Kathimerini.com.cy
Το τι πραγματικά συνέβη πίσω από τις κλειστές πόρτες στην τελευταία συνάντηση του Προέδρου της Δημοκρατίας με τον Τ/κ ηγέτη αποκαλύπτει ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Νίκος Χριστοδουλίδης ο οποίος ήταν παρών. Ο κ Χριστοδουλίδης απέρριψε του τουρκικούς ισχυρισμούς ότι στην συνάντηση προκλήθηκε ένταση με αποτέλεσμα ο Νίκος Αναστασιάδης να χάσει την ψυχραιμία του. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος σε συνέντευξή του στην τ/κ εφημερίδα Χαβαντίς αναφέρθηκε εκτενώς στα της συνάντησης λέγοντας ότι το μόνο που συνέβη ήταν να ανέβουν οι τόνοι κάποιοι στιγμή χωρίς να σημειωθεί οτιδήποτε άλλο.
Τι είπε ο Νίκος Χριστοδουλίδης
ΕΡ: Υπάρχει ο ισχυρισμός ότι κατά τη χθεσινή συνάντηση του κ. Αναστασιάδη με τον κ. Έρογλου υπήρχε πολλή ένταση, ότι ο κ. Αναστασιάδης κάπνιζε, πέταξε τα γυαλιά του και ότι εγκατέλειψε τη συνάντηση. Εσείς είσαστε στη συνάντηση. Μπορείτε να μας εξηγήσετε τι συνέβη;
Χριστοδουλίδης: Καταρχάς, πρέπει να το πω αυτό, ο κ. Αναστασιάδης καπνίζει σε κάθε συνάντηση. Από την αρχή των συνομιλιών, στην πρώτη συνάντηση που είχε με τον κ. Έρογλου στο Chateau Status ο κ. Αναστασιάδης είχε ρωτήσει τον κ. Έρογλου «αν μπορεί να καπνίζει». Ο Έρογλου του απάντησε: «Σαν γιατρός σε συμβουλεύω να μην καπνίζεις, αλλά αν θέλεις, μπορείς να καπνίζεις.
Στη συνάντηση, κάθε φορά ένας ηγέτης παίρνει τον πρώτο λόγο. Αυτή τη φορά ήταν η σειρά του Έρογλου. Ο Έρογλου είπε: «Σήμερα για μας ολοκληρώθηκε ο δεύτερος γύρος. Πρέπει να περάσουμε στον τρίτο γύρο που είναι το πάρε-δώσε.» Ανέφερε ακόμη ότι πιστεύει ότι έχουν σύγκλιση απόψεων στο θέμα των ΜΟΕ και ότι πρέπει να τα ανακοινώσουν. Ως τελευταίο, πρότεινε να περάσουν στο στάδιο του πάρε-δώσε στις 29 Αυγούστου και έπειτα να επισκεφθούν τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ.
Ο δε κ. Αναστασιάδης εξέφρασε την ικανοποίηση του ότι έχουν κατατεθεί προτάσεις και από τις δύο πλευρές για όλα τα θέματα ουσίας. Δήλωσε ακόμη ότι μπορεί να μην είναι ευχαριστημένος με το περιεχόμενο όλων των προτάσεων, αλλά είναι πολύ σημαντικό ότι έχουν τοποθετηθεί στο τραπέζι των συνομιλιών προτάσεις για όλα τα θέματα. Ήταν ένα θέμα που εμείς θέλαμε εξαρχής. Ο Έρογλου δεν το ήθελε αυτό στην αρχή, αλλά αργότερα πείσθηκε γι’ αυτό.
