Στον παγκόσμιο ειρηνικό ξεσηκωμό της 15ης Οκτωβρίου 2011 κατά του χρηματοπιστωτικού συστήματος και της διάβρωσης της οικονομίας από τα οικονομικά συμφέροντα, ο οποίος στάθηκε η αφορμή για το ξεκίνημα και το γιγάντωμα στην πορεία του Κινήματος Occupy Wall Street, συμμετοχή είχε και η Κύπρος. Τα μερικές δεκάδες άτομα που είχαν συναντηθεί εκείνη την πρώτη ημέρα στην πλατεία Ελευθερίας έλαβαν την απόφαση να προχωρήσουν σε συμβολική κατάληψη της Νεκρής Ζώνης στο «τέρμα» της οδού Λήδρας.
Οι εκδηλώσεις συνεχίστηκαν σε εβδομαδιαία βάση. Κάθε Σάββατο, μέλη του Κινήματος, Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι ως επί το πλείστον, ακολουθούμενοι κάθε φορά κι από άλλους, και με συνθήματα κατά των συνόρων και του εθνικισμού, έκαναν κατάληψη στη Νεκρή Ζώνη μέχρι που εντελώς αυθόρμητα, κατά το πέμπτο άτυπο ραντεβού τους στο συγκεκριμένο σημείο, γύρω στα μέσα Νοεμβρίου, έστησαν αντίσκηνα. Έκτοτε τουλάχιστον δέκα άτομα κατασκηνώνουν κάθε βράδυ στη Νεκρή Ζώνη, μαγειρεύουν και τρώνε εκεί, μαζί με πολλούς άλλους συνοδοιπόρους τους σε αυτό το ταξίδι που κάθε βράδυ δίνουν το παρών τους, κάνουν τις συνελεύσεις τους, συζητούν και παίζουν μουσική, κάνουν προβολές και ανακαλύπτουν ξανά την έννοια της δημοκρατίας και την αναδημιουργούν.
Το Κίνημα Occupy Buffer Zone είναι από τα λίγα αυτή τη στιγμή ενεργά Κινήματα από όλα εκείνα που ξεκίνησαν πριν από τρεις μήνες την προσπάθεια για την παγκόσμια αλλαγή. Αυτό που το κρατάει ζωντανό, πέραν από τη θέληση των μελών του, είναι η ασάφεια που διέπει το νομικό καθεστώς της Νεκρής Ζώνης. Διαφορετικά θα ασκούνταν πιέσεις για την απομάκρυνση του πρόχειρου καταυλισμού του Κινήματος και τη διάλυσή του. Ενδεικτικό της νομικής ασάφειας το γεγονός ότι από το πρώτο κιόλας βράδυ της κατάληψης, οι Κυανόκρανοι των Ηνωμένων Εθνών βρέθηκαν σε αμηχανία, ζητώντας από τις αστυνομικές αρχές των δύο πλευρών να μετακινήσουν τους διαδηλωτές. Μια ενέργεια χωρίς αποτέλεσμα λόγω του νομικού κενού.
Προσπαθώντας κανείς να ψηλαφήσει τις θέσεις του Κινήματος «Καταλάβατε τη Νεκρή Ζώνη», θα διαπιστώσει ότι κάθε συμμετέχοντας βρίσκεται εκεί διαδηλώνοντας για τους δικούς του λόγους. Τα μέλη του Κινήματος είναι άτομα με διαφορετικές ιδεολογίες καταβολές και πεποιθήσεις. Έχουν συγκεντρωθεί στον χώρο από νεοφιλελεύθεροι μέχρι αναρχικοί. Αυτά που τους ενώνουν, όπως οι ίδιοι διαπιστώνουν μετά από τις εντατικές ανοικτές συνελεύσεις τους, είναι κάποιες αξίες αδιαπραγμάτευτες. Ορισμένες από αυτές, στη βάση των οποίων όπως υποστηρίζουν θα πρέπει να στηρίζεται και η οποιαδήποτε λύση του Κυπριακού είναι: Η πλήρης αποστρατικοποίηση όχι μόνο της Κύπρου αλλά και όλου του πλανήτη. Η κατάργηση του παγκόσμιου αστυνομικού κράτους και η ανάπτυξη της αστικής πολιτοφυλακής. Η δωρεάν παιδεία και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και η απελευθέρωση της παιδείας από τις μαραμένες ιδεολογίες που παράγουν άψυχους χώρους και κενές αξίες. Η άμεση απελευθέρωση της γης που ανήκει στο κράτος, την Εκκλησία και σε μεγαλοκτηματίες σε ολόκληρη την Κύπρο με στόχο την αναδάσωση και γεωργία προς όφελος όλων των Κυπρίων και την προώθηση των κυπριακών βιολογικών προϊόντων και του αγροτουρισμού. Το δικαίωμα του κάθε ατόμου για προσωπική στέγαση και συλλογική γεωργία. Δηλώνουν πολεμικά εναντίον του ρατσισμού, του σεξισμού και της οποιασδήποτε ιδεολογίας μεταμορφώνει τον άνθρωπο σε αντικείμενο. Θεωρούν κάθε μετανάστη ή πολιτικό πρόσφυγα ευπρόσδεκτο στο νησί, αρκεί να είναι έτοιμος να προσφέρει.
