Συνέντευξη στον ΤΑΣΟ ΤΡΥΦΩΝΟΣ
Είναι δύσκολο μια συνέντευξη με τον Γιώργο Νταλάρα να μην είναι πολιτική. Ο κορυφαίος Έλληνας καλλιτέχνης μιλάει στην «Καθημερινή» ενόψει των μεγάλων του συναυλιών στην Κύπρο και σκιαγραφεί την κατάσταση στην Ελλάδα της κρίσης.
– Την τελευταία φορά που βρεθήκαμε πιστεύω ότι ζούσατε μια πολύ έντονη περίοδο της ζωής σας. Τώρα, μετά από κάποιους μήνες, όταν κοιτάτε πίσω σε εκείνες τις μέρες που ήταν γεμάτες ένταση, πιστεύετε ότι βλέπετε τα πράγματα πιο καθαρά;
– Πρέπει να σας πω ότι εγώ έβλεπα τα πράγματα πάντα καθαρά. Όπως τα έβλεπε και ο πολύς κόσμος, που είχε την αγωνία του και ζούσε το αδιέξοδό του, το οποίο ζει και σήμερα. Δυστυχώς, κάποιοι ελάχιστοι, κατά γενική ομολογία ακροδεξιά στοιχεία κυρίως, αλλά και κάποιοι που ήθελαν να εκμεταλλευτούν τον πανικό του κόσμου για ίδιον όφελος, διά της βίας κυριολεκτικά, θέλησαν να ανατρέψουν και να ανακόψουν μια προσπάθεια αλληλεγγύης, που έγινε καθαρά, αυθόρμητα και χωρίς κανένα κομματικό καπέλο. Δυστυχώς, είναι ένα σημείο των καιρών που φοβάμαι ότι θα συνεχίσουμε να το αντιμετωπίζουμε. Το δικό μου λάθος, ή αφέλεια αν θέλετε, ήταν ότι δεν στάθμισα το γεγονός ότι με τις δωρεάν συναυλίες που παρακολούθησαν χιλιάδες κόσμου, την είδηση και τη φασαρία θα την δημιουργούσαν οι λεγόμενοι αγανακτισμένοι. Σε αυτό πρέπει να προσθέσουμε και το γεγονός ότι η Άννα ήταν στην πολιτική και μάλιστα στο ΠΑΣΟΚ, που για αυτούς πρόχειρα και ανέντιμα αποτέλεσε χρυσή ευκαιρία τραμπουκισμού προεκλογικά. Αυτό που έμαθα –γιατί πάντα μαθαίνει κανείς– είναι ότι, σε τέτοιες περιόδους, το χωρίς εισιτήριο δημιουργεί αφορμή για αυτή τη «φωτογραφία της στιγμής» που επιδιώκουν. Αυτοί οι εκ του ασφαλούς ακτιβιστές!
– Τι άλλαξε στην Ελλάδα από τότε; Οι εκλογές αποφόρτισαν το κλίμα;
– Μόνο επιφανειακά κάτι άλλαξε μετά τις δύο εκλογικές αναμετρήσεις. Στην ουσία τίποτα. Από κάτω υπάρχει πίεση και συνεχείς εκδηλώσεις βίας στο πολιτικό σκηνικό, που ξαναεμφανίζονται, και αυτό που με προβληματίζει είναι η σχετική απάθεια του κόσμου. Έτσι δεν ξέρω αν τα πράγματα το επόμενο διάστημα θα πάνε καλύτερα.