Ο Αναστασιάδης συνέχισε : «Θέλετε να περάσετε στην τρίτη φάση, αλλά για να το κάνουμε αυτό πρέπει πρώτα να συμφωνήσουμε στη μεθοδολογία, ώστε να έχουμε μια βάση για τις συνομιλίες.» Ο Έρογλου είπε «Η βάση μας θα είναι οι συγκλίσεις», και ο Αναστασιάδης τον ρώτησε για ποιές συγκλίσεις αναφέρεται και συνέχισε: «Αν αναφέρεσαι στο έγγραφο Ντάουνερ, τότε οι προτάσεις σας με το έγγραφο του Ντάουνερ έχουν 29 σημεία διαφορετικά χωρίς να υπολογίζουμε τα θέματα Ε.Ε., οικονομίας και εδαφικό, τα οποία δεν έχουμε εξετάσει ακόμα». Ο Έρογλου απάντησε: «Όχι, δεν αποδέχομαι το έγγραφο Ντάουνερ. Ποτέ δεν είπα ότι αποδέχομαι τις συγκλίσεις στο έγγραφο Ντάουνερ. Τα θέματα που αποδέχομαι ως συγκλίσεις είναι τα 31 έγγραφα που εμπεριέχονται στις συνομιλίες Χριστόφια-Ταλάτ και έπειτα με μένα. Αυτές είναι οι συγκλίσεις για τις οποίες αναφέρομαι.» Ο δε Αναστασιάδης είπε: «Τα 31 έγγραφα στα οποία αναφέρεστε είναι τα έγγραφα που χρησιμοποίησε ο Ντάουνερ για να ετοιμάσει το έγγραφο του» και ζήτησε από τον ΟΗΕ να επιβεβαιώσει αυτή την πληροφορία.
ΕΡ: Ο ΟΗΕ έχει επιβεβαιώσει ότι το έγγραφο Ντάουνερ βασίζεται σε αυτά τα 31 έγγραφα;
Χριστοδουλίδης: Ναι. Ο ΟΗΕ είπε: «Χρησιμοποιήσαμε τα 31 έγγραφα στα οποία γίνεται αναφορά για να ετοιμασθεί το έγγραφο Ντάουνερ».
Έτσι και αλλιώς, υπάρχουν διαφορές – με κυριότερη το θέμα της κυριαρχίας - ανάμεσα στις προτάσεις της Τ/κ πλευράς και αυτών των 31 εγγράφων στων οποίων αναφέρεται ο Έρογλου. Για αυτό το λόγο, ο Αναστασιάδης είπε: «Δεν καταλαβαίνω για ποιες συγκλίσεις αναφέρεσαι». Και επανέλαβε την πρόταση του να συγκροτήσουν τις συγκλίσεις Αναστασιάδης-Έρογλου με τη μεθοδολογία που είχε προτείνει προηγουμένως. Αλλά ο Έρογλου δεν το αποδέχθηκε.
Γνωρίζετε ότι ο κ. Αναστασιάδης πρότεινε οι δύο πλευρές να εκδώσουν ένα κατάλογο με τρεις στήλες, για τα θέματα που έχουν συμφωνήσει, για τα θέματα που είναι κοντά για συμφωνία και για τα θέματα τα οποία δεν έχουν συμφωνήσει. Και στην τρίτη φάση θα επικεντρωθούμε στα θέματα που δεν έχει επέλθει συμφωνία και θα αρχίσουμε το πάρε-δώσε. Όμως ο Έρογλου απέρριψε και αυτή την πρόταση.
ΕΡ: Αυτή η διαδικασία δεν θα είναι πολύ χρονοβόρα;
Χριστοδουλίδης: Όχι. Ο Αναστασιάδης πρότεινε οι δύο πλευρές να ετοιμάσουν αυτό τον κατάλογο με τις τρεις στήλες μέχρι τις αρχές του Σεπτέμβρη. Έπειτα οι διαπραγματευτές θα πάρουν αυτό τον κατάλογο στις αρχές του Σεπτέμβρη και να παρουσιάσουν ένα κοινό έγγραφο μέχρι τα τέλη του Σεπτέμβρη. Αυτό το κοινό έγγραφο θα αποτελεί τη βάση για την τρίτη φάση που θα ξεκινήσει στις αρχές του Οκτώβρη.
ΕΡ: Τότε τι έγινε μετά από αυτό το σημείο στη συνάντηση;
Χριστοδουλίδης: Επειδή ο Έρογλου αρνήθηκε αυτή την πρόταση, ο Αναστασιάδης κατέθεσε μια νέα πρόταση και είπε: «Επομένως, ας αρχίσουμε από το κοινό ανακοινωθέν της 11ης Φεβρουαρίου και ας σημειώσουμε από εκείνη την ημέρα, τις συγκλίσεις στις προτάσεις που έχουμε υποβάλει μεταξύ μας. Στη δεύτερη στήλη, ας σημειώσουμε τις διαφορές μας, και στην τρίτη φάση ας αρχίσουμε να συζητούμε αυτές τις διαφορές.» Όμως ο Έρογλου το αρνήθηκε και αυτό.
