Μιχαέλ Χαράρι: Μας ενδιαφέρει συμμετοχή στο τερματικό

Ο Πρέσβης του Ισραήλ στη Λευκωσία, Μιχαέλ Χαράρι, δηλώνει στην «Κ» ότι η χώρα του ενδιαφέρεται να συμμετάσχει στο τερματικό υγροποίησης φυσικού αερίου που θα κατασκευαστεί στην Κύπρο και τονίζει ότι εντός των επόμενων μηνών θα πρέπει να ληφθούν συγκεκριμένες αποφάσεις για τη συνεργασία Λευκωσίας και Τελ Αβίβ στα θέματα ενέργειας. Δηλώνει ακόμη ότι αυτή τη στιγμή οι δύο χώρες μελετούν συμφωνία για τη ζώνη συνεκμετάλλευσης, η οποία, όπως σημειώνει ο ισραηλινός πρέσβης, αναμένεται να υπογραφεί σε τρεις μήνες. Ο κ. Χαράρι επισημαίνει ότι η πλέον σημαντική εξέλιξη είναι το ενδιαφέρον που υπάρχει μεταξύ επιχειρηματιών για επενδύσεις, τόσο στον τομέα υγείας όσο και του τουρισμού, αλλά και της τεχνολογίας. Τέλος, άκρως σημαντικά είναι τα όσα αναφέρει για την κατάσταση στο Ιράν, τονίζοντας πως όλες οι επιλογές είναι στο τραπέζι, μη αποκλειόμενης και της στρατιωτικής.

–Κύριε Χαράρι, βλέπουμε τις σχέσεις Κύπρου – Ισραήλ να αναπτύσσονται ραγδαία. Τι θα χαρακτηρίζατε ως το πλέον σημαντικό αυτής της προσπάθειας των δύο χωρών ή, αν θέλετε, ποια συμφωνία;

Οι συμφωνίες είναι πολύ σημαντικές. Τις συμφωνίες μπορείς να τις βάλεις στην άκρη και να θεωρούνται και πάλι πολύ σημαντικά έγγραφα, αλλά την ίδια ώρα μπορούν να γίνουν προσπάθειες ώστε να εφαρμοστούν και να υλοποιηθούν. Πιστεύω τώρα βρισκόμαστε στο στάδιο υλοποίησης των όσων συμφωνήσαμε. Θα σας πω όμως κάτι. Είναι γεγονός ότι αυτή τη στιγμή υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον από Ισραηλίτες και Κύπριους επιχειρηματίες για συνεργασίες. Και χαίρομαι ιδιαίτερα που φτάσαμε στο σημείο οι επαφές των επιχειρηματιών να γίνονται απευθείας μεταξύ τους και όχι μέσω της Πρεσβείας. Διότι αυτό ερμηνεύεται ότι υπάρχουν επιχειρηματικές δυνατότητες και προοπτικές και αναπτύσσονται σχέσεις σε επιχειρηματική βάση. Συνεπώς, κατά την άποψή μου, το πλέον σημαντικό σε αυτή τη φάση είναι να υλοποιήσουμε αυτά που συμφωνήσαμε και να μετατρέψουμε αυτή τη φιλική ατμόσφαιρα, τα ανοίγματα που γίνονται μεταξύ των δύο χωρών, σε υλοποιήσιμο επιχειρηματικό επίπεδο με σταθερή και ισχυρή βάση.

–Μία από τις προτεραιότητες της κυπριακής κυβέρνησης είναι η κατασκευή τερματικού υγροποίησης φυσικού αερίου. Το Ισραήλ ενδιαφέρεται να συμμετάσχει σε αυτό το έργο;

