Της Μαρίας Ηρακλέους
Κάτι που μπορεί να ξενίσει σε σχέση με κινήσεις και ανοίγματα επιχειρήσεων είναι αυτό που μπορεί να χαρακτηριστεί και ως έλλειψη του μέτρου σε κάποιες περιπτώσεις. Για παράδειγμα, πώς σχεδιάζονται και προωθούνται επενδύσεις πολλών εκατομμυρίων, για την στελέχωση των οποίων θα χρειαστούν εκατοντάδες άτομα προσωπικό, την ώρα που η έλλειψη προσωπικού είναι υπαρκτό πρόβλημα για τις υφιστάμενες επιχειρήσεις του κλάδου; Πώς αναμένεται ότι νέα και μεγαλεπήβολα έργα θα είναι λειτουργικά και θα παρέχουν το αναμενόμενο επίπεδο υπηρεσιών, όταν θα έρθουν να μεγεθύνουν στην ουσία, ένα υπάρχον πρόβλημα; Εκτός αν εκτιμάται ότι μέχρι τη λειτουργία τους, θα γίνουν οι απαραίτητες κινήσεις για απλοποίηση των διαδικασιών εξεύρεσης προσωπικού από τρίτες χώρες.
Οι μεγαλύτερες ανάγκες προσωπικού εντοπίζονται στον τομέα του λιανικού εμπορίου και στον τομέα της φιλοξενίας. Και στις δύο περιπτώσεις οι επενδύσεις συνεχίζουν απτόητες. Δεν λέμε να μην γίνονται επενδύσεις αλλά υπάρχει ένα ερώτημα, κατά πόσο εκπονούνται και εφαρμόζονται συστήματα πρόληψης και διαχείρισης πιθανών προκλήσεων και κάποιο σχέδιο επιχειρησιακής συνέχειας και ανθεκτικότητας. Πόσο μάλλον όταν πρόκειται για επενδύσεις εκατοντάδων εκατομμυρίων.
Για παράδειγμα, πώς ένα τόσο υποσχόμενο έργο όπως είναι το casino resort, που διαφήμιζε τις ανάγκες πρόσληψης εργατικού δυναμικού σε 2-3 χιλιάδες, έφτασε στο σημείο να προχωρεί σε απολύσεις προσωπικού λίγους μήνες μετά το άνοιγμα του; Τί πήγε λάθος;
Η τοποθέτηση της εταιρείας η οποία κάνει λόγο για επιπτώσεις λόγω της κατάστασης στο Ισραήλ, χωρίς να είναι διατεθειμένη να δώσει περισσότερες εξηγήσεις, δίνει άλλοθι σε όποιο έβλεπε ίσως με κάποιο σκεπτικισμό την εν λόγω επένδυση.
Ας δούμε το θέμα από την τουριστική του πτυχή. Το έργο υποσχόταν ότι θα προσέλκυε 300 χιλιάδες επισκέπτες ετησίως στο νησί, εκτίμηση που πιθανόν να είχε τη βάση της στις τότε επιδόσεις της ρωσικής αγοράς και κατά δεύτερο λόγο σε αγορές της Μέσης Ανατολής. Πώς μια επένδυση πέραν του μισού δισ. προχωρά βασισμένη στην ουσία, σε δύο αγορές, αυτές της Ρωσίας και του Ισραήλ; Από τον Φεβρουάριο του 2022, με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία υπήρχε θεωρητικά κάποιος χρόνος μέχρι τον Ιούλιο του 2023 για αναπροσαρμογή και στόχευση σε νέες αγορές, αφού ήταν σαφές ότι το plan A δεν ήταν εφικτό.
Το περαιτέρω άνοιγμα στην αγορά του Ισραήλ αποτελούσε βεβαίως μια καλή επιλογή, με δεδομένη και την αύξηση των αφίξεων από την συγκεκριμένη αγορά το 2022. Ήταν όμως αυτό αρκετό; Τα αποτελέσματα μιλούν από μόνα τους με τον ίδιο τρόπο που μίλησαν τα προηγούμενα χρόνια οι τουριστικές επιδόσεις σε κάθε κραδασμό που αφορούσε είτε τη ρωσική, είτε την βρετανική αγορά. Υπενθυμίζουμε το χαστούκι για τον κυπριακό τουρισμό από το λουκέτο της Thomas Cook που μείωσε, έστω προσωρινά, το τουριστικό ρεύμα από την βρετανική αγορά, την ανησυχία στον τουρισμό λόγω Brexit, καθώς και την απώλεια της ρωσικής αγοράς- την 2η βασικότερη αγορά της Κύπρου- μετά την εισβολή στην Ουκρανία και τις ευρωπαϊκές κυρώσεις που έχουν επιβληθεί στη χώρα.
Όταν για χρόνια μιλάμε για την ανάγκη απεξάρτησης του τουρισμού από δύο βασικές αγορές και άνοιγμα και εμπλουτισμό της τουριστικής βεντάλιας, πώς γίνεται αυτό να μην εμπεδώνεται στον ιδιωτικό τομέα ειδικότερα όταν πρόκειται επενδύσεις τέτοιου μεγέθους;