ΕΡ: Ο κ. Έρογλου έχει δικαιολογήσει την απόρριψη αυτών των δύο προτάσεων;
Χριστοδουλίδης: Όχι.
Όταν οι δύο ηγέτες δεν μπόρεσαν να συμφωνήσουν σε οποιοδήποτε θέμα, η κα Μπάτενχαϊμ έκανε διάλειμμα 15 λεπτών.
ΕΡ:Η Τ/Κ πλευρά λέει ότι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα είναι ότι η Ε/Κ πλευρά δεν αποδέχεται το έγγραφο Ντάουνερ. Όπως μας εξηγήσετε, αυτό δεν αληθεύει.
Χριστοδουλίδης: Η τκ [ευρα σε αντιθρεση με πτοι λεει δημοσια δεν αποδέχεται το έγγραφο Ντάουνερ. Υπάρχουν το λιγότερο 29 διαφορές ανάμεσα στις προτάσεις των Τ/Κ και του εγγράφου Ντάουνερ. Ο ίδιος ο Έρογλου ανέφερε ότι δεν αποδέχεται το έγγραφο Ντάουνερ. Ποιό είναι το κώλυμα να καθίσουμε μαζί και να γράψουμε κάτω τις συγκλίσεις που έχουμε φθάσει μέχρι σήμερα αρχίζοντας από την ημέρα που άρχισε το κοινό ανακοινωθέν; Δεν θα εφεύρουμε πάλι τον τροχό. Αν συγκρίνετε τα διάφορα σχέδια που έχουν κατατεθεί για το Κυπριακό, θα δείτε ότι έχουν αρκετά κοινά σημεία. Η πολιτική θέληση και η αποφασιστικότητα είναι τα μόνα που χρειαζόμαστε.
ΕΡ: Υπήρχε ένταση στη συνάντηση;
Χριστοδουλίδης: Οι φωνές υψώθηκαν κάπως. Αλλά γενικά ήταν μια πολιτισμένη συνάντηση. Ως αποτέλεσμα, ο Αναστασιάδης υπέβαλε την πρόταση: «Επειδή δεν έχουμε κατορθώσει να φθάσουμε σε οποιαδήποτε συμφωνία, ας συνεχίσουν οι διαπραγματευτές να συναντιούνται μέχρι την Πέμπτη και ας προσπαθήσουν να φθάσουν σε συμφωνία. Εμείς μπορούμε να ξανασυναντηθούμε την Πέμπτη, στις 31 Ιουλίου, η ώρα 10 π.μ. και να ανακοινώσουμε την απόφαση μας για τη μεθοδολογία. Ο Έρογλου το απέρριψε με τη δικαιολογία ότι είναι θρησκευτική γιορτή (Ramazan Bayrami). Επιπρόσθετα, ο Αναστασιάδης πρότεινε τότε την 1ην Αυγούστου. Ο Έρογλου πάλι δεν δέχθηκε εξαιτίας του ότι είναι επίσημη αργία. Έτσι η συνάντηση τελείωσε με αυτό τον τρόπο.
ΕΡ: Δηλαδή ο Αναστασιάδης δεν εγκατέλειψε τη συνάντηση;
Χριστοδουλίδης: Όχι και ο κ. Αναστασιάδης είπε: «Επειδή δεν μπορέσαμε να συμφωνήσουμε σε οτιδήποτε, δεν υπάρχει νόημα να συνεχίσει αυτή η συνάντηση.» Και αποχωρήσαμε μαζί. Πρώτα ήλθε το δικό μας αυτοκίνητο και μετά ήλθαν τα αυτοκίνητα της Τ/Κ πλευράς.