Κατά την επίσκεψη του πρωθυπουργού στην Κύπρο, ξεκαθάρισε ότι στόχος μας είναι η συνεργασία στον τομέα της ενέργειας και ίσως αυτή είναι και η μεγαλύτερη προοπτική για τις δύο χώρες. Όπως θα θυμάστε μίλησε για το πόσο σημαντικό είναι το ενδεχόμενο να ενώσουμε δυνάμεις με την Κύπρο για την εξαγωγή του φυσικού αερίου. Είπε, επίσης, ότι θα ήταν λογικό να έχουμε κατά νου το ενδεχόμενο της εξαγωγής του φυσικού αερίου και προς τις δύο κατευθύνσεις, Ευρώπη και Ασία. Όχι είτε το ένα είτε το άλλο, αλλά και το ένα και το άλλο. Είναι λοιπόν φυσικό επακόλουθο, αν θες να κάνεις εξαγωγή φυσικού αερίου, πρέπει να ανεγείρεις εγκαταστάσεις τερματικού. Τώρα βρισκόμαστε στο στάδιο όπου η Κυπριακή Κυβέρνηση θα λάβει αποφάσεις. Και σε αυτό το έργο, όπως προφανώς ήδη θα γνωρίζετε, το Ισραήλ θέλει βεβαίως να λάβει μέρος. Θα θέλαμε να υλοποιήσουμε αυτή τη συνεργασία σε όποιο επίπεδο κι αν είναι δυνατή. Πώς και με ποιο τρόπο μπορεί να γίνει η συνεργασία, είναι κάτι που πρέπει να συζητήσουμε. Συνεπώς η απάντηση στην ερώτησή σας, είναι πως ναι, το Ισραήλ θέλει να συμμετέχει και να είναι μέρος των διάφορων έργων για το φυσικό αέριο που θα γίνουν στην Κύπρο.

–Και ίσως η Κύπρος να συμμετέχει σε παρόμοια έργα στο Ισραήλ;

Γιατί όχι. Οπωσδήποτε. Ναι. Η όλη προσπάθεια για συνεργασία είναι κάτι που πρέπει να συζητήσουμε μεταξύ μας πολύ σοβαρά. Αυτή άλλωστε είναι και η μαγεία των διμερών σχέσεων. Κάθε χώρα θα χαράξει τη δική της εθνική πολιτική, η οποία θα διασφαλίζει τα δικά της συμφέροντα, καθώς και το πώς διασφαλίζονται τα συμφέροντα και των δύο μέσα από μια συνεργασία. Τα τεχνικά ζητήματα είναι θέματα των εταιρειών, των επιχειρηματιών. Καταληκτικά, ανεξαρτήτως με ποιον τρόπο, η συνεργασία μεταξύ Κύπρου και Ισραήλ θα υπάρξει. Τώρα γίνεται επεξεργασία για συμφωνία στη ζώνη συνεκμετάλλευσης. Έχει να κάνει με κοινές έρευνες σε περιοχές που εμπίπτουν μεταξύ των ΑΟΖ των δύο χωρών. Αυτή είναι μία πολύ σημαντική συμφωνία και ελπίζω ότι θα υπογραφεί.

–Πότε αναμένεται η υπογραφή της;

Δεν ξέρω πότε ακριβώς, ίσως σε δύο ή τέσσερεις μήνες.

–Είναι έτοιμο το Ισραήλ να προμηθεύσει την Κύπρο με φυσικό αέριο, μιας και η Λευκωσία δεν θα είναι σε θέση να χρησιμοποιήσει το δικό της φυσικό αέριο πριν από το 2015 ή ’16;

Αν αυτό είναι που θέλει η Κύπρος, να το συζητήσουμε. Αν αυτή είναι η απόφαση της Κύπρου, αν υπάρχει ξεκάθαρη θέση της κυβέρνησης επ’ αυτού τότε θα το συζητήσουμε.

