ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

Ρίκκος Μαππουρίδης: Ο στόχος του πρώτου τυφλού βουλευτή

«Ναι στο Σύμφωνο Συμβίωσης»

Η κωδικοποίηση της κοινωνικής νομοθεσίας είναι ο στόχος που θέτει στον εαυτό του ο νομικός Ρίκκος Μαππουρίδης, ο οποίος πρόσφατα εισήλθε στη Βουλή. Ο κ. Μαππουρίδης, ο πρώτος τυφλός που γίνεται μέλος του Νομοθετικού Σώματος, μίλησε στην «Κ» για τα πρακτικά προβλήματα που αντιμετωπίζει λόγω του προβλήματος με την όρασή του και τοποθετείται σε θέματα της επικαιρότητας, όπως είναι το θέμα της αντιμισθίας των δικαστών και το Σύμφωνο Συμβίωσης.

–Ποια η πρώτη σας εντύπωση από –τη Βουλή;
Είχα εμπειρίες από τη Βουλή λόγω συμμετοχής μου σε κοινοβουλευτικές επιτροπές εκ μέρους της Νομικής Υπηρεσίας. Επίσης, λόγω του ότι κατά καιρούς είχα ασχοληθεί με σύνταξη νομοσχεδίων. Επομένως, γνώριζα την ατμόσφαιρα και τον τρόπο εργασίας της Βουλής. Πρέπει να σημειώσουμε ότι η Βουλή δεν είναι κάτι το ιδεατό. Εφόσον είναι μια σύνθεση ατόμων που προέρχονται από διαφορετικές κοινωνικές ομάδες, διαφορετικά μορφωτικά επίπεδα και διαφορετικές ιδεολογικές προελεύσεις, δεν πρέπει να περιμένουμε ότι η Βουλή θα είναι μια μηχανή, η οποία θα εργάζεται απρόσκοπτα, με ακρίβεια και προδιαγεγραμμένα. Είναι ένας ζωντανός οργανισμός, με τις καθυστερήσεις της, τις συγκρούσεις της, τις αναβολές της. Για παράδειγμα εγώ δεν έχω ενταχθεί σε κοινοβουλευτική επιτροπή, διότι η κοινοβουλευτική ομάδα, για κάποιους λόγους ακόμη δεν μπόρεσε να συνέλθει. Αυτό το πράγμα συνεπάγεται καθυστέρηση του νομοθετικού έργου κατά τις δύο τελευταίες Ολομέλειες. Αυτό αφίσταται του ιδεατού, δεν είναι;
–Υπάρχουν ιδεατά σήμερα;
Δεν μπορώ να το κατηγοριοποιήσω. Όλα λύνονται εκ των πραγμάτων.
–Η ίδια η ζωή τα λύνει.
Συμφωνώ.
–Αλήθεια, πώς βιώνετε όλα αυτά εσείς, που είστε εκτός κομματικής ζωής;
Όλα λύνονται μέσα από τη σύνθεση. Η μέση λύση δεν είναι πάντοτε η καλύτερη. Για παράδειγμα, αν ο νόμος για τη ξενοφοβία δεν είχε ψηφιστεί σαν αποτέλεσμα κάποιας ευρωπαϊκής οδηγίας, θα ήταν αποτέλεσμα ακραίων τοποθετήσεων και ο καθένας θα προσπαθούσε να επιβάλει τη θέση του. Ευτυχώς μας έσωσε η Ευρώπη.
–Σε πολλά πράγματα.
Ναι, σε πολλά. Για παράδειγμα τώρα είναι το θέμα του Συμφώνου Ελεύθερης Συμβίωσης. Είναι ένα θέμα στο οποίο υπάρχουν ακραίες τοποθετήσεις.
–Ακόμη και μέσα στα ίδια τα κόμματα.
Ναι, υπάρχουν διαφορετικές τάσεις.
–Και στο δικό σας κόμμα.
Διαφωνίες υπάρχουν σε όλα τα κόμματα. Το θέμα είναι πώς προβάλλονται οι διαφωνίες. Αν είσαι κόμμα δημοκρατικό που είναι ανεκτικό στη διαφωνία, τότε οι διαφωνίες φαίνονται πιο εύκολα. Αν είσαι κόμμα μη ανεκτικό στις διαφωνίες, αυτές δεν φαίνονται και στο τέλος επέρχεται διάσπαση. Διότι υπάρχει ξέσπασμα.
–Επί της ουσίας του θέματος ποια είναι η δική σας θέση;
Εγώ πιστεύω ότι θα πρέπει να υπάρξει Σύμφωνο Ελεύθερης Συμβίωσης, το οποίο σημειώνω ότι δεν είναι γάμος.
–Είστε υπέρ γιατί το επιβάλλει η ευρωπαϊκή νομοθεσία, ή γιατί το υπαγορεύει η ζωή;
Τo Σύμφωνο Συμβίωσης δεν αναφέρεται μόνο σε ομόφυλα ζευγάρια αλλά και σε ετερόφυλα. Για μένα, ως νομικό, υπέρτατος κριτής είναι ο νόμος και όχι ο Θεός. Ο γάμος είναι μια ανθρώπινη σχέση και υπέρτατη αξία έχει ο νόμος που τη ρυθμίζει και όχι το φόβητρο ενός θεού, ηθικού ή μη. Επομένως, εφόσον το θέμα είναι νομικό και η συμβίωση θα πρέπει να ρυθμίζεται για σειρά ζητημάτων, όπως είναι οι κληρονομικές και περιουσιακές της συνέπειες, θα πρέπει να ρυθμίζεται με νόμο. Όπως έγινε και με τον πολιτικό γάμο, που στην ουσία είναι σύμφωνο συμβίωσης μεταξύ ετερόφυλων. Δεν μπορεί να συμβεί και για τα ομόφυλα ζευγάρια;
