Kathimerini.gr
REUTERS, BBC
Περισσότερο αμφίβολη από κάθε άλλη φορά εμφανίζεται η έξοδος της Βρετανίας από την Ε.Ε. την 29η Μαρτίου, όπως προβλέπει ο σχετικός νόμος που ψηφίστηκε από το Κοινοβούλιο κατ’ εφαρμογήν του δημοψηφίσματος του 2016. Υπό την πίεση πολλών ευρωπαϊστών υπουργών και υφυπουργών που απειλούσαν ότι θα παραιτηθούν, η Τερέζα Μέι προχώρησε χθες σε σημαντική υποχώρηση, που ανοίγει το παράθυρο για την αναβολή του Brexit. Οι αγορές χαιρέτισαν την εξέλιξη, με την ισοτιμία της στερλίνας έναντι του ευρώ να φτάνει τα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων 21 μηνών.
Από το βήμα της Βουλής των Κοινοτήτων, η πρωθυπουργός ανακοίνωσε ότι θα φέρει σε ψηφοφορία το σχέδιό της για το Brexit στις 12 Μαρτίου, αφού θα έχουν ολοκληρωθεί οι νέες διαβουλεύσεις της τελευταίας στιγμής με τις Βρυξέλλες. Αν το σχέδιό της καταψηφιστεί, το Κοινοβούλιο θα κληθεί την επομένη, 13 Μαρτίου, να αποφασίσει αν εγκρίνει ή όχι ένα Brexit χωρίς συμφωνία με την Ε.Ε. Θεωρείται βέβαιο ότι η πλειονότητα των βουλευτών θα απορρίψει ένα τέτοιο ενδεχόμενο, θεωρώντας ότι μια χαώδης έξοδος χωρίς συμφωνία με τις Βρυξέλλες θα είχε καταστροφικές επιπτώσεις στη βρετανική οικονομία.
Εάν έτσι εξελιχθούν τα πράγματα, το Κοινοβούλιο θα κληθεί να ψηφίσει για τρίτη φορά, στις 14 Μαρτίου, αν επιθυμεί να αναστείλει την έξοδο της χώρας από την Ενωση, πέραν της 29ης Μαρτίου. Η Τερέζα Μέι διευκρίνισε ότι θα πρόκειται για μία και μόνη αναβολή, η οποία δεν μπορεί να παραταθεί πέραν του τέλους Ιουνίου και ότι η ίδια δεν επιθυμούσε αυτή τη λύση.
Πολιτικοί αναλυτές στο Λονδίνο εκτιμούν ότι με τον ελιγμό αυτό η Τερέζα Μέι αποσκοπεί να κερδίσει χρόνο και να αποφύγει μια ολέθρια για την ίδια ανταρσία από στελέχη της κυβέρνησης και του κόμματος στις ψηφοφορίες που έχουν προγραμματιστεί για σήμερα, στη Βουλή των Κοινοτήτων. Περίπου 15 έως 20 υπουργοί και υφυπουργοί, οπαδοί της παραμονής στην Ε.Ε. και ακόμη περισσότεροι βουλευτές απειλούσαν, σύμφωνα με τον βρετανικό Τύπο, να παραιτηθούν και να υπερψηφίσουν μαζί με τους Εργατικούς τροπολογίες, οι οποίες θα έκλειναν οριστικά την πόρτα στο ενδεχόμενο ενός Brexit χωρίς συμφωνία και θα ανέθεταν τον περαιτέρω χειρισμό του ζητήματος στο ίδιο το Κοινοβούλιο.
Μετά τη χθεσινή της υποχώρηση, η Τερέζα Μέι φαίνεται ότι εξασφαλίζει εκτόνωση της κρίσης μέχρι τις 12 Μαρτίου, καθώς αρκετοί από τους πιθανούς αντάρτες εξέφρασαν ικανοποίηση για τη δέσμευσή της. Εντελώς διαφορετική ήταν η ατμόσφαιρα στο στρατόπεδο των οπαδών του σκληρού Brexit. Ο Τζέικομπ Ρις-Μογκ, ηγετικό στέλεχος των Συντηρητικών βουλευτών που εκφράζουν αυτό το ρεύμα, προειδοποίησε ότι θα ήταν «βαρύ σφάλμα» να αξιοποιηθεί ο ελιγμός της Μέι για τη ματαίωση της εξόδου. «Αν η καθυστέρηση αποδειχθεί, όπως υποπτεύομαι, τέχνασμα για να σταματήσει εντελώς η πορεία προς το Brexit, τότε θα πρόκειται για το βαρύτερο των σφαλμάτων που μπορεί να διαπράξει ένας πολιτικός», δήλωσε.
Από την πλευρά του, ο ηγέτης των Εργατικών Τζέρεμι Κόρμπιν υποστήριξε ότι ακόμη κι αν η Μέι καταφέρει να εξασφαλίσει την έγκριση του σχεδίου της από το Κοινοβούλιο στις 12 Μαρτίου, οφείλει να το θέσει σε δημοψήφισμα προς επιβεβαίωση. «Το αποτυχημένο σχέδιο συμφωνίας της πρωθυπουργού δεν προσφέρει καμία βεβαιότητα ή εγγυήσεις για το μέλλον και απορρίφθηκε από τη Βουλή», δήλωσε ο Κόρμπιν, κατηγορώντας τη Μέι για «γκροτέσκα ανευθυνότητα». Μέχρι πρόσφατα, ο Κόρμπιν απέφευγε να υιοθετήσει ανοιχτά τη θέση για δεύτερο δημοψήφισμα, αλλά πιέστηκε να αλλάξει στάση ύστερα από την ανταρσία οκτώ ευρωπαϊστών βουλευτών που εγκατέλειψαν το Εργατικό Κόμμα και συγκρότησαν ανεξάρτητη κοινοβουλευτική ομάδα.
Θετικές αντιδράσεις
Στις πρωτεύουσες των «27», η υπαναχώρηση της Βρετανίδας πρωθυπουργού προκάλεσε θετικές αντιδράσεις. Τρεις ανώτεροι αξιωματούχοι της Ε.Ε., οι οποίοι μίλησαν στο πρακτορείο Reuters υπό την προϋπόθεση της ανωνυμίας, εξέφρασαν την ικανοποίησή τους και εκτίμησαν ότι οι «27» θα διευκολύνουν τη Βρετανία, εφόσον ζητήσει αναβολή της εξόδου.
Παράλληλα, ο υπουργός Εξωτερικών του Λουξεμβούργου Ζαν Ασελμπορν δήλωσε ότι η Ενωση οφείλει να υποστηρίξει ενδεχόμενη απόφαση του βρετανικού Κοινοβουλίου για δεύτερο δημοψήφισμα, το οποίο θα μπορούσε να ακυρώσει το Brexit. Προς αυτή την κατεύθυνση, και με δεδομένο ότι η διεξαγωγή δεύτερου δημοψηφίσματος θα απαιτήσει κάποιους μήνες, ο Ασελμπορν πρότεινε να δοθεί η δυνατότητα στη Βρετανία να ορίσει τους ευρωβουλευτές που της αναλογούν χωρίς να διοργανώσει εκλογές, όπως θα συμβεί στις υπόλοιπες χώρες-μέλη τον Μάιο.