ΕΡ: Ποιες είναι οι συγκλίσεις, πώς θα ξεπεράσετε την διαφωνία και πώς θα ακολουθηθεί η μεθοδολογία σε αυτό το θέμα;
Χριστοδουλίδης: θα συνεχίσουμε τις προσπάθειες. Στην αρχή των συνομιλιών, είπαμε ότι πρέπει να υποβάλουμε τις απόψεις μας σε όλα τα θέματα και η Τ/Κ πλευρά το αρνήθηκε αυτό. Αλλά στο τέλος το πετύχαμε αυτό. Οι θέσεις και οι προτάσεις για όλα τα θέματα έχουν τοποθετηθεί στο τραπέζι των συνομιλιών και από τις δυο πλευρές. Τώρα, ας πάρουμε όλες αυτές τις προτάσεις και το κοινό ανακοινωθέν και ας παρουσιάσουμε τα θέματα στα οποία έχουμε συμφωνήσει, πιστεύω ότι είμαστε πολύ κοντά σε συμφωνία για μερικά θέματα. Μετά, ας αρχίσουμε να συζητάμε τα θέματα που δεν έχουμε συμφωνήσει και ας προσπαθήσουμε να συμφωνήσουμε και σε αυτά.
ΕΡ: Τι συμβαίνει στο θέμα των ΜΟΕ;
Χριστοδουλίδης: Ο Αναστασιάδης είπε: «Είμαστε έτοιμοι να κάνουμε βήματα για μερικές προτάσεις σας σχετικά με το θέμα των ΜΟΕ. Για παράδειγμα, είμαστε έτοιμοι να ανοίξουμε το οδόφραγμα της Λεύκας, αλλά θέλουμε ταυτόχρονα άνοιγμα του οδοφράγματος Αθηαίνου-Πυρόι». Ο Έρογλου είπε ότι το άνοιγμα αυτού του οδοφράγματος είναι πολύ περίπλοκο και εξαιτίας αυτού δεν μπορούν να το ανοίξουν.
ΕΡ:Ποια οδοφράγματα πρότεινε η Ε/Κ πλευρά να ανοίξουν εντός των πλαισίων των ΜΟΕ;
Χριστοδουλίδης: Παχύαμμος (Τυληρία), Αθηαίνου-Πυρρόι και Λεύκα.
ΕΡ: Στην Τ/Κ πλευρά υπάρχει η αντίληψη ότι «είπαμε ΝΑΙ στο σχέδιο Ανάν, και μετά πάμε στο τραπέζι των συνομιλιών πάντα με οικοδομητικές προτάσεις, τείνουμε το χέρι μας στην Ε/Κ πλευρά αλλά η Ε/Κ πλευρά παίζει με τη συνεχόμενη μη-λύση». Παίζετε με τη μη-λύση;
Χριστοδουλίδης: Θέλω να σας υπενθυμίσω ότι ο κ. Αναστασιάδης αποδέχθηκε το σχέδιο Ανάν. Ο δε Έρογλου το απέρριψε. Πιστεύω ότι κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι ο Αναστασιάδης είναι ηγέτης υπέρ της λύσης. Κάνει το καθετί δυνατόν για να αποδείξει ότι είναι υπέρ της λύσης.
Σας ενημέρωσα για τα συμβάντα της συνάντηση της Πέμπτης. Ο Πρόεδρος και εγώ, θέλουμε να δώσουμε το εξής μήνυμα με την ευκαιρία αυτού του ρεπορτάζ: Μπορούμε να φθάσουμε σε λύση. Πιστεύουμε ότι μπορούμε να φθάσουμε σε μια λύση. Η κατάσταση που ζούμε αυτή τη στιγμή στην Κύπρο είναι μια ανωμαλία. Η διαίρεση 40 χρόνων είναι μια μεγάλη περίοδος. Θέλω να στείλω αυτό το μήνυμα στους συμπατριώτες μου: Εμείς μπορούμε να λύσουμε το Κυπριακό πρόβλημα. Πρέπει να προσπαθήσουμε πολύ και πρέπει να το λύσουμε. Η λύση θα είναι συμβιβασμός. Εάν πραγματικά θέλουμε λύση, και οι δυο πλευρές πρέπει να κάνουν συμβιβασμούς για τη λύση. Και πιστεύω ότι οι Κύπριοι – δηλ. οι Τ/κ και οι Ε/κ – θέλουν λύση.
