Η Ευρώπη αντιμετώπιζε ήδη ένα τοξικό κοκτέιλ: ο πόλεμος στην Ουκρανία, η επίθεση του Ντόναλντ Τραμπ στο παγκόσμιο εμπόριο και η άνοδος των ακροδεξιών λαϊκιστών.
Σε αυτό το ζοφερό σκηνικό ήρθε να προστεθεί η κατάρρευση της γαλλικής κυβέρνησης για ακόμη μία φορά – αυτήν τη φορά έχοντας παραμείνει λιγότερο από μία ημέρα στην εξουσία. Οι αγορές τρόμαξαν με την προοπτική νέων εκλογών, που θα μπορούσαν να φέρουν την Ακροδεξιά πιο κοντά από ποτέ στην εξουσία.
Στις Βρυξέλλες και σε άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, αξιωματούχοι και διπλωμάτες εξέφρασαν φόβους ότι η ηγεσία του προέδρου Εμανουέλ Μακρόν σε διεθνή ζητήματα όπως η Ουκρανία και η Γάζα θα αποδυναμωθεί μοιραία. Κάποιοι επίσης ανησυχούν μήπως ολόκληρη η οικονομία της Ευρωζώνης μπορεί σύντομα να βρεθεί σε κίνδυνο.
«Η Γαλλία είναι πολύ μεγάλη για να αποτύχει, επομένως η ατέρμονη πολιτική αστάθεια θέτει σε κίνδυνο ολόκληρη την Ευρωζώνη», δήλωσε διπλωμάτης της Ε.Ε., μιλώντας στο Politico υπό τον όρο της ανωνυμίας.
Η Γαλλία είναι η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωπαϊκής Ενωσης, κορυφαίος παράγοντας στην G7, η μοναδική πυρηνική δύναμη της Ε.Ε. και μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Εξίσου σημαντικό είναι ότι, υπό τον Μακρόν, υπήρξε πολιτική δύναμη που καθοδήγησε τις υποθέσεις της Ε.Ε. και την οποία συναγωνιζόταν μόνο η Γερμανία.
Ταυτόχρονα, ο Μακρόν προσπαθεί να αποκρούσει την απειλή του ακροδεξιού Εθνικού Συναγερμού, που προηγείται σταθερά στις δημοσκοπήσεις, ενώ παράλληλα αντιμετωπίζει το μεγάλο δημοσιονομικό έλλειμμα της Γαλλίας.
Ωστόσο, οι κυβερνήσεις του δεν έχουν καταφέρει να περάσουν τα μέτρα για τον περιορισμό των δημόσιων δαπανών στο Κοινοβούλιο. Το παρατεταμένο πολιτικό αδιέξοδο αυξάνει ολοένα περισσότερο την πιθανότητα νέων βουλευτικών εκλογών πριν από το τέλος του έτους, παρατείνοντας την αβεβαιότητα.
Η γαλλική αντιπολίτευση ζητά τώρα την πρόωρη παραίτηση του Μακρόν από την προεδρία, η θητεία του οποίου λήγει κανονικά το 2027.
Καθένα από αυτά τα αποτελέσματα θα άνοιγε την πόρτα στο ακροδεξιό κόμμα Εθνικός Συναγερμός της Μαρίν Λεπέν, ενδεχομένως ανατρέποντας την ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή. Επιπλέον, στις συζητήσεις στους διπλωματικούς κύκλους της Ε.Ε κυριάρχησαν οι ανησυχίες για τον αντίκτυπο της αστάθειας στην Ευρωζώνη.
Πολιτικές νεκρολογίες
Τη Δευτέρα, οι επενδυτές στις αγορές της Γαλλίας, και όχι μόνο, αντέδρασαν με ανησυχία στη δραματική κατάρρευση της εξαιρετικά βραχύβιας κυβέρνησης του Σεμπαστιάν Λεκορνί, η διάρκεια ζωής της οποίας δεν ξεπέρασε τις 14 ώρες. Οι γαλλικές μετοχές και τα κρατικά ομόλογα υποχώρησαν και το ίδιο το ευρώ αποδυναμώθηκε έναντι του δολαρίου. Ο δείκτης αναφοράς CAC 40 της Γαλλίας υποχώρησε κατά 1,4%.
Εσωτερικά, Γάλλοι αξιωματούχοι προσπάθησαν να υποβαθμίσουν τους κινδύνους, τονίζοντας ότι οι αγορές δεν πρέπει να αντιδράσουν υπερβολικά.
Στις Βρυξέλλες, κάποιοι διπλωμάτες της Ε.Ε. έγραφαν ήδη την πολιτική νεκρολογία του Μακρόν. Ανήλθε στην εξουσία το 2017 έχοντας σπάσει το κατεστημένο στη γαλλική πολιτική, ανέφεραν. Πλέον, φαίνεται πως δεν ανταποκρίνεται στις προσδοκίες, ενώ η επιρροή του στις Βρυξέλλες εξασθενεί γρήγορα.
