Του Γιάννου Σταυρινίδη
Λίγες μόλις μέρες πριν από τη λήξη της προθεσμίας της πρώτης Αυγούστου, ΗΠΑ και Ε.Ε. κατάφεραν να συμφωνήσουν σε μια νέα εμπορική συμφωνία, προκαλώντας χαμόγελα ανακούφισης, αφού οι δύο παραδοσιακοί σύμμαχοι δεν θα χρειαστεί να συγκρουστούν, προς το παρόν.
Η συμφωνία προβλέπει όπως όλα σχεδόν τα προϊόντα που θα κατευθύνονται από την Ευρώπη προς την Αμερική θα επιβαρύνονται με βασικό δασμό ύψους 15%. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται και τα πολύ σημαντικά για τη Γερμανία αυτοκίνητα, τα οποία χωρίς συμφωνία θα επιβαρύνονταν με 27,5%. Η αυτοκινητοβιομηχανία έχει ιδιαίτερη σημασία για την Ευρώπη, αφού το 15% της παραγωγής εξάγεται στις ΗΠΑ.
Ο βασικός δασμός του 15% περιλαμβάνει ημιαγωγούς όπως και φαρμακευτικά προϊόντα, τίποτα όμως δεν είναι τελικό αφού για τις συγκεκριμένες κατηγορίες βρίσκεται σε εξέλιξη έρευνα σε 232 υποθέσεις η έκβαση των οποίων ίσως αναγκάσει τον πρόεδρο Τραμπ να επανέλθει ζητώντας αναθεωρημένη συμφωνία. Χωρίς δασμούς θα διακινούνται αεροσκάφη και εξαρτήματα, κάποια χημικά, συγκεκριμένα γενόσιμα φάρμακα, εξοπλισμός ημιαγωγών, κάποια γεωργικά προϊόντα και κρίσιμες πρώτες ύλες. Σε αυτή τη λίστα αναμένεται πως θα προστεθούν και νέα προϊόντα, ενώ με ενδιαφέρον αναμένεται η ρύθμιση που θα γίνει για τα αλκοολούχα ποτά.
Όσον αφορά στο σίδηρο και το αλουμίνιου, όπως έχουμε δει και σε προηγούμενες συμφωνίες, ο δασμός παραμένει στο μέγιστο όριο του 50%, αν και η επικεφαλής της Ε.Ε. πιστεύει πως αυτή η πρόνοια θα αντικατασταθεί από ένα σύστημα ποσοστώσεων.
Ο πρόεδρος Τραμπ προκειμένου να δεχθεί την πιο πάνω ασαφή κατά τα άλλα συμφωνία, ζήτησε και έλαβε από την Ε.Ε. επενδύσεις ύψους 750 δισ. δολαρίων σε ενεργειακά προϊόντα και 600 δισ. δολαρίων σε αμυντικούς εξοπλισμούς. Σύμφωνα με την ανακοίνωση οι αγορές θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί πριν από τη λήξη της θητείας Τραμπ.
Με βάση τα στοιχεία, η Ε.Ε. εξάγει προϊόντα αξίας 300 δισ. δολαρίων και εισάγει προϊόντα αξίας 160 δισ. δολαρίων, καταγράφοντας εμπορικό πλεόνασμα με τις ΗΠΑ.
Η συμφωνία προφανώς και αποτελεί άλλη μια διαπραγματευτική νίκη του προέδρου Τραμπ, ο οποίος καταφέρνει έναντι παραδοσιακών συμμάχων να παίρνει αυτό που θέλει και να διατηρεί το δικαίωμα αλλαγών, αφήνοντας την Ε.Ε. σε μειονεκτική θέση. Με άλλα λόγια, η συμφωνία μπορεί να χαρακτηριστεί και ως ασύμμετρη αφού αυτά που εξασφάλισε η Ε.Ε. είναι στον αέρα ενώ οι υποχρεώσεις προς τις ΗΠΑ είναι συγκεκριμένες. Όπως είδαμε και στην περίπτωση της Ιαπωνίας στο τέλος η συμφωνία θα ερμηνευθεί όπως θέλει ο πρόεδρος Τραμπ. Εξάλλου όπως ήδη έχει ανακοινωθεί αν δεν γίνουν οι αγορές ύψους 1,35 τρισ. δολαρίων τίποτα από όσα συμφωνήθηκαν δεν θα ισχύει. Επί της ουσίας, να αναφέρουμε ότι οι νέοι «χαμηλότεροι» δασμοί είναι οι υψηλότεροι στην ιστορία της Ε.Ε. Γιατί μπορεί να αποφεύχθηκαν τα ποσοστά ύψους 27,5% που θα επιβάλλονταν την Παρασκευή στην αυτοκινητοβιομηχανία, σήμερα βρίσκονται στο 10%, όμως ακόμη και στο 15% τα κέρδη των εταιριών θα επηρεαστούν αρνητικά.
Αν και τίποτε δεν έχει μπει στο χαρτί, οι επόμενες εβδομάδες θα αποκαλύψουν πολλά σχετικά με τις λεπτομέρειες της συμφωνίας αφαιρώντας από την αβεβαιότητα. Προς το παρών οι ευρωπαίοι ηγέτες παραμένουν ψύχραιμοι αναμένοντας το τελικό κείμενο της συμφωνίας. Παρόλο που δεν είναι μια συμφωνία για να πανηγυρίζεις, τα χειρότερα έχουν αποφευχθεί.