– Σήμερα στην Ελλάδα υπάρχει μια κυβέρνηση της Δεξιάς με συγκυβέρνηση ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ. Είναι κάτι πρωτόγνωρο για την Ελλάδα. Πώς αξιολογείτε αυτή την πρώτη προσπάθεια συγκυβέρνησης; Θα αντέξει ή θα καταρρεύσει;
– Ακούστε. Είναι πολύ δύσκολο το εγχείρημα, γιατί οι κυβερνήσεις συνεργασίας στην Ελλάδα έχουν αργήσει πολύ. Θα μου πείτε, ποτέ δεν είναι αργά. Μακάρι να αντέξει αυτή η κυβέρνηση. Χρειάζεται καθαρή και σταθερή στρατηγική, σχέδιο δηλαδή, που θα αντιμετωπίσει αμιγώς τα μεγάλα προβλήματα της χώρας. Τα μεγάλα και τα μικρά κόμματα έχουν διαρρήξει τις σχέσεις τους με τις μεγάλες κοινωνικές ομάδες, έχει χαθεί η εμπιστοσύνη. Επιπλέον, η Ελλάδα χρειάζεται απαραίτητα μια συμφωνία προοδευτικών δυνάμεων που θα εξασφαλίσουν την ευρωπαϊκή αξιοπιστία. Και δεν είναι η αξιοπιστία στην Ευρώπη, είναι και η αξιοπιστία προς τους πολίτες. Μόνο, λοιπόν, αν αυτή η κυβέρνηση βάλει στο πλάι το κομματικό συμφέρον και μιλήσει με σύγχρονους δημοκρατικούς όρους δικαιοσύνης, δημοκρατίας και αξιοκρατίας, μπορεί να κάνει κάτι και να ξανακερδίσει αυτό που απαιτεί η κοινωνία. Ένα κράτος στην υπηρεσία του πολίτη. Έτσι μπορούμε να παλέψουμε για μια Ευρώπη που ήδη, εδώ και καιρό, έχει χάσει τον ανθρωπισμό της, τον λόγο για τον οποίο στην ουσία δημιουργήθηκε.
– Σήμερα νιώθετε πιο αισιόδοξος ή πιο απαισιόδοξος από ό,τι πριν για την κατάσταση στην Ελλάδα;
– Προσπαθώ να είμαι αισιόδοξος. Δεν είμαι από τους ανθρώπους που το βάζουν κάτω. Γνωρίζω όμως πολύ καλά ότι, για να βγούμε από το ανυπέρβλητο αδιέξοδο, χρειάζεται σθένος και ανθρώπους που θα αψηφήσουν το πολιτικό κόστος, θα εγκαταλείψουν τον λαϊκισμό και θα προχωρήσουν σε γενναίες τομές και προοδευτικές μεταρρυθμίσεις που θα υπηρετούν τον λαό, τη δικαιοσύνη και το μέλλον των νέων. Είναι χρέος και καθήκον όλων μας να γίνει αυτό. Άρα πρέπει, μέσα από μια εξατομικευμένη ευθύνη, μέσα από τις πράξεις μας ως πολίτες, να δώσουμε αυτό το στίγμα. Είμαστε υποχρεωμένοι να μην υποκύψουμε σε αυτόν τον αυτοματισμό που μας θέλει ανθρώπους χωρίς αλληλεγγύη και συμμετοχή.
– Πώς κρίνετε τον Αντώνη Σαμαρά κατά τον πρώτο καιρό της πρωθυπουργίας του;
– Σε μια τόσο ρευστή πολιτική κατάσταση, είναι πραγματικά πρώιμο και ίσως ανώριμο να κάνουμε οποιαδήποτε κρίση αυτή τη στιγμή. Πρόκειται για μια κυβέρνηση λίγων μηνών και με πολλαπλά βάρη, όχι μόνο από έξω, αλλά και από μέσα. Οι πολιτικοί, αλλά και η πολιτική, κρίνονται εκ του αποτελέσματος. Έχουμε δρόμο μπροστά μας.
– Η μη εκλογή της συζύγου σας σάς στεναχώρησε; Ήταν κάτι που περιμένατε μετά την ψήφο στα μνημόνια;
– Με χαροποίησε πάρα πολύ. Ειλικρινά. Η Άννα έκανε αυτό που πίστευε τη δεδομένη στιγμή. Πρόσφερε τον χρόνο της, τις γνώσεις της και την ψυχή της. Είναι ένας άνθρωπος απασχολήσιμος και το λάθος της ήταν ότι αυτά που πρόσφερε τόσο καιρό, έτσι κι αλλιώς, στο κοινωνικό σύνολο, νόμιζε ότι θα μπορούσε να τα προσφέρει καλύτερα μέσα από μια θεσμική θέση.
