Αλέξης Παπαχελάς
H πολιτική μας ηγεσία μοιάζει να ξύπνησε από έναν παρατεταμένο και επικίνδυνο λήθαργο σε σχέση με την άμυνα της χώρας. Αργήσαμε πολύ είναι η αλήθεια, ειδικά σε σύγκριση με τα μεγάλα βήματα που έχει κάνει η Τουρκία τα τελευταία χρόνια. Γίνεται όμως μια τεράστια προσπάθεια να κερδηθεί χαμένο έδαφος και να προσαρμοστούν, επιτέλους, οι Ενοπλες Δυνάμεις στις νέες απαιτήσεις και τα μαθήματα του πολέμου στην Ουκρανία.
Το Πολεμικό Ναυτικό είχε μείνει τραγικά πίσω, με καράβια που μετρούσαν δεκαετίες και προσωπικό που το εγκατέλειπε με ανησυχητικούς ρυθμούς. Η ανάποδη πυραμίδα της στρατιωτικής ιεραρχίας, με τους άπειρους αξιωματικούς και την παράλογη αναλογία αξιωματικών και μονίμων στελεχών έπρεπε να καταργηθεί. Η πολεμική μας βιομηχανία ήταν ανύπαρκτη και έρμαιο στα χέρια κομματικών στελεχών και συνδικαλιστών. Μια κουλτούρα Δεκοποίησης είχε εξαπλωθεί σε μεγάλο κομμάτι των Ενόπλων Δυνάμεων. Ακόμη και οι στρατιωτικές σχολές είχαν μείνει απελπιστικά πίσω από πλευράς εξοπλισμού και εγκαταστάσεων. Τέλος, η Ελλάδα ήταν εντελώς ανέτοιμη να μπει στο νέο σκηνικό επιχειρήσεων σε σχέση με τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη, αλλά και την προστασία από αυτά. Σε όλους αυτούς τους τομείς τα πράγματα έχουν αλλάξει ή πρόκειται να αλλάξουν εφόσον προχωρήσουν οριστικά τα σχέδια του υπουργείου Αμυνας. Υπάρχει ασφαλώς γκρίνια, αλλά γκρίνια υπάρχει παντού και πάντοτε όταν κάποιοι ξεβολεύονται και απειλείται το στάτους κβο της αδράνειας. Είναι πολύ σημαντικό ότι οι αλλαγές δεν αφορούν μόνο εξοπλισμούς, αλλά και δομές και μισθούς.
Τα χρήματα που θα δουν οι αξιωματικοί και τα στελέχη που θα στελεχώσουν τον «Κίμωνα» το 2026 από τα επιδόματα θα είναι σημαντικά. Θετικό είναι ακόμη το γεγονός ότι έχει αναβιώσει μια κουλτούρα εθνικών ευεργετών, εύπορων Ελλήνων ευπατρίδηδων, οι οποίοι προσφέρουν με διάφορους τρόπους στην εθνική προσπάθεια. Και αυτό αντιμετωπίζεται επικριτικά από κάποιους, που ξεχνούν πώς μεγάλωσε και στάθηκε στα πόδια του αυτός ο τόπος σε δύσκολες εποχές. Θα τους έκανε καλό να πάνε μια βόλτα στη Σχολή Ευελπίδων και να καταλάβουν πόσο έχει αλλάξει ο θεσμός της ευεργεσίας τις συνθήκες διδασκαλίας των μελλοντικών στελεχών του στρατού.
Τα προβλήματα είναι ακόμη πολλά. Μερικά, σίγουρα δεν έχουν εύκολες λύσεις. Είναι πολύ απογοητευτικό, για παράδειγμα, να αντιλαμβάνεσαι τις πραγματικές επιπτώσεις του δημογραφικού προβλήματος, ακούγοντας αξιωματικούς να μιλάνε για το χάσμα ανάμεσα στις πραγματικές επανδρώσεις μονάδων και τις επανδρώσεις των σχεδίων τους. Είναι επίσης εύκολο να γίνεις ανυπόμονος όταν αντιλαμβάνεσαι τι τραβάνε όσοι έχουν επωμισθεί το βάρος της πολεμικής βιομηχανίας ή της ανάπτυξης έρευνας και καινοτομίας στον τομέα της άμυνας. Ας μην γκρινιάζουμε όμως. Καθώς κλείνει το 2025 η άφιξη του «Κίμωνα» μας δείχνει σημειολογικά πως επιτέλους κάτι αλλάζει σε έναν κρίσιμο, ζωτικό τομέα. Ας ελπίσουμε ότι η προσπάθεια θα ολοκληρωθεί, γιατί έχουμε μπει σε πολύ επικίνδυνους και απρόβλεπτους καιρούς, με μια Τουρκία που έχει ανέβει μία - δύο κατηγορίες από πλευράς στρατηγικής ισχύος, όσο εμείς ζούσαμε το δράμα της χρεοκοπίας, αλλά και τον λήθαργο της αδράνειας.
