
Του Κώστα Ιορδανίδη
Από τη στιγμή που ο κ. Ντόναλντ Τραμπ εγκαταστάθηκε για δεύτερη φορά στον Λευκό Οίκο, οι ηγέτες της Δυτικής Ευρώπης –εταίροι της Ουάσιγκτον στο ΝΑΤΟ– ανησυχούσαν ότι εν καιρώ θα διαπραγματευόταν μια συμφωνία με τον Ρώσο ομόλογό του Βλαντιμίρ Πούτιν, επώδυνη για το Κίεβο. Η ανησυχία μετατρέπεται σε εφιάλτη μετά το δημοσίευμα των Financial Times, που απεκάλυψε σχέδιο 28 σημείων το οποίο επεξεργάσθηκαν, απουσιάζοντος του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι και φυσικά των Ευρωπαίων, για τον τερματισμό του ρωσοουκρανικού πολέμου. Εάν οι σχετικές πληροφορίες επαληθευθούν, τότε επιτέλους εισερχόμεθα σε μια φάση επιστροφής των ΗΠΑ στις αρχές της κλασικής real politique, απαλλαγμένης από μεσσιανικές ιδεολογικές φορτίσεις που χαρακτήρισαν την προεδρία του Τζο Μπάιντεν. Ο ανταγωνισμός των τριών μεγάλων πυρηνικών δυνάμεων –ΗΠΑ, Κίνας και Ρωσίας, με αλφαβητική σειρά– θα συνεχισθεί. Είναι αναπότρεπτο και παραγωγικό από μία άποψη. Αλλά οι ενήλικοι ηγέτες αυτών των τριών κρατών, που τόσο διαφέρουν μεταξύ τους, γνωρίζουν άριστα ότι «ο πόλεμος είναι άσκηση βίας στον ανώτατο βαθμό» και ότι ένας παρατεταμένος πόλεμος υπάρχει κίνδυνος να οδηγήσει σε ολοκαύτωμα πυρηνικό. Δεν χρειάζεται να εντρυφήσει κανείς στην «Περί Πολέμου» διατριβή του Καρλ φον Κλάουζεβιτς. Είναι ζήτημα κοινής λογικής. Βιαίως εξαναγκασθέντες, και δικαίως, από τον κ. Τραμπ οι Ευρωπαίοι να αυξήσουν δραματικά τις αμυντικές δαπάνες τους, επιχείρησαν σε πρώτη φάση να τον πείσουν να εξακολουθήσει την πολιτική του προκατόχου του στο θέμα της Ουκρανίας. Υπήρξε υπομονετικός προς τους συμμάχους του ο πρόεδρος των ΗΠΑ. Επικοινώνησε αρχικώς με τους ηγέτες των ισχυροτέρων ευρωπαϊκών κρατών και στη συνέχεια συγκάλεσε σύσκεψη στην Ουάσιγκτον. Η συνάντησή του με τον πρόεδρο Πούτιν στην Αλάσκα αντιμετωπίσθηκε με δυσπιστία και επικρίσεις κάποιων σχολιαστών. Προφανώς έχασε την υπομονή του. Και εντέλει, ο διαπραγματευτής των ΗΠΑ για το Ουκρανικό κ. Στιβ Γουίτκοφ και ο εκ των συμβούλων του προέδρου Πούτιν κ. Ουμερόβ Ντιμίτριεβ κατά την τριήμερη συνάντησή τους στην Φλόριντα τον Οκτώβριο φέρεται να επεξεργάσθηκαν σχέδιο τερματισμού του πολέμου στη βάση των δεδομένων που διαμορφώθηκαν στο πεδίο των στρατιωτικών συγκρούσεων. Ο κ. Τραμπ ορθώς επείγεται να θέσει τέλος στον πόλεμο Ρωσίας και Ουκρανίας και με τον Ρώσο ομόλογό του έχει προφανώς βρει τρόπο συνεννοήσεως και επί άλλων θεμάτων, όπως το Μεσανατολικό, στο οποίο η Μόσχα δεν παρενέβη υπονομευτικά. Το μείζον πρόβλημά του είναι η Κίνα και οι δηλώσεις της πρέσβειρας των ΗΠΑ στην Αθήνα Κίμπερλι Γκίλφοϊλ περί εκδιώξεως των Κινέζων από τον Πειραιά, στις οποίες αντέδρασε με ανακοίνωσή της η κινεζική πρεσβεία, δεν καθιστούν την Ελλάδα πεδίο αντιπαραθέσεως της Ουάσιγκτον με το Πεκίνο. Συμβαίνουν κάποιες αρρυθμίες. Αυτά σε γενικές γραμμές.