– Κύριε Νταλάρα, μετά τη μεταπολίτευση είχατε έναν πρωταγωνιστικό ρόλο στα καλλιτεχνικά πράγματα της χώρας. Τόσο μεγάλο που θεωρηθήκατε «κατεστημένο» και μέρος του συστήματος. Το αναγνωρίζετε αυτό; Πιάσατε κι εσείς τον εαυτό σας να λέει «εγώ το λαϊκό παιδί από την Κοκκινιά πώς έφτασα να είμαι ή να θεωρούμαι κατεστημένο;». Υπάρχει mea culpa εδώ;
– Δεν πιστεύω σε ρόλους. Αυτή η ιστορία με το σύστημα από τη μια είναι νομοτέλεια. Ναι, βεβαίως, όταν είσαι σαράντα χρόνια γνωστός μέσα από τη δουλειά σου με μεγάλη αποδοχή, θεωρείσαι κατεστημένο. Υπάρχει όμως το άλλο κατεστημένο, αυτό που δημιουργείται μέσα από εμπλοκές σε μια ζωή περιχαρακωμένη σε συμβάσεις και σε «πρέπει», που εγώ ποτέ δεν ακολούθησα. Λάθος δικό μου, λοιπόν, παρότι είμαι πάντα αυστηρός με τον εαυτό μου, σε αυτό το σημείο δεν υπάρχει. Είναι δικό τους culpa, αυτών που θέλησαν να με εντάξουν στις ομάδες τους ή στις παρέες τους! Δεν το δέχτηκα ποτέ και γι’ αυτό κάποιοι λίγοι διαδίδουν αυτή τη φήμη του κατεστημένου. Ονόμασαν δηλαδή κατεστημένο την επιτυχία που διεκδίκησα μόνος μου μέσα από τη σκληρή δουλειά μου, την οποία υπηρέτησα με θρησκευτική προσήλωση, αλλά και την ενεργή παρουσία μου στην κοινωνία. Όλα αυτά τα διεκδίκησα μόνος μου, γιατί έτσι έλεγε η ψυχή μου. Και αυτό είναι απόλυτα συμβατό με το λαϊκό παιδί από την Κοκκινιά, που αναφέρετε. Αυτό που στοιχίζει σε κάποιους, είναι η αυτονομία και η αυτάρκεια.
– Μεγάλη μερίδα των Ελλήνων τα τελευταία χρόνια έχει την αίσθηση ότι του κουνάτε το δάχτυλο με στόμφο και διδακτικά, και ως γνωστόν στην Ελλάδα δεν τους αρέσει να τους κουνάει κάποιος το δάχτυλο. Θεωρείτε ότι σας παρεξήγησαν;
– Βεβαίως με παρεξήγησαν. Δεν είχα ποτέ και δεν έχω την πρόθεση και τη διάθεση να κουνήσω το δάχτυλο σε κανέναν. Πάντα μιλούσα, εξηγούσα και απαντούσα σε αυτά που με ρωτούσαν ευθαρσώς και με ειλικρίνεια. Τώρα σε ποιους άρεσαν και σε ποιους δεν άρεσαν, είναι δικό τους πρόβλημα. Αλλά, μια και μιλάμε για το δάχτυλο που κάποιος κουνάει, πιο τίμιο είναι να κουνάς το δάχτυλο από μπροστά παρά από πίσω τους.