–Αν δεν κάνω λάθος στο Ισραήλ όμως εκκρεμεί ένα νομοσχέδιο, με το οποίο θα επιτρέπεται η εξαγωγή του φυσικού αερίου…

–Υπάρχουν πολλές γραφειοκρατικές εργασίες και βεβαίως σημαντικά μέτρα, τα οποία πρέπει να γίνουν. Η κυβέρνηση του Ισραήλ θα υιοθετήσει πιθανότατα τους επόμενους μήνες, το πολύ σε τέσσερεις μήνες, τη δική του πολιτική (στον τομέα ενέργειας). Όπως γνωρίζετε, αρχίσαμε ενωρίτερα από εσάς την περιπέτεια με το φυσικό αέριο. Βάσει, λοιπόν, τούτου, βάσει της συμφωνίας που αναμένεται να υπογραφεί και λαμβάνοντας υπόψη τις συζητήσεις που γίνονται στην Κύπρο για την πολιτική στον τομέα της ενέργειας, θα είμαστε σε θέση στους επόμενους μήνες να συζητήσουμε στα σοβαρά ποια είναι η πιθανή προοπτική συνεργασίας των δύο χωρών στον τομέα του φυσικού αερίου.

–Ο Τούρκος υπουργός Φυσικών Πόρων, Τανέλ Γιουλντίζ, δήλωσε πως η Τουρκία μπορεί να συμβάλει στη μεταφορά φυσικού αερίου από το Ισραήλ στην Ε.Ε. Έθεσε κάποιες προϋποθέσεις βεβαίως. Η ερώτησή μου όμως είναι κατά πόσο το Ισραήλ μελετά αυτό το ενδεχόμενο…

–Όχι εξ όσων γνωρίζω. Για να μπορέσουμε να μελετήσουμε ή έστω να σκεφτούμε εναλλακτικές λύσεις, πέραν της προϋπόθεσης που έθεσε η Άγκυρα, θα πρέπει να υπάρξει ένας σωστός και δομημένος διάλογος και πολύ καλύτερες σχέσεις. Είναι αδύνατο σήμερα να μιλάμε για τέτοιες εναλλακτικές, όταν δεν υπάρχει καν διάλογος. Ελπίζω αργά ή γρήγορα να ομαλοποιηθούν οι σχέσεις του Ισραήλ με την Τουρκία. Εξαρτάται από τους Τούρκους, κατά πόσο το επιθυμούν αυτό ή όχι.

–Νομίζετε ότι η έλλειψη συγκεκριμένης στρατηγικής στο θέμα ενέργειας μεταξύ Κύπρου και Ισραήλ επιτρέπει τέτοιου είδους δηλώσεις; Όχι δεν το νομίζω αυτό…

–Για παράδειγμα, αν οι δύο χώρες είχαν συγκεκριμένη στρατηγική για το πώς θα προχωρήσουν με το φυσικό αέριο, δεν θα γίνονταν τέτοιες δηλώσεις…

Όχι. Δεν είναι έτσι. Πρέπει να είμαστε δίκαιοι με τις δύο κυβερνήσεις. Αντιλαμβάνομαι ότι η δουλειά σου είναι να κριτικάρεις την εκάστοτε κυβέρνηση και η δική μου δουλειά να εκπροσωπώ την κυβέρνησή μου. Οι μεγάλες αποφάσεις χρειάζονται χρόνο για να παρθούν. Κάναμε τεράστια πρόοδο στις σχέσεις μας σε λιγότερο από δύο χρόνια. Πότε υπογράψαμε τη συμφωνία; Τον Δεκέμβριο του 2010. Πριν από 15 μήνες δηλαδή. Από τότε κάναμε μεγάλη πρόοδο. Η ενέργεια είναι μέγα θέμα στην ανατολική Μεσόγειο. Όλοι οι πιθανοί παίκτες μελετούν τις δικές τους πολιτικές. Συνεπώς, ο καθένας κάνει τις δικές του κινήσεις και δηλώσεις.

