Της Μαρίνας Οικονομίδου
Μπορεί το Προεδρικό να κρατά χαμηλούς τόνους μετά το δημοσίευμα του «Π» περί λύσης δύο κρατών, αποφεύγοντας να διαψεύσει επίσημα τα δημοσιεύματα που θέλουν τον Πρόεδρο Αναστασιάδη να συζήτησε με στενούς του συνεργάτες για λύση δύο κρατών, ωστόσο ο Δημοκρατικός Συναγερμός μέσω του Προέδρου του κόμματος Αβέρωφ Νεοφύτου υπογραμμίζει πως το κόμμα του και ο ίδιος δεν θα συμβιβαστεί με την κατοχή ούτε με τη διχοτόμηση, υπενθυμίζοντας πως ο ΔΗΣΥ από το 1976 ήταν φανατικά εναντίον της πολιτικής δύο κρατών. Η συζήτηση περί λύσης δύο κρατών και χαλαρής ομοσπονδίας γίνεται μετά και τις προειδοποιήσεις του Αβέρωφ νεοφύτου για εθνικό τσουνάμι που προκάλεσαν αίσθηση αλλά και την ενόχληση του Προεδρικού, καταδεικνύοντας πως Προεδρικό και Πινδάρου διαφοροποιούνται.
Ο πρώην βουλευτής του ΔΗΣΥ Ρίκκος Μαππουρίδης κάλεσε μέσω twitter τον Πρόεδρο του ΔΗΣΥ να διαψεύσει το δημοσίευμα του Πολίτη σημειώνοντας πως διαφορετικά αυτό που προκαλείται είναι κτύπημα του κόμματος κατά του Προέδρου κάτω από τη μέση. Ο Αβέρωφ Νεοφύτου δε μίλησε εκ μέρους του Προέδρου, αλλά ξεκαθάρισε ότι ο ΔΗΣΥ αλλά και ο ίδιος δεν θα συμβιβαστούν με την κατοχή και τη διχοτόμηση.
Αναμένουμε διάψευση από τον Συναγερμό στο άρθρο του @dionysisdionysiou και τημ#ν μετά δηλώσεων περί τσουνάμι ρητορική για πολιτική δύο κρατών. Αλλοιώς αυτό που προκαλείται είναι χτύπημα του κόμματος κατά του ΠτΔ κάτω από τη μέση
— Rikkos Mappourides (@mappourides) October 14, 2018
Όπου και να βρίσκομαι για οποιανδηποτε αποστολή θα δίνω το άπαν των δυνάμεων αλλά και των δυνατοτήτων μου για την επανένωση της μοιρασμένης μου πατριδας. Δεν θα συμβιβαστώ ποτέ ούτε στην κατοχή ούτε στην διχοτόμηση. #Cyprus
— Averof Neofytou (@AverofCY) October 14, 2018
Ενδιαφέρον προκαλεί και η τοποθέτηση του επικεφαλής του γραφείου του κυπριακού του ΔΗΣΥ Χαράλαμπος Σταυρίδης, ο οποίος υπογραμμίζοντας πως δεν γνωρίζει κατά πόσο ισχύουν τα δημοσιεύματα υπογράμμισε ότι η λύση δύο κρατών είναι καταστροφική.
Θα πρέπει να σημειωθεί πως βάσει του δημοσιεύματος του Πολίτη, ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου ήταν παρών στη σύσκεψη όπου ο Πρόεδρος ήγειρε το θέμα σχεδίου β’ και λύσης δύο κρατών, με τον ίδιο να διαφωνεί και τον Ιωάννη Κασουλίδη να του ζητά να μην ξαναπεί τέτοια κουβέντα.
Δεν μπορώ να ξέρω εάν αληθεύει. Ο ΠτΔ διαψεύδει. Γνωρίζω όμως ότι Λύση δύο κρατών σημαίνει αναγνώριση δικαιωμάτων της Τουρκίας στην Κύπρο & διαμοιρασμός Νήσου μαζί της.
— CharalambosStavrides (@ch_stavrides) October 14, 2018
Συνεπάγεται την αρχή του τέλους για τον κυπριακό ελληνισμό. Σε τέτοια περίπτωση ο Ραούφ Ντενκτάς θα χαμογελάει.
