Kathimerini.gr
Χρύσα Λιάγγου
Το τέλος των επιδοτήσεων της κιλοβατώρας προς ευχάριστη έκπληξη των καταναλωτών δεν θα φέρει πρόσθετες επιβαρύνσεις. Αντιθέτως τον Ιανουάριο, πρώτο μήνα επαναφοράς της αγοράς στο προ των επιδοτήσεων καθεστώς, οι τιμές της κιλοβατώρας θα κυμανθούν στα ίδια ή και χαμηλότερα επίπεδα από αυτά των επιδοτήσεων.
Η θετική αυτή εξέλιξη είναι αποτέλεσμα πρωτίστως της συνεχιζόμενης αποκλιμάκωσης της τιμής του φυσικού αερίου στη διεθνή αγορά και των ήπιων καιρικών συνθηκών που κρατάνε χαμηλά τη χονδρεμπορική τιμή ρεύματος και δευτερευόντως του ανταγωνισμού μεταξύ των παρόχων που προκάλεσε η παρέμβαση του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θεόδωρου Σκυλακάκη.
Το πράσινο, Ειδικό Τιμολόγιο που κατέστησε υποχρεωτικό με νόμο για όλους τους παρόχους, μπορεί να προκάλεσε μεγάλη αναταραχή στην αγορά και σύγχυση στους καταναλωτές, το αποτέλεσμα ωστόσο δικαιώνει τον υπουργό, αφού ο ανταγωνισμός που προκάλεσε ως εύκολα συγκρίσιμο από τους καταναλωτές, συμπαρέσυρε και τα μπλε σταθερά τιμολόγια, τα οποία οι πάροχοι είδαν στην παρούσα φάση ως εργαλείο οχύρωσης του πελατολογίου τους. Προσφέροντας χαμηλές τιμές οι πάροχοι δεσμεύουν τους πελάτες τους για ένα έτος, αφού τα σταθερά τιμολόγια προβλέπουν ρήτρες πρόωρης αποχώρησης.
Σήμερα λίγο πριν από τα μεσάνυχτα οι πάροχοι θα ανακοινώσουν τις τελικές τιμές των πράσινων τιμολογίων, όπως διαμορφώνονται βάσει των ονομαστικών τιμών που ανακοίνωσαν την 1η Δεκεμβρίου, των εκπτώσεων και της χονδρεμπορικής τιμής του Δεκεμβρίου, η οποία έκλεισε κοντά στα 102 ευρώ η μεγαβατώρα.
Εκπτώσεις και χαμηλή χονδρεμπορική τιμή προεξοφλούν τιμή κιλοβατώρας στα πράσινα τιμολόγια κοντά στα 14 λεπτά όταν οι τιμές μετά τις επιδοτήσεις όλο το προηγούμενο διάστημα κυμαίνονταν μεταξύ 14,5-17 λεπτά. Κατά 3 με 4 λεπτά υψηλότερα κινούνται οι τιμές στα κυμαινόμενα κίτρινα τιμολόγια, δηλαδή στα 17-18 λεπτά η κιλοβατώρα, ενώ ιδιαίτερα ανταγωνιστικά είναι και τα μπλε σταθερά τιμολόγια με τιμές που κυμαίνονται μεταξύ 14,9 και 17,9 λεπτά η κιλοβατώρα. Μέσα στις επόμενες ημέρες μάλιστα, αναμένεται να βγουν στην αγορά μπλε τιμολόγια σε ακόμη χαμηλότερες τιμές.
Τα πράσινα…
Τα πράσινα τιμολόγια θα είναι τα πιο ελκυστικά για τους καταναλωτές τον Ιανουάριο με τη ΔΕΗ να διαθέτει τις πιο ανταγωνιστικές τιμές. Με βάση την ανάλυση που έχει κάνει η «Κ» λαμβάνοντας υπόψη τις εκπτώσεις των παρόχων και τη χονδρεμπορική τιμή του Δεκεμβρίου, η τελική τιμή για την πράσινη κιλοβατώρα της ΔΕΗ διαμορφώνεται στα 13,6 λεπτά για καταναλώσεις έως 500 κιλοβατώρες και στα 15,6 λεπτά για καταναλώσεις πάνω από 500 κιλοβατώρες. Για την Protergia η τιμή της κιλοβατώρας στο πράσινο τιμολόγιο, μετά την έκπτωση διαμορφώνεται στα 14,228 λεπτά η κιλοβατώρα, για τη «Φυσικό Αέριο» στα 14,245 λεπτά και στη Volton στα 14,387 λεπτά. Στο πράσινο τιμολόγιο της Elpedison η τιμή της κιλοβατώρας εάν δεν ανακοινώσει έκπτωση μέχρι αύριο, διαμορφώνεται στα 17 λεπτά, της Ηρων στα 18 λεπτά, της ZeniΘ στα 16,9 λεπτά και της Ελίν στα 14 λεπτά.