Γιατροί από Tel HaShomer για συνεργασία στην Κύπρο

–Μιλήσατε για επιχειρηματικό ενδιαφέρον…

Ναι, υπάρχουν πολλές προοπτικές για συνεργασίες μεταξύ των επιχειρηματιών των δύο χωρών. Θα σας δώσω ένα παράδειγμα. Πριν από λίγες μέρες με επισκέφθηκαν έξι γιατροί από το Tel HaShomer μεταξύ των οποίων και ο διευθυντής του Tel HaShomer. Είμαι ιδιαίτερα ευτυχής, κυρίως για δύο λόγους. Πρώτον, όπως γνωρίζετε στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας υπάρχει ιατρική σχολή σε συνεργασία με Βρετανικό Πανεπιστήμιο και φυσικά με το Tel HaShomer. Άρχισε πριν από μερικούς μήνες και αυτό είναι το πρώτο έτος συνεργασίας. Και μου είπαν ότι πρόθεσή τους είναι να επεκτείνουν αυτό το πρόγραμμα και ότι επιθυμούν να προχωρήσουν σε συνεργασίες, και απ’ ό,τι μου ανέφεραν, γι’ αυτόν τον λόγο επισκέφθηκαν την Κύπρο. Να διερευνήσουν τι δυνατότητες υπάρχουν. Αυτό αναφορικά με τον τομέα υγείας. Αν με ερωτάτε, θα τη χαρακτήριζα ως πολύ σημαντική ενέργεια. Μας πήρε αρκετά χρόνια βεβαίως, αλλά τώρα βλέπετε πως υπάρχει περισσότερο ενδιαφέρον και περισσότερες προοπτικές για τις επιχειρήσεις.

–Συμβαίνει το ίδιο και στον τομέα του τουρισμού ή σε άλλους τομείς.

Ναι. Δείτε τα στοιχεία του 2011. Υπήρξε αύξηση κατά 35% στο διμερές εμπόριο μεταξύ Κύπρου Ισραήλ. Θα σας δώσω τα ακριβή στοιχεία, διότι είναι ιδιαίτερα σημαντικό. Το 2011 το συνολικό ύψος στις διμερείς εμπορικές συναλλαγές ανήλθε στο 1,2 δισ. δολάρια ΗΠΑ. Δηλαδή αύξηση 37% σε σχέση με το 2010. Αυτό αποτελεί την καλύτερη απόδειξη ότι τα πάμε πολύ καλά. Συμπεριλαμβάνεται και ο τουρισμός αλλά και άλλοι τομείς της οικονομίας. Θα μπορούσαμε και περισσότερα; Η απάντηση είναι οπωσδήποτε ναι. Συνεπώς, πρέπει να προσπαθήσουμε για αύξηση των εμπορικών συναλλαγών και να εκμεταλλευτούμε τις προοπτικές.

Οι Βάσεις και η Άμυνα

–Υπάρχει μία μυστήρια σκιά στις σχέσεις Ισραήλ – Κύπρου. Κάτι που επιτρέπει να γράφονται και να λέγονται πολλά. Όπως για παράδειγμα ότι το Ισραήλ θέλει να έχει το πράσινο φως για χρήση της αεροπορικής βάσης «Ανδρέας Παπανδρέου»…

Προσωπικά ξεκαθάρισα αυτό το ζήτημα με δηλώσεις μου. Το ίδιο, με πιο ξεκάθαρο τρόπο, και ο πρωθυπουργός. Δεν ζητήσαμε κάτι τέτοιο και δεν υπάρχουν προθέσεις για κάτι τέτοιο. Το ζητούμενο τώρα είναι η περαιτέρω συνεργασία σε όλους τους τομείς. Και για να υπάρξει υγιής και σταθερή συνεργασία πρέπει να αρχίσουμε με συγκεκριμένα ζητήματα. Γι’ αυτό και δίνω ιδιαίτερη έμφαση στον οικονομικό και επιχειρηματικό τομέα. Εκεί είναι η βάση. Αυτή είναι η οδός για μία δυνατή σχέση. Η ανάπτυξη και η συνεργασία στους τομείς του τουρισμού, της υγείας, της τεχνολογίας και του εμπορίου. Από την άλλη δεν θεωρώ ότι πρέπει να διαγράψουμε τον τομέα της άμυνας. Αλλά αντίθετα αυτό πρέπει να αποτελεί το προϊόν και το αποτέλεσμα, αφού δημιουργηθεί μία ισχυρή σχέση στα υπόλοιπα. Η επίσκεψη του υπουργού Άμυνας, του κ. Ηλιάδη, στο Ισραήλ τον Ιανουάριο ήταν πολύ σημαντική. Δεν θεωρώ ότι πρέπει να το κρύβουμε αυτό, αλλά όπως είπα η προσοχή μας αυτή τη στιγμή πρέπει να είναι στους τομείς του εμπορίου και της οικονομίας.