ΕΡ: Πιστεύετε ότι υπάρχει πολιτική θέληση και αποφασιστικότητα για λύση στη Τουρκία και στην Τ/κ πλευρά;
Χριστοδουλίδης: Δεν μπορώ να μιλήσω εκ μέρους της Τ/κ ηγεσίας, και δεν είναι σωστό. Αλλά οι Τ/κ πιστεύω ότι έχουν πολιτική θέληση και αποφασιστικότητα.
Κοιτάξτε, είμαστε στο έτος 2014. Στο διεθνές σύστημα στο οποίο βρισκόμαστε η Τουρκία δεν θα λύσει το κυπριακό πρόβλημα είτε λόγω του ότι είναι μια ανωμαλία εδώ είτε λόγω ότι παραβίασε τα ανθρώπινα δικαιώματα. Η Τουρκία θα λύσει το κυπριακό πρόβλημα είτε επειδή νοιώθει ότι έχει κόστος από αυτή την κατάσταση είτε επειδή θεωρεί ότι η λύση θα της εξασφαλίσει κέρδη. Πιστεύουμε ότι σήμερα υπάρχουν αρκετά σοβαρά συμφέροντα για τα οποία η Τουρκία θέλει να λύσει το πρόβλημα. Ένα από αυτά είναι η ενέργεια. Εάν λυθεί το κυπριακό πρόβλημα, θα είναι μια ευκαιρία για μια μεγάλη συνεργασία στο θέμα της ενέργειας. Δεύτερον, δεν υπάρχει εναλλακτική λύση εκτός από το η Τουρκία να ενταχθεί στην Ε.Ε. . Και πιστέψτε, εμείς θέλουμε περισσότερο από όλους η Τουρκία να ενταχθεί στην Ε.Ε.. Δεν μπορείτε να αλλάξετε τη γεωγραφική της θέση. Η Τουρκία θα είναι πάντα εκεί. Θα είναι πάντα ο γείτονας μας. Εγώ θέλω να είμαι γείτονας με κάποιο που θα μπορώ να έχω καλές σχέσεις, που θα είναι μέλος της Ε.Ε., που θα σέβεται τις δημοκρατικές αξίες και που θα σέβεται το νομικό δίκαιο. Εμείς, για αυτό το λόγο, θέλουμε η Τουρκία να είναι κομμάτι της Ε.Ε. Όμως η πραγματικότητα είναι ότι η κύρια ανησυχία των Ε/κ είναι η Τουρκία. Ενας από τους λόγους που αρκετοί Ε/κ απέρριψαν το σχέδιο Ανάν είναι ότι έχουν ανησυχίες για την Τουρκία. Η ιστορία μας δίδαξε να μην εμπιστευόμαστε την Τουρκία. Για να μπορέσουμε να εμπιστευθούμε την Τουρκία, έχουμε ανάγκη η Τουρκία να κάνει κάποια βήματα. Για να μπορέσουν οι Ε/κ να εμπιστευθούν την Τουρκία είναι σημαντικό να εφαρμόσει τα ΜΟΕ.
ΕΡ: Δεν έχετε χάσει ακόμη τις ελπίδες σας;
Χριστοδουλίδης: Φυσικά και όχι. Για αυτό το λόγο είμαστε εδώ και επιμένουμε. Για να λύσουμε το κυπριακό πρόβλημα, δεν έχουμε ανάγκη για πίεση από καμία χώρα. Είναι η δική μας χώρα που είναι υπό κατοχή. Και εμείς θέλουμε λύση περισσότερο από όλους. Αυτή είναι η δική μας χώρα. Θα κάνουμε ό,τι περνά από το χέρι μας για να φθάσουμε στη λύση. Το πιο εύκολο πράγμα είναι να πούμε «η διαδικασία έφθασε σε αδιέξοδο». Πιστεύω ότι μπορούμε να φθάσουμε σε λύση.
ΕΡ: Ακόμη και με τον Έρογλου;
Χριστοδουλίδης: Γιατί όχι;
ΕΡ: Είναι ένας από αυτούς που δεν πίστεψε ποτέ στην λύση ομοσπονδίας.