Δεν φλερτάρισα ποτέ με την εξουσία
– Αισθανθήκατε ποτέ ότι προδώσατε τη λαϊκή σας καταγωγή και κουλτούρα; Νιώσατε ποτέ ότι κάπου δεν ήσασταν συνεπής;
– Έχω την αίσθηση ότι με τις ερωτήσεις σας προσπαθείτε να με κάνετε να νιώσω τύψεις και να απολογηθώ. Δεν θα το κάνω ούτε και τώρα. Εκτός αν εννοείτε και εσείς ότι θα έπρεπε, εξαιτίας της λαϊκής μου καταγωγής, για την οποία είμαι περήφανος, να ζήσω και να πεθάνω τραγουδώντας στα μαγαζιά και στις ταβέρνες. Εγώ πίστευα και πιστεύω ότι στην ελληνική μουσική αξίζει να της συμπεριφέρονται με σεβασμό και αξίζει να αναδεικνύεται στους καλύτερους χώρους. Ήταν κάτι που αγαπούσε ο Τσιτσάνης. Ήταν το όνειρό του να ακούσει τραγούδια του με συμφωνική ορχήστρα. Ήταν κάτι που μας έμαθε ο Θεοδωράκης. Ναι, το ελληνικό τραγούδι μπορεί να αναδειχθεί όπως το φλαμένκο ή η τζαζ. Και αυτό προσπάθησα να πετύχω με τις συναυλίες μου σε όλον τον κόσμο, με τις παραστάσεις στο Μέγαρο για το ρεμπέτικο. Αν αυτό θεωρείται μεγαλόπιασμα και ασυνέπεια, για μένα ήταν καλλιτεχνικό καθήκον.
– Ξέρω ότι σας προτάθηκε πολλές φορές να ασχοληθείτε με την πολιτική. Είχατε και έχετε φίλους υπουργούς, και η ερώτηση είναι, ο καλλιτέχνης πρέπει να μένει μακριά από την εξουσία για να μην «καεί»; Ο εναγκαλισμός με την εξουσία φθείρει τον καλλιτέχνη;
– Δεν φλερτάρισα ποτέ, δεν αξιώθηκα και δεν εκτίμησα καμία εξουσία. Οι φίλοι στους οποίους αναφέρεστε που έγιναν υπουργοί, ήταν παιδιά που ήμασταν μαζί στις διαδηλώσεις. Δυστυχώς ή ευτυχώς, πολλοί από τη γενιά του Πολυτεχνείου πήραν θέσεις εξουσίας. Άλλοι καταλήφθηκαν από εξουσιομανία, άλλοι έβαλαν το δάχτυλο στο μέλι. Υπήρχαν και κάποιοι που δεν πρόδωσαν τις ιδέες τους. Ο Νίκος Κωνσταντόπουλος, ας πούμε, που τον εκτιμώ και τον αγαπώ και είναι φίλος μου, είναι ένας επώνυμος πολιτικός. Και εγώ είμαι περήφανος για αυτή τη σχέση. Με τον Κώστα Λαλιώτη είμαστε οικογενειακοί φίλοι. Όσον αφορά την ανάμειξη με την πολιτική, συμφωνώ ότι ένας καλλιτέχνης, ακόμα και σε κόμμα διαμαρτυρίας να ενταχθεί, «καίγεται» από την εξουσία. Επίσης, όταν ασχοληθείς με την πολιτική, δεν πρέπει να ασχοληθείς με τίποτα άλλο. Και εγώ δεν θα άφηνα με τίποτα τη μουσική, που είναι η ζωή μου. Μπορώ όμως και προσπαθώ να είμαι ενεργός πολίτης μέσα από τη δουλειά μου.
Φυσικός μου χώρος η Αριστερά
– Ο φυσικός σας χώρος παραμένει η Αριστερά;
– Ασφαλώς. Και ιδεολογικά και κοινωνικά και φιλοσοφικά.
– Η ενασχόληση της συζύγου σας με την πολιτική πιστεύετε ότι έβλαψε την εικόνα σας;
– Πιθανόν. Δεν μπορώ να καταλογίσω ευθύνη, όμως, ή να αποτρέψω έναν άνθρωπο από το να κάνει αυτό που πιστεύει, επειδή μπορεί να βλάψει τη δική μου εικόνα.
– Σας έφερε σε δύσκολη θέση;
– Όχι, γιατί η Άννα δεν μου ζήτησε ποτέ ούτε πολιτική συμπαράταξη ούτε συμπαράσταση.
– Συμφωνούσατε με την ανάμειξη της συζύγου σας στην πολιτική; Είχατε δηλώσει παλαιότερα ότι «όταν η Άννα αποφάσισε να μπει στην πολιτική, δεν αισθανόμουν καλά να τραγουδάω».