Αλλος διπλωμάτης της Ε.Ε. αναφέρθηκε στην «κληρονομιά» του Μακρόν ως ενός ισχυρού στοχαστή που γέννησε πολλές ιδέες για να προωθήσει την αλλαγή στην Ευρώπη και που είχε πείσει άλλους ηγέτες να υιοθετήσουν κάποιες από αυτές. Η έννοια της «στρατηγικής αυτονομίας», η οποία καθιστά την Ε.Ε. πιο αυτάρκη οικονομικά και αμυντικά, γεννήθηκε πριν από χρόνια στο Παρίσι, σημείωσε ο διπλωμάτης.
Με τον πρόεδρο Τραμπ να απομακρύνει τώρα τις ΗΠΑ από την Ευρώπη, είναι μια ιδέα που έχει ωριμάσει στις Βρυξέλλες. «Δεν είναι πολλοί ηγέτες πρόθυμοι και ικανοί να σκέφτονται πέντε ή ακόμα και δύο χρόνια μπροστά», τόνισε ο διπλωμάτης.
Ο Μακρόν, φυσικά, εξελέγη για να παραμείνει στο αξίωμα μέχρι το 2027 και, παρά τις εικασίες, δεν υπάρχει ένδειξη ότι θα παραιτηθεί. Ωστόσο, εάν παραμείνει, η γαλλική επιρροή στην Ε.Ε. είναι πιθανό να περιοριστεί.
Οι συζητήσεις μεταξύ των υπουργών Οικονομικών για τον προϋπολογισμό της Ε.Ε. θα είναι πολύ πιο εύκολο να διαμορφωθούν από τη Γαλλία, για παράδειγμα, αν η χώρα μπορούσε να στέλνει τον ίδιο υπουργό σε συναντήσεις με τους ομολόγους της στις Βρυξέλλες, δήλωσε ο διπλωμάτης.
Αλλά οι επαναλαμβανόμενες ανακατατάξεις στο Παρίσι καθιστούν πολύ πιο δύσκολο για τη γαλλική θέση να διατηρήσει την επιρροή της.
Ποιος θα ακολουθήσει
Ο Μακρόν έχει διαδραματίσει κεντρικό ρόλο στις ευρωπαϊκές προσπάθειες για την υποστήριξη της Ουκρανίας εναντίον της Ρωσίας. Τόσο προτρέποντας τις άλλες χώρες να κάνουν περισσότερα για να εξοπλίσουν την Ευρώπη με τις δικές της στρατιωτικές δυνατότητες όσο και συντονίζοντας τους συμμάχους.
Η κοινή του πρωτοβουλία με τον πρωθυπουργό της Βρετανίας Κιρ Στάρμερ για τη συγκρότηση ενός «συνασπισμού προθύμων» παραμένει η μοναδική όσον αφορά την υποστήριξη τελικής ειρηνευτικής συμφωνίας στην Ουκρανία. Μία ισχυρή «γαλλο-γερμανική συνεργασία» θεωρείται απαραίτητη για να καταστεί η Ε.Ε. ισχυρή και αποτελεσματική.
Επειτα, τίθεται το ερώτημα τι ή ποιος θα ακολουθήσει. Εάν ο Μακρόν προκαλέσει νέες εκλογές, η γαλλική Ακροδεξιά αναμένεται να κερδίσει, αν και το ποσοστό του Εθνικού Συναγερμού στις δημοσκοπήσεις έχει παραμείνει γενικά σταθερό σε περίπου 30% έως 32% σε σχέση με τις βουλευτικές εκλογές του 2024.
Η Ακροδεξιά της Ευρώπης έχει ενθαρρυνθεί από την κατάρρευση των κυβερνήσεων του Μακρόν, ακόμη και πριν από την παραίτηση του Λεκορνί χθες, Δευτέρα. Η Λεπέν, η «νονά» του Εθνικού Συναγερμού, γιόρτασε τη νίκη του δεξιού λαϊκιστή Αντρέι Μπάμπις στις εκλογές του περασμένου Σαββατοκύριακου στην Τσεχική Δημοκρατία. Ο Γκέερτ Βίλντερς, ο Ολλανδός βετεράνος της Ακροδεξιός που κέρδισε τις περισσότερες έδρες στις τελευταίες εκλογές στην Ολλανδία, προειδοποίησε «όλους τους παλιούς ηγέτες», συμπεριλαμβανομένου του Μακρόν, νωρίτερα φέτος: «Ο χρόνος σας τελείωσε», θυμίζει το Politico.
Πηγή: Politico