Όλες οι επιλογές κατά του Ιράν είναι ανοικτές

–Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ είπε ότι ένα Ιράν με πυρηνικά απειλεί την παγκόσμια σταθερότητα. Πώς αντιμετωπίζει το Κράτος του Ισραήλ το όλο θέμα;

Βεβαίως ο πρωθυπουργός τοποθέτησε το ζήτημα όσο καλύτερα γίνεται και στην πλέον ορθή του διάσταση. Δεν μπορώ σίγουρα να τον συναγωνιστώ… Το Ιράν αποτελεί μία μεγάλη απειλή για τη σταθερότητα της περιοχής. Αυτό είναι ξεκάθαρο και για να είμαι ειλικρινής αυτό δεν είναι μόνο για το Ισραήλ ξεκάθαρο αλλά και για ολόκληρο τον κόσμο. Πρόκειται για ένα τρομερά σημαντικό ζήτημα και γι’ αυτό άλλωστε τονίζουμε εμφαντικά ότι είναι υπό την ευθύνη της διεθνούς κοινότητας να ασχοληθεί με το ζήτημα του Ιράν και με τη δυνατότητα να αποκτήσει πυρηνικά. Ως εκ τούτου, είμαι αισιόδοξος ότι η Διεθνής Κοινότητα θα ομοφωνήσει σε αυτό το ζήτημα, όπως γίνεται και τώρα, και θα εφαρμόσει πιο σκληρές κυρώσεις, όπως άλλωστε σκοπεύει να πράξει. Το πλέον σημαντικό ζήτημα, ωστόσο, είναι αυτές οι κυρώσεις να εφαρμοστούν αμέσως. Αυτό θα αποτελεί ένα αποτελεσματικό μήνυμα προς το Ιράν και την ίδια ώρα για να είμαστε αξιόπιστοι πρέπει να τονίσουμε ότι όλες οι επιλογές βρίσκονται στο τραπέζι…

–Στρατιωτικές επίσης; Όλες οι επιλογές. Για να αποφύγουμε στρατιωτική επιλογή πρέπει να είμαστε αξιόπιστοι, λέγοντας και τονίζοντας πως εμείς, και όλος ο κόσμος, λαμβάνουμε πολύ σοβαρά υπόψη το θέμα ότι δεν θέλουμε ένα Ιράν με πυρηνικά. Θα επισημάνω ξανά ότι, κατά την άποψή μου, αυτό είναι το πλέον σημαντικό σημείο και ο πρωθυπουργός βεβαίως το είπε και κατά την εδώ επίσκεψή του, αυτό δεν είναι ζήτημα του Ισραήλ μόνο. Αυτό είναι ζήτημα ολόκληρου του κόσμου.

–Θα χαρακτηρίζατε συνεπώς το ζήτημα του Ιράν ως το πλέον σημαντικό θέμα για τη σταθερότητα σε όλο τον κόσμο; Ναι, αυτό νομίζω.