Η όλη συζήτηση γίνεται πάντως σε μία στιγμή που ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ φέρεται να διαφοροποιείται από τον Πρόεδρο Αναστασιάδη. Ενδεικτικές οι κινήσεις του την προηγούμενη βδομάδα όπου προειδοποιούσε για το εθνικό τσουνάμι που επέρχεται αλλά και το ότι ρίχνουμε σταδιακά την διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία στον κάλαθο των αχρήστων.
Από την προηγούμενη θητεία του Νίκου Αναστασιάδη, ο Συναγερμικός Πρόεδρος είχε δείξει τη δυσφορία του για χειρισμούς του πρώτου στο κυπριακό. Διαφοροποίηση που άρχισε επί Μον Πελεράν και κορυφώθηκε στο ναυάγιο του Κραν Μοντανά. Εκείνο το ναυάγιο ανάγκασε τον Συναγερμικό Πρόεδρο να επιλέξει την πλήρη σιωπή μπροστά στις εξελίξεις και να αποσυρθεί ησύχως σε παρατεταμένες διακοπές. Και καθόλου τυχαία καθώς ο ίδιος είχε βγει ένα βήμα πιο μπροστά διαβεβαιώνοντας πως η λύση έρχεται και προετοιμάζοντας το έδαφος με ξένους παράγοντες και επιχειρηματικούς κύκλους. Η πρωτοβουλία προετοιμασίας του εδάφους για λύση βέβαια δεν ήταν η μόνη κίνηση του Προέδρου του ΔΗΣΥ. Είχε ακολουθήσει το τολμηρό, για πολλούς, βήμα του επί κρίσης του ενωτικού δημοψηφίσματος να συναντήσει παρασκηνιακά τον Τ/κ ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί στο λεγόμενο Προεδρικό σε μία προσπάθεια να άρει το αδιέξοδο μεταξύ Νίκου Αναστασιάδη και ο Μουσταφά Ακιντζί και για να κερδίσει, σύμφωνα με εκτιμήσεις, πολιτικούς πόντους ως ο διαχειριστής της κρίσης. Πρωτοβουλία που προκάλεσε βεβαίως την οργίλη αντίδραση του Νίκου Αναστασιάδη θεωρώντας πως ξεπέρασε την κόκκινη γραμμή.
Το ορόσημο
Η ανάληψη ωστόσο του προεκλογικού από πλευράς Αβέρωφ Νεοφύτου και η κίνηση του Νίκου Αναστασιάδη να τον ευχαριστήσει προσωπικά για τη νίκη κατά τα επινίκια, όχι μόνο έσβησε τα όποια ψήγματα ψυχρότητας και πικρίας που ενδεχομένως να υπήρχαν, αλλά ενίσχυσαν πολιτικά τον Συναγερμικό Πρόεδρο. Και αυτό γιατί όπως λέγεται από άτομα που έλαβαν ενεργό μέρος στον προεκλογικό δούλεψε αρκετά στο παρασκήνιο μεταξύ πρώτης και δεύτερης Κυριακής και έβαλε το δικό του λιθαράκι στο να στηριχθεί από τους ενδιάμεσους ο «κανένας».