Χριστοδουλίδης: Αυτή τη στιγμή το πιο εύκολο πράγμα για μένα είναι να κατηγορήσω τον Έρογλου. Εγώ σέβομαι τον Έρογλου επειδή είναι ο επίλεκτος ηγέτης των Τ/Κ. Οι Τ/Κ τον επέλεξαν και εγώ το σέβομαι αυτό αποδεχόμενος τον.
ΕΡ: Γιατί αρνηθήκατε το σχέδιο με τα 5 άρθρα του Έρογλου? Γιατί δεν δέχεστε την πρόταση για χρονοδιάγραμμα;
Χριστοδουλίδης: Ο Έρογλου θέλει να αποφασίσουμε πότε θα κάνουμε δημοψήφισμα όταν ακόμα δεν έχουμε οποιοδήποτε σχέδιο στα χέρια μας. Είναι δυνατό αυτό; Ο Αναστασιάδης δεν θα υποβάλει για δημοψήφισμα ένα σχέδιο το οποίο ξέρει ότι δεν θα γίνει αποδεκτό. Επειδή αυτό θα είναι το τέλος των προσπαθειών και εμείς δεν θέλουμε ένα τέτοιο τέλος. Εμείς θέλουμε μια ενωμένη Κύπρο. Ας πούμε ότι έχουμε χρονοδιάγραμμα και ότι η διαδικασία έφθασε σε αδιέξοδο. Τι θα γίνει; Θα περάσουμε στο σχέδιο Β; Δεν γνωρίζω αν ο Έρογλου έχει σχέδιο Β. Εμείς δεν έχουμε σχέδιο Β. Το σχέδιο μας είναι η επανένωση της πατρίδας μας.
ΕΡ: Τι φοβάστε από αυτό? Αν δημιουργήσετε ένα χρονοδιάγραμμα και αν δεν εφαρμοσθεί αυτό, δεν υπάρξει ευκαιρία και για άλλα σχέδια να έλθουν στην ημερήσια διάταξη;
Χριστοδουλίδης: Εάν μέσα σε ένα ολόκληρο μήνα δεν μπορέσαμε ακόμη να συμφωνήσουμε ποια μεθοδολογία θα ακολουθηθεί μετά στις συνομιλίες, πώς μπορούμε να συμφωνήσουμε τι θα περιέχει η διαδικασία στους 5 μήνες; Είναι δυνατόν αυτό; Δεν θα είναι για παράδειγμα μεγάλη ανευθυνότητα εκ μέρους του Προέδρου να αποφασίσει την ημερομηνία του δημοψηφίσματος χωρίς να ξέρει ποιο θα είναι το σχέδιο, χωρίς να έχει ένα σχέδιο στο χέρι του; Είναι σημαντικό να μην επαναλάβουμε το λάθος του 2004. Πρέπει να υποβάλουμε ένα σχέδιο στον κόσμο το οποίο θα στηρίζουν πραγματικά οι δύο ηγέτες. Πρέπει να υποβάλουμε ένα σχέδιο το οποίο θα εμφανισθεί ως αποτέλεσμα της ελεύθερης θέλησης των ηγετών. Αυτό είναι πολύ σημαντικό. Πρέπει οι ηγέτες να μπορούν να υπερασπισθούν αυτό το σχέδιο για να μπορεί να επικυρωθεί από τον κόσμο.
ΕΡ: Μετά τη λύση πιστεύω ότι υπάρχει η αντίληψη ότι γενικά θα υπάρξει αποστρατικοποίηση στην Κύπρο. Γιατί κάνατε οπισθοχώρηση στο θέμα αυτό;
Χριστοδουλίδης: Δεν έγινε οπισθοχώρηση. Μετά από τη λύση, η Κύπρος θα είναι μέλος της ΕΕ, και αυτό είναι ένα θέμα που εμπίπτει στις υποχρεώσεις μας έναντι της ΕΕ. Εντός αυτών των πλαισίων, ενδεχομένως να είναι αναγκαία μια στρατιωτική μονάδα. Οι προτάσεις μας είναι σχετικά με αυτό.
ΕΡ: Ως τελευταίο, τι μήνυμα θέλετε να δώσετε στους Τ/Κ;
Χριστοδουλίδης: Εάν είμαστε μαζί, το μέλλον μας θα είναι ευήμερο. Και αυτό είναι εφικτό