–Δεν θα έχει όμως την ισχύ ενός γάμου.
Ασφαλώς όχι, δεν θα είναι γάμος, δεν θα μπορούν να υιοθετούν παιδιά. Διότι δεν θέλω να αναπαράγεται η ανωμαλία.
–Τι εννοείτε με τη λήξη ανωμαλία;
Υπάρχουν δύο πράγματα. Είναι η απόκλιση από το φυσιολογικό και η παρέκκλιση. Απόκλιση είναι όταν το φυσιολογικό καταλύεται από μια μειονεξία, από μια διαταραχή, που έχουν επέλθει λόγω μη ευθύνης του ανθρώπου.
–Και η παρέκκλιση;
Είναι η συνειδητή διαταραχή της ισορροπίας, η οποία γίνεται για κάποιους λόγους, ίσως και παραβατικούς ή άλλους.
–Δεν θα πρέπει η κοινωνία να είναι ανεκτική και στις δύο περιπτώσεις; Ακόμη και στην παρέκκλιση, όπως την αναφέρατε;
Θα ήθελα η ομοφυλία σαν παρέκκλιση να γίνεται ανεκτή όταν αφορά δύο άτομα στις προσωπικές τους σχέσεις. Όταν όμως επιδιώκεται αναπαραγωγή της, με υιοθεσία παιδιών, αυτό με βρίσκουν κάθετα διάφωνο, αυτό πρέπει να καταδικάζεται από την κοινωνία. Δεν με ενδιαφέρει τι κάνουν μεταξύ τους δύο άνθρωποι, αλλά με ενδιαφέρει να μην περιφέρουν την παρέκκλισή τους και να την παρουσιάζουν σαν απόκλιση.
–Υπηρετήσατε τη Δημοκρατία ως ανώτερος δικηγόρος. Τώρα με την είσοδό σας στη Βουλή περνάτε στην απέναντι όχθη, στη νομοθετική εξουσία. Μπορείτε να μου οριοθετήσατε τη διαφορά, όπως τη βιώνετε προσωπικά. Αισθάνεστε να αλλάζετε στρατόπεδο άρα και στόχευση;
Όχι, ο στόχος είναι ο ίδιος. Η απονομή της Δικαιοσύνης.
–Τη Δικαιοσύνη δεν είναι εσείς οι νομοθέτες που την ορίζετε;
Όχι.
–Ποιος την ορίζει;
Το Δίκαιο.
–Είναι πολύ αόριστο αυτό που λέτε.
Δεν είναι καθόλου αόριστο. Είναι καθορισμένο σε κάθε ξεχωριστή περίπτωση και με διαφορετικό τρόπο. Για παράδειγμα δικαιοσύνη σε μια ποινική υπόθεση είναι η ευθύνη της κατηγορούσας αρχής να πείσει και να αποδείξει πέραν πάσης αμφιβολίας ότι κάποιος είναι ένοχος. Δεν είναι δικαιοσύνη να πεις «αφού ξέρω ότι το έκανε να του δώσω δύο χαστούκια για να ομολογήσει». Έστω κι αν το έκανε. Η δικαιοσύνη στις συμβάσεις είναι να βρεθεί η αληθινή ερμηνεία τους ώστε να ανταποκρίνεται στην αρχική θέση των συμβαλλομένων. Η δικαιοσύνη στην περίπτωση αποζημιώσεων είναι να βρεθεί ποιος φταίει, σε ποιο βαθμό φταίει και πόσα θα πληρώσει. Επομένως, η δικαιοσύνη είναι η έκφραση του τρόπου εφαρμογής των κανόνων που ρυθμίζουν τη συμπεριφορά μας.
Στα μάτια του κόσμου η δικαιοσύνη πολλές φορές υπάρχει μόνον στα χαρτιά.
Έχετε δίκαιο ότι πολλές φορές υπάρχει αυτή η εντύπωση. Είναι η συνείδηση του αδίκου από τον μη νομικό, η οποία καταλήγει πού; Άλλο το δίκαιο που επιβάλλεται από τον νόμο, που είναι το πραγματικό δίκαιο και άλλο το δίκαιο όπως το αντιλαμβάνεται ο κόσμος. Αν για παράδειγμα σήμερα εργοδοτήσω έναν αλλοδαπό που δεν έχει να φάει, για να ξεχορτίσει την αυλή μου, αισθάνομαι ότι τον βοήθησα. Του έδωσα κάποια χρήματα και ένα πιάτο φαΐ. Ο νόμος λέει ότι λόγω των ειδικών συνθηκών που υπάρχουν δεν δικαιούσαι να εργοδοτήσεις αλλοδαπό, εκτός κι αν είναι νόμιμος, έστω κι αν αυτός ο άνθρωπος πεθαίνει από την πείνα. Και επειδή έκανα μια αγαθοεργή και ηθικά άμεμπτη πράξη, κινδυνεύω να πάω στη φυλακή. Άρα, ποιο είναι το δίκαιο και ποιο το άδικο;
–Γιατί λοιπόν δεν προσπαθείτε να αλλάξετε τον νόμο;
Διότι θα είμαι άδικος. Η κάθε ρύθμιση πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις ανάγκες της εποχής της. Δεν υπάρχει στατική δικαιοσύνη. Όλα συναρτώνται με την εποχή τους.

