Kathimerini.com.cy
Παρέμβαση - Του ΜΙΧΑΛΗ ΒΡΥΩΝΙΔΗ
Η προεκλογική προσπάθεια των κομμάτων ολοκληρώθηκε, σήμερα είναι η ώρα των πολιτών, είτε διά της συμμετοχής τους στην ψηφοφορία είτε διά της απουσίας τους. Μια απουσία που συνεχώς διογκώνεται φτάνοντας σε δυσθεώρητο ύψος από το 2011 και μετά. Όπως εξελίσσονται οι τάσεις στο εκλογικό σώμα και όπως επιβεβαιώνουν οι δημοσκοπήσεις, το ενδιαφέρον για τις ευρωεκλογές είναι αν όχι πενιχρό, μόλις οριακά υποφερτό.
Το ερώτημα είναι ποιος ευθύνεται για τη γεωμετρική αποστασιοποίηση των πολιτών από την πολιτική ζωή και την επιλογή της αποχής από μια εκλογική διαδικασία που έχει βαρύνουσα σημασία για την ποιότητα ζωής και το μέλλον των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης;
Η απάντηση είναι ξεκάθαρη, οι ευθύνες βαρύνουν αποκλειστικά την πολιτική ηγεσία και την ξηρασία του πολιτικού λόγου και οράματος που τη χαρακτηρίζει τα τελευταία χρόνια. Ευθύνονται, γιατί απέτυχαν παταγωδώς να εμπεδώσουν στους πολίτες τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση στη ζωή τους. Ευθύνονται, γιατί δεν μετάφεραν αποτελεσματικά στην αντίληψη των πολιτών τον αντίκτυπο των Ευρωπαϊκών Οδηγιών στην καθημερινότητά τους. Ευθύνονται, γιατί εξακολουθούν να εφαρμόζουν μικροπολιτικές και ευτελείς προσεγγίσεις παρελθουσών δεκαετιών αντί να επιλέξουν τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό, που τόσο εύκολα και ανέξοδα επικαλούνται στα τηλεοπτικά πάνελ και στις ανακοινώσεις Τύπου, αλλά εντέχνως απέφυγαν να αναδείξουν στην προεκλογική περίοδο.
Τα κόμματα ξεκίνησαν την προεκλογική εκστρατεία ράθυμα, με άστοχους υπολογισμούς και εκτιμήσεις για την απήχηση της εκλογικής τους επιρροής, αρνούμενα να αφουγκραστούν τα μηνύματα προηγούμενων εκλογικών αναμετρήσεων, αλλά και δημοσκοπήσεων. Δεν έχουν ακόμη συνειδητοποιήσει ότι η κοινωνία των πολιτών εξακολουθεί να βιώνει την εξαθλίωση του βιοτικού επιπέδου που επέβαλε η οικονομική κρίση. Δεν αντιλαμβάνονται ότι η πλειοψηφία μετά βίας τα βγάζει πέρα και αποφεύγουν να αντιμετωπίσουν με έργα και δράσεις τη συρρίκνωση της μεσαίας τάξης και τη συνάθροιση του πλούτου στα χέρια των ολίγων ευνοούμενων.
Όταν αντιλήφθηκαν ότι βρίσκονται σε διάσταση με την κοινωνία και την κομματική ψήφο, όταν κατάλαβαν ότι οι συσπειρώσεις έμειναν καθηλωμένες και οι διαρροές αυξάνονταν διαμετρικά, αποφάσισαν να ασχοληθούν με τα μηδενικά και τους αρίστους. Αντί να αφοσιωθούν στα πραγματικά προβλήματα των πολιτών και στα σοβαρά θέματα που αντιμετωπίζει σήμερα η Ευρωπαϊκή Ένωση και προφανώς αφορούν και τους Κύπριους πολίτες, όπως το μεταναστευτικό, το περιβάλλον, την παιδεία και τον πολιτισμό, την κοινωνική συνοχή, την ισότητα, την προστασία του καταναλωτή, την οικονομία, την ανεργία και την ανάπτυξη, προτίμησαν να αναλώσουν δυνάμεις στη μικροπολιτική αντιπαράθεση. Δυστυχώς, σε αυτή την προεκλογική εκστρατεία, ειδικά τον τελευταίο μήνα, βιώσαμε το απόλυτο μηδέν στην ποιότητα του πολιτικού λόγου.