«Ανακαλύπτουμε ξανά τη δημοκρατία»
Η Χαρά είναι ενεργό μέλος του Κινήματος «Καταλάβετε τη Νεκρή Ζώνη. Πιστεύει πως ήταν λογικό επόμενο το κυπριακό Κίνημα occupy, το οποίο ενστερνίζεται την ευρύτερη διαλεκτική των αδελφών κινημάτων ανά το παγκόσμιο να διασυνδέσει το Κυπριακό με κάποιες πιο διευρυμένες διαδικασίες του κεφαλαίου και της παγκοσμιοποίησης. Εν ολίγοις, εξηγεί, το κεφάλαιο μπορεί να συνεχίσει να υπάρχει εφόσον δεν δημιουργεί διαιρέσεις μέσα σε χώρες. «Και η Κύπρος είναι αποτέλεσμα ενός μεγαλύτερου ιμπεριαλισμού, του αγγλικού ιμπεριαλισμού, μια μορφή κεφαλαίου που για να μπορέσει να διατηρήσει τα δικά της συμφέροντα προσπάθησε να διαιρέσει μια χώρα». Πιστεύει πως αυτό που ενώνει όλους αυτούς τους ανθρώπους διαφορετικών δεν είναι κάποια ιδεολογική αλληλεγγύη, αλλά η διαίσθηση της ιστορικής πραγματικότητας της Κύπρου. «Όπου ο κόσμος είναι μοιρασμένος και δεν καταλαβαίνει γιατί. Σου λένε ότι εδώ ξεκινά η πράσινη γραμμή και εσύ δεν τη βλέπεις και δεν την κατανοείς. Πιστεύω ότι λόγω και της συμμετοχής ανθρώπων και από τις δύο κοινότητες, αρχίζει να καλλιεργείται ένα αίσθημα κοινότητας αυτή τη στιγμή στη Νεκρή Ζώνη, που δεν δέχεται να συμβιβαστεί με τη λογική ότι υπάρχει αυτός ο διαχωρισμός. Προσπαθούν να ξεπεράσουν αυτούς τους κοινοτικούς φραγμούς τους οποίους ανακυκλώνουν οι διάφορες δικοινοτικές εκδηλώσεις και να καταδείξουν ότι η έννοια της εθνικότητας είναι ξεπερασμένη».
Για την ίδια τη Χαρά το πιο συνταρακτικό που συμβαίνει στη Νεκρή Ζώνη, όπως λέει είναι πως εκεί ξαναγράφεται ένα κοινωνικό συμβόλαιο. Μέσα από συζητήσεις του τύπου πώς γίνονται οι συνελεύσεις και με ποια διαδικασία πρέπει να λαμβάνονται οι αποφάσεις, οι άνθρωποι εκεί ανακαλύπτουν ξανά τον δημοκρατικό τροχό. Το Κίνημα «Καταλάβατε τη Νεκρή Ζώνη», πιστεύει η Χαρά, είναι ένα εργαστήρι σκέψης, ένας χώρος όπου όλοι γνωρίζουν ότι ο λόγος τους έχει την ίδια βαρύτητα με του διπλανού.
«Εδώ αισθανόμαστε πολίτες χωρίς αφεντικά»
Ο Μουράτ είναι Τουρκοκύπριος. Οι γονείς του είναι από την Πάφο κι ο ίδιος μεγάλωσε στο βόρειο τμήμα της Λευκωσίας. Ζει μεταξύ βορρά, νότου και Λονδίνου. Είναι πατέρας, απόφοιτος της Οξφόρδης με Phd, έχει ένα μπαρ, του αρέσουν οι αντίκες και γενικά οτιδήποτε είναι εκτός από το αδιέξοδο ρεύμα που οι άνθρωποι αποκαλούν ζωή.
«Είμαι εδώ γιατί αυτός είναι ο μόνος χώρος στην Κύπρο απ’ όπου μπορεί να ξεκινήσει κάτι καινούργιο. Δεν υπάρχουν οι νόμοι των κυβερνήσεων. Αυτό μπορεί να παρέχει το περιβάλλον όπου οι άνθρωποι μπορεί να συγχωνευτούν και να δημιουργήσουν κάτι καινούργιο», λέει κι εξηγεί πως υπάρχουν κάποιες συγκεκριμένες αξίες οι οποίες ενώνουν τα μέλη του Κινήματος όπως η αντι-παγκοσμιοποίηση, η αντι-εμπορευματοποίηση, ο αντι-καπιταλισμός, ο αντι-εθνικισμός και η αποστρατικοποίηση. «Κανένας άλλος χώρος δεν μου δίνει την αισιοδοξία, την αίσθηση της δημιουργίας και της ελευθερίας. Οι δύο πλευρές επειδή είναι στενά και ασφυκτικά δεμένες με την έννοια του έθνους δεν αφήνουν περιθώριο σε ανθρώπους με διαφορετικό υπόβαθρο, διαφορετικό χρώμα, διαφορετικές ιδέες να ευημερήσουν και να προχωρήσουν. Εδώ αισθανόμαστε πολίτες, αλλά χωρίς αφεντικά.
Είμαστε άνθρωποι με ελεύθερη βούληση που θέλουν να συμμετέχουν στις αποφάσεις αλλά και να αποφασίζουν για τη δική τους ζωή».
Ο Μουράτ πιστεύει ότι το Κίνημα τώρα σχηματίζεται. Και δεν είναι κάτι στατικό. Ωστόσο, μια συντηρητική κοινωνία όπως η Κύπρος, είναι πολύ δύσκολο να κατανοήσει το Κίνημα, διότι οι άνθρωποι απλώς δεν έμαθαν να συμμετέχουν στις δράσεις της κοινωνίας. « Έμαθαν να επιλέγουν το ένα ή το άλλο. Μου αρέσει, δεν μου αρέσει. Αλλά η ζωή δεν είναι τόσο απλή. Η ζωή δεν μπορεί να χωρέσει και να κατανοηθεί σε αυτή τη δυαδικότητα. Δεν μιλάμε για μαθηματικά. Μιλάμε για ανθρώπινες ζωές».
www.kathimerini.com.cy