Oλα τα έγγραφα σε ηλεκτρονική μορφή

–Με το πρόβλημα που αντιμετωπίζετε με την όρασή σας, πώς θα μπορέσετε να αντεπεξέλθετε από όλο αυτό το χαρτομάνι της Βουλής; Θα μου πείτε και στα δικαστήρια είχατε το ίδιο πρόβλημα. Αλήθεια, πώς το αντιμετωπίζετε;
Τους έχω απαγορεύσει να μου φέρνουν χαρτί. Τους είπα θέλω κατά το δυνατόν όλα να έρχονται ψηφιακά. Ο λόγος είναι ότι μπορώ να έχω πολύ καλύτερη πρόσβαση μέσω του ηλεκτρονικού υπολογιστή και από εκεί και πέρα να τα επεξεργάζομαι όπως θέλω, είτε να τα τυπώνω στη γραφή Braille είτε κανονικά. Έτσι εξοικονομούμε χώρο αλλά και χρόνο.
–Αν θα θέλατε να κάνετε ένα νόμο για να μπορέσετε να αλλάξετε κάτι, να αφήσετε το λιθαράκι σας από το πέρασμά σας από τη Βουλή, τι θα ήταν;
Θέλω να κωδικοποιηθεί η κοινωνική νομοθεσία. Η νομοθεσία που αφορά τον τρόπο χειρισμού, τα δικαιώματα, τις ευθύνες και τις ευκαιρίες των ευάλωτων ομάδων. Πραγματικά θα ήθελα να πάρω όλους τους νόμους που αφορούν γενικές αρχές, να τους ενώσω, να γίνει ένας κώδικας κοινωνικής δεοντολογίας και στη συνέχεια να μετατραπούν σε συγκεκριμένα πρακτικά μέτρα και δικαιώματα. Για παράδειγμα, να καθορίσεις τις υποχρεώσεις του κράτους έναντι ανθρώπων που έχουν αναπηρίες, γλωσσικά προβλήματα, στους ανθρώπους που έχουν δυσκολίες στην πρόσβαση επειδή είναι σε χωριά. Από εκεί και πέρα, το ύψος της οικονομικής παροχής θα καθοριστεί αργότερα, ανάλογα με την περίπτωση.