…και τα μπλε τιμολόγια
Στα μπλε τιμολόγια που έχουν ανακοινωθεί μέχρι σήμερα, τη χαμηλότερη χρέωση έχει η Eλίν η οποία διαθέτει στην αγορά δύο προϊόντα σταθερής χρέωσης διάρκειας 12 μηνών. Πρόκειται για το Power On! Blue Day, με μηνιαίο πάγιο τα 5 ευρώ και τιμή στα 14,9 λεπτά η κιλοβατώρα και το Power On! Blue Day & Night με τιμή ημερήσιας κιλοβατώρας στα 14,9 λεπτά και νυχτερινής στα 13,9 λεπτά. Ταυτόχρονα, για την περίοδο των εορτών και έως τις 15/1/2024, η Ελίν κάνει δώρο το πάγιο των τριών πρώτων μηνών.
Η ΔΕΗ έχει ανακοινώσει δύο σταθερά τιμολόγια. Το πρώτο είναι το MyHome Enter με πάγιο 5 ευρώ και χρέωση στα 17,9 λεπτά η κιλοβατώρα για την ημέρα και στα 16,9 λεπτά για τη νύχτα και το δεύτερο το MyHome Online με πάγιο στα 3,5 ευρώ και χρέωση στα 17,5 λεπτά η κιλοβατώρα την ημέρα και στα 16,6 λεπτά τη νύχτα. Η Protergia διαθέτει το σταθερό τιμολόγιο Value Safe διάρκειας 12 μηνών με χρέωση 16,5 λεπτά η κιλοβατώρα και πάγιο στα 3,5 ευρώ. Ο ΗΡΩΝ έχει ανακοινώσει το σταθερό μπλε τιμολόγιο FIX Home, 12μηνης διάρκειας με χρέωση 16,5 λεπτά η κιλοβατώρα και πάγιο στα 7,5 ευρώ και η Elpedison το πρόγραμμα Elpedison Bright επίσης 12μηνης διάρκειας με χρέωση 16,9 λεπτά η κιλοβατώρα και πάγιο στα 3 ευρώ.
Τα ψιλά γράμματατων νέων λογαριασμών
Από την 1η Ιανουαρίου όσοι καταναλωτές δεν έχουν επιλέξει κάποιο άλλο τιμολόγιο θα μεταπέσουν υποχρεωτικά στο πράσινο. Μέχρι τις 31 Ιανουαρίου έχουν δικαίωμα εναντίωσης, χωρίς όμως αναδρομική ισχύ. Μπορούν, δηλαδή, να επιλέξουν να αλλάξουν τιμολόγιο ή πάροχο, θα πληρώσουν όμως με βάση τις χρεώσεις του πράσινου για όσες ημέρες παραμείνουν σε αυτό. Οι καταναλωτές θα πρέπει να γνωρίζουν ότι η βασική τιμή προμήθειας ρεύματος στο πράσινο τιμολόγιο μπορεί να αλλάζει ανά εξάμηνο, αλλά οι προμηθευτές είναι υποχρεωμένοι να τους ενημερώνουν γραπτώς δύο μήνες νωρίτερα. Η έκπτωση στη βασική τιμή προμήθειας, όπως και το πάγιο μπορούν να αλλάζουν κάθε μήνα και να ανακοινώνονται κάθε 1η του μηνός μαζί με την τελική τιμή χρέωσης της κιλοβατώρας. Ο καταναλωτές μπορεί να αλλάξουν οποιαδήποτε στιγμή τιμολόγιο ή πάροχο χωρίς επιβάρυνση.