– Δεν συμφωνούσα. Με ενοχλεί, όπως σας είπα και πριν, όπως ξέρετε, η οποιαδήποτε ταύτιση με την εξουσία. Γνωρίζω ότι οι συνειρμοί είναι αναπόφευκτοι, αλλά το ότι δεν αισθανόμουν καλά να τραγουδάω έχει σχέση κυρίως με τη δύσκολη οικονομική κατάσταση στην οποία ζούσε και ζει ο κόσμος αυτήν την περίοδο και δεν μπορούσα να δίνω παραστάσεις σε ένα θέατρο με ένα εισιτήριο που δεν θα μπορούσε ο κόσμος να αντιμετωπίσει.
– Θα αναστηθεί το πολιτικό τραγούδι πάλι μέσα σ’ αυτή την κρίση;
– Το τραγούδι από μόνο του είναι πολιτική πράξη. Το είδος, η ποιότητα και η αισθητική ξεχωρίζει τα πολιτικά και κοινωνικά τραγούδια από τις εποχικές θνησιγενείς τσιχλόφουσκες. Για παράδειγμα, μέσα στον δίσκο του Νίκου Αντύπα που θα εκδοθεί σε μερικές ημέρες, υπάρχουν τραγούδια του Μιχάλη Γκανά και του Μάνου Ελευθερίου που εκφράζουν τη σημερινή κατάσταση. Όμως και οι νέοι τραγουδοποιοί γράφουν κοινωνικά τραγούδια, όπως ο Αλκίνοος ας πούμε. Το κακό είναι ότι δεν έχουν την προβολή που τους αξίζει από τα μέσα.
– Η τέχνη θα είναι όντως η απάντηση στην κρίση ή αυτό είναι ένας ευσεβής πόθος;
– Το κοινωνικό και πολιτικό πρόβλημα της Ελλάδας και της Ευρώπης είναι πολύ βαθύ. Χρειάζεται συνέπεια λόγων και έργων. Στο κομμάτι λοιπόν που της αναλογεί, η πραγματική τέχνη αναπόδραστα είναι ένα κομμάτι της λύσης.
Παντοτινή ευγνωμοσύνη στους ανθρώπους που με αγκάλιασαν
Από τον Κουγιουμτζή πήρα την ταπεινοφροσύνη και από τον Καλδάρα το θάρρος της καλλιτεχνικής εξωστρέφειας
– Έρχεστε στην Κύπρο με τραγούδια των Καλδάρα και Κουγιουμτζή. Τι θυμάστε από τους δύο σπουδαίους αυτούς συνθέτες;
– Τη ζωή μου τα πρώτα δέκα χρόνια στο τραγούδι. Ο Κουγιουμτζής και ο Καλδάρας, μαζί με τον Λευτέρη Παπαδόπουλο, τον Ελευθερίου και τον Λοΐζο, με σημάδεψαν, με αγκάλιασαν και με εμπιστεύθηκαν σαν πατεράδες σε ηλικία 18 χρονών. Δεν υπάρχουν λόγια για να εκφράσω την ευγνωμοσύνη μου.
– Θα ήθελα να θυμηθείτε την πρώτη σας γνωριμία με τον καθένα ξεχωριστά.
– Τους γνώρισα σχεδόν την ίδια εποχή και με περιέβαλαν με στοργή και αγάπη. Ο Καλδάρας προερχόταν από τη λαϊκή μουσική και ο Σταύρος Κουγιουμτζής από την κλασική. Πήγα σπίτι τους, δυο απλά λαϊκά σπίτια, όπου αισθάνθηκα οικεία. Στο σπίτι του Απόστολου γνώρισα την κυρία Λούλα και τον Κωστάκη τον γιο του, μικρότερος από εμένα. Γίναμε φίλοι και η φιλία μας κρατάει μέχρι και σήμερα. Ο Καλδάρας μού μίλησε γλυκά για τον πατέρα μου και ενθαρρυντικά, για να με εμψυχώσει. Συνδεθήκαμε αμέσως και τον φώναζα θείο. Ο Κουγιουμτζής ήταν πιο εσωστρεφής. Μιλούσε λιγότερο. Η Αιμιλία πάντα πλάι του, τραγουδούσε πολύ ωραία, και τα κοριτσάκια του, η Δώρα και το Μαράκι, σχεδόν μωρά. Δεν χρειάζεται να σας πω ότι από την πρώτη στιγμή τούς ένιωσα σαν οικογένειά μου. Ο Κουγιουμτζής μού εξηγούσε για το πώς η κλασική μουσική έχει σχέση με το καλό λαϊκό τραγούδι, με τον Τσιτσάνη και τον Καλδάρα. Ο άνθρωπος αυτός μού πρόσφερε με τα τραγούδια του και τις συμβουλές του μια ανεκτίμητη περιουσία.
