Τέλος εποχής

Ενδεκα μήνες μετά την επανεγκατάσταση του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο, η δημοσίευση της νέας Στρατηγικής Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ προσδιόρισε με απόλυτη ακρίβεια τη νέα Παγκόσμια Τάξη, που φιλοδοξεί να διαμορφώσει η Ουάσιγκτον. Ο κραδασμός που δημιουργήθηκε ήταν τεκτονικός και αποδιοργάνωσε τους Ευρωπαίους ηγέτες.

Το «νέο δόγμα Τραμπ» αναιρεί την πεπαλαιωμένη πλέον Παγκόσμια Τάξη Πραγμάτων του Ψυχρού Πόλεμου, όπως την είχε αναδιαμορφώσει και θέσει σε εφαρμογή ο Ζμπίγκνιου Μπρεζίνσκι ως σύμβουλος ασφαλείας του Δημοκρατικού προέδρου Τζίμι Κάρτερ από το 1977 έως το 1981, όταν στόχος των ΗΠΑ και των Ευρωπαίων εταίρων τους ήταν η διάλυση της ΕΣΣΔ. Ο στόχος επετεύχθη με την κατάρρευση των κομμουνιστικών καθεστώτων στην Ανατολική Ευρώπη και τη μετάλλαξη της Ρωσίας σε εθνικιστική.Η Στρατηγική του κ. Τραμπ αναγνωρίζει πλέον τη δημιουργηθείσα από ετών νέα πραγματικότητα και επικρίνει την αδυναμία των προκατόχων του να προχωρήσουν στις απαιτούμενες προσαρμογές.

«Διαδοχικές διοικήσεις», λέει η σχετική παράγραφος του δόγματος, «επιχειρούσαν να διευρύνουν το περιεχόμενο των “εθνικών συμφερόντων” της Αμερικής, σε σημείο που σχεδόν δεν αποκλειόταν κανένα ζήτημα. Αλλά το να εστιάζεις την προσοχή σου στα πάντα σημαίνει να μην την εστιάζεις πουθενά. Πλέον η προσοχή μας θα εστιάζεται αποκλειστικά στον πυρήνα των ζωτικών συμφερόντων μας».

Η διατύπωση που χρησιμοποιείται στη νέα Στρατηγική ανακαλεί στη μνήμη τη μνημειώδη φράση του καρδιναλίου της Γαλλίας Ρισελιέ περί raison d’ état, που σημαίνει ότι «το κρατικό συμφέρον» δικαιολογεί τα μέσα που πρόκειται να χρησιμοποιηθούν για την επίτευξη του στόχου, δημιουργεί ανησυχίες έντονες στους Ευρωπαίους εταίρους της Ουάσιγκτον.

Η αναφορά, στο ίδιο κείμενο, ότι η προτεραιότητα της Ευρώπης θα πρέπει στο εξής να αφορά στην «επανεγκαθίδρυση προϋποθέσεων σταθερότητος στο εσωτερικό της και στρατηγικής σταθερότητος με τη Ρωσία» δημιουργεί πανικό στις ευρωπαϊκές ελίτ. Από την άλλη πλευρά, δεν είναι ασφαλώς τυχαίο ότι ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ απευθυνόμενος σε Ρώσους αξιωματούχους την Τετάρτη είπε ότι «ο πρόεδρος Τραμπ είναι ο μόνος από τους ηγέτες της Δύσεως που κατανόησε τους λόγους για τους οποίους ο πόλεμος με την Ουκρανία κατέστη αναπόφευκτος». Μεταξύ άλλων προφανώς και διότι η νέα Στρατηγική «θέτει τέλος οριστικό στη διαρκή επέκταση του ΝΑΤΟ».

Θα σπεύσουν προφανώς Δυτικοευρωπαίοι αναλυτές και αξιωματούχοι να υποστηρίξουν ότι ο Τραμπ εξυπηρετεί τις επεκτατικές προθέσεις του προέδρου της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν, εναντίον της Ουκρανίας. Μόνον που ο Χένρι Κίσινγκερ σε άρθρο του, στις 5 Μαρτίου 2014 στην «Ουάσιγκτον Ποστ», είχε επισημάνει πως «ακόμη και προβεβλημένοι Ρώσοι αντικαθεστωτικοί, όπως ο Αλεξάντρ Σολζενίτσιν και ο Γιόζεφ Μπρόντσκι, επέμεναν πως η Ουκρανία είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ρωσικής ιστορίας και της Ρωσίας σε τελική ανάλυση». Ζούμε το τέλος μιας εποχής. Τι θα ακολουθήσει, παραμένει απλώς άγνωστο.