Η διαφοροποίηση
Εκείνη λοιπόν η μέρα της νίκης Αναστασιάδη για δεύτερη θητεία αποτέλεσε το ορόσημο για τον Αβέρωφ Νεοφύτου ούτως ώστε να ξεκινήσει πλέον τον δικό του δρόμο με στόχο το 2023. Κατά τη νέα θητεία ο Αβέρωφ Νεοφύτου αύξησε τα ταξίδια και τις επαφές του με ξένους αξιωματούχους και παράγοντες διαφοροποιώντας τη φωνή του εκεί που ένιωθε ό,τι έπρεπε αναφορικά με τους κυβερνητικούς χειρισμούς. Πρώτη ένδειξη ήταν ότι κατά την κρίση στην Παιδεία ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ έψεξε τους κυβερνητικούς χειρισμούς παραδεχόμενος ότι την κυβέρνηση δεν την χαρακτηρίζει η συνέπεια. Στο ίδιο πλαίσιο και οι βολές του σε πρόσφατη συνέντευξή του στην «Κ» για τις μεταρρυθμίσεις και τους κυβερνητικούς χειρισμούς. «Στην προσπάθεια να κάνουμε μια ριζοσπαστική μεταρρύθμιση αν χρειαστεί να σπάσουν αυγά. Εγώ είμαι αυτής της φιλοσοφίας, όμως όταν σπάζω αυγά πρώτα σιγουρεύομαι ότι έχει τηγάνι από κάτω για να κάνω ομελέτα. Αν είναι να σπάζω αυγά και από κάτω να μην έχει τηγάνι και να πέφτουν στο πάτωμα δημιουργείς απλώς λεκέ» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Μάλιστα στο πλαίσιο να διασφαλιστεί το πλάνο μεταρρυθμίσεων, ο ίδιος πρόκειται να ξεκινήσει διάλογο με τους πολίτες και τα οργανωμένα σύνολα, ακόμα και με το Προεδρικό, για το πώς θα επιτευχθεί –βάσει μελέτης που ετοίμασε ξένος οίκος- η Κύπρος του 2030Δεν ήταν όμως μόνο τα της εσωτερικής διακυβέρνησης. Οι επαφές του στις ΗΠΑ, το ίδιο διάστημα με τον Πρόεδρο θεωρήθηκαν από συναγερμικούς κύκλους και ως προσπάθεια του Αβέρωφ Νεοφύτου να αναλάβει ρόλο σκιώδη προέδρου ενώ οι προειδοποιήσεις του, μετά από τις επαφές του τόσο με τον Κουντρέτ Οζερσάι όσο και με ξένους παράγοντες έγειραν ερωτήματα για το τι ξέρει. Ο ίδιος βεβαίως δεν φρόντισε να κρατήσει χαμηλούς τόνους ξεκαθαρίζοντας μέσα από αναρτήσεις του στο twitter αλλά και δηλώσεις του στα ΜΜΕ ότι έχει διαφορετικές πολιτικές εκτιμήσεις από τον Πρόεδρο.
Κίνηση για κάποιους παράτολμη, για άλλους ενδεικτική της κρισιμότητας των στιγμών και για άλλους κίνηση τακτικής για να αποκτήσει πολιτικό βάρος ερχόμενος απέναντι από τον ίδιο του τον Πρόεδρο. Καθώς μόνο ένα τολμηρό βήμα αντιπαράθεσης με τον ίδιο τον ίδιο τον Πρόεδρό του θεωρείται από κάποιους πως μπορεί να του προσθέσει ηγετικούς πόντους. Για κάποιους βέβαια η όλη κίνηση δεν ήταν μήνυμα μόνο στον Νίκο Αναστασιάδη αλλά και προειδοποιητική βολή προς τον υπουργό εξωτερικών Νίκο Χριστοδουλίδη ο οποίος σύμφωνα με πολιτικούς κύκλους κτίζει το πολιτικό του προφίλ και αποτελεί πιθανό δελφίνο για τις προεδρικές του 2023. Πρόσωπο που έπαιξε άλλωστε τον δικό του ρόλο στις διαπραγματεύσεις συμβιβασμού με τους εκπαιδευτικούς και που όπως λέγεται προκάλεσαν την δυσφορία του Συναγερμικού Προέδρου.
Οι συναντήσεις και ο Χριστοδουλίδης
Η δημόσια διαφοροποίηση του Αβέρωφ Νεοφύτου προκάλεσε πάντως σε μέλη της κυβέρνησης αμηχανία για την αναζωπύρωση μίας νέας κρίσης, σε μία περίοδο που το Προεδρικό δέχεται βολές πανταχόθεν. Σε αυτό το πνεύμα ο υπουργός εξωτερικών Νίκος Χριστοδουλίδης ανέλαβε την πρωτοβουλία συνάντησης των τριών ανδρών στα μέσα της προηγούμενης βδομάδας στο Προεδρικό με στόχο να συζητηθούν οι τελευταίες εξελίξεις στο κυπριακό αλλά κυρίως να πέσουν οι τόνοι.
