρακτηρίστηκε «άκομψο και άκαρδο», με τους επικριτές του να υποστηρίζουν ότι η έκθεση ενός τόπου μαρτυρίου εκατοντάδων ανθρώπων είναι απαράδεκτη, καταγγέλλοντάς τον για προώθηση της σταδιοδρομίας του εις βάρος της ιερότητας της ανθρώπινης ζωής.
Οι διαμαρτυρίες αυτές ενισχύουν, όμως, σύμφωνα με τους διοργανωτές, το ενδιαφέρον της έκθεσης, προσδίδοντάς της πολιτική βαρύτητα και δίνοντας αφορμή για συζήτηση. Ο Αμερικανός έφορος της Μπιενάλε Ραλφ Ρούγκοφ, διευθυντής της γκαλερί Χέιγουορντ του Λονδίνου, τιτλοφόρησε άλλωστε τη φετινή Μπιενάλε «Είθε να ζήσεις σε ενδιαφέροντες καιρούς», απόφθεγμα από αρχαία κινεζική κατάρα.
Οι Κινέζοι εικαστικοί Σουν Γουάν και Πενγκ Γου κατασκεύασαν ρομπότ που διασπείρει με μηχανικές μεθόδους ουσία που μοιάζει με αίμα. Η Τερέζα Μαργκόλις υπογραμμίζει με το έργο της το ανθρώπινο κόστος του πολέμου μεταξύ των καρτέλ διακίνησης ναρκωτικών στο Μεξικό, εκθέτοντας τοίχο με συρματόπλεγμα και τίτλο «Τείχος στη Σιουδάδ Χουαρέζ».
Η Ισραηλινή γλύπτρια Αγια Μπεν Ρον δημιούργησε απομίμηση νοσοκομείου πεδίου μάχης, στο οποίο αντιμετωπίζονται τα τραύματα της σύγχρονης ζωής, όπως η σεξουαλική κακοποίηση, ο ρατσισμός και η στρατιωτική κατοχή, το οποίο υποχρεώνει τον επισκέπτη να περιμένει τη σειρά του για να μπει, αφού έχει εξασφαλίσει αριθμό προτεραιότητας.
Η Αυστραλέζα εικαστικός Αντζέλικα Μεσίτι χρησιμοποιεί την τεχνική του φιλμ για να εξετάσει τον τρόπο με τον οποίο οι πολίτες συγκεντρώνονται και επικοινωνούν με φόντο την απειλή προς τη δημοκρατία και την ελεύθερη διακίνηση ιδεών.
Τα αιχμηρά πολιτικά σχόλια της φετινής Μπιενάλε ταιριάζουν στη σύγχρονη ταραγμένη διεθνή πολιτική σκηνή, με τον λαϊκισμό και τα ρατσιστικά και μισαλλόδοξα κελεύσματα να συγκινούν ολοένα και περισσότερους πολίτες. Η ευθύνη των σκεπτόμενων καλλιτεχνών καθίσταται έτσι κρίσιμη στην ανάσχεση των επικίνδυνων αυτών φαινόμενων, ικανών να εκτροχιάσουν τη δημοκρατία και την ανθρώπινη αλληλεγγύη σε όλο τον κόσμο.