– Τι «πήρατε» και τι «κρατήσατε» από τον καθένα όλα αυτά τα χρόνια;
– Πρώτα-πρώτα κράτησα μια οικογένεια. Από τον Κουγιουμτζή πήρα ένα μεγάλο μάθημα. Ότι η ταπεινοφροσύνη και η σεμνότητα στον καλλιτέχνη δεν είναι φόβος και αδυναμία, είναι περηφάνια και καλώς εννοούμενος δημιουργικός εγωισμός. Από τον Καλδάρα κράτησα αυτό το θάρρος της καλλιτεχνικής εξωστρέφειας. Δηλαδή, το να μη φοβάμαι να πειραματίζομαι με διαφορετικά είδη μουσικής, διαφορετικούς δρόμους, να μη μένω στα τυπικά κλισέ.
Η κυπριακή Αριστερά και η διακυβέρνηση Χριστόφια
Λυπάμαι γιατί η Κύπρος ακολουθεί το αναπόφευκτο αδιέξοδο των ευρωπαϊκών χωρών. Λυπάμαι
– Είστε επίτιμος Κύπριος πολίτης με κυπριακό διαβατήριο τιμής ένεκεν, άρα έχετε άποψη για τα πράγματα στην Κύπρο. Πώς κρίνετε την πρώτη διακυβέρνηση της Αριστεράς στο νησί από το 2008 μέχρι σήμερα;
– Στην Κύπρο με φέρνει πρώτα απ’ όλα η αγάπη μου για τον τόπο και για τους ανθρώπους του. Δεν αποφεύγω καθόλου την ερώτησή σας, αλλά επειδή δεν ζω συνέχεια εδώ, δεν μπορώ εύκολα να εκφράσω γνώμη. Και επειδή η διάθεσή μου να είμαι ειλικρινής και να εξηγώ πάντα σε βάθος αυτό που πιστεύω παρεξηγείται, όπως λέτε είναι σαν να κουνάω το δάχτυλο, γι’ αυτό ας αφήσουμε να ολοκληρωθεί αυτή η περίοδος, η πραγματικά δύσκολη, και να κρίνουμε το αποτέλεσμα εφ’ όλης της ύλης.
– Πιστεύετε ότι οι Κύπριοι αριστεροί πρέπει να είναι ευχαριστημένοι ή απογοητευμένοι από την πρώτη αριστερή κυβέρνηση της χώρας;
– Αυτό το ξέρουν καλύτερα οι ίδιοι. Δεν μπορώ να παρέμβω εγώ με το δικό μου πρέπει. Θέλω να θυμίσω μόνο ότι είναι μια εξαιρετικά δύσκολη περίοδος για όλη την Ευρώπη, που δεν στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων και υπέταξε την πολιτική στη λογική των αγορών. Των σκληρών αγορών μάλιστα, με τη βόρεια Ευρώπη να καταδυναστεύει τον ευρωπαϊκό νότο.
– Τι σας στεναχωρεί από την κατάσταση στην Κύπρο αυτή τη στιγμή;
– Το ότι ακολουθεί αυτό το αναπόφευκτο αδιέξοδο των ευρωπαϊκών χωρών. Λυπάμαι ιδιαίτερα για την Κύπρο, γιατί γνωρίζω ότι ήταν μια νοικοκυρεμένη οικονομία και φοβούμαι ότι, εξαιτίας αυτής της ακραίας πολιτικής των τραπεζών έναντι των ανθρώπων, οδηγήθηκε στα ίδια προβλήματα που βιώνει η Ελλάδα, η Ιταλία και η Ισπανία.