–Και όχι μόνο για τη σταθερότητα στη Μέση Ανατολή…

Όχι. Η Μέση Ανατολή είναι μία πολύ ενδιαφέρουσα και ζόρικη γειτονιά. Η σταθερότητα στη Μέση Ανατολή είναι υπερβολικά σημαντική για ολόκληρο τον κόσμο. Το γνωρίζουμε αυτό. Είτε μας αρέσει είτε όχι, η Μέση Ανατολή βρίσκεται στο επίκεντρο. Οπότε, αν δεν υπάρχει σταθερότητα στη Μέση Ανατολή, επηρεάζει το παγκόσμιο. Στη Μέση Ανατολή βρίσκεται η ενεργειακή και πετρελαϊκή βιομηχανία. Γι’ αυτό επαναλαμβάνουμε συνεχώς ότι στόχος όλων μας πρέπει να είναι η σταθερότητα στην περιοχή. Είχαμε τα τελευταία χρόνια δραματικές εξελίξεις στην περιοχή. Το Ισραήλ, όπως και ολόκληρη η Διεθνής Κοινότητα, ενθαρρύνει αυτές τις θετικές αλλαγές, αλλά την ίδια ώρα και τη σταθερότητα. Τώρα, το Ιράν είναι ξεκάθαρα πηγή αστάθειας. Υποστηρίζει τρομοκρατικές ομάδες, υποστηρίζει τη Χεζμπολάχ, την Ισλαμική Τζιχάτ και τις τελευταίες επιθέσεις με ρουκέτες κατά του Ισραήλ…

–Θα ήθελα να σας ρωτήσω για την Ισλαμική Τζιχάτ, η οποία δημόσια υποστήριξε πως ο βομβαρδισμός του Ισραήλ με ρουκέτες πρέπει να συνεχιστεί…

Η οργάνωση Ισλαμική Τζιχάτ υποστηρίζεται ξεκάθαρα από το Ιράν. Και αυτό δεν είναι μυστικό. Τις τελευταίες μέρες εξαπέλυσε πέραν των 150 ρουκετών κατά αθώων Ισραηλιτών με αποτέλεσμα περίπου ένα εκατομμύριο πολίτες να μην μπορούν να μεταβούν στις δουλειές τους, τα παιδιά να μην μπορούν να πάνε σχολείο κ.τ.λ κ.τ.λ. Αυτό πρόκειται για σημείο αστάθειας στη Μέση Ανατολή. Και υποστηρίζεται από το Ιράν. Εκτιμώ ότι έτσι εξυπηρετούνται οι στόχοι του Ιράν να αποπροσανατολίσει την κοινή γνώμη και να μετακινήσει το επίκεντρο από τα δικά του σχέδια για πυρηνικά στους Παλαιστινίους. Κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν για να επαναρχίσουν οι διαπραγματεύσεις, χωρίς, δυστυχώς, να υπάρχουν αποτελέσματα, αλλά προσπαθούμε πολύ σκληρά και ίσως να επιτύχουμε την έναρξη των διαπραγματεύσεων. Ό,τι συνέβη τις τελευταίες ημέρες δεν βοηθά την όλη κατάσταση. Απλώς, αποδεικνύεται για ακόμη μία φορά, ας το θέσουμε έτσι, το πόση σημασία έχει να διατηρηθεί η πίεση, το ξεκάθαρο μήνυμα, ότι ολόκληρη η Διεθνής Κοινότητα, και όχι μόνο το Ισραήλ, δεν επιθυμούμε να δούμε το Ιράν με πυρηνικά.

–Νομίζετε ότι τους επόμενους μήνες θα παρθούν συγκεκριμένες αποφάσεις;

Ελπίζω να δούμε να λαμβάνονται αποφάσεις, οι οποίες να αποτρέπουν το Ιράν από τα σχέδιά του και να παρακαθίσει σε διάλογο με τη Διεθνή Κοινότητα με πιο πολλή σοβαρότητα. Το ελπίζω. Οι επόμενοι μήνες θα είναι πολύ σημαντικοί. Και εννοώ ο στόχος, η πρόκληση, για όλον τον κόσμο είναι να σταλεί αυτό το ξεκάθαρο μήνυμα προς το Ιράν και να εφαρμοστούν κυρώσεις. Όχι κατά του ιρανικού λαού. Αντιθέτως. Επομένως, ελπίζω ότι στους επόμενους λίγους μήνες θα δούμε να λαμβάνονται αποφάσεις από τους Ιρανούς, οι οποίες να δείχνουν ότι όντως έλαβαν αυτό το ξεκάθαρο μήνυμα της Διεθνούς Κοινότητας. Ότι δεν επιθυμούμε ένα Ιράν με πυρηνικά.

www.kathimerini.com.cy