Δικαιολογημένο το ξέσπασμα του Πέτρου Κληρίδη

–Θα ήθελα τη γνώμη σας για το θέμα της προσφυγής δικαστών στο Ανώτατο κατά της απόφασης για μείωση της αντιμισθίας τους και ένα σχόλιο για όσα τους καταλόγισε ο γενικός εισαγγελέας.
Όσα είπε ο γενικός εισαγγελέας δεν ήταν καταπέλτης, αλλά ένα ξέσπασμα. Και επιμένω ότι ήταν ξέσπασμα διότι ενώ είχε απόλυτο δίκαιο σε όσα είπε, εξέφρασε νομικά επιχειρήματα με μη νομικό τρόπο. Ο γενικός εισαγγελέας το έκανε και καλώς το έκανε, διότι στη συνέχεια της αγόρευσής του θα θέσει τα νομικά επιχειρήματα. Επιπλέον, θεωρώ ότι καλώς έπραξε διότι είναι ο μόνος που εδικαιούτο να τα θέσει με τον τρόπο που τα έθεσε. Ούτε ο δικηγόρος μπορούσε να τα θέσει ούτε ο δημοσιογράφος.
–Γιατί δεν μπορεί κάποιος να κρίνει τους δικαστές; Είναι υπεράνω κριτικής;
Δεν εννοώ τον έλεγχο και την κριτική. Εννοώ τη φρασεολογία που χρησιμοποίησε ο γενικός εισαγγελέας, η οποία ήταν δηκτικότατη. Δεν μπορούσε να χρησιμοποιηθεί από άλλον εκτός από ένα ανεξάρτητο αξιωματούχο, όπως είναι ο γενικός εισαγγελέας.
–Ο οποίος είναι ο δικηγόρος του κράτους.
Όχι, είναι ο εκπρόσωπος της Πολιτείας που έχει την ευθύνη να ελέγχει τη συνταγματικότητα νόμων. Άρα είχε την ευθύνη να τους πει «κύριοι πού πάτε»;
–Διαφωνείτε δηλαδή με τους δικαστές.
Σαφώς. Και όταν ο γενικός εισαγγελέας μετατρέψει το πολιτικό επιχείρημα σε νομικό, θα δείτε ότι έχει δίκαιο. Η ανεξαρτησία των δικαστών ζημιώνεται εάν έρθει το κράτος και τους επιβάλει μεμονωμένη αποκοπή μισθών. Εάν όμως η αποκοπή αυτή ενταχθεί σε ένα γενικό σχέδιο αποκοπών, πώς τους αναιρώ την ανεξαρτησία τους;
–Αν ήταν εθελοντική η αποκοπή;
Αυτό κι αν είναι πλήγμα στην ανεξαρτησία τους. Διότι μπορεί κάποιος να ισχυριστεί ότι στέλνουμε το μήνυμα ότι όποιος δικαστής δεν δεχθεί εθελοντικά την αποκοπή θα δέχεται την πίεση ότι ενδεχομένως να έχει πολιτικές ή άλλες επιπτώσεις.
–Επί της ουσίας της υπόθεσης, είναι ορθό οι δικαστές να δικάζουν υπόθεση που τους αφορά;
Ασφαλώς όχι. Ακόμη και στα Σκόπια, το Συνταγματικό Δικαστήριο προσέφυγε αυτεπάγγελτα στην Επιτροπή της Βενετίας, όργανο του Συμβουλίου της Ευρώπης, ζητώντας γνωμάτευση για τη συνταγματικότητα ή όχι ενός νόμου. Αναμένω ότι το Ανώτατο Δικαστήριο θα εξετάσει το θέμα αφού ακούσει όλες τις πλευρές για να μπορέσει έτσι να διατυπώσει τα ερωτήματα που θα αποστείλει στη θεσμοθετημένη αυτή επιτροπή στην οποία εκπροσωπείται και η Κύπρος με Δικαστή του Ανωτάτου Δικαστηρίου.

Από τη Νομική Υπηρεσία στο Κοινοβούλιο
Ο Ρίκκος Μαππουρίδης γεννήθηκε στη Λευκωσία το 1959. Είναι εκ γενετής τυφλός. Σπούδασε Νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και ολοκλήρωσε την άσκησή του στο Γραφείο του γενικού εισαγγελέα. Εργάστηκε σε δικηγορικό οίκο και αργότερα διατηρούσε δικό του γραφείο, μέχρι το 1990 οπότε διορίστηκε στη Νομική Υπηρεσία όπου υπηρέτησε ως Ανώτερος Δικηγόρος της Δημοκρατίας. Πατέρας δύο παιδιών, συμμετείχε σε αρκετές μη Κυβερνητικές Οργανώσεις με έμφαση στον χώρο του αναπηρικού κινήματος. Στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές κατήλθε ως κατ’ επιλογήν υποψήφιος του ΔΗΣΥ και πρόσφατα εισήλθε στη Βουλή μαζί με άλλους, σε διαδοχή βουλευτών που κατέλαβαν κυβερνητικό αξίωμα.

ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ

Πρόσωπα: Τελευταία Ενημέρωση

X