Σε ό,τι αφορά στην Ευρώπη έλαβαν όλοι μηδέν
Οι πολιτικοί ηγέτες επέλεξαν την πόλωση κατά τα ειωθότα, μια δοκιμασμένη συνταγή που γνωρίζουν άρτια και ήταν ιστορικά μια αποτελεσματική τακτική για το μάντρισμα των κομματικών ψήφων, λειτουργώντας πάντοτε ως αντίδοτο για την αναχαίτηση της επέλασης του εχθρού είτε ορμώμενου από τα αριστερά είτε από δεξιά. Επέλεξαν την πόλωση με την ψευδαίσθηση ότι μπορούν ακόμα να παρασύρουν τις μάζες σε ένα άκρατο κομματικό φανατισμό, ωσάν να μην έχει αλλάξει τίποτα τα τελευταία χρόνια στον κοινωνικό ιστό, στις ανάγκες, προσδοκίες και στα όνειρα των πολιτών.
Απέτυχαν, δυστυχώς, να αναγνώσουν τα προειδοποιητικά μηνύματα που εκπέμπουν οι πολίτες εδώ και μερικά χρόνια και συνεχίζουν ακάθεκτοι τη μοναχική τους πορεία, αγνοώντας πάντοτε την κοινωνία που νομίζουν ότι τους ακολουθεί τυφλά. Κατακυριευμένοι από συμπτώματα του συνδρόμου Μινχάουζεν, επένδυσαν στον τρόμο αντί στην ανάπτυξη, στην ευημερία των πολιτών, στην προστασία των ευάλωτων ομάδων και στην προοπτική της νέας γενιάς. Αντί να σχεδιάσουν δράσεις επανασύνδεσης με τους αποστασιοποιηθέντες πολίτες, αντί να χαράξουν νέες πολιτικές, προτείνοντας ευφάνταστες λύσεις, αντί να προτάξουν το συμφέρον της χώρας και την ευρωπαϊκή πορεία αναλώνονται, χαμένοι στην άβυσσο της μισαλλοδοξίας, σε ένα ψεύτικο πόλεμο χαρακωμάτων με αστείες, ανυπόστατες και αχρείαστες αντιπαραθέσεις, κονιοποιώντας τις ελπίδες των πολιτών.
Ακούσαμε επί προσωπικού αντεγκλήσεις για φυγόστρατους, φυγόδικους, φοροφυγάδες, μηδενικά και δανεικά που ενδυναμώνουν τον υφέρποντα εκφυλισμό του πολιτικού λόγου και ηθικής.
Στην εξίσωση προτάσεων πολιτικού οράματος και λόγου, αντικειμενικής επιχειρηματολογίας και ευρωπαϊκού προσανατολισμού έλαβαν σχεδόν άπαντες μηδέν στο πηλίκο. Δεν έχουν αντιληφθεί ακόμη ότι η φλόγα του παλαιοκομματισμού για τους πλείστους πολίτες έχει κατασβεστεί εδώ και αρκετά χρόνια. Οι παλιές γνωστές ξαναζεσταμένες συνταγές είναι πλέον δύσπεπτες και αναποτελεσματικές. Δεν προσθέτουν ψήφους στις κομματικές δεξαμενές, μάλλον απομακρύνουν ακόμη περισσότερο τους ψηφοφόρους από τα γερασμένα κομματικά πλοκάμια και ανοίγουν την κάνουλα των διαρροών και της αποχής.