– Επειδή ξέρω ότι παρακολουθείτε το Κυπριακό από πολύ κοντά, θα ήθελα να σας ρωτήσω αν πιστεύετε ότι ο Πρόεδρος Χριστόφιας το χειρίστηκε καλά τα τελευταία πέντε χρόνια ή αν έκανε λάθη στρατηγικής;
– Δεν νομίζω ότι υπάρχει άνθρωπος, αυτήν την κρίση και ρευστά πολιτική περίοδο, που να μην κάνει λάθη. Αλίμονο όμως αν, μέσα σε πέντε γραμμές με αφορμή μια καλλιτεχνική συνέντευξη, μπορούσα να κρίνω τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ενός κράτους. Δεν το θεωρώ σωστό, πολύ περισσότερο όταν τα γεγονότα είναι σε εξέλιξη.
– Είστε αισιόδοξος ή απαισιόδοξος για την Κύπρο;
– Η αισιοδοξία είναι για όσους μπορούν να ελπίζουν, να προσδοκούν και να πιστεύουν ότι έχουν να προσφέρουν έστω και κάτι ελάχιστο στον αγώνα να αλλάξουν τα πράγματα. Σας το είπα και στην αρχή. Είμαστε σε ένα σημείο μηδέν και έχουμε ανάγκη την αλληλεγγύη και την κοινή δράση. Αυτό αφήνει μια χαραμάδα αισιοδοξίας.
– Τι «βλέπετε» για τις προεδρικές εκλογές τον Φεβρουάριο του 2013;
– Νομίζω ότι είναι πολύ πρώιμο να κάνουμε προβλέψεις. Τα γεγονότα τρέχουν ραγδαία και οι δυναμικές αλλάζουν κάθε εβδομάδα. Δεν νομίζω ότι αφήνουν περιθώριο για πρόβλεψη.
– Στην Κύπρο θα λέγατε ότι νιώθετε πιο κοντά στον κόσμο; Υπάρχει ο αυτονόητος σεβασμός στον μεγαλύτερο Έλληνα τραγουδιστή;
– Παντού νιώθω κοντά στον κόσμο. Η Κύπρος όμως έχει μια ξεχωριστή θέση στην καρδιά μου. Ο σεβασμός δεν είναι αυτονόητος για κανέναν. Κερδίζεται καθημερινά μέσα από τη δουλειά σου, τη συνέπειά σου και την κοινωνική σου παρουσία.
– Στην Ελλάδα έχουν ισοπεδωθεί πολλά πράγματα και αξίες; Υπάρχει «γυρισμός» σ’ αυτό;
– Είναι και αυτό μέρος της ερώτησής σας περί αισιοδοξίας. Ο γυρισμός εξαρτάται από τον αριθμό αυτών που δεν θα ξεχάσουν, δεν θα παραιτηθούν, αυτών που διαφωνούν, αυτών που έχουν αντίλογο, αυτών που θα πουν «τι θα πει “έτσι είναι”;». Το δανείζομαι από ένα στίχο του Άρη Δαβαράκη, που το έκανε τραγούδι ο Νίκος Αντύπας και το τραγουδάω με τη Noa. Βλέπετε, υπάρχουν ακόμα τραγούδια με κοινωνικό περιεχόμενο και μάλιστα αισιόδοξα.
Info
Ο Γιώργος Νταλάρας θα δώσει δύο συναυλίες στην Κύπρο, με τους Δημήτρη Μπάση και Μελίνα Ασλανίδου. Την Τρίτη 18 Σεπτεμβρίου στο Κηποθέατρο Λεμεσού και την Τετάρτη 19 Σεπτεμβρίου στο Αμφιθέατρο της Σχολής Τυφλών στη Λευκωσία. Ώρα έναρξης 9 μ.μ. Προπώληση εισιτηρίων από το Ταμείο της Οδού Ειρήνης 158, στο Κηποθέατρο Λεμεσού, σε όλα τα υποκαταστήματα της ACS σε όλη την Κύπρο και από το διαδίκτυο στο www.tickethour.com.cy – 77777040. Πληροφορίες στο 25878744.