Στα μπλε (σταθερά) και κίτρινα (κυμαινόμενα) τιμολόγια οι τιμολογιακοί όροι ισχύουν καθ’ όλη τη διάρκεια της σύμβασης και μπορούν να τροποποιηθούν μόνο για σπουδαίο λόγο και αφού γνωστοποιηθούν στον καταναλωτή δύο μήνες νωρίτερα. Η μετακίνηση των καταναλωτών στην περίπτωση των κίτρινων τιμολογίων είναι ελεύθερη, οποιαδήποτε στιγμή και χωρίς επιβαρύνσεις, ενώ στα μπλε τιμολόγια ο καταναλωτής δεσμεύεται για τη διάρκεια της σύμβασης και σε περίπτωση πρόωρης αποχώρησης πληρώνει «πέναλτι», το ύψος του οποίου ορίζεται ρητώς στη σύμβαση που υπογράφει και το γνωρίζει εκ των προτέρων.
Επιλέγοντας το πράσινο τιμολόγιο, ο καταναλωτής θα πρέπει να γνωρίζει ότι η τιμή θα μεταβάλλεται κάθε μήνα ανάλογα με τη διακύμανση της χονδρεμπορικής αγοράς τους δύο προηγούμενους μήνες.
Αυτό σημαίνει ότι σε περίπτωση συνεχιζόμενης αποκλιμάκωσης της χονδρεμπορικής τιμής θα είναι ακριβότερο από τα καθαρά cost plus τιμολόγια, όπου η τελική τιμή αναπροσαρμόζεται βάσει της χονδρεμπορικής τιμής του τρέχοντος μηνός.
Η αξιολόγηση των κίτρινων τιμολογίων είναι μια δύσκολη άσκηση για τον καταναλωτή, ωστόσο άποψη του αρμόδιου υπουργού Θόδωρου Σκυλακάκη είναι ότι τα πράσινα τιμολόγια, που είναι εύκολα συγκρίσιμα, μπορούν να λειτουργήσουν και ως εργαλείο αξιολόγησης και των κυμαινόμενων τιμολογίων. «Ενας πάροχος δεν μπορεί να είναι φθηνός στα κυμαινόμενα τιμολόγια όταν είναι ακριβός στο πράσινο», είναι η άποψη του υπουργού. Λειτουργεί, όπως τονίζει, αποτρεπτικά στο μάρκετιγκ με τις προωθητικές ενέργειες και τα τιμολόγια «κράχτες», που εμφανίζουν ένα υπερβολικό όφελος στην αρχή και ο καταναλωτής βρίσκεται στο τέλος να πληρώνει πολύ ακριβά κάτι που νόμιζε ότι αγόρασε φθηνά.
Στην περίπτωση των μπλε τιμολογίων, οι καταναλωτές θα πρέπει να γνωρίζουν ότι θα διασφαλίσουν μια σταθερή τιμή για ένα διάστημα εξαμήνου ή έτους, αλλά ότι μπορεί να μην επωφεληθούν από τη μείωση των τιμών σε περίπτωση πιθανής περαιτέρω αποκλιμάκωσης της χονδρεμπορικής τιμής. Στα συν του μπλε τιμολογίου είναι και η δυνατότητα που δίνει στους καταναλωτές να μπορούν να προϋπολογίσουν το ετήσιο κόστος της ενέργειας που καταναλώνουν και να μη χρειάζεται να αναζητούν κάθε μήνα το φθηνότερο στην αγορά.
Η εικόνα που μεταφέρεται, πάντως, από τους παρόχους είναι ότι οι περισσότεροι καταναλωτές έχουν επιλέξει σε πρώτη φάση να μεταπέσουν αυτόματα στο πράσινο τιμολόγιο και να αποφασίσουν σε επόμενο χρόνο για το προϊόν που ταιριάζει περισσότερο στις ανάγκες τους. Καταναλωτές που δεν επιθυμούν τη μετάπτωσή τους στο πράσινο τιμολόγιο κατευθύνονται κατά βάση στα μπλε τιμολόγια, με τους παρόχους να διαβλέπουν ενίσχυση της κινητικότητας προς τα μπλε τιμολόγια τους πρώτους μήνες του 2024.
