Kathimerini.gr
Λίνα Γιάνναρου
Ενας δυσεπίλυτος γρίφος, ένα μπερδεμένο κουβάρι, η άκρη του οποίου μοιάζει εγκλωβισμένη στο εσωτερικό του. Αυτό είναι για την Ελλάδα η «συνύπαρξη» κατοικιών και δασικής βλάστησης, το φαινόμενο οικισμών που γειτνιάζουν με δάση και δασικές εκτάσεις – ή έχουν παρεισφρήσει σε αυτά.
Μολονότι σε πολλές περιπτώσεις αυτή η συνύπαρξη καθιστά τρωτούς και τους οικισμούς αλλά και τα περιαστικά δάση, η πολιτεία φαίνεται αδύναμη να υπερκεράσει τα εμπόδια και να προχωρήσει στις αναγκαίες ρυθμίσεις.
«Το θέμα έχει να κάνει με την ανάπτυξη των πόλεων μεταπολεμικά και ιδίως μετά τη δεκαετία του ’70», λέει στην «Κ» ο επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του ΑΠΘ Λουκάς Τριάντης.
«Εχει να κάνει με τον τρόπο που η πολιτεία έχει αποφασίσει ότι θα επεκτείνεται η πόλη, αυθαίρετα και καταναλώνοντας εκτάσεις στον περιαστικό χώρο, όπως ρέματα, δάση, παραλίες». Στην Ανατολική Αττική, από Ωρωπό έως Σούνιο, η αυθαίρετη εκτός σχεδίου δόμηση έχει υπάρξει μεγάλη πληγή.
«Οταν η βλάστηση αναπτύσσεται σε έναν οικισμό εντός σχεδίου πόλεως, μπορούν να γίνουν διάφορες παρεμβάσεις, όπως καθαρισμοί δένδρων, κλαδέματα, φροντίδα, αποφυγή εύφλεκτων ειδών δένδρων κ.ο.κ.
Το πρόβλημα εντοπίζεται σε περιοχές εκτός σχεδίου, που δεν μπαίνουν στο σχέδιο ακριβώς γιατί δεν μπορούν να ξεπεραστούν προβλήματα που έχουν να κάνουν με συνταγματικά κατοχυρωμένες ρυθμίσεις για την προστασία του περιβάλλοντος που δεν επιτρέπουν τη δόμηση.
Αυτό τις καθιστά τρωτές σε φυσικές καταστροφές, αφού δεν έχουν ζώνες προστασίας, δεν έχουν χώρους διαφυγής, ανεπτυγμένο οδικό δίκτυο, κάπου να πάει το κοινό σε περίπτωση κινδύνου. Η ιστορία με το Μάτι είναι πολύ πρόσφατη. Αυτές οι περιοχές είναι τρωτές και λόγω της κλιματικής κρίσης θα γίνονται όλο και πιο τρωτές», τονίζει ο κ. Τριάντης.
Τι μπορεί να γίνει σήμερα; Οπως λέει, «αυτό που χρειάζεται είναι να ολοκληρωθούν τα θεσμικά βήματα που έχει υποχρέωση η πολιτεία να ολοκληρώσει, όπως είναι το κτηματολόγιο και το δασολόγιο, να οριστεί δηλαδή ποιες εκτάσεις είναι δασικές και ποιες όχι, και να ολοκληρωθεί ο πολεοδομικός σχεδιασμός, η σύνταξη των τοπικών πολεοδομικών σχεδίων, που θα ξεκαθάριζε τι επιτρέπεται και τι όχι σε κάθε περιοχή».
Ομως για λόγους που ο καθένας μπορεί να φανταστεί, τα βήματα αυτά έχουν φτάσει σε διάφορα στάδια και εκκρεμούν. «Τα τοπικά πολεοδομικά σχέδια έχουν εξαγγελθεί αλλά εκκρεμούν. Αλλωστε η διαδικασία είναι παράλληλη. Ο πολεοδομικός σχεδιασμός δεν μπορεί να αλλάξει το δασικό καθεστώς μιας περιοχής. Η περιβαλλοντική προστασία, δηλαδή, είναι πάνω από τον πολεοδομικό σχεδιασμό, οπότε η ολοκλήρωση της διαδικασίας με τους δασικούς χάρτες είναι απαραίτητη», καταλήγει.
