Του Πέτρου Ζαρούνα
Η επιμονή της Τουρκίας και του ηγέτη των Τ/κ και των εποίκων Ερσίν Τατάρ σε προκαταβολική αποδοχή από την ε/κ πλευρά της κυριαρχικής ισότητας των Τ/κ έχει οδηγήσει το Κυπριακό σε ένα παρατεταμένο αδιέξοδο. Η νέα τουρκική θέση για λύση δύο κρατών ή εναλλακτικά συνομοσπονδίας δεν οφείλεται αποκλειστικά στους κακούς χειρισμούς Αναστασιάδη, οι οποίοι όμως διευκόλυναν την υιοθέτηση και παρουσίαση της νέας τουρκικής θέσης. Είναι κατά κύριο λόγο απότοκο της νέας γεωστρατηγικής κατάστασης στον κόσμο αλλά και στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, που όπως όλα δείχνουν ευνοούν την Τουρκία.
Η Τουρκία, αντιλαμβανόμενη το κενό ισχύος από την αποχώρηση των ΗΠΑ από Αφγανιστάν, Ιράκ και Συρία, τη μη εμπλοκή τους στη Λιβύη και το Καραμπάχ και τη μη παρουσία αμερικανικού αεροπλανοφόρου στη Μεσόγειο, σπεύδει δυναμικά να το καλύψει εφαρμόζοντας το δόγμα Πούτιν. Το δόγμα αυτό έχει να κάνει με τη χωρίς αναστολές χρήση των ενόπλων δυνάμεων μιας χώρας για την προώθηση των στόχων της εθνικής της στρατηγικής. Πέραν όμως της αποφασιστικότητας η Τουρκία διαθέτει την αναγκαία οικονομική και στρατιωτική ισχύ, αλλά και τον στρατηγικό σχεδιασμό για να επεκτείνει την επιρροή και τον έλεγχό της στην ευρύτερη περιοχή. Οι προσπάθειές της έχουν τουλάχιστον προσωρινά επιτύχει κάποια αποτελέσματα. Έτσι, σήμερα διαθέτει σημαντική στρατιωτική παρουσία σε Κύπρο, Συρία, Ιράκ, Κατάρ, Σομαλία, Λιβύη και Καραμπάχ/Αζερμπαϊτζάν. Παράλληλα έχει συγκροτήσει έναν από τους ισχυρότερους πολεμικούς στόλους της Μεσογείου που με την υποστήριξη της εξίσου ισχυρής πολεμικής της αεροπορίας και των πολυάριθμών drones που διαθέτει ελέγχει σε μεγάλο βαθμό αυτό που η ίδια περιγράφει ως Γαλάζια Πατρίδα, καταπατώντας επανειλημμένα τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας και της Κ.Δ. Αυτή η ισχυρή Τουρκία, παρά τις εσωτερικές και εξωτερικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει, θεωρεί ότι η λύση της ΔΔΟ δεν καλύπτει πλέον τους γεωστρατηγικούς της σχεδιασμούς και στόχους. Η Κύπρος μάλιστα αντί απειλή για την ασφάλεια της Τουρκίας που θεωρείτο τις προηγούμενες δεκαετίες έχει σήμερα καταστεί εφαλτήριο για την προβολή της δύναμης της Τουρκίας στην ευρύτερη περιοχή. Η δημιουργία της αεροναυτικής βάσης σε Λευκόνοικο και Μπογάζι υπηρετεί ακριβώς αυτό τον σχεδιασμό. Παράλληλα, η Τουρκία διαπιστώνει πως καμία χώρα, παρά τις όποιες λεκτικές διαφωνίες της, δεν έχει ισχυρές ενστάσεις στη νέα της θέση στο Κυπριακό. Ούτε η Ε.Ε. αλλά ούτε το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ δείχνουν την όποια διάθεση για επιβολή ουσιαστικών κυρώσεων σε βάρος της Τουρκίας για να την επαναφέρουν στις προηγούμενες θέσεις της. Για να τεστάρει μάλιστα τις διαθέσεις τους η Τουρκία προχωρεί σταδιακά και με προσοχή σε νέα τετελεσμένα στην Αμμόχωστο. Οι συνεχείς παλινδρομήσεις του προέδρου Αναστασιάδη τα τελευταία τέσσερα χρόνια και ειδικά οι βολιδοσκοπήσεις του για λύση δύο κρατών διευκόλυναν τη χωρίς προβλήματα παρουσίαση της νέας ακραίας τουρκικής θέσης. Τα περιθώρια για νέες ε/κ υποχωρήσεις, όπως κάποιοι δυστυχώς προτείνουν, έχουν εκλείψει. Κανένας τετραγωνισμός του κύκλου, όπως οι Βρετανοί εισηγούνται, δεν μπορεί να γίνει αποδεκτός από τους Ε/κ. Όλα αυτά σηματοδοτούν ότι έχουμε εισέλθει σ’ένα παρατεταμένο αδιέξοδο στο Κυπριακό χωρίς ουσιαστικές διαπραγματεύσεις πλην ενδεχομένως κάποιων συζητήσεων για ΜΟΕ. Σε αδιέξοδο έχει ήδη οδηγηθεί με ευθύνες του προέδρου Αναστασιάδη και το κυπριακό ενεργειακό πρόγραμμα. Να σημειώσουμε πως οι νέες επιβεβαιωτικές γεωτρήσεις της ExxonMobil στο κοίτασμα «Γλαύκος» θα γίνουν μόνο για σκοπούς λογιστικούς ώστε να ενσωματωθεί το εν λόγω κοίτασμα στα περιουσιακά στοιχεία της εταιρείας. Εκτιμώ πως η Τουρκία θα αντιδράσει με παράλληλες γεωτρήσεις για σκοπούς εξισορρόπησης των ε/κ κινήσεων και εντυπώσεων.
Επιβάλλεται να διαμορφώσουμε, χωρίς ψευδαισθήσεις και ευσεβοποθισμούς, μία στρατηγική επιβίωσης και ισχυροποίησης της Κ.Δ. Αυτή θα πρέπει να περιλαμβάνει για προληπτικούς και διαπραγματευτικούς λόγους τη μετακίνηση των θέσεών μας στα όρια της ΔΔΟ, τη σταδιακή πολιτική μετεξέλιξη και εκσυγχρονισμό της Κ.Δ., τη σύναψη συμφωνιών αμοιβαίας συνδρομής με Ελλάδα και Γαλλία και παράλληλα την ενίσχυση των αμυντικών μας δυνατοτήτων σε ξηρά, θάλασσα και αέρα.
