Κώστας Ιορδανίδης
Εθίγη προφανώς το γόητρο των ισχυρών της Τριανδρίας των «Προθύμων» της Ευρώπης –Βρετανίας, Γαλλίας και Γερμανίας– διότι αντιμετωπίσθηκαν ουσιαστικώς με περιφρόνηση από τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, που δίχως προηγουμένως να διαβουλευθεί μαζί τους άρχισε να διαπραγματεύεται με τον Ρώσο ομόλογό του Πούτιν την επίλυση του ουκρανικού ζητήματος. Δεν είναι τυχαίο, ωστόσο, πως από τις τρεις προαναφερθείσες χώρες η Γαλλία επί Ναπολέοντα Βοναπάρτη το 1812 και η Γερμανία επί Αδόλφου Χίτλερ στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου είχαν τραυματικές εμπειρίες από τη σύγκρουσή τους με τη Ρωσία – τσαρική ή κομμουνιστική, αδιάφορο. Μα όλα αυτά είναι άλλων εποχών, είναι Ιστορία, το τέλος της οποίας, όμως, δεν έχει φτάσει, όπως είχε αποφανθεί ο Φράνσις Φουκουγιάμα στο ευφάνταστο βιβλίο του, το 1992. «Οι ευτυχισμένες χώρες δεν έχουν ιστορία», έλεγε ο Αντόνιο Σαλαζάρ, δικτάτορας της Πορτογαλίας που ως προς το θέμα αυτό μάλλον δεν είχε άδικο. Μόνον που η Τριανδρία έχει παρελθόν βαρύ. Μακρά ιστορία έχει ασφαλώς και η Βρετανία, που αγωνιζόταν με πείσμα να αποκλείσει την κάθοδο της τσαρικής Ρωσίας στα θερμά νερά της Μεσογείου. Αυτό δεν την εμπόδισε, ωστόσο, να συμμαχήσει με τη Σοβιετική Ενωση επί Στάλιν στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Και όταν επετεύχθη πλέον η συντριβή της Γερμανίας, στις 4 Μαρτίου 1947 συνομολόγησε με τη Γαλλία το αμυντικό «Σύμφωνο της Δουνκέρκης», ουσιαστικός στόχος του οποίου ήταν η αντιμετώπιση της κομμουνιστικής απειλής στην Ευρώπη. Η κίνηση της ιστορίας δεν είναι ευθύγραμμη αλλά ανοδική σπειροειδώς. Στις μέρες μας η ηγετική Τριανδρία των Προθύμων, και συνεργούντος του φόβου περιορισμού της στρατιωτικής παρουσίας των ΗΠΑ στην Ευρώπη, έχει καταληφθεί από οίστρο πολεμικό για να αντιμετωπίσει τη ρωσική απειλή. Ακραία κυνικός την περασμένη Τετάρτη, ο πρόεδρος της Ρωσίας απευθυνόμενος σε ανώτατους στρατιωτικούς στη Μόσχα χαρακτήρισε τους Ευρωπαίους ηγέτες «γουρουνόπουλα» που στο θέμα του πολέμου στην Ουκρανία συντάχθηκαν με τον τέως πρόεδρο Τζο Μπάιντεν με στόχο «να επωφεληθούν από την κατάρρευση της χώρας μας, την οποία προσδοκούσαν, αλλά απέτυχαν». Το ουσιώδες όμως δεν είναι τι λέει ο κ. Πούτιν και οι περί αυτόν, αλλά το γεγονός ότι δίχως την άμεση εμπλοκή ΗΠΑ είναι αδύνατον να αντιμετωπίσει η Ευρώπη μια σύγκρουση με την πυρηνική Ρωσία. Αυτό είναι κάτι που άριστα γνωρίζουν οι Ευρωπαίοι. Αλλά αναγκασμένοι καθώς είναι να αυξήσουν δραματικά τις αμυντικές δαπάνες σε μια περίοδο οικονομικής κρίσεως, έχουν ανάγκη να προβάλλουν μείζονα απειλή προερχόμενη από τη Μόσχα. Θα ήταν συνετότερο εάν συντάσσονταν με τον πρόεδρο Τραμπ, όπως συντάχθηκαν με τον προκάτοχό του Τζο Μπάιντεν, όταν εμπλεκόταν στον πόλεμο της Ουκρανίας. Χρειάζεται όμως γενναιότητα για να αποδεχθεί κανείς πως δεν είναι δυνατόν να διαδραματίζει ρόλο αποφασιστικό στις διεθνείς εξελίξεις, όπως συνέβαινε με ορισμένες χώρες της Ευρώπης πριν από έναν αιώνα. Αυτά, λίγες μόνον ημέρες πριν από την εκπνοή του έτους.
Καλά Χριστούγεννα