Η πλειοψηφία των πολιτών, που βίωσε στο πετσί της τον κίνδυνο της οικονομικής εξαθλίωσης, την ανυπαρξία του κοινωνικού κράτους, την ανικανότητα της πολιτικής ηγεσίας να εφαρμόσει δημιουργικές και δίκαιες λύσεις, την κατάπτωση των θεσμών, την ατιμωρησία και την ανάδειξη μετριοτήτων σε αρίστους, αρνείται να κουβαλήσει στις πλάτες, τις αμαρτίες του πολιτικού κατεστημένου αριστερού και δεξιού και επιλέγει την απαξίωση και αποχή.
Οι ανώριμες κοντόφθαλμες συνοικιακές πολιτικές των κομματαρχών, που οδήγησαν μοιραία σε αυτή την κατάσταση, χωρίς ίχνος ευαισθησίας απέναντι στον πολίτη και υπευθυνότητας για τη χώρα, συνεχίζουν ακάθεκτα την καθοδική τους πορεία, σπρώχνοντας τη χώρα στον πάτο και τους πολίτες στην ολική ρήξη με τον κομματικό παραγοντισμό. Σε κάθε προεκλογική εκστρατεία η αποχή κλιμακώνεται και η τάση δεν ανατρέπεται, εάν δεν αναβαθμίσουν τα κόμματα τις πολιτικές τους, αποκαθιστώντας τις οικονομικές ανισορροπίες και ανασυνθέτοντας την κοινωνία με αξίες και ηθικές που σήμερα έχουν εμφανώς εξαϋλωθεί.
Οι σύγχρονες δημοκρατίες οφείλουν και πρέπει να αφουγκράζονται τα προβλήματα των πολιτών και να ανταποκρίνονται στις ανάγκες και απαιτήσεις τους. Αυτό δεν ισχύει στην ευρωπαϊκή Κύπρο. Η δική μας δημοκρατική αντίληψη περιορίζεται σε μια άκρατη υποσχεσιολογία και επικοινωνιακές τακτικές που δεν έχουν πρακτικό αντίκρισμα. Η δική μας δημοκρατία αντί να προστατεύει τους αδύναμους ανέχεται την αδικία και επιβραβεύει διά της ατιμωρησίας τους ενόχους.
Εκδικητική ψήφος και η ακροδεξιά
Η απαξίωση της πολιτικής ζωής έχει δυστυχώς παράπλευρες συνέπειες πέραν από την αποχή, σαφέστατα περισσότερο οδυνηρές. Πρόκειται για τον πολλαπλασιασμό της επιρροής της ακροδεξιάς στο πολιτικό περιβάλλον της χώρας και την κλιμάκωση του εθνικισμού. Το κενό που δημιούργησαν οι άστοχες πολιτικές της αριστεράς και δεξιάς τα τελευταία χρόνια άφησε πρόσφορο έδαφος για να διεισδύσει η ακροδεξιά σε ένα καθόλου αμελητέο αριθμό πολιτών.
Ασφαλώς και δεν πρόκειται στην ολότητά τους για πολίτες με φασιστικό ιδεολογικό προσανατολισμό, αλλά μάλλον πρόκειται για εκδικητική ψήφο συνεπεία των λαθών και αστοχιών της πολιτικής ηγεσίας. Μόνο όταν τα κόμματα καταλήξουν πρώτα και κύρια σε ειλικρινείς και έντιμες παραδοχές για τον δικό τους ρόλο στην κατάπτωση των θεσμών και αξιών τα τελευταία χρόνια, μπορούν να αναχαιτίσουν το φαινόμενο της ακροδεξιάς εφόρμησης. Εάν συνεχίσουν τις ίδιες πολιτικές που καταπατούν κάθε έννοια του κράτους δικαίου και κοινωνικής πρόνοιας, συντηρώντας τη σήψη και διαφθορά, το μόνο που θα επιτύχουν είναι τη γιγάντωση της απαξίωσης στη συνείδηση των πολιτών.
*Ο κ. Μιχάλης Βρυωνίδης είναι διευθύνων σύμβουλος της Symmetron Market Research.