Εκεί Νίκος Αναστασιάδης και Αβέρωφ Νεοφύτου συζήτησαν το όλο θέμα, με τον τελευταίο να ξεκαθαρίζει στον Πρόεδρο Αναστασιάδη ότι διατηρεί τις δικές του απόψεις σε κάποια θέματα που αφορούν το κυπριακό και συνεπώς έχει διαφορετικές εκτιμήσεις από τον ίδιο. Σε εκείνη ακριβώς την πρώτη συνάντηση, συζητώντας και την συνομιλία Νίκου Αναστασιάδη με τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ ενημερώθηκε για την πρόθεση του Προέδρου Αναστασιάδη να θέσει στο τραπέζι του εθνικού συμβουλίου που θα ακολουθούσε τη Δευτέρα το θέμα αποκεντρωμένης ομοσπονδίας. Κίνηση που υπερθεμάτισε ο Αβέρωφ Νεοφύτου και για την οποία προετοίμασε το έδαφος στη συνέντευξή του στην «Κ», μία μέρα πριν το εθνικό συμβούλιο. Βγαίνοντας στην ουσία και προλογίζοντας το τι έπεται. Ακολούθησε βέβαια και δεύτερη συνάντηση των τριών την προηγούμενη Παρασκευή, πριν από τις τοποθετήσεις του Αβέρωφ Νεοφύτου περί εθνικού τσουνάμι που πυροδότησαν έτι περαιτέρω το τεταμένο κλίμα με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη να τοποθετείται έντονα για να διώξει τις όποιες σκιές.
Και αυτό καθόλου τυχαία καθώς όπως αναφέρουν κύκλοι στο Προεδρικό πολλοί συναγερμικοί είχαν θέσει ζήτημα στο Προεδρικό για τις κινήσεις Αβέρωφ Νεφύτου που ερμηνεύονται ως διγλωσσία στο κυπριακό. Στο Προεδρικό θεωρούν πως η στάση του Αβέρωφ Νεοφύτου σχετίζεται τόσο με τις απόψεις που έχει στο κυπριακό, οι οποίες βρίσκονται όπως λέγεται ένα βήμα πιο μπροστά από τον Πρόεδρο Αναστασιάδη, αλλά παράλληλα και με τις επιδιώξεις του για το 2023.
Η ένταση της διαφοροποίησης του Προέδρου του ΔΗΣΥ ενόχλησε τον Πρόεδρο, όπως επίσης και οι πρωτοβουλίες επαφών που ανέλαβε με τον Κουντρέτ Οζερσάι. Ωστόσο, όπως λένε οι σχέσεις των δύο δεν βρίσκονται επί του παρόντος σε ευθεία αντιπαράθεση καθώς ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ χρόνια στενός συνεργάτης του Νίκου Αναστασιάδη –με τις εντάσεις και τις διακυμάνσεις τους- ξέρει μέχρι που μπορεί να τραβήξει το σχοινί για να περάσει η θέση του αλλά και για να αποφευχθεί η πλήρης ρήξη. Η εν λόγω κατάσταση όπως λένε οι ίδιοι κύκλοι μπορεί να μην ήταν σκηνοθετημένη με στόχο να μπει στο τραπέζι η χαλαρή ομοσπονδία αλλά να φύγει από το τραπέζι η όποια φημολογία περί λύσης δύο κρατών, στοίχημα όπως λένε για τον Αβέρωφ Νεοφύτου. Το κατά πόσο το νέο κεφάλαιο αποκεντρωμένης ομοσπονδίας θα βοηθήσει Προεδρικό και Πινδάρου θα φανεί το επόμενο διάστημα. Το σίγουρο είναι πως η συγκεκριμένη κρίση, κατάφερε να κρατήσει κοντά τη λαϊκή Δεξιά με τις κινήσεις του Αναστασιάδη, αλλά και να φέρει πιο κοντά το εδώ και καιρό αποστασιοποιημένο φιλελεύθερο ακροατήριο, που είδε με συμπάθεια τις τολμηρές κινήσεις του Αβέρωφ Νεοφύτου. Το αν οι διαφωνίες Προεδρικού Πινδάρου θα συνεχίσουν, είναι ένα ζήτημα ανοικτό. Το σίγουρο είναι όμως πως οι σχέσεις των δύο έχουν ακόμα πολλά επεισόδια, με τον Συναγερμικό Πρόεδρο να ξεκαθαρίζει μέσω των κινήσεών του πως επιδιώκει να τραβήξει τον δρόμο του, με δικό του ρόλο και λόγο στα όσα αποφασίζονται.
